Αν αγνοείς τον Γουόλτ Κοβάλσκι, θα καταλήξεις με τον Ντόναλντ Τραμπ

Η εκλογή του αποτελεί για πολλούς (και για εμένα) ξεκάθαρο σημάδι παρακμής του Δυτικού κόσμου. (Φωτογραφία από τον χρήστη του Flickr kl801)

Πάντα αναρωτιόμουν. Πως γίνεται άνθρωποι που έχουν διαβάσει στοίβες βιβλίων, που έχουν γυρίσει τις μισές χώρες του πλανήτη, που χάραξαν με τις δικές τους δυνάμεις τη μονοπάτι της ζωής τους, να μην μπορούν να εξηγήσουν τα προφανή; Να μπερδεύονται από απλοϊκά επιχειρήματα και συνθήματα του συρμού; Να ρίχνουν το ανάθεμα σε ανθρώπους που δεν είχαν την τύχη ή την ικανότητα να φτάσουν τόσο ψηλά όσο αυτοί; Ακολουθώντας τον απλοϊκό, ίσως, δρόμο και εγώ, έχω καταλήξει στο συμπέρασμα ότι είναι θύματα της ίδιας της επιτυχίας τους. Μιας επιτυχίας που τους επέτρεψε να φτιάξουν ένα προσωπικό ή οικογενειακό κουκούλι ασφαλείας, αλλά που ταυτόχρονα τους εγκλώβισε σε ένα αποστειρωμένο περιβάλλον εικονικής πραγματικότητας.

Μετά την εκλογή του Ντόναλντ Τραμπ παρακολουθώ με πραγματική απορία, τους εγκυρότερους αναλυτές να προσεγγίζουν εντελώς επιδερμικά το «φαινόμενο». Κυρίως, όμως, απορώ για το σχεδόν πεζοδρομιακό ύφος, τις εξυπνακίστικες ειρωνείες, τον αυταρχισμό και τις υποδείξεις (!) προς τους ψηφοφόρους που επέλεξαν τον Τραμπ.

Η εκλογή του αποτελεί για πολλούς (και για εμένα) ξεκάθαρο σημάδι παρακμής του Δυτικού κόσμου. Η κύρια διαφωνία μου έγκειται στην εξήγηση του φαινομένου: ενώ οι περισσότεροι βλέπουν αυτή καθαυτή την εκλογή Τραμπ ως παρακμιακή επιλογή, παρακμιακών ψηφοφόρων, στην πραγματικότητα συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο: είναι η βαθιά παρακμή της πρότερης κατάστασης που έφερε αυτό το υβρίδιο επιχειρηματία – τηλεπερσόνας στη θέση του ισχυρότερου ηγέτη στον κόσμο.

O Κοβάλσκι δεν είναι όπου φυσάει ο άνεμος και θα αντιδράσει αν τον στριμώξεις στη γωνία, δεν θα το βουλώσει, ούτε θα φοβηθεί. Αυτοί ακριβώς οι εκατομμύρια Γουόλτ Κοβάλσκσι έφεραν τον Τραμπ στον Λευκό Οίκο

Το κυριότερο σφάλμα της πρότερης, politically correct, κατάστασης είναι ότι συστηματικά περιθωριοποίησε τη ραχοκοκαλιά της αμερικανικής κοινωνίας, ανθρώπους σαν τον Γουόλτ Κοβάλσκι. «Και ποιος είναι ο Γουολτ Κοβάλσκι;», θα αναρωτηθεί κανείς. Ο Γουόλτ Κοβάλσκι είναι ο ήρωας της ταινίας Gran Torino, του Κλιντ Ίστγουντ. Στη συγκεκριμένη ταινία ο Ίστγουντ σχηματοποιεί στην οθόνη με συγκινητική μαεστρία την ιδιοπροσωπία του Αμερικανού ψηφοφόρου.

Ο Κοβάλσκι είναι πράγματι ένας βαθιά συντηρητικός άνθρωπος αλλά διαθέτει συγκλονιστική ακεραιότητα χαρακτήρα. Ακεραιότητα που αναδεικνύεται στο τέλος της ταινίας -και της ζωής του- όταν τελικά αφήνει το πολύτιμο Ford Gran Torino του στον «κιτρινιάρη» Τάο, έναν Χμονγκ μετανάστη γείτονα, και όχι στον ακαμάτη λευκό γιό του, που δεν έβλεπε την ώρα να τον βάλει στο γηροκομείο. Ο Κοβάλσκι όντας ακέραιος χαρακτήρας έχει ωστόσο μία «παραξενιά»: είναι τύπος παλαιάς κοπής. Έχει κώδικα ηθικής, έχει αρχές, πιστεύει σε αξίες που σμιλεύουν τον χαρακτήρα του ανθρώπου και τις υπερασπίζεται μέχρι θανάτου (κυριολεκτικά). Δεν μπορείς να κάνεις ό,τι γουστάρεις, όποτε γουστάρεις, όπως γουστάρεις, στην αυλή του Κοβάλσκι, επειδή έτσι επιβάλλει η κακώς νοούμενη πολιτική ορθότητα. This ain’t gonna happen my friend. Με άλλα λόγια, ο Κοβάλσκι δεν είναι όπου φυσάει ο άνεμος και θα αντιδράσει αν τον στριμώξεις στη γωνία, δεν θα το βουλώσει, ούτε θα φοβηθεί.

Αυτοί ακριβώς οι εκατομμύρια Γουόλτ Κοβάλσκι έφεραν τον Τραμπ στον Λευκό Οίκο, αντιδρώντας στο γενικό ξεχείλωμα που έχει επιβληθεί τις τελευταίες δεκαετίες από τη μεγαλύτερη σύγχρονη χούντα στη Δύση, την πολιτική ορθότητα. Στο ερώτημα «γιατί τον Τραμπ και όχι κάποιον θεσμικό Ρεμπουπλικανό;» η απάντηση είναι εξαιρετικά απλή: Κανένας mainstream πολιτικός δεν τολμά να αρθρώσει λέξη ακόμα και για αυτονόητες αλήθειες, αν οι αλήθειες αυτές δεν θεωρούνται πολιτικά ορθές. Δυστυχώς δεν υπάρχουν προσωπικότητες όπως ο Ρέιγκαν και η Θάτσερ. Έτσι, απομένει ζωτικός χώρος για γκροτέσκες φιγούρες όπως ο Τραμπ στις ΗΠΑ ή ο Φάρατζ στη Βρετανία.

Στο πεδίο της οικονομίας ο Τραμπ ξεστόμισε τα απολύτως αυτονόητα: ότι η παγκοσμιοποίηση και η μεταφορά κεφαλαίων και παραγωγικών εγκαταστάσεων σε χώρες με μικρό εργατικό κόστος οδήγησε στην αποβιομηχάνιση των ΗΠΑ και στον μαρασμό των κατώτερων και μεσαίων στρωμάτων. Αυτό, δηλαδή, που όλοι παραδέχονται πλέον, βάζοντας και ένα αλλά στο τέλος… «αλλά έτσι μπορούν οι πολίτες της Δύσης να απολαμβάνουν φθηνά αγαθά». Ψέμα πρώτο.

Αν εξαιρέσουμε τα no name προϊόντα Made in China, κανένα από τα δυτικά brands που κατασκευάζει τα προϊόντα του σε αναπτυσσόμενες χώρες δεν προσφέρει καλύτερη τιμολογιακή πολιτική στον τελικό καταναλωτή, σε σύγκριση με το παρελθόν. Για παράδειγμα, αν συγκρίνει κανείς το κορυφαίο κινητό των αρχών του ’00 το οποίο κατασκευαζόταν στη Φινλανδία, με το κορυφαίο smartphone του 2017 που κατασκευάζεται στην Κίνα, θα διαπιστώσει ότι η τελική τιμή -υπολογίζοντας πληθωρισμό, ισοτιμίες κ.λπ.- είναι εκπληκτικά παραπλήσια. Το ίδιο ισχύει σχεδόν για κάθε branded δυτικό προϊόν που δεν έχει καταστεί commodity (π.χ. τηλεοράσεις).

Σε όλη την προεκλογική περίοδο τα αμερικανικά ΜΜΕ, κατήγγειλαν, σωστά, τη χυδαία συμπεριφορά του Τραμπ κατά των γυναικών. Την κατήγγειλαν, όμως, αντιπαραβάλλοντας ως πρεσβευτές της γυναικείας αξιοπρέπειας τη χειραφετημένη, πολιτικά ανήσυχη…. Madonna και την πολύπειρη Χίλαρι Κλίντον. Κανονικό γκολ από τα αποδυτήρια. (Φωτογραφία από τον λογαριασμό της Madonna στο Facebook)

Πάμε τώρα στο ηθικό πλεονέκτημα το οποίο διεκδικούν οι αντίπαλοι του Τραμπ. Χωρίς αμφιβολία ο Τραμπ είναι τραμπούκος. Ειδικά ο σεξισμός που επιδεικνύει ίσως μαρτυρά και άλλου είδους προβλήματα. Το ζήτημα, όμως, και εδώ είναι το αντίπαλο δέος. Ας δούμε ένα ακόμα χαρακτηριστικό παράδειγμα. Σε όλη την προεκλογική περίοδο τα αμερικανικά ΜΜΕ, κατήγγειλαν, σωστά, τη χυδαία συμπεριφορά του Τραμπ κατά των γυναικών. Την κατήγγειλαν, όμως, αντιπαραβάλλοντας ως πρεσβευτές της γυναικείας αξιοπρέπειας τη χειραφετημένη, πολιτικά ανήσυχη…. Madonna και την πολύπειρη Χίλαρι Κλίντον. Κανονικό γκολ από τα αποδυτήρια.

Η Χίλαρι Κλίντον έχτισε την πολιτική της υπόσταση και παραλίγο να γίνει Πρόεδρος των ΗΠΑ χάρη σε ένα ατύχημα. Αν ο σύζυγός της και πρώην Πρόεδρος είχε κάνει λίιιιιιγο πιο… πέρα και δεν «λέρωνε» μια εκπαιδευόμενη του Λευκού Οίκου, η τελευταία φορά που θα βλέπαμε τη Χίλαρι θα ήταν στις 20 Ιανουαρίου του 2001, όταν ο Μπιλ Κλίντον αποχώρησε από τον Λευκό Οίκο. Ας δούμε τώρα την κ. Τσικόνε. Αν υπάρχει μία γυναίκα στον πλανήτη που να έχει εμπορευματοποιήσει στο έπακρο το γυναικείο σώμα αυτή είναι η Madonna. Γυναίκα η ίδια, συνεχίζει να πουλάει τη σεξουαλικότητα της με τον πιο φτηνό τρόπο, μια και η μουσική της είναι εδώ και χρόνια σε αποδρομή. Αποκορύφωμα, προεκλογική συγκέντρωση της Χίλαρι Κλίντον στη διάρκεια της οποίας η Madonna υποσχέθηκε στοματικό (!) σε όσους ψήφιζαν την υποψήφια των Δημοκρατικών. Μάλιστα, περιέγραψε με γλαφυρό τρόπο τις εντυπωσιακές, ομολογουμένως, επιδόσεις της στο σπορ. Γιατί, λοιπόν, ο μέσος Αμερικανός να θεωρήσει χυδαίο τον Τραμπ, χειραφετημένη την Madonna και σοβαρή την Χ. Κλίντον; Επειδή έτσι θέλησαν να το πουλήσουν τα ΜΜΕ;

Διαβάστε ακόμα: Ο θίασος των αρπακτικών που υποδύονται τους αστούς ευθύνεται για το χάλι μας

Το ζήτημα της μετανάστευσης, το οποίο πρακτικά αποτέλεσε τον πολιτικό βατήρα που εκτόξευσε τον Τραμπ, είναι ένα ακόμα ζήτημα που δεν ακουμπά κανείς λόγω της πολιτικής ορθότητας. Όποιος επιμένει σήμερα ότι αυτό που συμβαίνει σε παγκόσμιο επίπεδο είναι μετανάστευση, στρώνει το δρόμο σε ασύλληπτες τραγωδίες. Ακόμα και οι άλλοτε υπέρμαχοι των ανοικτών συνόρων αρχίζουν να αντιλαμβάνονται ότι δεν είναι δυνατόν ολόκληρη η Ασία και η Αφρική να μετακομίσει στην Ευρώπη, και ολόκληρη η Λατινική Αμερική στις ΗΠΑ. Αναπαράγω αυτολεξεί ένα χαρακτηριστικό σημείο από το editorial της ηλεκτρονικής έκδοσης του Bloomberg της 3ης Ιανουαρίου, με τον τίτλο «The Patriotic Response to Populism». Ο αρθρογράφος περνά μεν γενεές δεκατέσσερις τον νέο πρόεδρο των ΗΠΑ, έχει, όμως, την παρρησία να παραδεχτεί τα λάθη που οδήγησαν τον Τραμπ στην εξουσία. “One strand of populist thinking is especially dangerous, and requires careful attention: resentment of foreigners. Illegal immigration was the issue that first gave Trump traction in the U.S…..Again, the correct response needs to start by acknowledging where these concerns are valid. In the U.S., this means recognizing that the immigration system has broken down and needs an overhaul. In Europe, it means acknowledging that abrupt surges of immigrants do cause problems — that aren’t mere figments of a bigot’s imagination.”

Πάμε τώρα στο πιο κρίσιμο σημείο της εκλογής Τραμπ: τη συστηματική προσβολή των ψηφοφόρων του από τα θεσμικά ΜΜΕ. Σχεδόν σύσσωμος ο παγκόσμιος Τύπος παρουσίαζε τον μέσο ψηφοφόρο του Τραμπ ως εξής: «λευκός, χαμηλού μορφωτικού επιπέδου, χειρωνάκτης, ανειδίκευτος εργάτης, με περιορισμένο, οικογενειοκρατικό ορίζοντα». Μάλιστα. Απ’ όσο θυμάμαι, η παραπάνω περιγραφή, η οποία είναι πέρα για πέρα αληθής, τα τελευταία 130 χρόνια πάντοτε συμπυκνωνόταν πάντα στη φράση «εργατική τάξη», όρος που φέρει θετικό πρόσημο. Πως, λοιπόν, τώρα που ο αλλοτινός working class hero στράφηκε στον Τραμπ, έγινε ξαφνικά «λευκός, χαμηλού μορφωτικού επιπέδου, χειρωνάκτης, ανειδίκευτος εργάτης, με περιορισμένο οικογενειοκρατικό ορίζοντα»; Προφανώς για να υποβιβαστεί στην κατηγορία του άξεστου αν όχι του υπανθρώπου.

Oι Αμερικανοί αντέδρασαν επιλέγοντας τον Τραμπ, έναν απίθανο τύπο που φέρεται τόσο σκαιά στον Τύπο, όσα σκαιά φέρεται και ο Τύπος στον συντηρητικό Αμερικανό. (Φωτογραφία από τον χρήστη του Flickr Michael Candelori)

Απόλυτα φυσιολογικά, λοιπόν, ο «παραδοσιακός» Αμερικανός αντέδρασε με οργή στους τόνους λάσπης που δέχτηκε από τα ΜΜΕ. Όταν στριμώχνεις μονίμως στη γωνία έναν άνθρωπο και τον παρουσιάζεις ως τέρας που αντλεί χαρά καταπιέζοντας μειονότητες, δέρνοντας τη γυναίκα του και παρακολουθώντας τον τελικό του Super Bowl πίνοντας ένα καφάσι μπύρες, το πιο πιθανό είναι να σε πληρώσει με το ίδιο νόμισμα. Να ψηφίσει, δηλαδή, τον πιο ακραίο υποψήφιο. Και οι Αμερικανοί αυτό έκαναν επιλέγοντας τον Τραμπ, έναν απίθανο τύπο που φέρεται τόσο σκαιά στον Τύπο, όσα σκαιά φέρεται και ο Τύπος στον συντηρητικό Αμερικανό. Αίσθησή μου είναι ότι ο Αμερικανός που εμπιστεύτηκε τον Τραμπ, πριν 20 ή 30 χρόνια ούτε καν θα γύριζε να τον ακούσει. Αλλά ελλείψει Ρέιγκαν…

Από την νίκη του Brexit, έως την επέλαση του Τραμπ, μπροστά μας αναδύεται κάθε φορά το ίδιο φαινόμενο: οι Γουόλτ Κοβάλσκι βλέπουν τον κόσμο τους να καταρρέει, την ίδια στιγμή που ο νέος κόσμος τούς δείχνει το δάχτυλο και τους λέει επιδεικτικά «προσαρμοστείτε ή αφανιστείτε Νεάντερταλ, δεν μπορούμε να κάνουμε κάτι άλλο για εσάς». Και κάθε φορά όσοι προστρέχουν για βοήθεια στον κάθε Τραμπ, ζητούν ένα και μόνο πράγμα: όρια. Όρια οικονομικά, όρια πολιτισμικά, όρια εθνικά, όρια ηθικά.

Ο Τραμπ δεν σηματοδοτεί τίποτα νέο. Ούτε πιστεύω ότι θα πετύχει να εκλογικεύσει την παγκοσμιοποίηση, όπως ο ίδιος διατείνεται. Ο Τραμπ είναι ο επιθανάτιος ρόγχος ενός ψευδοφιλελεύθερου συστήματος, το οποίο χειραγώγησε αληθινά οικονομικά και κοινωνικά προτάγματα, για να δημιουργήσει τελικά την χειρότερη ιστορική συγκυρία από τον Β’ ΠΠ στον Δυτικό κόσμο.

Αν δεν ακούσουμε ούτε τώρα τα δισεκατομμύρια των Γουολτ Κοβάλσκι, ο επόμενος ή ο μεθεπόμενος Τραμπ δεν θα είναι ένας γραφικός δισεκατομμυριούχους με πορτοκαλί μαλλί, αλλά κάποιος ψυχοπαθής ζουμπάς με ένα μικρό, τόσο δα, μουστακάκι κάτω από τη μύτη του. Και μην πει κανείς τότε ότι δεν τον έβλεπε να έρχεται.

Διαβάστε ακόμα: Βουλιάζουμε και για αυτό φταίει μόνο ένας παράγοντας. Ο άνθρωπος

TAGS :
Donald Trumo ΗΠΑ κόσμος ψηφοφόροι

x Ακολουθήστε το Andro στο Facebook