Δυο «χρυσές» ερωτήσεις για κάθε καινοτόμο επιχειρηματία

«Οι Τόμας Έντισον και Στιβ Τζομπς (φωτογραφία) είναι δυο χαρακτηριστικά παραδείγματα καινοτόμων οραματιστών που άλλαξαν τον κόσμο. Όμως και οι δυο τους ανήκουν στην ισχνή μειοψηφία των μεγαλοφυϊών που ήταν ταυτόχρονα πολύ τυχεροί». Credit: Norman Seeff

Ο επιχειρηματικός δαίμων, όταν έχει τρελά κέφια, εισέρχεται στον άνθρωπο συνήθως μέσω μιας δημιουργικής ιδέας. Η ιδέα αυτή μπορεί να είναι σχετικά απλή ή εξαιρετικά πολύπλοκη –ωστόσο αυτό που την διακρίνει από τις άλλες ιδέες είναι ότι έχει τη δυνατότητα να ανατρέψει τα υπάρχοντα δεδομένα, να φέρει στον κόσμο κάτι που δεν υπήρχε πριν. Εξαιτίας της καινοτομίας της, η ιδέα αρχίζει να καλπάζει μέσα στο νου και να κατακτά την ψυχή. Ο άνθρωπος μεταμορφώνεται σε παθιασμένο ευαγγελιστή που θεωρεί ότι οι άλλοι πρέπει να είναι ηλίθιοι να μην την αποδεχθούν την ιδέα του έμπλεοι ευγνωμοσύνης. Το μάτι του αρχίζει να γυαλίζει. Αυτό είναι καλό, πολύ καλό. Αν θες να πείσεις κι άλλους για την ιδέα σου πρέπει να γυαλίζει το μάτι σου.

Πολλές εταιρείες δημιουργήθηκαν και μεγαλούργησαν χάρη σε καινοτομικές ιδέες των ιδρυτών τους. Οι Τόμας Έντισον και Στιβ Τζόμπς είναι δυο χαρακτηριστικά παραδείγματα καινοτόμων οραματιστών που άλλαξαν τον κόσμο δημιουργώντας νέες ανάγκες, κυριολεκτικά φέρνοντας στους ανθρώπους κάτι που δεν είχαν ζητήσει ούτε καν φανταστεί. Όμως και οι δυο τους ανήκουν στην ισχνή μειοψηφία των μεγαλοφυϊών που ήταν ταυτόχρονα πολύ τυχεροί. Χωρίς να θέλω να μειώσω τη ιστορική σπουδαιότητα του ηλεκτρικού λαμπτήρα ή του iPod, και οι δύο αυτές καινοτομίες έλαχε να συμβούν όταν υπήρχαν οι κατάλληλες κοινωνικές και οικονομικές συνθήκες για να τις καταστήσουν παγκόσμιους νικητές.

Δυστυχώς, αυτό δεν συμβαίνει πάντα. Αναρίθμητες καινοτομικές ιδέες πάνε στον βρόντο. Πόσα segways βλέπετε να κυκλοφορούν στους δρόμους; Θυμάται κανείς το Sinclair C5; Από τις πάμπολλες ιδέες του ιδιοφυούς Τέσλα μόνο μια (το εναλασσόμενο ρεύμα) χρησιμοποιείται σήμερα. Εγώ ο ίδιος εργάστηκα στη δεκαετία του 1990 σε μια από τις μεγαλύτερες, και πιο καινοτόμες, εταιρείες πληροφορικής στην Silicon Valley –η οποία δεν υπάρχει πια, διότι οι μηχανικοί της από ένα σημείο και μετά οραματίζονταν το μέλλον… σε ένα παράλληλο σύμπαν. Έφτιαχναν προϊόντα που ήταν απολύτως καταπληκτικά, αλλά εκτός τόπου και χρόνου. Η κοινωνία και ο κόσμος είχαν αλλάξει ρότα και κατευθύνονταν αλλού, μακριά από τα μεγάλα workstations. Αν δεν θες λοιπόν να καταλήξεις στην χρεοκοπία, ή να καταχωρηθείς ως ιστορικό περίεργο για τις επόμενες γενιές των μελετητών, πρέπει να κάνεις στον εαυτό σου δυο «χρυσές» ερωτήσεις για τη σπουδαία ιδέα που σου φύτεψε ο δαίμων της δημιουργίας (και ίσως το διδακτορικό σου) στο κεφάλι. Και πρέπει να το κάνεις αυτό πριν κάνεις οτιδήποτε άλλο.

Ερώτηση 1: Ποιο πρόβλημα λύνεις; Αυτή η ερώτηση δεν απαντάται εξηγώντας τι κάνει η ιδέα σου. Ούτε γιατί είναι καλή ιδέα. Αν η ιδέα σου βελτιώνει κάτι που ήδη υπάρχει, πρέπει να εξηγήσεις γιατί αυτή η βελτίωση είναι σημαντική και σε ποιόν αφορά. Αν κάνει κάτι εντελώς καινούργιο, πρέπει να απαντήσεις γιατί είναι «λύση» και ποιον «πόνο» ανακουφίζει.

Ερώτηση 2: Ποιος θα πληρώσει για το προϊόν/υπηρεσία σου; Αν έχεις περισσότερα λεφτά από μυαλό, η ερώτηση δεν σε αφορά, αλλά υποθέτω ότι ανήκεις σε εκείνους που θέλουν να προσθέσουν αξία σε αυτόν τον κόσμο, όχι να αφαιρέσουν. Με άλλα λόγια, χρειάζεσαι πελάτες. Μην τους βλέπεις σαν άμορφη μάζα. Ξεχώρισε έναν από αυτούς και γνώρισέ τον με τη φαντασία σου. Πώς μοιάζει; Τι κάνει με τη ζωή του και τον ελεύθερο χρόνο του; Γιατί να ασχοληθεί με αυτό που κάνεις και, το κυριότερο, γιατί να βάλει το χέρι στην τσέπη και να σε πληρώσει για να το αγοράσει; Με αυτόν τον φανταστικό-πραγματικό πελάτη ξεκίνα να μιλάς. Αν όντως γυαλίζει το μάτι σου και πιστεύεις στην ιδέα σου, αυτός είναι που πρέπει, τελικά, να πείσεις.

Ο Γιώργος Ζαρκαδάκης ζει στο Λονδίνο και είναι διευθυντής της Feline Quanta Communications.

TAGS :
επιχειρηματίας

x Ακολουθήστε το Andro στο Facebook