Δημήτρης Πρωτοψάλτου «Ώρα για Βιβλιοθήκες με εξωστρέφεια!»

«Το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος μάς ζήτησε να πολλαπλασιάσουμε το παράδειγμα της Βέροιας σε όλη την Ελλάδα», λέει ο Δημήτρης Πρωτοψάλτου. Ήδη εννέα δημόσιες/δημοτικές βιβλιοθήκες (σε Δράμα, Κοζάνη, Τρίκαλα, Λιβαδειά, Ναύπακτος, Κόρινθος, Ηλιούπολη, Κερατσίνι-Δραπετσώνα και Χανιά) αναβαθμίστηκαν εκ βάθρων, τόσο αισθητικά όσο και τεχνολογικά.

Σαν να έχει αναρτημένο μπροστά του ένα μεγάλο χάρτη, ο Δημήτρης Πρωτοψάλτου διατρέχει νοερά την Ελλάδα από Βορρά προς Νότο, υποδεικνύοντας στον αέρα με το χέρι του εννέα σημεία: Δράμα, Κοζάνη, Τρίκαλα, Λιβαδειά, Ναύπακτος, Κόρινθος, Ηλιούπολη, Κερατσίνι-Δραπετσώνα και Χανιά. Είναι τα μέρη στα οποία η ομάδα του Future Library –με αποκλειστική χρηματοδότηση από το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος – δούλεψε πυρετωδώς για την υλοποίηση της δράσης Media Lab, χάρη στην οποία εννέα δημόσιες/δημοτικές Βιβλιοθήκες αναβαθμίστηκαν εκ βάθρων, τόσο αισθητικά όσο και τεχνολογικά, με στόχο να προσελκύσουν τον κόσμο.

Mακέτα των Media Labs. Η σχεδίασή τους έγινε με τη συνεργασία της Google, της βιβλιοθήκης του Aarhus και του Mozilla Foundation και με την αποκλειστική χρηματοδότηση από το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος.

«Το ζητούμενο για τις Βιβλιοθήκες είναι να υπάρχει εξωστρέφεια», λέει ο Δημήτρης Πρωτοψάλτου. «Στην εποχή του ίντερνετ κάποιοι αμφισβητούν το λόγο ύπαρξής τους, ωστόσο ρόλος των Βιβλιοθηκών ήταν πάντα η μάθηση. Ο βιβλιοθηκονόμος σήμερα παύει να είναι ο άνθρωπος που μόνο σου δανείζει βιβλία. Γίνεται εμψυχωτής, αυτός που θα σου δώσει την αρχική ώθηση στη γνώση, θα σου δείξει πώς να ξεπεράσεις τα εμπόδια και θα σε εμπνεύσει. Από τις 120 βιβλιοθήκες που συμμετέχουν στο δίκτυο Future Library, οι συγκεκριμένες εννέα επιλέχθηκαν με βάση την ωριμότητα των συνθηκών. Οι σχετικοί δήμοι δέχτηκαν να τις ενισχύσουν μεταφέροντας προσωπικό από άλλες υπηρεσίες, οι εργαζόμενοι έδειχναν ότι μπορούσαν να αντεπεξέλθουν γρήγορα στις απαιτήσεις του εγχειρήματος, ενώ επιδιώξαμε τη μεγαλύτερη γεωγραφική διασπορά, ώστε να υπάρχει επίδραση σε όσο το δυνατόν περισσότερα σημεία της χώρας».

Η σχεδίαση των Media Labs έγινε με τη συνεργασία της Google, της Βιβλιοθήκης του Aarhus και του Mozilla Foundation, ενώ από την αρχική σκέψη μέχρι την ολοκλήρωση των υποδομών χρειάστηκαν μόλις 11 μήνες. «Ήταν ένα διάστημα πολύ εντατικής δουλειάς», αναγνωρίζει ο Πρωτοψάλτου. «Ωστόσο, το πιο δύσκολο κομμάτι είναι μπροστά μας. Όσο καλός κι αν είναι ο σχεδιασμός, η αρχιτεκτονική, ο τεχνικός εξοπλισμός των Media Labs, τίποτα δεν είναι πιο σημαντικό από τις ανάγκες της κοινότητας. Πρέπει να μάθουμε να τις εντοπίζουμε, να τις καταγράφουμε και να προσφέρουμε λύσεις, ώστε οι Βιβλιοθήκες να προσφέρουν χρήσιμες υπηρεσίες, με ποιότητα και διάρκεια. Τώρα τον πρώτο λόγο έχει ο κόσμος. Δεν θα ανοίξουμε τα Media Labs με επισημότητες. Το να κόψουμε κορδέλα ή να πετάξουμε πυροτεχνήματα στον αέρα πραγματικά δεν απασχολεί κανέναν. Αυτό που μας απασχολεί είναι να μπει ο κόσμος μέσα από την πρώτη μέρα και να δούμε πώς αντιδρά».

«Δεν θα ανοίξουμε τα Media Labs με επισημότητες. Το να κόψουμε κορδέλα ή να πετάξουμε πυροτεχνήματα στον αέρα πραγματικά δεν απασχολεί κανέναν. Αυτό που μας απασχολεί είναι να μπει ο κόσμος μέσα από την πρώτη μέρα και να δούμε πώς αντιδρά».

Τα εγκαίνια των Media Labs, που περιλαμβάνουν συνεργατικούς χώρους συναντήσεων, ανάγνωσης, χαλάρωσης, πλοήγησης στο διαδίκτυο και studios ηχογράφησης και επεξεργασίας ήχου και εικόνας, θα πραγματοποιηθούν με ένα Μαραθώνιο Δημιουργικότητας, το διήμερο 6 και 7 Δεκεμβρίου. «Υπάρχει μεγάλος ενθουσιασμός στις Βιβλιοθήκες», διαπιστώνει ο Πρωτοψάλτου. «Καθεμία έκανε δικές της προτάσεις για το πρόγραμμα του διημέρου, σε συνεργασία με τοπικούς δημιουργικούς φορείς. Οι δραστηριότητες θα ξεκινούν από το πρωί και θα κλείνουν με μουσική εκδήλωση το βράδυ. Εκεί που οι Βιβλιοθήκες ήταν ανοιχτές πέντε ώρες τη μέρα, τώρα θα είναι ανοιχτές σχεδόν όλη μέρα, θα έχουν καινούριες δράσεις, θα παίζουν μουσική και θα κάνουν φασαρία! Δημιουργούν μια έκπληξη στην τοπική κοινωνία και κινητοποιούν τον κόσμο να κατευθυνθεί προς τα κει και να μπει στο χώρο». Στα επιμέρους προγράμματα περιλαμβάνονται εργαστήρια τεχνολογίας, αστρονομίας, αισθητικής, φωτογραφίας, θεάτρου, μουσικής, comics, yoga, ακόμα και μαγειρικής, ενώ οι συμμετέχοντες θα έχουν κατά τόπους τη δυνατότητα να «κατεβούν» στα υπόγεια του CERN, να κάνουν ζωντανές ραδιοφωνικές εκπομπές, να μυηθούν στον κόσμο του You Tube και τoυ Google Site, ή απλώς να γνωρίσουν τις βασικές λειτουργίες του ίντερνετ, αν είναι εντελώς αμύητοι.

Λίγο μετά, στις 9 και 10 Δεκεμβρίου θα πραγματοποιηθεί στο Κτήριο Πειραιώς του Μουσείου Μπενάκη το δεύτερο Future Library Unconference, με 55 ομιλητές. «Όπως αναζητούμε διαφορετικούς τρόπους να μεταδίδουμε τη γνώση, έτσι και στο συνέδριο κινούμαστε προς μη συμβατικές κατευθύνσεις», λέει ο Πρωτοψάλτου. «Φέτος θα είναι διεθνές, και δεν εννοώ από πλευράς ομιλητών. Από τους 400 συμμετέχοντες στο κοινό, περίπου οι 100 θα έρθουν από 26 χώρες της Ευρώπης και την Αίγυπτο, πολλοί μάλιστα με δικά τους έξοδα. Το γεγονός ότι ο χώρος των Βιβλιοθηκών της Ελλάδας καταφέρνει να προσελκύσει τέτοιο ενδιαφέρον νομίζω είναι ένα σημαντικό αποτέλεσμα, που αποδεικνύει ότι στις δημόσιες Βιβλιοθήκες της χώρας υπάρχει δυναμική που μπορεί να γίνει ακόμα μεγαλύτερη».

«Εκεί που οι βιβλιοθήκες ήταν ανοιχτές πέντε ώρες τη μέρα, τώρα θα είναι ανοιχτές σχεδόν όλη μέρα, θα έχουν καινούριες δράσεις, θα παίζουν μουσική και θα κάνουν φασαρία! Δημιουργούν μια έκπληξη στην τοπική κοινωνία και κινητοποιούν τον κόσμο να κατευθυνθεί προς τα κει και να μπει στο χώρο».

Γεννημένος και μεγαλωμένος στη Βέροια, ο Δημήτρης Πρωτοψάλτου έζησε από κοντά το «θαύμα» της Δημόσιας Κεντρικής Βιβλιοθήκης της πόλης, που υπό τη διεύθυνση του Γιάννη Τροχόπουλου έφτασε το 2010 να τιμηθεί από το Ίδρυμα Bill & Melinda Gates με το Βραβείο «Πρόσβαση στη Μάθηση», ύψους 1 εκατομμυρίου δολαρίων. «Ο κόσμος στη Βέροια θεωρεί δεδομένο ότι πρέπει να έχουμε μια καλή Βιβλιοθήκη και έχει απαιτήσεις», επισημαίνει ο Πρωτοψάλτου. «Το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος μας ζήτησε να πολλαπλασιάσουμε αυτό το παράδειγμα σε όλη την Ελλάδα. Σε σχέση με τους στόχους μας, πιστεύω ότι έχουμε κάνει το 1% του ταξιδιού. Πρέπει να μάθουμε να ελέγχουμε την ενέργειά μας, να μην παρασυρθούμε από πρόσκαιρα αποτελέσματα και να έχουμε μεγάλη υπομονή, για να μπορέσουμε να κατακτήσουμε αυτό που είπα: τη διάρκεια».

TAGS :
βιβλιοθήκη ίδρυμα

x Ακολουθήστε το Andro στο Facebook