Απωθημένα εσωτερικής κατανάλωσης

Είμαστε, πια, πρωταθλητές;

Η αξία της διπλωματίας των σπορ είναι, σχεδόν, αυταπόδεικτη: Όταν μεγάλες πολιτικές προσωπικότητες του πρόσφατου παρελθόντος (Μαντέλα, Κίσιντζερ) ή του παρόντος (Βλαδίμηρος Πούτιν) σπεύδουν να κατέβουν στο γήπεδο, κάποιος λόγος σοβαρός θα υπάρχει. Ο πολυσυζητημένος Χένρι Κ. υπήρξε ο ιθύνων νους της υποψηφιότητας, αλλά και της οργανωτικής επιτροπής του Παγκοσμίου Κυπέλλου Ποδοσφαίρου στις ΗΠΑ, το 1994. Ήταν δε τότε που είχε πεί το αξεπέραστο σιβυλλικό: “Αν όλος ο υπόλοιπος πλανήτης ασχολείται με το soccer και οι Ηνωμένες Πολιτείες όχι, τότε κάποιος από τους δύο κάνει ένα σοβαρό λάθος”.

Ένας συμβολικός θρίαμβος: Το 1995 ο Μαντέλα παραδίδει το τρόπαιο στο λευκό αρχηγό Φρανσουά Πιενάαρ και μαζί άφεση αμαρτιών για το Απαρτχάιντ.

Κατά σύμπτωση, πάντως, αμφότεροι οι Μαντέλα (το 2010) και Πούτιν (για το 2018) επίσης κατήλθαν στο τερέν του ποδοσφαιρικού γηπέδου, για να επισημοποιήσουν τη δυναμική/ύπαρξη των χωρών σε κρίσιμα ιστορικά σταυροδρόμια. Και οι δύο δε κίνησαν γη και ουρανό, έτσι ώστε αυτό να συμβεί μέσω της δημοφιλέστερης αθλητικής διοργάνωσης στην υφήλιο: Το Παγκόσμιο Κύπελλο. Ποδοσφαίρου, και πάλι. Σύμπτωση επαναλαμβανόμενη, όμως…

Η πραγμάτωση της εθνικής ταυτότητας, η σηματοδότηση μιας ανοδικής καμπής στην κατεύθυνση μιας χώρας, η επικύρωση του μεγαλείου (παραισθησιακού ή ρεαλιστικού) ενός έθνους, μέσω των αθλητικών επιτυχιών, στο σύγχρονο κόσμο είναι μια συνηθισμένη πρακτική ήδη από τις αρχές του 20ου αιώνα.

Το πλέον πρόσφορο δε έδαφος προσφέρουν διοργανώσεις όπως το Παγκόσμιο Κύπελλο που προαναφέραμε (στοιχίζει αρκετά, αλλά ανταποδίδει περισσότερα σε πρεστίζ και σε χρήμα -όλα τα τουρνουά από το ’74 στη Γερμανία και έπειτα αυξάνουν τζίρο και κέρδη σε υπερδιπλάσια ποσοστά -ήτοι άνω του 100%) ή οι κολοσσιαίων, έως τις μέρες μας τουλάχιστον, διαστάσεων Ολυμπιακοί Αγώνες (στοιχίζουν τα μαλλιοκέφαλα, κάποιες φορές οδηγούν τις διοργανώτριες στη χρεωκοπία -Μόντρεαλ 1976, Αθήνα 2004-, αλλά υπερχειλίζουν από εθνικό ονόρε).

Το σοβινιστικό καμβά συμπληρώνουν ελαφρώς κατώτερης κλίμακας διοργανώσεις, όπως τα ανά ήπειρο τουρνουά ποδοσφαίρου (Euro, Copa America κ.τ.λ.) που δύνανται, ανάλογα με το απρόσμενο του τελικού νικητή, να προσδώσουν μια εξίσου παγκόσμια απήχηση, όσο και εθνική υπερηφάνεια -βλ. Θρίαμβος της Ελλάδας στο Euro του 2004. Τον ίδιο καμβά, όμως, ολοκληρώνουν ως κρίσιμα κομμάτια του παζλ της εικόνας κάθε έθνους επί γης, τα σπορ στα οποία έκαστο αριστεύει. Κι αυτό φυσικά είναι και το σημείο κλειδί. Δεν είναι όλοι οι θρίαμβοι το ίδιο. Κάποιοι είναι απλώς εσωτερικής κατανάλωσης, ομφαλοσκοπικοί ακκισμοί περί της εθνικής υπεροχής και τίποτε περισσότερο.

“Όλη η Σρι Λάνκα είναι μπλεεεε”. Προφανώς…

Εξ ου και η Σρι Λάνκα της αρχής του κειμένου, μια χώρα η οποία θα μπορούσε να υπερηφανεύεται ότι σε ό,τι έχει να κάνει με το κρίκετ, ο προσδιορισμός “υπερδύναμη” δύναται να τη συνοδεύει σε κάθε αναφορά. Δεδομένης και της λογικής διαφοράς ώρας με την Αυστραλία (-5), στο παγκόσμιο κύπελλο Κρίκετ τον περασμένο Μάρτιο, 18 εκατομμύρια Σριλανκέζοι (σε μια χώρα όπου αναλογεί 1 τηλεόραση ανά 13 άτομα) παρακολούθησαν την πορεία της χώρας τους ως τα προημιτελικά.

Ομοίως, φυσικά, και το νεοσύστατο κράτος της μετα-Απαρτχάιντ Νοτίου Αφρικής βγήκε στους δρόμους, όταν το 1995 κατέκτησε το Παγκόσμιο Κύπελλο Ράγκμπι -μια νίκη η οποία χαιρετίστηκε ως η αρχή μιας υπέρλαμπρης και αρμονικής, επόμενης μέρας για το εκρηκτικά ετερογενές αυτό έθνος. Το κοινό στοιχείο που συνοδεύει τα παραπάνω παραδείγματα είναι ότι πρόκειται για θριάμβους σε σπορ -δημοφιλή, κυρίως, σε χώρες της πρώην Κοινοπολιτείας- και διοργανώσεις ήσσονος παγκόσμιου ενδιαφέροντος, παρά τις αξιέπαινες και αγόγγυστες προσπάθειες του global marketing.

Πάντως, τότε, ήμασταν σίγουρα πρωταθλητές.

Όπως ακριβώς ήσσονος παγκόσμιας απήχησης ήταν το Eurobasket του 1987, το οποίο και κατέκτησε η Ελλάδα του τίμιου γίγαντα Καμπούρη, παρουσία σύσσωμης της πολιτικής και πολιτειακής ηγεσίας της χώρας και έβγαλε τους Έλληνες στους δρόμους καβάλα σε παπάκια, τρίκυκλα, αγροτικά και τις πρώτες επιδοτούμενες από τα Μ.Ο.Π. Μερτσέντες. Ήσσονος παγκόσμιας απήχησης, όπως και το επικείμενο Final Four της Euroleague του μπάσκετ, στη Μαδρίτη, με μοναδικό εκπρόσωπο της χώρας τον ΟΣΦΠ και απόλυτο αουτσάιντερ, σύμφωνα με τα γραφεία στοιχημάτων.

Αφού, φυσικά, ευχηθούμε καλή επιτυχία στην ελληνική ομάδα, να επισημάνουμε ότι ευτυχώς έχουν παρέλθει δεκαετίες από το τότε που η χώρα “κρατούσε την αναπνοή της” με τις ευρωπαϊκές εκστρατείες του κραταιού Άρη, επίσης στην ανάλογη διοργάνωση του μπάσκετ, κάθε Πέμπτη στα τέλη της δεκαετίας του ’80. Κι αυτό από μόνο του είναι ένα δείγμα ωριμότητας. Φυσικά, κάποιος θα μπορούσε να πει ότι η τελευταία πρόταση είναι περισσότερο μια οιονεί πραγματικότητα, μια ευχή -και όχι η ίδια η πραγματικότητα…

TAGS :
OSFP μπάσκετ ολυμπιακός οσφπ

x Ακολουθήστε το Andro στο Facebook