Boeing_777cockpit

«Ποτέ δεν υπήρξε τέτοιου βαθμού αλληλοπροσφορά όπως στην περίπτωση του Boeing 777 της Malaysia Airlines». (Στη φωτογραφία το πιλοτήριο ενός Boeing 777)

Ακούμε συχνά ότι σήμερα η κοινωνία είναι απρόσωπη, ότι δεν υπάρχει το αίσθημα αλληλεγγύης και αλληλοβοήθειας που υπήρχε κάποτε, ότι όλοι έχουν υστερόβουλες προθέσεις. Εγώ το μόνο που βλέπω σε τέτοιες απόψεις είναι νοσταλγία για ένα παρελθόν που δεν είμαστε σίγουροι ή λησμονούμε ότι υπήρξε έτσι ακριβώς όπως το φανταζόμαστε.

Ποτέ στην ιστορία της ανθρωπότητας δεν υπήρξε τέτοιου βαθμού αλληλοπροσφορά όπως στην περίπτωση του Boeing 777 της Malaysia Airlines. 22 κράτη έστειλαν ανιχνευτικά πλοία, αεροπλάνα, ομάδες διάσωσης και ό,τι άλλο μέσο είχαν για να εντοπίσουν το χαμένο αεροπλάνο. Αμερικανοί πεζοναύτες έψαχναν για 18 μέρες μερικούς «σχιστομάτηδες» στον Ινδικό Ωκεανό, οι δορυφόροι είχαν στρέψει τις κεραίες τους εκεί ψάχνοντας ακατάπαυστα για κάποιο στοιχείο που θα διαλεύκανε το μυστήριο, δισεκατομμύρια κόσμος προσευχόταν για τους επιβάτες του αεροσκάφους κάθε μέρα που περνούσε χωρίς κάτι νεότερο.

Η αξία έστω και μιας ανθρώπινης ζωής είναι αδιαπραγμάτευτη έναντι οποιουδήποτε κόστους. Τα θεμέλια για αυτό μπήκαν κατά τον Διαφωτισμό, αλλά ήταν οι τρομερές δυνατότητες επικοινωνίας και η ουσιαστική κατάργηση των συνόρων που απολαμβάνουμε σήμερα αυτές που μπόρεσαν να μεταφέρουν την καθολικότητα αυτής της αξίας σε όλα τα μήκη και πλάτη της Γης.

Ο καθένας μας σήμερα ξέρει πως ό,τι και αν του συμβεί σε οποιοδήποτε μέρος του κόσμου, η υφήλιος θα νοιαστεί για αυτόν. Ίσως αυτό είναι το μεγαλύτερο επίτευγμα της «κακής» παγκοσμιοποίησης.

Πολλές φορές σκεφτόμαστε την ελεύθερη αγορά ως ένα καπιταλιστικό σύστημα που έχει ως στόχο το κέρδος. Στην πραγματικότητα όμως μια από τις μεγαλύτερες συνεισφορές της στην ανθρωπότητα ήταν ότι έφερε σε επαφή, μέσω των εμπορικών συναλλαγών, άτομα άγνωστα μεταξύ τους, από διαφορετικούς πολιτισμούς και με διαφορετική θρησκεία και κουλτούρα. Το κοινό οικονομικό όφελος ήταν αρκετό για να προσεγγιστούν πολιτισμοί εντελώς διαφορετικοί από τον Δυτικό, όπως της Ινδίας, της Σιγκαπούρης και των Αραβικών χωρών. Και δεν χρειάζεται να φτάσουμε στον Adam Smith για να καταλήξουμε σε αυτό το συμπέρασμα.

Οι οικονομικές συναλλαγές και το εμπόριο ήταν εκείνα τα στοιχεία που έδωσαν τεράστια πνοή στον ελληνικό πολιτισμό κατά την Αρχαιότητα, ενώ θα μπορούσε κανείς να πει ότι ήταν και αυτά που ένωσαν τους αρχαίους προγόνους μας, ώστε αργότερα πλέον να αναγνωρίζονται ως ένα ενιαίο έθνος. Όταν, άλλωστε, δεν γνωρίζεις τον άλλον, δεν καταλαβαίνεις τον πολιτισμό του, νιώθεις φοβικά απέναντί του και κάπου εκεί γεννιούνται ρατσιστικά και ξενοφοβικά ένστικτα.

Η κοινωνία μας έχει εξελιχθεί ώστε να μην ανέχεται καμία απώλεια ανθρώπινης ζωής, είτε αυτή είναι ένας αδικοχαμένος μετανάστης είτε ένας στρατιώτης στο μέτωπο του πολέμου. Ακόμα και σε αυτές τις δύσκολες οικονομικές συνθήκες που περνάει η χώρα μας, η αλληλοπροσφορά είναι τεράστια. Και δεν αναφέρομαι μόνο στις εθελοντικές προσπάθειες για συλλογή φαρμάκων και τροφίμων. οι οποίες είναι αξιοσημείωτες, αλλά και στο γεγονός ότι αυτή τη στιγμή 1,5 εκ. Έλληνες έχουν ως μόνο εισόδημα το επίδομα ανεργίας, το οποίο πληρώνεται από το υστέρημα των υπόλοιπων φορολογουμένων, όπως και τόσα άλλα επιδόματα. Δυστυχώς η μεσολάβηση του κράτους στρεβλώνει αυτή τη σχέση, με αποτέλεσμα τα εύσημα να τα λαμβάνει το κράτος πρόνοιας, ενώ στην πραγματικότητα ανήκουν στην αλληλεγγύη των πολιτών.

Η «Οδύσσεια» δεν θα μπορούσε να διαδραματιστεί στον 21ο αιώνα: σήμερα κανένας ναυαγός δεν συναντάει μάγισσες και κύκλωπες, αλλά αλληλεγγύη και συνανθρώπους έτοιμους να τον βοηθήσουν.

Λένε ότι η τεχνολογία μάς αποξένωσε, ότι οι διαπροσωπικές σχέσεις μεταφέρθηκαν στα chatrooms, ότι πλέον επικρατεί ο ατομικισμός και το προσωπικό συμφέρον. Στον πραγματικό κόσμο, όμως, η επικοινωνία των λαών έφερε στην επιφάνεια θέματα ανθρώπινων δικαιωμάτων σε όλο τον κόσμο. Η διεθνής κατακραυγή για την κακομεταχείριση των γυναικών σε ορισμένες μουσουλμανικές χώρες, για την παιδική πορνεία στην ΝΔ Ασία όπως και για άλλα ανελεύθερα καθεστώτα, εγείρει θέματα που πριν από κάποια χρόνια θα έμεναν στην αφάνεια.

Στην εποχή του Ίντερνετ καμία χώρα δεν μπορεί να χτίσει τείχος για να αποκόψει τον λαό της από τον υπόλοιπο κόσμο ούτε να τον παραμυθιάζει για ψεύτικους παραδείσους. Και το σημαντικότερο, ο καθένας μας ξέρει πως οτιδήποτε και αν του συμβεί σε οποιοδήποτε μέρος του κόσμου, η υφήλιος θα νοιαστεί για αυτόν. Ίσως αυτό είναι και το μεγαλύτερο επίτευγμα της «κακής» παγκοσμιοποίησης.

Η «Οδύσσεια» δεν θα μπορούσε να διαδραματιστεί στον 21ο αιώνα, γιατί στον σημερινό κόσμο κανένας ναυαγός δεν συναντάει μάγισσες και κύκλωπες, αλλά αλληλεγγύη και συνανθρώπους έτοιμους να τον βοηθήσουν.

Διαβάστε ακόμα: Ο «ιός» της αλληλεγγύης ‒μια συγκλονιστική ιστορία

 

 

x Ακολουθήστε το Andro στο Facebook

Button to top