Ευτυχισμένος με μια οικογένεια Μασάι.

    Ο Κώστας Κουκούλης με μια οικογένεια Μασάι.

    Με τον Κώστα Κουκούλη γνωρίστηκα το 1991 στο Μπουρούντι. Συμμετείχαμε στην αποστολή περιπέτειας Camel Trophy τέσσερις Έλληνες στο ίδιο Land Rover. Φτάσαμε στο Μπουρούντι άπλυτοι, ιδρωμένοι και κατάκοποι μετά από τρεις εβδομάδες οδήγησης στα λασπωμένα μονοπάτια της Τανζανίας κι εκεί μας περίμενε ο Κώστας Κουκούλης, ένας 27χρονος Έλληνας με γαλλική προφορά, που δεν σταματούσε να μιλάει για τον τόπο του, την τότε «Ελβετία  της ανατολικής Αφρικής». Μας πήρε στο σπίτι και μας γνώρισε την οικογένειά του. Γίναμε αμέσως φίλοι.

    Τέλη του ’92 ξαναπήγα στο Μπουρούντι και έμεινα στο σπίτι των Κουκούληδων, η καταγωγή των οποίων είναι από τη Σάμο. Μέσα σε ένα χρόνο η ζωή στη μικρή χώρα είχε αλλάξει. Ο εμφύλιος πόλεμος ήταν προ των πυλών, παρά τις ταραχές όμως εκείνοι δεν σκέφτονταν να φύγουν. Ειδικά ο Κώστας, μόνο το Μπουρούντι θεωρούσε πατρίδα του. Ήταν ο μοναδικός ίσως Ευρωπαίος που δεν έκανε διακρίσεις ανάμεσα σε μαύρους και λευκούς. Φίλοι του δεν ήταν τόσο οι καλοαναθρεμμένοι συνομήλικοί του από την Ελλάδα όσο τα φτωχά, ντόπια παιδιά που δούλευαν στις επιχειρήσεις της οικογένειας.

    Ο εμφύλιος του Μπουρούντι –ανάμεσα στις φυλές Χούτου και Τούτσι– κράτησε δεκατρία χρόνια και κόστισε τη ζωή 700.000 ανθρώπων. Ο Κώστας, μαζί με τον αδερφό του Γιώργο (άμισθος πρόξενος της Ελλάδας εδώ και χρόνια στο Μπουρούντι) συνέχισαν να εργάζονται στις επιχειρήσεις με τρομακτικές δυσκολίες. Από το σπίτι στη δουλειά πήγαιναν με ένοπλη συνοδεία. «Ο εμφύλιος με πλήγωσε πολύ», λέει ο ίδιος. «Χάσαμε πολλούς δικούς μας. Ντόπια παιδιά, Έλληνες και Βέλγους, με τους οποίους είχαμε ζήσει μαζί».

    «Η Αφρική έχει ζήσει σκλαβιά, εμφύλιους πολέμους και σήμερα ακόμη προσπαθεί να βρει το δρόμο της»...

    «Η Αφρική έχει ζήσει σκλαβιά, εμφύλιους πολέμους και σήμερα ακόμη προσπαθεί να βρει το δρόμο της»…

    Το πέρασμα στην Τανζανία

    Ο Κουκούλης σκέφτηκε για πρώτη φορά να αφήσει πίσω το Μπουρούντι σε ένα ταξίδι του στη γειτονική Τανζανία: «Την αγάπησα αμέσως, γιατί ήταν φιλική χώρα με θαυμάσια φύση», αφηγείται. «Το ’99 ανακάλυψα το Σααντάνι, ένα άγνωστο τότε πάρκο στον Ινδικό ωκεανό. Κανόνισα μια εξερεύνηση με βάρκα στον ποταμό Γουάμι. Φύγαμε ξημερώματα κι εκεί για πρώτη φορά αντίκρισα δελφίνια. Στο ποτάμι, στην πρώτη στροφή, είδαμε κροκοδείλους, ιπποποτάμους και δάση από μανγκρόβιες. Όσο το νερό γινόταν πιο γλυκό, τόσο η φύση άλλαζε εντελώς. Βρεθήκαμε σε ένα δάσος με αγριοφοίνικες, το οποίο μου θύμισε το Κόνγκο και το Μπουρούντι. Ενθουσιάστηκα με το μέρος, στο μυαλό μου καρφώθηκε η ιδέα να ζήσω εκεί για πάντα».

    Το 2001, πράγματι, εγκαταστάθηκε στην Τανζανία. Αγόρασε το 50% ενός βασικού καταλύμματος με σκηνές που είχε φτιάξει στο Σααντάνι ένας Άγγλος και στη συνέχεια το αγόρασε μαζί με τον αδερφό του, για να φτιάξουν αυτό που είναι σήμερα το Saadani Safari Lodge: ένα από τα δέκα κορυφαία lodge για διακοπές σαφάρι στην Αφρική, σύμφωνα με την Guardian. Έριξε πολλή προσωπική δουλειά για να δημιουργήσει το δικό του επίγειο παράδεισο, τα όνειρά του όμως δεν σταμάτησαν εκεί. Δεν θεωρούσε ποτέ το χρήμα ως αυτοσκοπό, αλλά ως μέσο για να μπορεί να υποστηρίζει τους ντόπιους. Γι’ αυτό και ό,τι χρειάζονται εκείνοι, ιατρική περίθαλψη, φάρμακα, σχολικό εξοπλισμό, πηγαίνουν στον Κουκούλη. Παιδιά τα οποία είχε μαζέψει από το δρόμο στο Μπουρούντι, σπούδασαν χάρη στη στήριξή του και σήμερα δουλεύουν μαζί του. Μου αναφέρει τον Ζαν Κλοντ και τον Μπακάρι, που πλέον τον θεωρεί γιο του.

     

    Άποψη του Saadani River Lodge, πάνω στον ποταμό Γουάμι.

    Άποψη του Saadani River Lodge, πάνω στον ποταμό Γουάμι.

    Το Saadani Safari Lodge είναι η μόνη οικοτουριστική μονάδα μέσα στο πάρκο του Σααντάνι, τον μοναδικό παραθαλάσσιο εθνικό δρυμό σε όλη την ανατολική Αφρική. Στην περιοχή του lodge κυκλοφορούν ελεύθερα λιοντάρια, καμηλοπαρδάλεις, αντιλόπες και λεοπαρδάλεις, χωρίς να απειλούνται πλέον από το κυνήγι. Το lodge διαθέτει 15 πολυτελείς καλύβες φτιαγμένες από φυσικά υλικά, δύο πισίνες και κουζίνα 5 αστέρων. Μιλάμε για ένα 100% eco-lodge. Ο νυχτερινός φωτισμός είναι ηλιακός, τα πλαστικά ανακυκλώνονται, τα απορρίμματα τροφίμων θάβονται και μετατρέπονται σε κοπριά, το χαρτί είναι προϊόν καύσης, ενώ τα μεταλλικά απόβλητα (κουτάκια αναψυκτικών κτλ.) μεταφέρονται στο χωριό Τσαλίντζε, όπου ντόπιοι φτιάχνουν μεταλλικά Land Rover και ήδη τέχνης. Όσο για τα σαπούνια και τα σαμπουάν, είναι 100% βιολογικά, φτιαγμένα από ντόπιους και βασισμένα σε φύκια της Ζανζιβάρης. Η διαμονή στο Saadani Safari Lodge κοστίζει από 250-300 ευρώ/ημέρα, περιλαμβανομένων τρίων γευμάτων haute cuisine και μια δραστηριότητα σαφάρι για δύο άτομα.

    Ο άνθρωπος και η φύση

    Οι ανθρωπιστικές ανησυχίες φώλιασαν στην ψυχή του Κώστα Κουκούλη από τότε που  άρχισε να ζει μέσα στη φύση του Σααντάνι: «Εδώ αντιλήφθηκα ότι η συμβίωση μεταξύ ανθρώπων και φύσης δεν ήταν αρμονική. Οι ανάγκες μεγάλωναν και οι άνθρωποι δεν σκέφτονταν το μέλλον. Δεν υπήρχε εκπαίδευση και ιατρική περίθαλψη,  οπότε, με όσα είχα ζήσει στο Μπουρούντι, κατέληξα στο ότι εμείς οι άνθρωποι παίρνουμε από τη φύση χωρίς να δίνουμε. Κάτι που με οδήγησε στο να φτιάξουμε το SANA».

    Το SANA (Save African Nature) είναι μια μη κερδοσκοπική οργάνωση που ο Κουκούλης ίδρυσε το 2007 για να διοχετεύσει τη μέριμνα και την αγάπη του προς τη φύση και τους ανθρώπους της Αφρικής, που τόσο έχουν υποφέρει από την αποικιοκρατία. «Η Αφρική έχει ζήσει σκλαβιά, εμφύλιους πολέμους και σήμερα ακόμη προσπαθεί να βρει το δρόμο της», λέει ο ίδιος.

    Τα πρότζεκτ SANA είναι ένας συντονισμός δράσεων για τη βελτίωση των συνθηκών ζωής με σεβασμό στο φυσικό περιβάλλον στη γωνιά αυτή της ανατολικής Αφρικής. Αρχικά, χάρη στο SANA φτιάχτηκε το πρώτο ιατρείο στο Σααντάνι και ένα σύστημα αιολικής ενέργειας για την άντληση νερού στο χωριό. Ένα δεύτερο ιατρείο, με κόστος πάνω από 50.000 ευρώ ολοκληρώθηκε μέσα στο 2012 σε ένα άλλο χωριό, το Γκόνγκο, για να λειτουργήσει φέτος. Σημαντικό έργο έχει γίνει και στο να δοθούν ευκαιρίες ανώτερης εκπαίδευσης στα παιδιά της περιοχής. «Είχα ξεκινήσει μόνος μου», λέει, «αναλαμβάνοντας δώδεκα παιδιά και με τη βοήθεια επισκεπτών του Saadani Safari Lodge τα κάναμε είκοσι. Σήμερα έχουμε 25 παιδιά στην εκπαίδευση, με υποστήριξη του SANA». Πριν από λίγο καιρό άλλαξαν όλα τα θρανία στο σχολείο του Σααντάνι, ενώ την ίδια περίοδο εκδόθηκε το πρώτο βιβλίο για το πάρκο του Σααντάνι, με αποκλειστική χρηματοδότηση του SANA. Παράλληλα, το SANA ολοκληρώνει τώρα μία μικρή οικοτουριστική μονάδα, το Miseni Retreat, στο οποίο απασχολούνται τουλάχιστον δεκαπέντε ντόπιες οικογένειες. Τα κέρδη του θα πηγαίνουν πίσω στην κοινότητα. Παράλληλα, έχει ξεκινήσει η λειτουργία μονάδας παραγωγής βιολογικού κάρβουνου που δεν προέρχεται από τα δέντρα αλλά από υπολείμματα του καλαμποκιού, καθώς και η συνεργασία με την καναδική εταιρεία Keshotrust (www.thekeshotrust.org) για τη δημιουργία ενός περιβαλλοντικού κέντρου εκπαίδευσης, στο οποίο παιδιά σχολικής ηλικίας θα μαθαίνουν τα πάντα για τη φύση. Στο χωριό Ματιπίλι, τέλος, ο Κουκούλης έχει αναπτύξει ένα πρόγραμμα βιολογικής καλλιέργειας, το οποίο δουλεύουν ντόπιοι και τα προϊόντα του διοχευτεύονται στο ξενοδοχείο. «Θέλω να πω ένα μεγάλο ευχαριστώ σε κάποιους Έλληνες που μας βοήθησαν για να γίνει το ιατρείο στο Γκόνγκο», επισημαίνει.

    Ψαράδες μαζεύουν τα δίχτυα τους στην άμπωτη του Ινδικού Ωκεανού, μπροστά από το Saadani Safari Lodge.

    Ψαράδες μαζεύουν τα δίχτυα τους στην άμπωτη του Ινδικού Ωκεανού, μπροστά από το Saadani Safari Lodge.

    Πώς μπορούμε να βοηθήσουμε κι εμείς στο ανθρωπιστικό έργο του SANA; Απλώς επικοινωνώντας με τον εμπνευστή του, που είναι πάντα ανοιχτός σε νέες ιδέες. Πέρα από χρήματα, σημαντική είναι και η προσφορά ιατρικού εξοπλισμού, φαρμάκων, ρουχισμού, σχολικών ειδών, αλλά και εφαρμογών εναλλακτικής ενέργειας.

     

    «Η ζούγκλα είναι αλλού…»

    Ο Κώστας Κουκούλης σπούδασε στην Ανωτάτη Εμπορική της Αθήνας. Οι δικοί του άνθρωποι θα ήθελαν πολύ να κάνει οικογένεια στη χώρα του, ο ίδιος όμως είχε άλλη άποψη: «Ούτε κατά διάνοια δεν σκέφτηκα ποτέ να μείνω στην Ελλάδα», λέει με αφοπλιστική ειλικρίνεια. «Τα φοιτητικά μου χρόνια στην Αθήνα ήταν πολύ δύσκολα. Ένιωθα ότι δεν ανήκα εκεί. Δεν άντεχα όλο αυτό το άγχος και την ταλαιπωρία. Χώρια που ένιωθα σαν καθυστερημένος σε σχέση με τους άλλους Έλληνες. Έψαχνα ευκαιρίες για να φεύγω, ένιωθα σαν να ήμουν κλεισμένος σε κλουβί. Κατάλαβα ότι η ζούγκλα είναι εκεί και όχι μέσα στη φύση. Η Ελλάδα για μένα είναι πανέμορφη, τα νησιά, η φύση της, αλλά μόνο για διακοπές».

    Όπως λέει ο Πλούταρχος, πρέπει να δεις βαθιά μέσα στη φύση για να δεις καλύτερα.

    «Όπως λέει ο Πλούταρχος, πρέπει να δεις βαθιά μέσα στη φύση για να δεις καλύτερα».

    Τι μπορεί να λείπει από έναν Έλληνα 48 ετών, που γεννήθηκε και ζει στην καρδιά της Αφρικής και έχει αφοσιωθεί σε αυτήν θυσιάζοντας αξίες όπως η οικογένεια ή η καριέρα; «Πάνω από όλα μου λείπουν οι γονείς μου, που ζουν πλέον στη Σάμο. Όμως αισθάνομαι ότι έχω μία άλλη οικογένεια εδώ, όλους τους ανθρώπους που δουλεύουν μαζί μου. Είμαι περήφανος και για την ελληνική μου καταγωγή, και για το ότι γεννήθηκα σε αυτήν την υπέροχη ήπειρο».

    www.saadanilodge.com

    www.saadaniriverlodge.com

    www.karibusana.com

     

     

     

    x Ακολουθήστε το Andro στο Facebook

    Button to top