varoufakis-tsipras-michel

“Χαίρω (πολύ, έστω)” θα μπορούσαν να λένε Βαρουφάκης και Τσίπρας. “Επιχαίρω” θα ανταπαντούσε, ίσως, ο βέλγος πρωθυπουργός, Σαρλ Μισέλ, με το αινιγματικό μειδίαμα.

Άκουγα κι έβλεπα τις προάλλες, στο κανάλι της Βουλής, τον Καθηγητή Μπαμπινιώτη, αυθεντία στα γλωσσικά μας πράγματα, να παρουσιάζει και να σχολιάζει τις ιδιαιτερότητες του διαθέσιμου ρηματικού τύπου για το αίσθημα της χαράς. Ξεκινώντας από τον κορμό βέβαια: Χαίρω/ Χαίρομαι.

Δεν έχασε ασφαλώς εδώ την ευκαιρία ο διαπρεπής γλωσσολόγος μας να υπογραμμίσει την ευμένεια και την κομψότητα του καθημερινού μας χαιρετισμού: Χαίρετε! Καλωσόρισμα και κατευόδιο ταυτοχρόνως (Ω, πόσο πιο εύηχο, μα την αλήθεια, στην κατάληξη τουλάχιστον μιας συνάντησης, αυτό το “Χαίρετε” από εκείνο το αόσμο και άγευστο “Καλή συνέχεια”, που έχει γίνει του συρμού τελευταίως).

Αλλ’ η γραμματική, όπως το έχει ήδη δεόντως επισημάνει ο Ιονέσκο, μας πάει συνήθως πολύ μακριά. Αφήνω λοιπόν κατά μέρος, για λόγους συντομίας, το καλόγνωμο σύνθετο παρακλάδι του ρήματός μας, το συγχαίρω δηλαδή, το οποίο δεν επιδέχεται παθητική φωνή, αλλά που έτσι κι αλλιώς δηλώνει τη μοιρασιά της χαράς με τους άλλους.

Άν είναι τόσο μεγάλο πια το φιάσκο μας και κάποιοι από εμάς συνεχίζουν να επιχαίρουν, τότε έχουμε εδώ μια σαφέστατη παραβίαση του γραμματικού κανόνα.

Και σταματώ στο ματζίρικο εκείνο επιχαίρω, που, όπως και το συγχαίρω, δεν νοείται ως παθητικό. Επιχαίρω, λοιπόν, ως αποκλειστικά κακότροπο ενεργητικό ρήμα, με τη δυστυχία του άλλου. “Επιχαίρομαι” δεν χωράει προφανώς εδώ, διότι θα ήταν σαν να χαιρόμαστε τη συμφορά, μικρή ή μεγάλη, που μας βρήκε.

Καθώς γράφω ετούτες τις γραμμές, δεν έχει ακόμα οριστικοποιηθεί η πολυαναμενόμενη και ανακουφιστική τουλάχιστον για όλους μας νέα συμφωνία με τους δανειστές μας. Ας έρθει πρώτα ο ακριβής λογαριασμός και μετά μετράμε τα υπέρ και τα κατά- της λυπητερής, έστω. Έλα όμως που δεν είναι λίγοι εκείνοι που ήδη έσπευσαν να τον αποδελτιώσουν, μυκτηρίζοντάς τον προκαταβολικά κι επιχαίροντας ταυτόχρονα για το διαπραγματευτικό στραπάτσο της νόμιμης κυβέρνησης της χώρας μας.

Μα, είναι τόσο μεγάλο πια το φιάσκο μας, όπως το προεξοφλούν, κι εκείνοι συνεχίζουν να επιχαίρουν, τότε έχουμε εδώ μια σαφέστατη παραβίαση του γραμματικού κανόνα. Δεν επιχαίρουν απλώς δηλαδή, παρά “επιχαίρονται” για τα βάσανα που θα τραβήξουμε όλοι μαζί και πάλι. Κι είναι ασφαλώς πολύ ευάλωτο και σ’ αυτήν την περίπτωση το τετριμμένο άλλοθι που θα επιχειρήσουν να προβάλουν:

I told you so!

 

Διαβάστε ακόμα: Η Αθήνα του Τότε και του Τώρα, από το Νίκο Βατόπουλο.

 

 

x Ακολουθήστε το Andro στο Facebook

Button to top