IMK39561

Ο Δημήτρης Τσίγκος στα γραφεία του, Σταδίου και Σανταρόζα.

Το 2000 πέντε προπτυχιακοί φοιτητές στο Πανεπιστήμιο της Κρήτης ιδρύσαμε την εταιρεία πληροφορικής Virtual Trip για web development. Ήταν το πρώτο φοιτητικό startup –στην Ελλάδα αρχίσαμε να μιλάμε για επιχειρήσεις startup μόλις το 2005. Επί πέντε χρόνια κάναμε μόνο έρευνα και ανάπτυξη. Πουλώντας υπηρεσίες, η Virtual Trip έφθασε το 2008 να απασχολεί 80 άτομα, οι εξαγωγές μας όμως ήταν μόλις 10.000 ευρώ.

Συνειδητοποιήσαμε έγκαιρα ότι η ελληνική αγορά ήταν πολύ μικρή και ότι, αν δεν βγαίναμε στο εξωτερικό, δεν θα επιβιώναμε. Για να μπορούσαμε όμως να βρούμε πελάτες στο εξωτερικό έπρεπε να πουλάμε, αντί για υπηρεσίες, ένα προϊόν, έστω και άυλο. Οπότε, μπήκαμε στη διαδικασία να φτιάξουμε εξωστρεφή προϊόντα ηλεκτρονικής εκπαίδευσης. Η καινοτομία μας ήταν ότι για κάθε προϊόν συστήναμε ξεχωριστή εταιρεία, δίνοντας παράλληλα ένα σοβαρό πακέτο μετοχών, ως και 45%, στους υπαλλήλους που έφτιαχναν το προϊόν αυτό. «Αν πάει καλά, είναι δικό σου» ήταν ο κανόνας.

«Δεν χρειάζεται να είσαι πλούσιος ή έξυπνος για να ξεκινήσεις μια επιχείρηση. Απλώς, πρέπει να το θέλεις πάρα πολύ. Ο Μάτζικ Τζόνσον το περιέγραψε ορθά: Το ριμπάουντ δεν το κερδίζει ούτε ο πιο ψηλός ούτε ο πιο δυνατός, αλλά αυτός που το θέλει περισσότερο».

Όλες αυτές οι επιχειρήσεις μεγάλωσαν. Καθεμιά ήθελε δικό της λογιστήριο, ΙΤ, μάρκετινγκ, που τα είχαμε στη μητρική εταιρεία, την Virtual Trip. Οπότε, προκειμένου να μοιραστούν όλες οι εταιρείες τις ίδιες δομές, το 2011 δημιουργήσαμε την Start Tech Ventures, η οποία έγινε η θερμοκοιτίδα, το incubator, για όλες τις επιμέρους εταιρείες. Επόμενο βήμα ήταν να δεχθούμε και τρίτες εταιρείες, που αναζητούσαν έτοιμα δίκτυα και δομές. Σήμερα είμαστε σε 60 χώρες. Η Fuzitsu αναζητούσε ένα προϊόν εκπαίδευσης των εργαζομένων της μέσω διαδικτύου. Το αγόρασε από εμάς. H Caterpillar, το Πανεπιστήμιο της South Carolina στις ΗΠΑ, η Lufthansa, συγκαταλέγονται στους πελάτες μας. Με τα συμβόλαια που έχουμε αυτή τη στιγμή, το 2013 στοχεύουμε σε κέρδη 1,5 εκατ. ευρώ. Στην Αυστραλία, τις ΗΠΑ, τον Καναδά, όλοι εκπλήσσονται με το ότι εξάγουμε από την Ελλάδα high tech προϊόντα. Τελικά δημιουργήσαμε ελληνικό brand, αξιοποιώντας θετικά την ελληνική κρίση.

Αν και τεχνολογικής παιδείας, αγαπώ τις λέξεις. Ψάχναμε πάνω από έξι μήνες τη σωστή απόδοση του όρου «startup» στα ελληνικά. Τελικά εμπνευστής του όρου «νεοφυής» ήταν ο γραμματέας της Ένωσης, Γιώργος Παπαδόπουλος.

Νεοφυής είναι μια επιχείρηση που συγκεντρώνει τα εξής τρία χαρακτηριστικά: είναι νέα, διαθέτει δυνατότητα ταχείας ανάπτυξης και εφευρετικότητα, και μπορεί να δημιουργεί 20 θέσεις εργασίας μέσα σε πέντε χρόνια. Νεοφυής επιχείρηση είναι ακόμη κι ένας φούρνος με στοχευμένο μάρκετινγκ. Το αμερικάνικο μοντέλο startup σημαίνει κυριαρχία. Δημιουργεί μια επιχείρηση, τη φουσκώνει και μετά την πουλά στο χρηματιστήριο. Αυτό προϋποθέτει μεγάλη χρηματιστηριακή αγορά και χαρακτηριστικά που υπάρχουν μόνο στις ΗΠΑ. Η Google, η Facebook νεοφυείς επιχειρήσεις ήταν. Στην Ευρωπαϊκή Συνομοσπονδία αποφασίσαμε ότι στην Ευρώπηπρέπει να επικεντρωθούμε στη βιωσιμότητα των νεοφυών επιχειρήσεων, τη δημιουργία κερδοφορίας, θέσεων εργασίας και υπεραξίας, που θα προέλθει σταδιακά από τα κέρδη.

«O πολιτισμός είναι η βαριά βιομηχανία της Ελλάδας». Από μικρός ακούω αυτή τη φράση της Μελίνας Μερκούρη, η οποία όμως, δυστυχώς, μέχρι σήμερα εξακολουθεί να μένει στα συνθήματα. Oι λέξεις στην Ελλάδα χρησιμοποιήθηκαν με εντελώς διαφορετικό περιεχόμενο, με αποτέλεσμα να μην μπορούμε πια να συνεννοηθούμε. Σήμερα, για παράδειγμα, έχουμε φτάσει να αντιλαμβανόμαστε ως επιχειρηματικότητα τη δεξιότητα που έχει αναπτύξει κάποιος χάρη στις πολύ καλές επαφές του με πολιτικούς, μέσα ενημέρωσης και όσους παίρνουν τις δημόσιες προμήθειες. Δικαιολογημένα οι νέοι υποδέχονται την επιχειρηματικότητα στα πανεπιστήμια με τα γιαούρτια. Καταφέρονται εναντίον εκείνης της διεφθαρμένης επιχειρηματικότητας που κατέστρεψε την Ελλάδα.

«Τα startup events συγκεντρώνουν πάνω από 1.500 άτομα, αλλά μοιάζουν περισσότερο με τις πολιτικές νεολαίες στα πρώτα μεταδικτατορικά χρόνια, όπου πήγαινες για να γνωρίσεις ωραίες γυναίκες».

Σέβομαι περισσότερο αυτούς που έχουν αποτύχει, παρά εκείνους που έχουν πετύχει. Η κοινωνία μας αντιμετωπίζει πολύ αρνητικά τον μικρομεσαίο επιχειρηματία που πέφτει έξω. Δεν αναλογίζεται ότι αν χρωστάς στο ΙΚΑ δεν θα ξεμπλέξεις ποτέ. Δυστυχώς, στην Ελλάδα καταφέραμε να αποκτήσουμε χαμηλή αυτοπεποίθηση, ενώ γίναμε δυνατοί στην αντιγραφή και στο κονέ.

IMK39520

«Για να έχεις ρόλο στην παγκοσμιοποίηση, πρέπει να έχεις ταυτότητα».

Για να έχεις ρόλο στην παγκοσμιοποίηση, πρέπει να έχεις ταυτότητα. Γιατί παραπονιόμαστε, για παράδειγμα, ότι τα ελληνικά διατροφικά προϊόντα δεν πουλάνε στο εξωτερικό, όταν στην αισθητική των ελληνικών εστιατορίων στο εξωτερικό κυριαρχούν οι κιτς εκδοχές με τσολιάδες και κίονες;

Ως πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Συνομοσπονδίας συνειδητοποίησα ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση, ενώ μας δίνει αυτήν την εξαιρετική αγορά, ελάχιστοι την αξιοποιούμε. Ο χρόνος μπορεί να μην έχει κυλήσει στην Ελλάδα, στην Ευρώπη όμως έχει όντως κυλήσει. Είναι τόσο μεγάλη η κινητικότητα των νέων πια, που οι νέοι Γάλλοι με τους νέους Ολλανδούς ή Γερμανούς δεν διαφέρουν και πολύ. Η ελληνική αντίστοιχη γενιά έχει μείνει είκοσι χρόνια πίσω. Υπάρχουν εμπόδια, όπως το γλωσσικό, το μεγαλύτερο εμπόδιο όμως είναι η νοοτροπία.

Η λύση στην κρίση είναι να ανοίξουμε το μυαλό μας. Η αποφασιστικότητα, βασικός παράγων της νεοφυούς επιχειρηματικότητας, δυστυχώς λείπει από πολλά σημερινά παιδιά, που έχουν παραμείνει στο hype. Σήμερα τα startup events συγκεντρώνουν πάνω από 1.500 άτομα, αλλά μοιάζουν περισσότερο με τις πολιτικές νεολαίες στα πρώτα μεταδικτατορικά χρόνια, όπου πήγαινες για να γνωρίσεις ωραίες γυναίκες.

Ο αριθμός των νεοφυών επιχειρήσεων που δουλεύουν πραγματικά δεν είναι πάνω από εκατό. Πάντα φταίει κάποιος άλλος, η γραφειοκρατία, η χρηματοδότηση. Αλλά οι επιχειρήσεις έντασης γνώσης, όπως της τεχνολογίας, δεν χρειάζονται ιδιαίτερα κεφάλαια. Ο Μάτζικ Τζόνσον το περιέγραψε ορθά: «το ριμπάουντ δεν το κερδίζει ούτε ο πιο ψηλός ούτε ο πιο δυνατός, αλλά αυτός που το θέλει περισσότερο».

Δεν χρειάζεται να είσαι πλούσιος ή έξυπνος για να ξεκινήσεις μια επιχείρηση, απλώς πρέπει να το θέλεις πάρα πολύ. Το 2010, λόγω κρίσης, προσωπικά υποθήκευσα το τελευταίο οικογενειακό μου ακίνητο που δεν είχε εγγυήσεις, προκειμένου να εξασφαλίσω την τελευταία χρηματοδότηση. Κάλλιστα θα μπορούσα να μην είχα πάρει αυτό το ρίσκο.

«Δικαιολογημένα οι νέοι υποδέχονται την επιχειρηματικότητα στα πανεπιστήμια με τα γιαούρτια. Καταφέρονται εναντίον εκείνης της διεφθαρμένης επιχειρηματικότητας που κατέστρεψε την Ελλάδα».

Πέρυσι δημιουργήσαμε το δίκτυο Hellenic Angels, το πρώτο μη κερδοσκοπικό δίκτυο νεοφυών επιχειρήσεων, με σκοπό να προβάλλουμε τις νεοφυείς επιχειρήσεις σε υποψήφιους ιδιώτες επενδυτές. Φέτος ετοιμάζουμε το 1ο Συνέδριο Νεοφυούς Επιχειρηματικότητας στην Ελλάδα, όπου θα συνευρεθούν νεοφυείς επιχειρήσεις από δέκα χώρες. Τον Μάρτιο κάναμε στρατηγική συνεργασία με το Colab, ένα co-working space, για να έχουμε πρόσβαση στα καινούργια startups. Μόλις με 200 ευρώ κόστος, οι νεοφυείς επιχειρήσεις, που μόλις ξεκινούν, θα μπορούν να έχουν δικό τους χώρο λειτουργίας. Στην Ελλάδα, δυστυχώς, λείπει το μοντέλο συνεργατικών επιχειρήσεων με αποφασιστικότητα και αυτοπεποίθηση.

Σε οποιοδήποτε οικονομικό μοντέλο αναζητώ κάτι πιο φιλοσοφικό, που να απαντά στο πώς πρέπει να ζούμε, να εργαζόμαστε και να προοδεύουμε. Η επιχειρηματικότητα είναι απόλαυση δημιουργίας, τρόπος ζωής, αισθητική, πηγή ευτυχίας.

Ο προσωπικός μου γρίφος είναι το πώς θα πάρουμε τις παραδοσιακές έννοιες, από την αρχαία ιστορία μας μέχρι την πρόσφατη –που είναι τόσο ισχυρές παγκοσμίως– και θα τις προτείνουμε με ένα μοντέρνο τρόπο. Αυτή η συνάντηση παραδοσιακού με σύγχρονο δείχνει την πορεία εξόδου από την κρίση. Πρέπει να ξαναβρούμε την αισθητική μας, να ξαναδώσουμε στις έννοιες το αυθεντικό τους περιεχόμενο. Είμαι βέβαιος ότι στο τέλος θα αποδειχτεί πόσο δίκιο είχε η Μελίνα, ότι ο πολιτισμός αποτελεί το συμβολικό κεφάλαιο της Ελλάδας.

IMK39585

Στην ταράτσα της «Στοάς του Βιβλίου».

 

 

 

 

x Ακολουθήστε το Andro στο Facebook

Button to top