«Όσα μου έμαθαν οι υπερ-μαραθωνοδρόμοι Ινδιάνοι Τarahumara»

Η μεγάλη και πολυαναμενόμενη στιγμή της εκκίνησης του «Ultra Caballo Blanco». Ο ενθουσιασμός του Αργύρη Παπαθανασόπουλου δεν κρύβεται.

Τι είναι ο αγώνας «Ultra Caballo Blanco»; Και πώς ξεκίνησε;
Το 2009 κυκλοφόρησε στα βιβλιοπωλεία το «Born to Run», του Christopher McDougall. Επίκεντρο στην ιστορία του είναι ο Micah True (ευρύτερα γνωστός ως Caballo Blanco – Άσπρο Άλογο στα ισπανικά), ένας μυστηριώδης Αμερικάνος δρομέας που ζει και τρέχει στα φαράγγια του ΒΔ Μεξικό, προσπαθώντας να γνωρίσει καλύτερα μια άγνωστη φυλή ιθαγενών, τους Τarahumara. Σκοπός της ζωής του θα γίνει να διοργανώσει έναν αγώνα που θα τους αποδώσει σεβασμό και τιμή, ενώ συγχρόνως θα τους βοηθήσει να επιβιώσουν με μεγαλύτερη αξιοπρέπεια και αυτάρκεια. O πρώτος αγώνας διοργανώθηκε το 2003, αλλά από το 2010 κι έπειτα, χάρη στην επιτυχία του βιβλίου, οι συμμετοχές πολλαπλασιάστηκαν, με εκατοντάδες δρομείς να ταξιδεύουν στους δυσπρόσιτους δρόμους, για να γνωρίσουν από κοντά τους περιβόητους Τarahumara.

Ο McDougall υποστηρίζει ότι είναι οι καλύτεροι δρομείς αντοχής στον πλανήτη μας…
Μέρος της επιτυχίας του βιβλίου οφείλεται στις υπερβολές που αναφέρονται σε αυτό και εντυπωσιάζουν τον ανυποψίαστο αναγνώστη. Πιο συγκεκριμένα, οι Tarahumara παρουσιάζονται, όπως επισημαίνεται, ως οι καλύτεροι δρομείς αντοχής στον πλανήτη μας, ικανοί να τρέχουν για μια ολόκληρη μέρα, απλώς και μόνο για την ανιδιοτελή χαρά του τρεξίματος. Φορώντας κάποια αυτοσχέδια σανδάλια και αντλώντας ενέργεια από ένα ρόφημα Pinole (μείγμα καρβουδισμένου καλαμποκιού με σοκολάτα, ζάχαρη κανέλα) και σπόρους Chia (είδος φυτού που ανήκει στην οικογένεια της μέντας), θα χρησιμοποιηθούν από τον συγγραφέα ως η περίτρανη απόδειξη της θεωρίας του: ότι βιολογικά έχουμε σχεδιαστεί για να είμαστε δρομείς μεγάλων αποστάσεων.
Και αφού ο αναγνώστης πειστεί ότι είναι γεννημένος για να κυνηγάει αντιλόπες στην έρημο Καλαχάρι, στη συνέχεια θα τον ενθαρρύνει να εγκαταλείψει την άνεση των ακριβών αθλητικών παπουτσιών, αφού… αυτά είναι και η αποκλειστική αιτία για την οποία υποφέρουν από τραυματισμούς οι δρομείς.

«Ως παθιασμένος ταξιδιώτης και δρομέας μεγάλων αποστάσεων, ενθουσιάστηκα στην ιδέα να συμμετάσχω στον αγώνα του Micah True», λέει ο Αργύρης Παπαθανασόπουλος.

Το «Born to Run», πάντως, λειτούργησε καταλυτικά στη δημιουργία ενός νέου κινήματος, του «barefoot running»…
Ναι, όσο παράδοξο κι αν ακούγεται –τόσο μεγάλη ήταν η επιρροή του στη διεθνή δρομική κοινότητα. Κάποιες εταιρείες πλούτισαν από ένα επιτυχημένο marketing, κάποιες άλλες πήγαν στα δικαστήρια για παραπλάνηση του καταναλωτή και, τέλος, κάποιοι άλλοι κατάληξαν με γύψο στο πόδι λόγω καταγμάτων!

Ο Μicah True δεν έζησε για να δει τη μεγάλη απήχηση του αγώνα «Ultra Caballo Blanco», σε όλη την εξέλιξή του…
Έπειτα από τόσα χρόνια εσωτερικής αναζήτησης και μοναχικού βίου, ο Μicah True πίστεψε ότι η ζωή τού έδινε τελικά όλα όσα είχε ονειρευτεί. Την αποδοχή και την αγάπη από μια μεγάλη κοινότητα Ινδιάνων, έναν σύντροφο κι έναν επιτυχημένο διεθνή αγώνα, τα χρήματα του οποίου τον βοηθούσαν να πραγματοποιήσει τα φιλανθρωπικά του έργα.
Δυστυχώς, όμως, η μοίρα τού επιφύλαξε μια αναπάντεχη τροπή. Το 2012 βγήκε για μια συνηθισμένη πολύωρη προπόνηση στην περιοχή του Νέου Μεξικό και δεν επέστρεψε ποτέ. Πέντε μέρες αργότερα, η άψυχη σορός του βρέθηκε κατά μήκος ενός ρέματος. Τα αίτια του θανάτου ακόμα παραμένουν ένα μυστήριο…

Micah True, ο εμπνευστής του αγώνα «Ultra Caballo Blanco».

Εσείς γιατί θέλατε τόσο πολύ να λάβετε μέρος στον «Ultra Caballo Blanco»;
Ως παθιασμένος ταξιδιώτης και δρομέας μεγάλων αποστάσεων, αναζητώντας εξωτικούς προορισμούς που να μπορούν να συνδυαστούν με ξεχωριστές δρομικές εμπειρίες (όχι απαραίτητα αγωνιστικές), ενθουσιάστηκα με την ιδέα να συμμετάσχω στον αγώνα του Micah True. Το θεώρησα άκρως ελκυστικό να μάθω από κοντά πόση αλήθεια μπορεί να υπάρχει πίσω από το «μύθο Tarahumara», αποδρώντας από το ζοφερό χειμώνα της Αγγλίας όπου ζω και εργάζομαι.

Οι Tarahumara με την πολύχρωμη ενδυμασία τους και τα αυτοσχέδια σανδάλια τους από λάστιχα αυτοκινήτων.

Διαβάστε ακόμα: Αργύρης Παπαθανασόπουλος: «Όλη μου η ύπαρξη είναι συνυφασμένη με το τρέξιμο!»

Ο «Ultra Caballo Blanco» γίνεται στην περιοχή του Copper Canyon, στο ΒΔ Μεξικό…
Θεωρώ πως ο πολύπλοκος τρόπος διαφορετικών μέσων μεταφοράς που απαιτείται σε δυσπρόσιτους χωματόδρομους για να φτάσεις στο Copper Canyon (περιοχή που ορίζεται από έξι μεγάλα φαράγγια, μεγαλύτερα σε μεγέθη από τα γειτονικό και ευρύτερα γνωστό Grand Canyon), είναι μια από τις μεγαλύτερες ταξιδιωτικές συγκινήσεις αυτής της περιπέτειας.

Η εκκίνηση του αγώνα στον οποίο θα παίρνατε μέρος –όπως και ο τερματισμός– είχε οριστεί στο χωριό Urique. Τι συνθήκες ζωής συναντήσατε εκεί;
Το Unique βρίσκεται κυριολεκτικά στον πυθμένα του φαραγγιού, με χίλιους μόνιμους κατοίκους, η πλειοψηφία των οποίων εργάζεται στα γειτονικά ορυχεία πολύτιμων πετρωμάτων. Παρά το δυσπρόσιτο της περιοχής, σε εκπλήσσει η σχετική ευμάρεια του χωριού, όπως αυτή μπορεί να εκφραστεί στα σπίτια και στα, παρκαρισμένα στις εισόδους τους, τεράστια τετρακίνητα οχήματα. Αργότερα θα μαθαίναμε ότι πολλοί είναι αυτοί που εμπλέκονται σε «καλλιέργειες κάνναβης»… ιδανικές να αποδώσουν σε τέτοιο απομονωμένο τόπο!

Το φαράγγι του Copper Canyon από πανοραμική άποψη, μεγαλύτερο σε μήκος και βάθος από το ευρύτερα γνωστό Grand Canyon της Αριζόνας.

Πώς ήταν η πρώτη επαφή σας με τους Τarahumara;
Όπως κάθε απομονωμένη φυλή του πλανήτη μας, έτσι και οι Τarahumara είναι αρκετά διστακτικοί στην προσέγγισή τους από τους λευκούς. Από τον 16ο αι., όπου έφτασαν στον τόπο τους οι πρώτοι Ισπανοί κατακτητές, οι εμπειρίες τους από τη συναναστροφή τους με Ιησουΐτες ιεροκήρυκες, τυχοδιώκτες χρυσοθήρες, υλοτόμους και εμπόρους ναρκωτικών τους δίδαξαν ένα πράγμα: Ποτέ να μην εμπιστεύονται τους Λευκούς! Επιπλέον, η πλειοψηφία τους μιλάει μόνον τοπικές διαλέκτους, κάτι που καθιστά αδύνατη κάθε προσπάθεια προσέγγισής τους.

Μια μέρα πριν από την εκκίνηση του «Ultra Caballo Blanco» έγιναν οι αγώνες για παιδιά…
Τα τελευταία χρόνια δίνεται ιδιαίτερη σημασία στον παιδικό αγώνα, θεωρώντας ότι η νέα γενιά θα πρέπει να διατηρήσει ακέραιο το πάθος και την ενασχόλησή της με το τρέξιμο. Τα περισσότερα παιδιά έρχονται με τους γονείς τους, μετά από πολύωρες και κοπιαστικές διασχίσεις στα φαράγγια του Copper Canyon. Ισχυρό κίνητρο στο να συμμετέχουν είναι μια τσάντα με σχολικά είδη κι ένα μετάλλιο που τους περιμένουν στον τερματισμό. Από τις ομορφότερες εικόνες αυτού του ταξιδιού ήταν οι στιγμές όπου ο παιδικός ενθουσιασμός και αυθορμητισμός συνάντησαν το συναγωνισμό και την υπέρβαση.

Οι Tarahumara φτάνουν στο Urique μετά από ολοήμερη διάσχιση του ορεινού όγκου Sierra Tarahumara.

Διαβάστε ακόμα: «Πώς ανακαλύψαμε τη Μακεδονία του Αμαζονίου!»

Ο αγώνας την τελευταία στιγμή παραλίγο να ακυρωθεί, λόγω ενός πολέμου που ξέσπασε ξαφνικά ανάμεσα στα δύο τοπικά καρτέλ…
Σε λιγότερο από δώδεκα ώρες πριν από την εκκίνηση του αγώνα και ενώ εκατοντάδες δρομείς είχαν πλημμυρίσει τον ένα και μοναδικό δρόμο του χωριού περιμένοντας την τεχνική ενημέρωση, έσκασε σαν βόμβα η είδηση ότι ακυρώθηκε. Αργότερα θα μαθαίναμε ότι ένας πόλεμος είχε ξεσπάσει τις τελευταίες μέρες ανάμεσα στα δύο τοπικά καρτέλ που ελέγχουν τις καλλιέργειες κάνναβης.
Ένας πόλεμος με νεκρούς και συρράξεις, οι οποίες λάμβαναν χώρα σε μικρή απόσταση από το φαινομενικά ειρηνικό Urique. Οι Αμερικάνοι διοργανωτές εξέφρασαν αδυναμία να εγγυηθούν για την ασφάλειά μας! Με ιδιαίτερη επιμονή, μας παρακάλεσαν να επιστρέψουμε στα δωμάτιά μας και το επόμενο πρωί να εγκαταλείψουμε το Urique.

Ο δήμαρχος του Urique, ωστόσο, αποφάσισε ότι τελικά θα γίνει…
Ναι, ενώ όλοι είχαμε παγώσει από τα αναπάντεχα δυσάρεστα νέα, δυο ώρες αργότερα ο δήμαρχος του Urique θα προκαλούσε επιπρόσθετη σύγχυση και προβληματισμὀ στους δρομείς, διχάζοντάς τους σε δύο στρατόπεδα. Έπαιρνε την όλη ευθύνη του αγώνα, διαβεβαιώνοντας το έκπληκτο πλήθος ότι… ενισχυμένες δυνάμεις του Στρατού και της Αστυνομίας έφταναν τις επόμενες ώρες, για να εξασφαλίσουν ένα καθ᾽όλα ειρηνικό αγώνα την επόμενη μέρα!

Στιγμές υπέρβασης και δυνατών συγκινήσεων στους παιδικούς αγώνες.

Υπήρξαν αποχωρήσεις ξένων αθλητών, λόγω της επικινδυνότητας του αγώνα;
Όλοι οι ξένοι δρομείς, καθώς και οι Μεξικάνοι, αποφάσισαν να αποχωρήσουν, πιστεύοντας ότι ο Δήμαρχος έπαιζε ένα πολιτικό παιχνίδι, με απώτερο σκοπό να μην χάσει το Urique τα όποια συμφέροντα διακυβεύονταν με την ακύρωση του «Ultra Caballo Blanco». Το οικονομικό όφελος δεν ήταν αμελητέο και οι τοπικές κυβερνητικές δυνάμεις είχαν αποφασίσει να λειτουργήσουν ως εγγυήτριες δυνάμεις ασφάλειας του αγώνα.

Οι Τarahumara, πάντως, αποφάσισαν να τρέξουν. Κι εσείς μαζί…
Πολλές φορές στη ζωή, όταν διλήμματα κάθε φύσης ορθώνονται μπροστά σου, κάποιοι τυχαίνει να αποφασίσουν με την καρδιά τους και όχι με την φωνή της λογικής. Έτσι κι εγώ, μετά από αρκετές βασανιστικές σκέψεις, αποφάσισα να συμμετάσχω σε αυτόν τον ιδιαίτερο αγώνα. Το γεγονός ότι θα έτρεχα δίπλα στους Tarahumara και θα είχα τη δυνατότητα να ανακαλύψω πόση αλήθεια κρύβεται πίσω από το μύθο τους λειτούργησε καταλυτικά στην επιλογή μου.

Οι Tarahumara περιμένουν καρτερικά να πάρουν τον αριθμό συμμετοχής τους στον αγώνα.

Στην εκκίνηση βρεθήκατε δίπλα σε 400 Tarahumara, με τα σανδάλια τους…
Ναι, αυτοσχέδια σανδάλια, από χρησιμοποιημένα λάστιχα αυτοκινήτων! Η εκκίνηση έμοιαζε περισσότερο σε αγώνα 5 χλμ., με όλο το πλήθος να σπρώχνεται και να επιταχύνει για να βρεθεί στις πρώτες σειρές. Μετά από λίγα χιλιόμετρα άρχιζες να διαπιστώνεις ότι τα αυτοσχέδια σανδάλια είχαν «κατασκευαστικές αδυναμίες» και τα κορδόνια τους κόβονταν, αναγκάζοντας τους ιθαγενείς να σταματούν, προσπαθώντας να τα επιδιορθώσουν!

Πώς διαμορφώθηκε, υπό τις νέες συνθήκες, ο αγώνας; Και πώς τον βιώσατε στην εξέλιξή του τρέχοντας;
Ο αγώνας είχε αίσιο τέλος, χωρίς το παραμικρό συμβάν να τον αμαυρώσει και να τον καταστήσει επισφαλή. Κάθε ανησυχία μου ξεχάστηκε από την αρχή του αγώνα, όντας γοητευμένος από την αποφασιστικότητα όλων να υπερβούν τον εαυτό τους. Παρά τον εξοπλισμό και την ενδυμασία των Tarahumara, τα οποία ήταν παντελώς ακατάλληλα, θαύμαζες το πείσμα τους σε όλες τις ηλικίες. Ακόμα πιο εντυπωσιακές οι γυναίκες που, με τα μακριά φορέματα και το μικρό διασκελισμό τους, έδιναν κυριολεκτικά αγώνα υπέρβασης για να ολοκληρώσουν την απόσταση των 70 χλμ.

Διαβάστε ακόμα: Θέμος Σγούρας – Στο Μαραθώνιο της Καμπότζης, για την MDA Ελλάς.

Επιβεβαιώσατε από κοντά ότι οι Τarahumara συμμετέχουν στον αγώνα για την αυθεντική χαρά του τρεξίματος, όπως γράφει στο βιβλίο του ο McDougall;
Η εξειδανικευμένη περιγραφή του McDougall είναι τόσο συναφής με την πραγματικότητα όσο και τα «happy end» στο μαγικό κόσμο του Hollywood! Οι Τarahumara, όπως και κάθε άλλη φυλή που επιμένει να ζει σε συνθήκες παρόμοιες νεολιθικής εποχής, πληρώνουν καθημερινά ένα ακριβό τίμημα. Οι αλλαγές του κλίματος απειλούν τη σοδειά τους, με την οποία η επιβίωσή τους είναι αλληλένδετη. Οι υλοτόμοι και τα ορυχεία έχουν εξαφανίσει το μεγαλύτερο μέρος των δασών με τα οποία ζούσαν σε αρμονία και τους εξασφάλιζαν τα βότανα-φάρμακά τους, αλλά και θηράματα.
Έτσι, για να επιβιώσουν σήμερα με αξιοπρέπεια, χρειάζονται αγαθά. Και γι᾽αυτόν το λόγο, ο Micah True εμπνεύστηκε αυτόν τον αγώνα. Όσοι τον τερματίζουν, ανεξαρτήτως θέσης, παίρνουν κουπόνια ανταλλάξιμα με μεγάλες ποσότητες από καλαμπόκι, φασόλια, ρύζι και αλεύρι, ικανές να τους εξασφαλίσουν αυτάρκεια ανεξαρτήτως του πώς θα πάει η σοδειά τους. Όσο για τους πρώτους πέντε αθλητές στην κατάταξη, χρηματικά έπαθλα από $ 1.500 μέχρι $ 5.000 φαντάζουν εκατομμύρια μπρος στο ανύπαρκτο εισόδημά τους.

Δωρική ομορφιά τρεξίματος, απαλλαγμένη από τον δυτικό κώδικα ενδυμασίας και εξοπλισμού.

Επιστρέφοντας στην Αγγλία, πόση αλήθεια είχατε ανακαλύψει ότι υπάρχει τελικά πίσω από τη μυθοποίηση των Τarahumara;
Χωρίς την παραμικρή διάθεση να προσβάλω ή να αμφισβητήσω αυτήν την υπέροχη φυλή, θεωρώ ότι το βιβλίο διαστέλλει στο μέγιστο κάποια χαρακτηριστικά τους, προσδοκώντας να πετύχει τον αναμενόμενο εντυπωσιασμό και να αυξήσει τον αριθμό των αναγνωστών. Κοινώς, οι Τarahumara χρησιμοποιούνται για νιοστή φορά στην ιστορία με απώτερο σκοπό το κέρδος των Λευκών.
Βλέποντάς τους να τρέχουν με τόσο ενθουσιασμό και πάθος, παρά το ακατάλληλο του εξοπλισμού και της ενδυμασίας τους, μου απέδειξαν
ότι είναι μαχητές ανεξαρτήτως επιδόσεων. Φυσικά και πολλοί από αυτούς τρέχουν γρήγορα. Εντούτοις, η πλειοψηφία τους είναι οδοιπόροι που καθημερινά καλούνται να καλύψουν μεγάλες αποστάσεις για την επιβίωσή τους. Ρωτώντας τους πιο αργούς αν κάνουν προπόνηση λόγω της συμμετοχής τους στον αγώνα, όλοι τους όχι μόνο αρνήθηκαν, αλλά και δυσκολεύτηκαν να καταλάβουν το νόημα της προπόνησης, μιας λέξης που δεν υπάρχει στο λεξιλόγιό τους.
Εντελώς διαφορετική ήταν η κατάσταση στους αθλητές των πρώτων θέσεων. Με τα χρηματικά ποσά που προσφέρονται, κάποιοι δυνατοί δρομείς έχουν αφιερωθεί αποκλειστικά και μόνο στην ενασχόληση με το τρέξιμο. Η ενδυμασία και τα αθλητικά τους παπούτσια μαρτυρούν ότι έχουν από καιρό παραδοθεί στις σειρήνες του δυτικού τρόπου ζωής, αντιπροσωπεύοντας κάτι κυριολεκτικά αντίθετο από τα όσα ισχυρίζεται στο βιβλίο του ο McDougall!

Το υλικό στοιχείο, το οποίο αναπότρεπτα διεισδύει σιγά-σιγά στο μικρόκοσμο των νεότερων γενιών, θα αλλάξει, νομίζετε, αυτήν τη μοναδική φυλή;
Οι καιροί αλλάζουν για όλους. Ακόμα περισσότερο για τους Tarahumara, οι οποίοι βγήκαν ξαφνικά από την αφάνεια και κέντρισαν το ενδιαφέρον της κοινής γνώμης. Οι νεότερες γενιές, λιγότερο αθώες και με το υλικό στοιχείο να διεισδύει σιγά-σιγά στο μικρόκοσμό τους, θα χάσουν ένα κομμάτι αυθεντικότητας. Η ανθρώπινη ιστορία αποδεικνύει καθημερινά ότι τίποτα δεν μένει αναλλοίωτο και, με τόσες νέες εξωγενείς δυνάμεις να περιβάλουν τους Tarahumara, είναι θέμα χρόνου το να φανεί αν θα επιβιώσουν με κάποια διαφορετική ταυτότητα ή θα εξαφανιστούν όπως άλλες φυλές. Ελπίζω ότι η οποιαδήποτε αλλαγή συμβεί, θα πάρει χρόνο αρκετό ώστε να δώσει την ευκαιρία σε περισσότερο κόσμο, δρομείς και μη δρομείς, να συναντήσουν αυτήν την υπέροχη φυλή που στέκεται ακόμα περήφανη και μας θυμίζει πόσο πιο αγνό και ταπεινό ήταν το ανθρώπινο είδος προτού παραδοθεί στα κελεύσματα του υλισμού και της «προόδου».

Ο Αργύρης Παπαθανασόπουλος τη στιγμή του τερματισμού του με τη γαλανόλευκη.

Φωτογραφίες: Hannisze

Δείτε ακόμα:
Το βίντεο για την απίστευτη εμπειρία του Micah True

Διαβάστε ακόμα: Πώς οι Μασάι εκδιώχθηκαν από τις περιοχές τους, ώστε να δημιουργηθούν δυο διάσημα εθνικά πάρκα.

TAGS :
αθλητής μαραθώνιος Μεξικό ταξίδι

x Ακολουθήστε το Andro στο Facebook