N4GII

Η μελλοντολογία του 1970 φαινόταν συμπαγής και άτρωτη. Εκείνη την εποχή κανείς δεν φανταζόταν ότι γεννιόταν μία νοσταλγική μνήμη του μέλλοντος.

Υπήρξαν άραγε και άλλες φορές που όσοι ζούσαν «την εποχή τους» να την ένιωθαν άχαρη, χαμένη ή άξια να λησμονηθεί; Δύσκολο κάποιος να απαντήσει, όχι μόνο γιατί το ερώτημα είναι μία παραπλανητική κατασκευή αλλά κυρίως γιατί κάθε εποχή υπερβάλλει για τον εαυτό της. Για το χειρότερο ή το καλύτερο.

Ας πούμε ότι σε μία συζήτηση φίλων το 2068, σε μια γειτονιά της Αθήνας, λέει κάποιος: «Τι θυμηθήκαμε και σήμερα! Αξέχαστα χρόνια…». «Δεν ξαναγυρνάνε αυτές οι εποχές», λέει ο άλλος. «Και δεν είναι που ήμασταν παιδιά… ήταν πράγματι όμορφα χρόνια τότε… 2010, 2015…».

Μπορεί να συμβεί αυτό και τα σημερινά παιδιά, ίσως γιατί δεν γνώρισαν τα χρόνια της μεταπολιτευτικής ευημερίας, να αναπολούν εξωραϊζοντας όσα ζούμε σήμερα; Το πιθανότερο είναι πως ναι, γιατί ασχέτως των δυσκολιών που έχει κάθε εποχή, απελευθερώνει πάντα την αύρα της νοσταλγίας.

Ότι θα νοσταλγήσουμε κάποτε το 2015 είναι βέβαιον, όχι γιατί τα επόμενα χρόνια θα είναι χειρότερα, αλλά μάλλον γιατί θα έχουμε ανάγκη να αξιολογήσουμε το παρελθόν μας μέσα σε μία σήραγγα ιστορικού χρόνου που θα αλέθει και το προσωπικό βίωμα σε αυτό που αθροίζεται ως «ατμόσφαιρα εποχής».

Eκείνο που πάντα με μάγευε ήταν η δυσπιστία που είχαν όσοι ζούσαν την εποχή τους ότι και εκείνοι κάποτε θα γίνονταν μία vintage κληρονομιά.

Δύσκολο να το νιώσει κάποιος όσο το ζει και βλέπει διαβρωμένη την καθημερινότητά του. Αλλά, φυσικά, η ζωή είναι πέραν του Τσίπρα κ.λπ., ασχέτως των επιπτώσεων. Συχνά φέρνω στο νου διηγήσεις από τη δεκαετία του 1940, τις παρέες, τις εκδρομές με τα λιγοστά μέσα, τις βουτιές στο Φάληρο ή τη Βουλιαγμένη, τη δύναμη του προσωπικού χρόνου πάνω από την Ιστορία. Οι γενιές, π.χ., που έζησαν και τους δύο Παγκοσμίους Πολέμους ήταν άτυχες, γιατί στο δικό τους κύκλο ζωής έπρεπε να βιώσουν δύο τεράστιες ανατροπές. Όσοι επέζησαν, με το χρόνο οργάνωσαν τα βιώματα σε μία άλλη κλίμακα εκτίμησης του παρελθόντος.

People walk past a pre-election poster of the leader of the Greece's radical-left Syriza party, Alexis Tsipras, in central Athens on September 7, 2015, ahead of upcoming snap parliamentary elections on September 20. An opinion poll suggests that Greece's former governing radical left party has dropped marginally behind the main opposition conservatives in popularity, for the first time since it gained power in January 2015. AFP PHOTO/ LOUISA GOULIAMAKI

Ασχέτως των δυσκολιών που έχει κάθε εποχή, απελευθερώνει πάντα την αύρα της νοσταλγίας. Η ζωή είναι πέραν του Τσίπρα κ.λπ., ασχέτως των επιπτώσεων. photo: AFP Λουίζα Γκουλιαμάκη

Στην άλλη άκρη, υπήρχαν εποχές ερωτευμένες με τον εαυτό τους, όπως η δεκαετία του 1920 και τα χρόνια από το 1963 ως το 1973. Αυτές οι εποχές των μεγάλων κοινωνικών μεταβολών παρήγαγαν αφειδώς διάφορες εκδοχές της μυθολογίας τους. Aλλά εκείνο που πάντα με μάγευε ήταν η δυσπιστία που είχαν όσοι τις ζούσαν ότι και εκείνοι κάποτε θα γίνονταν μία vintage κληρονομιά.

Το 1970, π.χ., ήταν τόσο δυνατή η πίστη στο μέλλον και τόσο γενικευμένη η πεποίθηση ότι «στην εποχή μας όλα είναι δυνατά» που δεν υπήρχε θέση, σε αυτήν τη ναρκισιστική ώθηση, κάποιος να σταθεί και να δει τη σχετικότητα των πραγμάτων. Η μελλοντολογία του ’70 είναι σήμερα τόσο ρομαντική όσο και μια σελίδα από τα ‘30s.

Μπορεί, φαινομενικά, η εποχή μας να μην παράγει μυθολογία, αλλά αυτό το πιστεύουμε γιατί είμαστε στον κρατήρα του ηφαιστείου. Και γιατί παρασυρόμαστε από την ακατάσχετη, καθημερινή παραγωγή ευτέλειας. Αλλά, η εποχή μας δεν θα κριθεί μόνον από αυτό.

Αν κλείσω τα μάτια, έχω ήδη μπροστά μου πολλούς ανθρώπους που πράττουν ή σκέφτονται με έναν τρόπο σχεδόν συγκινητικό. Είμαστε ακόμη στη στιγμή που η σκόνη είναι στον αέρα. Σε 50 χρόνια, θα λένε: «Το 2015, που λες, εκείνη την αθώα εποχή… εκείνα τα όμορφα χρόνια, πιστεύαμε ότι ο Γολγοθάς δεν θα τελείωνε ποτέ».

 

Διαβάστε ακόμα: Κάτω η 21η Σεπτεμβρίου! Το μεγάλο μας εθνικό όνειρο είναι η υπεκφυγή.

 

 

 

x Ακολουθήστε το Andro στο Facebook

Button to top