Σάο Πάολο, Βραζιλία: Διαδήλωση ενάντια στην προεδρική υποψηφιότητα του Jair Bolsonaro. Η καμπάνια μέσω διαδικτύου με το hashtag #elenão (#himnot) και την υποστήριξη της Madonna και της Cher,  στέφθηκε με μεγάλη επιτυχία- σε σημείο που επαναλήφθηκε και σε άλλες πόλεις της χώρας. (Photo: Victor Moriyama/Getty Images).

Τα πολιτικά παράδοξα δεν είναι αποκλειστικό προνόμιο της Ελλάδας, κάθε άλλο. Στην Βραζιλία για παράδειγμα, ο δημοφιλέστερος πολιτικός της χώρας ο πρώην πρόεδρος Λουις Ινάσιο Ντα Σίλβα ή «Λούλα», εκτίει ποινής φυλάκισης 9,5 χρόνων, κατηγορούμενος ότι δέχτηκε μια πολυτελή βίλα ως μίζα από κατασκευαστική εταιρεία. Η δημοφιλία του Λούλα οφείλεται στο γεγονός, ότι  κατά την διάρκεια της θητείας του η Βραζιλία γνώρισε ανάπτυξη, επίπλαστη ως έναν βαθμό, αλλά και υπήρξε αναδιανομή εισοδήματος προς τους φτωχότερους.

Στις 28 Οκτωβρίου λοιπόν, οι ψηφοφόροι της Βραζιλίας, της πέμπτης πολυπληθέστερης χώρας του κόσμου και σημαντικότερης από πλευράς ειδικού βάρους χώρας της Λατινικής Αμερικής, θα κληθούν (στον δεύτερο γύρο) να επιλέξουν τον νέο πρόεδρό τους. Ωστόσο, τα παράδοξα δεν σταματούν μόνο στο προηγούμενο παράδειγμα του έγκλειστου πρώην πρωθυπουργού, αφού τις περισσότερες πιθανότητες επικράτησης συγκεντρώνει ο Ζαΐρ Μπολσονάρο, ένας πρώην στρατιωτικός. Ο οποίος στον πρώτο γύρο συγκέντρωσε ποσοστό 46% έναντι 29% του Φερνάντο Αντάντ του κόμματος των Εργατών, στο οποίο μέχρι πρόσφατα ηγείτο ο Λούλα ντα Σίλβα. Ουσιαστικά δηλαδή πρόκειται να αναμετρηθεί,  το κόμμα που ευθύνεται σε μεγάλο βαθμό για δυο από τις πιο τραυματικές εμπειρίες που υπέστη η χώρα μετά την αποκατάσταση της δημοκρατίας το 1985 και ένας υποψήφιος που νοσταλγεί την εποχή των βασανιστηρίων και της δικτατορίας.

Ο Μπολσονάρο υπόσχεται «τάξη και ασφάλεια» στους απελπισμένους από την εγκληματικότητα Βραζιλιάνους.

Η πρώτη από τις δυο τραυματικές εμπειρίες, εξαιτίας των οποίων ανήλθε στην επιφάνεια ο Μπολσονάρο, είναι το σκάνδαλο Lava Jato (Πλυντήριο Αυτοκινήτων). Τι συνέβη; Ανεξάρτητη εισαγγελική έρευνα αποκάλυψε πως δισεκατομμύρια δολάρια εκταμιεύθηκαν από την κρατική εταιρεία πετρελαίων Petrobras και μοιράσθηκαν σε πολιτικά κόμματα, πολιτικούς και παράγοντες του επιχειρηματικού κόσμου. Πάνω από 200 άτομα εμπλέκονται στο σκάνδαλο, ανάμεσά τους πολιτικοί όλων σχεδόν των κομμάτων και μεγιστάνες της οικονομικής ζωής.

Η δεύτερη τραυματική εμπειρία είναι και η χειρότερη οικονομική κρίση μετά την αποκατάσταση της δημοκρατίας αφού το κατά κεφαλήν ΑΕΠ μειώθηκε από το 2014 κατά 9% περίπου. Πέραν αυτών, ο Μπολσονάρο που ιδεολογικά είναι ένα περίεργο μείγμα -συντηρητικός κοινωνικά, ευαγγελιστής Χριστιανός, οικονομικά φιλελεύθερος- υπόσχεται «τάξη και ασφάλεια»  στους απελπισμένους από την εγκληματικότητα Βραζιλιάνους. Δεν αποτελεί νέο άλλωστε ότι η Βραζιλία  έχει έναν από τους υψηλότερους δείκτες δολοφονιών παγκοσμίως.

Ο Βραζιλιάνος λαϊκιστής κάνει αυτό που επαναλαμβάνουν ως πολιτικό επιχείρημα όλα τα λαϊκίστικα κινήματα σε κάθε γωνιά του πλανήτη και εμφανίζει εαυτόν ως αντιπροϊόν του συστήματος.

Παρά την αντισυστημική του ρητορική, η πραγματικότητα είναι ότι ο Μπολσονάρο μόνο αντισυστημικός δεν είναι, καθότι διετέλεσε από το 1988 βουλευτής, όπως εξάλλου και έτεροι «αντισυστημικοί» όπως ο Ροντρίγκο Ντουτέρτε πρόεδρος των Φιλιπίνων και ο Ιμραν Κάν πρόεδρος του Πακιστάν. Πολύ απλά, ο Μπολσονάρο κάνει αυτό που επαναλαμβάνουν ως πολιτικό επιχείρημα όλα τα λαϊκίστικα κινήματα σε κάθε γωνιά του πλανήτη και εμφανίζει εαυτόν ως αντιπροϊόν του συστήματος. Παράλληλα, χρησιμοποίησε και αυτός, κατά κύριο λόγο τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, τα οποία έχουν εξαιρετικά χαμηλό κόστος συγκριτικά με τα παραδοσιακά μέσα επικοινωνίας.

Το ερώτημα που προκύπτει λοιπόν είναι τι θα συμβεί αν εκλεγεί πρόεδρος της Βραζιλίας. Θα επιστρέψει η χώρα σε στρατιωτικό καθεστώς; Παρότι θα ήταν ευσεβής πόθος του Μπολσονάρο, ενδεχομένως μια Βραζιλία αλά Πινοσέτ στην Χιλή, κάτι τέτοιο είναι πρακτικά δύσκολο. Για να επιτύχει ο,τιδήποτε, οφείλει να ξέρει να κτίζει συνεχώς συμμαχίες και να κάνει συμβιβασμούς, καθώς το δυσκίνητο, πολύπλοκο πολιτικό  σύστημα και η κομματική κατάτμηση του κογκρέσου δεν θα μεταβληθεί με τις εκλογές. Συνεπώς, η ενδεχομένη εκλογή του Μπολσονάρο δεν θα είναι το τέλος του κόσμου για τους Βραζιλιάνους, αποτελεί όμως σε αυτή την φάση ένα πολύ επικίνδυνο πείραμα.

 

Διαβάστε ακόμα: Γιατί οι φιλελεύθερες ιδέες “ενοχλούν” την Ελλάδα εδώ και δύο αιώνες; 

 

 

 

 

 

 

 

x Ακολουθήστε το Andro στο Facebook

Button to top