Οι τρεις τόμοι ξαναβγαίνουν από τις εκδόσεις Νεφέλη.

Μπινελίκια, σκατολογίες, σεξουαλικά υπονοούμενα, ύβρεις, λεκτικά λακτίσματα. Οπως και να πει κανείς ποτέ δεν έλειψαν από τον Έλληνα. Όχι μόνο τον σημερινό που ειδικά όταν κυκλοφορεί με το αυτοκίνητό του είναι ικανός να κατεβάζει ό,τι καντήλι είναι πρόχειρο σε εποχούμενους και διαβάτες. Ισχύει από την αρχαιότητα.

Φαίνεται πως είναι μέσα στο αίμα μας, γραμμένο στο DNA μας  να μην αφήνουμε τίποτα όρθιο. Ως άλλοι (μικροί) Αριστοφάνηδες να διαλύουμε κάθε σύμβαση, να αλατοπιπερώνουμε τις έννοιες και τους συλλογισμούς μας με λογής πιπεράτες εκφράσεις. Κάποιες, δε, ραντισμένες με μπόλικο βιτριόλι.

Τυπικά έχουμε να κάνουμε με την Νεοελληνική αθυροστομία, ένα τρίτομο βιβλίο που για χρόνια το έβρισκε κανείς μόνο σε παλαιοπωλεία, καθώς είχε εξαντληθεί. Τώρα, ήρθε η ώρα οι εκδόσεις Νεφέλη να το επανεντάξουν στον κατάλογό τους προς… γνώση και συμμόρφωση και των νεότερων γενεών. Διότι αν δεν γαλουχηθούν κι αυτές με τα ιερά και τα ανίερα της φυλής, τότε τι συνέχεια θα έχουμε;

Το τρίτομο έργο είχε εκδοθεί πρώτη φορά τη δεκαετία του ’80 και ήταν αποτέλεσμα δεκαετούς έρευνας που είχε κάνει η ιστορικός και αρχαιολόγος Μαίρη Κουκουλέ. Το 1981, ενθαρρυμένη από τον Gershon Legman, άρχισε να συλλέξει το λαογραφικό υλικό, το οποίο εκδόθηκε κατά σειρά το 1984, το 1986 και το 1988. Θα έλεγε κανείς πως η έρευνά και το αποτέλεσμα της θα μπορούσε να συγκριθεί με την εις βάθος δουλειά που έκανε ο μέγας αιρετικός των ελληνικών γραμμάτων, Ηλίας Πετρόπουλος.

Ως εκ τούτου, μην περιμένετε ακαδημαϊκότητα, κομψευόμενη γλώσσα και comme il faut συμπεριφορά. Εδώ τα πάντα κατατίθενται ως έχουν: ατόφια και ανεπεξέργαστα. Όλο το εμπνευσμένο υβρεολόγιο παρελαύνει από τα βιβλία. Πουθενά αλλού η βωμολοχία δεν αποκτάει τόσο μεγάλο βάρος και υπόσταση όσο εδώ. Η ανατύπωση των τριών τόμων ακολούθησε πιστά την αρχική εκδοχή. Αν κι εδώ που τα λέμε, συν τω χρόνω, έχει εξελιχθεί και το λεξικό των ύβρεων.

Προφανώς, τα βιβλία έγιναν cult αυτοστιγμεί, αλλά χρειάστηκε να αντιμετωπίσουν και το «τέρας» της λογοκρισίας. Ας μην ξεχνάμε πως η Ελλάδα ήταν πάντα μια συντηρητική χώρα. Η Κουκουλέ χρειάστηκε να δώσει ένα μέρος του υλικού να βγει στο εξωτερικό,από αγγλόφωνο εκδοτικό οίκο, κι αφού πέρασαν τρεις μήνες δίχως κανένα πρόβλημα, τότε μόνο ακολούθησε η ελληνική έκδοση.

Πουθενά αλλού η βωμολοχία δεν αποκτάει τόσο μεγάλο βάρος και υπόσταση όσο εδώ.

Τίποτα δεν μένει όρθιο κι όλα διακωμωδούνται έως το κόκαλο: φορείς, θεσμοί, συγγενείς, φίλοι, οι Αρχαίοι πρόγονοι, η πατρίδα, η θρησκεία, οι ερωτικές πράξεις. Τα πάντα γίνονται άθυρμα και παίγνιο μέσω των λέξεων. Ιδού κάποια δείγματα γραφής που θα σας πείσουν:

Δεν παίρνετε παράδειγμα κι από τον σοφό Σωκράτη
που διά του κώλου πέθανε την τρύπα την αφράτη!

ή ακόμη κι αυτό το αρχαιολατρικό τετράστιχο:

Εις τον πόλεμον της Τροίας
εγαμήθηκεν ο Δίας
με την Ήρα την πουτάνα,
που ‘χε κώλο σαν φαγάνα
και μουνί σαν καραβάνα. 

Από την Ιλιάδα μας έρχεται η επόμενη… βωμολοχική έμπνευση. Πρόκειται για ποίημα ποταμό που έχει τίτλο «Ο Τρωικός ο πόλεμος» και γράφει μεταξύ άλλων:

-Ω, Πολυμήχανε Οδυσσέα, απ’ του Ολύμπου τα ύψη
στο πατρικό το σπίτι σου σε κοίταγα με θλίψη
της Πηνελόπης το μουνί να το γαμάς με λύσσα
κι αόρατη κατέβαινα και μάζευα τα χύσια. 

Όλα τα παραπάνω αλλά και μυριάδες περισσότερα, η Κουκουλέ τα έχει συλλέξει από τα διαμάντια της προφορικής παράδοσης, από μαθητικά τετράδια, από ημερολόγια, από αυτά που ακούγονται στα γήπεδα, σε στρατόπεδα, πανεπιστήμια, σχολεία και σε παρέες.

Μπορεί για άλλους λαογράφους να μην αποτέλεσαν ποτέ υλικό προς έρευνα και μελέτη, αλλά για την Κουκουλέ ήταν το έναυσμα για να ψάξει εις βάθος έως ποιο σημείο είμαστε ικανοί να διαλύσουμε τα πάντα με το ακραίο σκώμμα, με τις λεκτικές υπερβάσεις και το βρισίδι μετά μουσικής.

 

Διαβάστε ακόμα: Μίλαν Κούντερα, το συζυγικό γουδοχέρι ή τα τανκς;

 

 

 

x Ακολουθήστε το Andro στο Facebook

Button to top