Photo credit: Steffen-Kastner/flickr

Φταίνε οι γάτες που σκαλίζουν τα σκουπίδια. Όχι εμείς, πάντως, που αφήνουμε ανοιχτούς του κάδους. Photo credit: Steffen-Kastner/flickr

Περπατάς στη Σκουφά, ή στην Ερμού. Φυσάει λίγο ζεστό αεράκι και σου έρχεται μια μπόχα. Έχεις βγει για ψώνια ή για έναν καφέ με φίλους, οπότε η ενόχληση στη μύτη, στέλνει εγκεφαλικό σήμα «δραπέτευσης» -να φύγεις, να πας αλλού. Ακόμα καλύτερο: πλένεις το αυτοκίνητο και παρκάρεις δίπλα στον ανοιχτό κάδο, ενώ έχεις πατήσει λίγα πλαστικά μπουκάλια. Κι ακόμα καλύτερο: οργανικά και ανακυκλώσιμα υλικά μέσα στους ίδιους κάδους.

Κορυφαίο: ντύνεις όμορφα τα παιδιά, να πάνε στο πάρτι των φίλων τους και τους βάζεις και κολόνια (εκείνη την ωραία που στάμπαρε ο 10χρονος γιος σου), και περπατάτε χέρι-χέρι ανάμεσα στους κάδους των σκουπιδιών. Τι όμορφες εικόνες, Θεέ μου, τι ποίηση, χρώματα και μυρωδιές! Μέχρι να ανάψει η μάχη μετακίνησης κάδων στη γειτονιά, ποιος θα τον πάει απέναντι, ε; Έχεις και 10 λεπτά να ρεμβάζεις στο μπαλκόνι – έβαλες και γεράνια, ξέχασες;

Η συγκατοίκησή μας με τα σκουπίδια είναι η μεγάλη πρακτική σκέψη που ξεκίνησαν πριν από χρόνια Δήμοι, Τεχνικά Επιμελητήρια και σύμβουλοι. Ήταν τότε και ολίγον μοντερνιά, ότι δήθεν εφαρμόζουμε νέες μεθόδους. Προσέξτε, όμως: Όσο ο Δήμαρχος βάζει πιο πολλούς κάδους στους δρόμους, για να δίνονται προμήθειες, να φαίνεται ότι «κάνει δουλειά» και να μην κουράζεται ο πολίτης να περπατάει πιο πέρα απ’ την πόρτα του τόσο ραγδαία αυξάνεται το κόστος των στόλων αποκομιδής, τα αναγκαία εργατικά χέρια, ο θόρυβος, η όχληση, και η βρομιά διασπείρεται ανεξέλεγκτη σε περισσότερα σημεία. Και όσο αυτοί θέλουν να γεμίζει ο τόπος πράσινα και μπλε κουτιά, τόσο δυσκολεύει το να πλυθούν, να αδειάζονται πιο συχνά και πάει λέγοντας…

Photo credit: nick p/flickr

Πράσινα κουτιά γέμισε ο τόπος, δύσκολο να συντηρηθούν, να πλυθούν, αλλά ο δήμαρχος φαίνεται ότι κάνει δουλειά. Όχι, δεν είναι ο δήμαρχος στο γκράφιτι. Photo credit: nick p/flickr

Καλημέρα σας φίλοι, υπάρχει αλλού ο πολιτισμός, η υγιεινή, η ευεξία, ο σεβασμός στον πολίτη και η έννοια ελεύθερη πόλη. Στους δρόμους της Στοκχόλμης δεν βλέπεις πουθενά κάδους σκουπιδιών. Πουθενά! Οι άνθρωποι περπατούν χωρίς να βλέπουν δίπλα τους ή να μυρίζουν τα ακαλαίσθητα, ογκώδη, ξεχειλισμένα, βρόμικα σιδερόκουτα. Και που τα πάνε; Τα τρώνε; Προτού απαντήσω σ’ αυτό, ας κάνουμε μια ονειρική βόλτα σε μια καθαρή πόλη – όχι σε προεκλογικό φυλλάδιο κάποιου Δημάρχου, αλλά στην πραγματικότητα.

Περπατάς προς ένα πάρκο. Καθαροί δρόμοι στο οδόστρωμα και στο μάτι. Περπατάς στο κέντρο της πόλης. Το ίδιο. Πας να ψωνίσεις με διάθεση και ο καταστηματάρχης, ο οποίος επενδύει τα χρήματά του, δεν φοβάται μήπως λίγη βροχή ξεπλύνει τα σκουπίδια και τα χύσει στο δρόμο. Απλώς, δεν υπάρχουν. Εκεί έφτιαξαν την πόλη για ανθρώπους, για παιδιά, με καθαρό αέρα, ενώ εμείς τη «στήσαμε» για αυτοκινητάρες, πάρκινγκ, τραπεζοκαθίσματα, μαγαζάτορες, σπατάλες και προμηθευτές κάδων. Μεγάλη διαφορά και ντροπιαστική.

Στη Στοκχόλμη, η αποκομιδή των απορριμμάτων γίνεται υπόγεια, στα πάρκινγκ των πολυκατοικιών, σε ξεχωριστούς κάδους ανακυκλώσιμων, ανά είδος -σε ξεχωριστό τα οργανικά (τα πετάς εκεί από αεροστεγείς φωταγωγούς σε κάθε όροφο).

Ό,τι κι αν συζητάμε σήμερα για τουρισμό, αξιοθέατα, ξαναστήσιμο του κέντρου μιας πόλης, αξιοποίηση λιμανιών, δημιουργία πάρκων, διάθεση ελεύθερων χώρων, υπηρεσίες για τον πολίτη-δημότη, όλα -μα όλα- σχετίζονται με την απόλυτη σκουπιδοποίηση που καταφέραμε. Και τώρα είναι αργά να διορθώσουμε τον ασυνείδητο που πετάει το πρωινό του από το αυτοκίνητο, ή το Δήμο που παίζει με το πρόγραμμα αποκομιδής και δεν έχει ψάξει ποτέ λύσεις, ή το παιδί που έτσι έμαθε από το σπίτι και το χώρο που ζει (και θα ξεχάσει εύκολα το περιβαλλοντικό μάθημα του σχολείου).

Δεν πρόκειται τίποτε να γίνει καλύτερο, ακόμη κι αν το σχέδιο ΑΘΗΝΑ προχωρήσει, γιατί οι κάδοι θα είναι εκεί… Δεν πρόκειται να γίνει κάτι όταν φτιάξουν όμορφα την παραλιακή οι νέοι επενδυτές και δωρητές, γιατί παντού αλλού μικρά πολύχρωμα βουναλάκια θα κοσμούν την εμπειρία μας. Κι εσύ, ταλαίπωρε κάτοικε του Διονύσου ή της Εκάλης ή του Χαϊδαρίου (στο Παλατάκι), που πλήρωσες τόσο ακριβά (με δανεικά) την οικοπεδιά και έχτισες και τη wanna-be έπαυλη μυρίζεις κι εσύ το «άρωμα-κρίνο» της καρπουζόφλουδας και των pampers;

Photo credit: iolanda/flickr

Δεν πρόκειται να γίνει κάτι όσο και να καλλωπίσουν τις πόλεις οι νέοι επενδυτές και δωρητές, γιατί παντού μικρά πολύχρωμα βουναλάκια σε πράσινους και μπλε κάδους θα κοσμούν την εμπειρία μας. Photo credit: iolanda/flickr

Δεν είμαστε για περισσότερα; Πώς ζητάμε πολιτικό και ανθρωπιστικό πολιτισμό ανάμεσα σε κάδους; Στη Στοκχόλμη, οι δρόμοι είναι για τζόκινγκ, για ποδήλατο, για τριθέσια καρότσια, για scates, για βόλτα και περπάτημα. Οι δρόμοι, με το πράσινο και τον ελεύθερο χώρο, συντροφεύουν την ποιότητα ζωής που είναι πρωτίστως αίσθημα και ψυχολογία και λιγότερο το πόσα λεφτά έχω για νέο αυτοκίνητο και σουπερμάρκετ. Η αποκομιδή γίνεται υπόγεια, στα πάρκινγκ των πολυκατοικιών, σε ξεχωριστούς κάδους ανακυκλώσιμων, ανά είδος -σε ξεχωριστό τα οργανικά (τα πετάς εκεί από αεροστεγείς φωταγωγούς σε κάθε όροφο).

Τα συνεργεία αποκομιδής εργάζονται χωρίς να προβληματίζονται για βροχή ή χιόνι και χωρίς να ενοχλούν τον περαστικό διαβάτη. Έχουν συγκεκριμένο πρόγραμμα, χαμηλό κόστος (δεν χρειάζεται να οδηγούν με πρώτη-δευτέρα όλη την πόλη) και όσο προσωπικό χρειάζονται. Οι μαγαζάτορες είναι εξίσου υπεύθυνοι για ένα μικρό κάδο έξω από το κατάστημα, του οποίου αλλάζουν τις μαύρες σακούλες του και διαχειρίζονται τα συλλεχθέντα μαζί με τα δικά τους απορρίμματα. Όλοι συνυπεύθυνοι να κρατούν καθαρή την πόλη, σαν μια καλή εμπειρία.

Στη Στοκχόλμη έχουν καταλάβει ότι με τόσο κρύο, ακόμη και μισή ώρα που θα βγει λίγος ήλιος-φως, πρέπει η πόλη να περπατιέται, να αξίζει να ζεις εκεί, να γεμίζει γέλια και παιδιά. Έχουν καταλάβει ότι τα απορρίμματα είναι για να δίνουν ενέργεια και ηλεκτρικό, ή ότι χρησιμεύουν ως βιομηχανική ύλη – αυτό είναι το ευ ζην μιας πόλης που προάγει τη βιώσιμη ανάπτυξη, την ωραία ζωή και τις υπηρεσίες πολιτών.

Ενώ εμείς που ζούμε 8 μήνες το χρόνο στον ήλιο και την ωραία μας ζέστη κάνουμε ότι είναι δυνατόν (ή επιτρέπουμε) για να «διασπώνται» τα απορρίμματα στα μούτρα και τις μύτες μας μπροστά. Και όσο ζούμε ανάμεσά τους (τι όμορφη εικόνα πάλι, Θέε μου!), τα έχουμε ξεχάσει κιόλας. Γι’ αυτό κι είμαι σίγουρος ότι ορισμένοι που θα διαβάσουν το κείμενο αυτό θα πούνε «Μα αυτό είναι το μεγαλύτερό μας πρόβλημα; Άσε μας, ρε φίλε!»

 

Διαβάστε ακόμα: Γιατί στη Σουηδία δεν επιδοτούνται οι μεταφορές.

 

 

x Ακολουθήστε το Andro στο Facebook

Button to top