«Στη φεουδαρχική Ιαπωνία, μπουσίντο σήμαινε ''ο τρόπος των πολεμιστών''. Με πιο απλά λόγια, θάνατος πριν από τον ατιμασμό. Φωτογραφία: Σύλβια Διαμαντοπούλου

Ο Τάκης Θεοδωρακόπουλος στο σκάφος του «Μπουσίντο». «Έτσι έχω ονομάσει όλα μου τα σκάφη», λέει ο ίδιος. Φωτογραφία: Σύλβια Διαμαντοπούλου

Αυτές τις κρίσιμες στιγμές για την Ελλάδα, θεώρησα καλή ιδέα να μιλήσω για τη γιαπωνέζικη ιδέα του «μπουσίντο», που βοήθησε τους Ιάπωνες να ξεπεράσουν το διπλό χτύπημα με ατομική βόμβα, αλλά και την παράδοση της χώρας στους μισητούς Αμερικανούς, το 1945.

Στη φεουδαρχική Ιαπωνία, μπουσίντο σήμαινε «ο τρόπος των πολεμιστών». Με πιο απλά λόγια, θάνατος πριν από τον ατιμασμό. Όλοι οι Σαμουράι εκπαιδεύονταν από νωρίς σύμφωνα με το πνεύμα του μπουσίντο, μάθαιναν δηλαδή πως η αριστοκρατική καταγωγή είχε και ευθύνες, όχι μόνο προνόμια.

Η τιμή ήταν πάνω απ’ όλα. Ένας έντιμος άνδρας δεν ήταν τραμπούκος ούτε τα έβαζε ποτέ με κάποιον απροστάτευτο. Αν όμως προκαλούνταν η τιμή του, το μπουσίντο απαιτούσε μάχη μέχρι θανάτου –αν ήταν απαραίτητο. (Οι Σπαρτιάτες, το 450 π.Χ., εφάρμοζαν τις ίδιες αρχές). Μπουσίντο σήμαινε επίσης να είσαι γεμάτος αυτοπεποίθηση, αλλά όχι αυταπάτες. Το να κάνεις φιγούρα ήταν απαγορευμένο και κανένας Σαμουράι άξιος να φέρει το σπαθί του δεν έπεφτε σε αυτήν την παγίδα. Η μετριοφροσύνη ήταν το παν.

Για εμάς, τους δυτικούς, το να είσαι σεμνός μεταφράζεται ως δειλία. Κατά το πνεύμα του μπουσίντο όμως, όσοι έχουν πετύχει κάτι γενναίο ή σπουδαίο και έχουν κερδίσει το σεβασμό των άλλων, πρέπει να είναι ταπεινοί. Να γνωρίζουν οι ίδιοι τις απεριόριστες δυνατότητες και τα κατορθώματά τους, αλλά να μην ξεχνούν ποτέ τα μειονεκτήματά τους.

Το ζεν και το μπουσίντο πάνε παρέα. Δίνουν χάρη και δύναμη. Επιπλέον, η εξιδανικευμένη παράδοση του μπουσίντο, όπως εκφράζεται στα κλασικά κείμενα του «Χαγκακούρε», δοξάζει το θάνατο ως την υπέρτατη αξία. Μόνο έτσι γίνεται κανείς πραγματικά άτρωτος.

«Το πνεύμα του μπουσίντο δεν θα το κατανοούσαν ποτέ οι Έλληνες πολιτικοί. Για αυτούς το μπουσίντο αποτελεί τον ένατο κύκλο των αμαρτιών».

Εμείς, οι δυτικοί, τέτοιου είδους φιλοσοφίες τις ονομάζουμε φανατισμό και τις συσχετίζουμε με όσους κάνουν επιθέσεις αυτοκτονίας, παίρνοντας μαζί τους και άτυχους περαστικούς. Πρόκειται για τη χειρότερη δυνατή διαστρέβλωση τους πνεύματος του μπουσίντο. Το μπουσίντο προστατεύει τους άοπλους. Δεν ρίχνει ατομικές βόμβες σε γυναίκες και παιδιά ούτε ισοπεδώνει τη Δρέσδη και το Αμβούργο.

Το μπουσίντο έρχεται σε κόντρα με τα μοντέρνα κελεύσματα που λένε: «κοίτα μόνο τον εαυτό σου, ρίξε το φταίξιμο στους άλλους και, αν όλα πάνε στραβά, πήγαινε σε ψυχολόγο». Αντιμετωπίζει το θάνατο ως κάτι αναπόφευκτο, αλλά δεν τον ταυτίζει με το τέλος. Θεωρεί πως οι ανθρώπινες ψυχές δεσμεύονται από ένα «συμβόλαιο» που συνδέει το θάνατο με τους ζωντανούς, αλλά και με τους αγέννητους.

Αυτό το πνεύμα δεν θα το κατανοούσαν ποτέ οι Έλληνες πολιτικοί. Δεδομένου ότι είναι ψεύτες, για εκείνους το μπουσίντο αποτελεί τον ένατο κύκλο των αμαρτιών. Προδίδει όλα όσα πιστεύουν: τα ψέματα. Αφήνουν τους άλλους να βγάλουν το φίδι από την τρύπα, ρίχνουν το φταίξιμο δεξιά κι αριστερά και ποτέ δεν αναλαμβάνουν τις ευθύνες τους. Καλό θα ήταν όλοι όσοι κατεβαίνουν στις εκλογές να παίρνουν υποχρεωτικά μαθήματα μπουσίντο.

Πάντως εγώ έχω ονομάσει όλα μου τα σκάφη «Μπουσίντο».

 

 

Διαβάστε ακόμα: Αυτές είναι οι top 5 μονομαχίες του ασιατικού σινεμά

 

 

 

x Ακολουθήστε το Andro στο Facebook

Button to top