Τηλεοπτικές άδειες, μια ακόμη χαμένη ευκαιρία

Το παιχνίδι με τις τηλεοπτικές άδειες είναι ακόμα μια χαμένη ευκαιρία αυτής της χώρας να πάει πιο μπροστά. (Φωτογραφία: blondeseekingambition.com)

Καιρό πριν έγραφα ότι το θέμα των τηλεοπτικών αδειών θα γίνει πεδίο μάχης για το πόπολο, και αυτό έγινε. Στην αρένα, τα γνωστά κλισέ: διαπλοκή, «βοθροκάναλα», δημόσιο συμφέρον. Τίποτε, όμως, από αυτόν το διαγωνισμό δεν εγγυάται θετικό πρόσημο για την κοινωνία, την οικονομία, την πολιτική ζωή, το σύστημα εκπαίδευσης-γνώσης και την ψυχαγωγία. Είναι παιχνίδι παραπολιτικής, εντυπώσεων και εσόδων πλειστηριασμού που αγνοεί ποιοτικά χαρακτηριστικά.

Tα linear TV κανάλια στην Ελλάδα είναι εδώ και χρόνια κουρασμένα «προϊόντα» (στο μάρκετινγκ τα λένε commodities «a product or a service that no one cares enough about to market or engage»). Η συνταγή 1989 δεν εξελίχτηκε: ίδια προγράμματα, κοινό-στόχος, ρετσέτες.

Είναι για τις ηλικίες 60+ συγκεκριμένων δημογραφικών «κομματιών» (στην Ευρώπη το 82% των ηλικιών 55+ ετών βλέπουν linear TV καθημερινά). Γέμισε η χώρα κανάλια που εκμεταλλεύθηκαν εμπόριο, πολιτικούς, τοπικές κοινωνίες. Κορόιδεψαν τη φορολογική διοίκηση, ακόμη και τους τηλεθεατές! Να μπει τάξη; Ναι. Αλλά πώς;

Τα μέσα ενημέρωσης δεν είναι κυβερνητικό policy making ή κομματικό «blame game». Συνδέονται με την ψηφιακή οικονομία, το περιεχόμενο που παράγουν κοινότητες, τις νέες μορφές ψυχαγωγίας και την εκπαίδευση. Το κοινό έχει ελευθερία επιλογών και αποκτά πρόσβαση όταν και όπου θελήσει (linear, δορυφορική, mobile, πλατφόρμες μέσω Ιnternet κ.λπ.).

Γιατί λοιπόν 4 κανάλια και όχι 7; Γιατί δημόσιο κανάλι με λειτουργικά έξοδα €186 εκατ. που δεν παράγει δικό του προϊόν; Γιατί ολιγοπώλια καναλιών, τα οποία κάποιος θα ελέγξει (αφού θεσμούς δεν έχουμε, αυτό είναι εύκολο).

Ο όμιλος BBC έχει 20.000 υπαλλήλους, αλλά φτάνει σε 200 χώρες… Δείτε τα έσοδά του και πόσες μορφές access δίνει. Το Netflix δήλωσε για το 2015 έξοδα $140 εκατ. με 3.000 εργαζόμενους, αλλά φτάνει σε 190 χώρες. Συνεργάζονται με πλατφόρμες, δορυφόρους, ξενοδοχεία και παράγουν ποιοτικό περιεχόμενο (το πιο σημαντικό που ξεχνάμε).

Η Eurostat 2013 κατέγραψε 11.908 ευρωπαϊκές επιχειρήσεις μέσων (programming και broadcasting) με 256.00 εργαζόμενους, οι οποίοι παράγουν μη-διαφημιστικά έσοδα €27.1 δις!

Ποιος ορίζει ότι κάθε κανάλι θα έχει 400 εργαζόμενους; Ποιος ορίζει ότι άλλο η συχνότητα και άλλο η πρόσβαση στο Ιnternet; Γιατί δεν είναι ελεύθερα, κι ας κερδίσει ο καλύτερος; Στις χώρες που έχουν θεσμούς, δεν ορίζονται οι αριθμοί καναλιών-υπαλλήλων-τμημάτων, ούτε γίνεται τόσα πολλά χρόνια δικαιολογία η διαπλοκή.

Διαβάστε ακόμα: Μετά τις ανατροπές, τα «αύριο» των τηλεοπτικών αδειών

Ζητείται ένα τίμημα χρήσης συχνοτήτων (υπάρχει ευρωπαϊκός μέσος όρος), για ένα χρονικό διάστημα, εισπράττονται φόροι και ελέγχεται η συμμόρφωση στους νόμους. Επιχειρήσεις κλείνουν, συγχωνεύονται ή γίνονται καλύτερες ή περνούν στο Διαδίκτυο ελεύθερα. Τόσο απλά είναι τα πράγματα.

Tα linear TV κανάλια στην Ελλάδα είναι εδώ και χρόνια κουρασμένα «προϊόντα», που απευθύνονται στις ηλικίες 60+ συγκεκριμένων δημογραφικών «κομματιών». (Φωτογραφία: altoday.com)

Θέλεις να κάνεις κάτι χρήσιμο στη χώρα; Άνοιξε το «παιχνίδι» στον ανταγωνισμό, στην πολυφωνία, στην ελευθερία επιλογών. Βάλε πολλούς να διαγωνιστούν με ένα minimum entry price, πάρε εγγυήσεις οικονομικές και τεχνικής εμπειρίας (εδώ πήραν άδεια κανάλια που ΘΑ γίνουν κανάλια!), αξιολόγησε την εμπειρία με το συνδυασμό καλύτερης τιμής, έχοντας όμως προκηρύξει όλες τις άδειες μαζί.

Τι περιφερειακές και θεματικές; Σανό τρώμε; Ε, δεν πήρες τώρα φίλε, θα σου δώσουμε μετά… Δεν πειράζει που πλήρωσες, θα έχεις κι ένα-δύο έμμεσους ανταγωνιστές. O χαρακτηρισμός εθνικών, περιφερειακών, θεματικών σε μια χώρα τόσο μικρή και φτωχή σε πόρους, στην εποχή του digital, είναι ένα μπαγαμπόντικο παιχνίδι, που στοχεύει σε πρόσκαιρα κρατικά έσοδα.

Δεν εξασφαλίζει την αντιμετώπιση της πολιτικής διαπλοκής, δεν βοηθά τη διαφημιστική αγορά (δηλ. τις διαφημιζόμενες επιχειρήσεις), δεν εγγυάται υγιείς επιχειρήσεις, δεν μας πάει στην εποχή του Internet, και ακυρώνει το δικαίωμα του επιχειρηματία να κάνει “scale” όποτε και όπου θέλει.

Θέλεις να κάνεις κάτι ακόμη πιο χρήσιμο (και σοβαρό) στη χώρα; Ανακοίνωσε διαγωνισμό σε όλο το φάσμα της χώρας σε ΧΧΧ «κανάλια» (αναλογικά, ψηφιακά, web/mobile). Δήλωσε τις δημόσιες υποδομές που θα διαθέσεις ως Κράτος και τις υποδομές που οι διαγωνιζόμενοι έχουν ή/και θα επιλέξουν.

Χαλκός, ψηφιακό, δορυφορικό δεν νοιάζει τον πολίτη, ο οποίος βαρέθηκε να ακούει κάθε μέρα το ίδιο παραμύθι. Δώσε πρόσβαση και ελευθερία και κάντο με όση διαφάνεια θέλεις. Και benchmark τιμών, όχι στη λογική πόσα μας λείπουν, αλλά στη λογική πόσα θα μπορούμε να λαμβάνουμε με βιώσιμο τρόπο.

Διαβάστε ακόμα: Θεσμοθέτησαν τη διαπλοκή

Παράδειγμα: προκηρύσσουμε διάθεση άδειας τηλεοπτικού περιεχόμενου για τον τουρισμό και την προώθηση της ελληνικής πρότασης. Ας συνασπιστούν τα επιμελητήρια, οι περιφέρειες, οι μεγάλοι ξενοδόχοι σε μια εταιρεία που θα προωθεί το ελληνικό προϊόν, ιδίωμα, προορισμό.

Δεν μπορούν, είναι άσχετοι, είναι παλιά μυαλά, δεν έχουν λεφτά; Εσύ όμως έδωσες την επιλογή και την ευκαιρία, την οποία μπορεί μία νεοφυής επιχείρηση να αρπάξει με την υποστήριξη μιας άλλης μεγάλης επιχείρησης. Μπορεί να βρεθούν υποψήφιοι με προηγούμενη εμπειρία στο χώρο των μέσων ενημέρωσης ή ειδικοί που θα κάνουν καλό σε πολλούς.

Παράδειγμα: προκηρύσσουμε διάθεση άδειας τηλεοπτικού περιεχόμενου για το εκπαιδευτικό πρόγραμμα και την έρευνα πανεπιστημίων και κοινοτήτων γνώσης. Δεν υπάρχουν τέτοιες δομές και μυαλά σήμερα; Δείξε και άνοιξε το δρόμο κρατικιστή! Θα συνεργαστούν πανεπιστήμια και σχολεία; Θα διαγωνιστούν ιδιωτικοί φορείς για την άδεια; Θα έρθουν ξένοι φορείς, το ίδρυμα Μπιλ Γκειτς, το ίδρυμα τάδε; Θα πουλάνε διαφημιστικά video on demand; Δεν σε νοιάζει.

Οι προδιαγραφές μόνο να λένε ότι θα είναι το hub τηλεοπτικού περιεχομένου για όποιον θέλει να μάθει, να επιμορφωθεί και να εσύ έχεις υγιείς και σύννομες επιχειρήσεις. Θα δώσουν πρόσβαση mobile σε όλο το κοινό ή μόνο μέσω web; Πρόβλημά τους. Άλλαξε ρότα στη χώρα που πεθαίνει μέσα στην ημιμάθεια της. Δεν χρειαζόμαστε άλλα πρωινάδικα. Όχι άλλα πανομοιότυπα δελτία ειδήσεων, που από το πρωί επαναλαμβάνουν τα ίδια.

Παράδειγμα: προκηρύσσουμε διάθεση άδειας τηλεοπτικού περιεχόμενου για εταιρεία ή πλατφόρμα που ασχολείται με το ντοκιμαντέρ και τη γνώση, και θέλουμε υποψήφιους με προϋπηρεσία στο χώρο ενημέρωσης ή κάποιες νεοφυείς επιχειρήσεις.
Θα μπορούσα ώρες να απαριθμώ ιδέες για άδειες «πανεθνικής εμβέλειας» που θα άλλαζαν πολλά στη χώρα. Σε μια τέτοια δυναμική οπτική προς το μέλλον, οι πολίτες και οι συμμετέχοντες θα είχαν δύο πολύτιμους συμμάχους: τις εταιρείες κινητής και τη Digea.

Διαβάστε ακόμα: Ελβετία – Ελλάδα. Δυο χώρες που έχουν κοινά τα δύο πρώτα τους γράμματα και τίποτα περισσότερο

Με τέτοια προσέγγιση δεν κλείνεις επιχειρήσεις. Ανοίγεις περισσότερες. Κανένας πολιτικός δεν κατηγορείται για ταπεινά κίνητρα, και όλοι οι εμπλεκόμενοι συνειδητοποιούν το μέλλον. Αφού σε ενδιαφέρει (big-brother Κράτος) η διαφάνεια και η τάξη, γιατί να ρισκάρεις να έχεις μη-αδειοδοτημένα κανάλια που θα εκπέμπουν από Κύπρο, ιντερνετικά ή θα μπουν σε κάπoια IPTV/pay-subscription πλατφόρμα; Και δεν χάνεις, έξυπνε δημόσιε λειτουργέ, τα €31 εκατ. που σου έδινε ετησίως -επί 21 χρόνια- ο Star;

Πώς θα εξοικειωθεί το κοινό σε πρόσβαση και χρήση νέων μορφών ενημέρωσης και ψυχαγωγίας; Ξανασερβίροντας περιεχόμενο που βλέπει από το 1989; Πόσο ακόμη αντέχουμε να μείνουμε στην εποχή της συζήτησης στον καφενέ και μπροστά στο «χαζοκούτι»; (Φωτογραφία: Josh Driscoll)

Με στοιχεία 40 χωρών (ΕΕ, Ασία, ΗΠΑ), οι ηλικίες 16-34 καταναλώνουν το 53% του χρόνου θέασης περιεχομένου σε smartphone, laptop ή tablet. Από το 2012 έως το 2016, η θέαση περιεχομένου σε έξυπνες συσκευές έχει αυξηθεί +71%, με τουλάχιστον 3 ώρες/εβδ. video σε smartphone, 6 ώρες/εβδ. streamed TV series και ταινίες on-demand.

Η παροχή ελεύθερων και πληρωμένων επιλογών του TV και video περιεχομένου καταργεί τα σύνορα και δημιουργεί νέα μοντέλα. Ένας φίλος μου έλεγε «δεν γίνονται αυτά, είμαστε πίσω». Πόσο μας απασχολεί αν θα μείνουμε πίσω; Γιατί καλή η μοιρολατρία, αλλά δεν «γεμίζει τσουκάλι». Πώς θα εξοικειωθεί το κοινό σε πρόσβαση και χρήση νέων μορφών ενημέρωσης και ψυχαγωγίας; Ξανασερβίροντας περιεχόμενο που βλέπει από το 1989; Πόσο ακόμη αντέχουμε να μείνουμε στην εποχή της συζήτησης στον καφενέ και μπροστά στο «χαζοκούτι»;

Υπάρχει κάποιος που πιστεύει ότι όλο αυτό το παιχνίδι «τα πήρα από τους πλούσιους» είναι βιώσιμο; Δίνοντας €70 εκατ. για την άδεια και άλλα €25 εκατ. για υποδομές, εξοπλισμό, μισθούς, περιεχόμενο και προβολή, πρόκειται για υγιείς επιχειρήσεις με εκτιμώμενα ετήσια κέρδη 2-3 εκατ.; Τι άλλο θα κάνουν, για να επιβιώσουν; Θα έχουν ποιοτικό πρόγραμμα ή broadcasting σε καναπέδες;

Δεν βλέπει κανείς την παράνοια και το ψέμα; Με ή χωρίς την απόφαση ΣτΕ για την αντισυνταγματικότητα του νόμου, με ή χωρίς προσφυγές στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, με ή χωρίς την καταβολή των χρημάτων, με ή χωρίς συνεργασίες-εξαγορές των νέων με τους παλιούς, δεν καταλαβαίνουν οι εξουσίες ότι χωρίς όραμα και σχέδιο γυρνάμε γύρω-γύρω από την ουρά μας; Λες και θα ζήσουμε καλύτερα αν μάθουμε ποιος είναι λαγός της κυβέρνησης, ή ποιος δημοσιογράφος πήρε μετεγγραφή, ή αν τελικά θα δοθούν τα €240 εκατ. σε ευπαθείς ομάδες (με έλλειμμα ισοζυγίου στα €810 εκατ.)!

Ανάμεσα σε πολλά άλλα αίτια από το παρελθόν, ξέρουμε πού μας έφτασε ο παρεμβατικός ρόλος του Κράτους. Επικαλείται το κοινό καλό, αλλά πράττει με παλαιάς κοπής συμπεριφορές. Οι τηλεοπτικές άδειες είναι άλλη μια χαμένη ευκαιρία να πάμε ως χώρα σε πιο σύγχρονες μορφές δράσης, συμμετοχής, και εξωστρέφειας, αλλά χάθηκε κι αυτή.

Η τηλεοπτική ενημέρωση θα παραμένει είτε κυβερνητική-κρατική είτε με γεύση του καναλιού που προτιμά ο καθένας, αλλά πάντα ελεγχόμενη, χωρίς να βελτιώνει τις προσλαμβάνουσες και τη γνώση μας. Η τηλεόραση, από κουτί, γίνεται περιεχόμενο ευρυζωνικής πρόσβασης με νέες χρήσιμες για τους πολλούς χρήσεις, αλλά σε ποιον να τα πεις αυτά στη χώρα που είναι «μαστουρωμένη» στον πολιτικαντισμό και τα κλισέ;

Διαβάστε ακόμα: Η μόνη συνταγή επιτυχίας: δώστε αξία στην επιχείρησή σας

TAGS :
άδειες κανάλια τηλεόραση

x Ακολουθήστε το Andro στο Facebook