Δύο εντυπωσιακά γκαλά για την 40η επέτειο από τον θάνατο της Μαρίας Κάλλας

Η Εθνική Λυρική Σκηνή και το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, τίμησαν με δύο μέρες διαφορά την τεσσαρακοστή επέτειο από τον θάνατο της Μαρίας Κάλλας. (Φωτογραφία: Εθνική Λυρική Σκηνή)

Με δύο εντυπωσιακά γκαλά όπερας, η Εθνική Λυρική Σκηνή και το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, τίμησαν με δύο μέρες διαφορά την τεσσαρακοστή επέτειο από τον θάνατο της Μαρίας Κάλλας, της μεγαλύτερης λυρικής καλλιτέχνιδος του 20ου αιώνα και ίσως όλων των εποχών, σίγουρα όμως κορυφαίας μεταξύ όσων ἀφησαν ηχογραφημένα τεκμήρια, η οποία εγκατέλειψε τον μάταιο κόσμο μας από το διαμέρισμά της στο Παρίσι, στις 16 Σεπτεμβρίου του 1977. Κοινό χαρακτηριστικό των δύο εκδηλώσεων ότι ακούστηκαν αποκλειστικἀ άριες τις οποίες η Μαρία Κάλλας είχε ερμηνεύσει σε διάφορες φάσεις της σταδιοδρομίας της, αν και σημειώνουμε προκαταρκτικά ότι και από τις δύο συναυλίες έλειψε εντελώς το ρεπερτόριο Γκλουκ και Ροσσίνι, στο οποίο η Κάλλας έδωσε επίσης πάρα πολύ ενδιαφέρουσες ερμηνείες.

Από αριστερά: Τσέλια Κόστεα, Χριστίνα Πουλίτση και Μυρτώ Παπαθανασίου. (Φωτογραφία: Εθνική Λυρική Σκηνή)

Εθνική Λυρική Σκηνή
40 χρόνια από τον θάνατό της: Γκαλά όπερας για τη Μαρία Κάλλας

Πρώτη η Εθνική Λυρική Σκηνή έδωσε τα διαπιστευτήριά της σε ένα διεθνές ακροατήριο σημαινουσών προσωπικοτήτων της δημοσιογραφίας και της πολιτικής την Πέμπτη 14 Σεπτεμβρίου 2017 στο Ωδείο Ηρώδου Αττικού, το οποίο ήταν όχι απλώς κατάμεστο αλλά πραγματικά ξέχειλο από κόσμο, με γκαλά όπερας που πραγματοποιήθηκε σε συνεργασία με το Athens Democracy Forum των New York Times. Υπενθυμίζουμε ότι η κορυφαία Ελληνίδα λυρική καλλιτέχνης ξεκίνησε την σταδιοδρομία της με την ΕΛΣ, ενώ το ρωμαϊκό ωδείο είχε φιλοξενήσει κάποιες από τις ωραιότερες εμφανίσεις της.

Χωρίς να έχει ανακοινωθεί προηγουμένως, της συναυλίας προηγήθηκε η απονομή του Βραβείου Δημοκρατίας της Πόλης των Αθηνὠν στον Φελίπε Γκονζάλες, πρώην πρωθυπουργό της Ισπανίας, από τον Δήμαρχο Αθηναίων Γιώργο Καμίνη, για την προσφορά του στη Δημοκρατία, καθυστέρηση που αντιμετωπίστηκε με κάποιο εκνευρισμό από μεγάλο μέρος του άνω διαζώματος.

Φτάνοντας στο μουσικό αφιέρωμα, τη βραδιά άνοιξε η ορχήστρα της ΕΛΣ, με ένα σολιστικά ανεπίληπτο ιντερμέτζο από τη Μανόν Λεσκό του Πουτσίνι. Στη συνέχεια άρχισαν να εμφανίζονται με τη σειρά οι τρεις υψίφωνοι της βραδιάς, όλες τους μέλη του ensemble της ΕΛΣ, λαμπερές μέσα στις εντυπωσιακές τουαλέτες τους, και ήταν η μία καλύτερη από την άλλη. Η βραδιά άφησε πολύ καλές εντυπώσεις ως προς το φωνητικό δυναμικό της ΕΛΣ και ο ενθουσιασμός του κοινού για τις ικανότητες των τριών πρωταγωνιστριών ήταν, όπως φάνηκε, απολύτως διακιολογημένος.

Διαβάστε ακόμα: Οι αλήθειες για την Κάλλας

Πρώτη εμφανίστηκε η Τσέλια Κόστεα, η πιο έμπειρη και η πιο εξοικειωμένη με τον χώρο. Αρχικά συγκρατημένη στο sola perduta abbandonata από την Μανόν Λεσκό του Πουτσίνι, συγκίνησε ιδιαίτερα όταν έκλεισε το πρώτο μέρος με την την άρια La mamma morta από τον Αντρέα Σενιέ του Τζορντάνο, ενώ πολύ καλό ήταν και το Pace pace mio Dio από τη «Δύναμη του Πεπρωμένου» του Βέρντι.

Ακολούθησε η Χριστίνα Πουλίτση, καθαρόαιμη κολορατούρα, η οποία αν και εκφραστικά συγκρατημένη, έλαμψε στην Αρια με τα καμπανάκια από τη Λακμέ του Ντελίμπ, την οποία είπε μαζί με τον αρχικό βοκαλισμό. Η Σκηνή της τρέλας από τη Λουτσία ντι Λαμερμούρ ήταν ίσως δραματικά όχι και τόσο επεξεργασμένη αλλά η ποιότητα φωνής ήταν εκπληκτική και δημιουργεί μεγάλες προσδοκίες για την εμφάνισή της στον ίδιο ρόλο την άνοιξη, όπως και το Caro nome από τον Ριγκολέτο του Βέρντι που θα ακούσουμε επίσης τον χειμώνα, και ελπίζουμε ότι στη νέα αίθουσα στο ΚΠΙΣΝ θα ακουστεί τόσο άνετο και ελεύθερο όσο το είχαμε ακούσει από την ίδια τραγουδίστρια πρόπερσι στο Μέγαρο Μουσικής με τον Ζούμπιν Μέτα και την Φιλαρμονική Ορχήστρα του Ισραήλ.

Τρίτη εμφανίστηκε η Μυρτώ Παπαθανασίου, που επίσης ερμήνευσε μια άρια από όπερα που θα τραγουδἠσει την άνοιξη στην ΕΛΣ, τον Ρωμαίο και Ιουλιέτα του Γκουνό. Ακόμα ήταν λίγο σφιγμένο. Στο δεύτερο μέρος όμως ερμήνευσε με σπάνιο μέταλλο φωνής και εκφραστικότητα το Vissi d’Arte από την Τόσκα του Πουτσίνι, ρόλος που δεν θα συσχέτιζε κανείς άμεσα μαζί της, και το Sempre Libera από την Τραβιάτα του Βέρντι, ρόλος με τον οποίο έχει σχεδόν ταυτιστεί και ήταν ίσως η καλύτερή της απόδοση των τελευταίων ετών.

Συνολικά λοιπόν η καθε τραγουδίστρια είπε τρία κομμάτια, αλλα κάποιοι μέτρησαν σχολαστικά και πόσα λεπτά είχε η καθεμία, και βρήκαν ότι η Χριστίνα Πουλίτση είχε τα περισσότερα και η Τσέλια Κόστεα τα λιγότερα. Ο αρχιμουσικός Ηλίας Βουδούρης υπήρξε πολύ προσεκτικός με τις τραγουδίστριες, αλλά ενώ το αρχικό ιντερμέτζο ήταν πολύ καλό, στη συνέχεια διαπιστώθηκε ότι έλειπε μια ουσιαστική επεξεργασία. Ειδικά οι εισαγωγές από τη Δύναμη του Πεπρωμένου του Βέρντι και από την Νόρμα του Μπελλίνι ακούστηκαν βαριές και χωρίς να έχουν προσεχθεί οι ισορροπίες μεταξύ των διαφόρων οργάνων.

Την εισαγωγή από την Νόρμα ακουλούθησε το ντουέτο Mira, o Norma. Η Τσέλια Κόστεα τραγούδησε Ανταλτζίζα και οι συνάδελφοί της μοιράστηκαν τον ρόλο της Νόρμα. Ο συγχρονισμός ήταν καλός, αλλά το πανυγηρικόν του πράγματος παρέπεμπε περισσότερο στους τρεις τενόρους και ελάχιστη τιμή περιποιούσε στη μνήμη της καλλιτεχνικά ασυμβίβαστης Μαρίας Κάλλας, που εντελώς αντίθετο παράδειγμα μας κληροδότησε όσον αφορά την σοβαρότητα και την ακεραιότητα με την οποία οφείλουμε να αντιμετωπίσουμε την λυρική τέχνη. Αντί για την κυριολεκτικά σολομώντεια σφαγή και μοιρασιά του ρόλου, θα ήταν πολύ προτιμότερο η μία από τις τρεις να τραγουδήσει την εμβληματική άρια Casta diva από την ίδια όπερα, η οποία έλειψε από τη βραδιά, και στη συνέχεια να ακολουθήσει το ντουέττο.

Η σοπράνο Ντινάρα Αλίεβα και ο Μίλτος Λογιάδης. (Χάρης Ακριβιάδης)

Μέγαρο Μουσικής Αθηνών
La Diva: 40 Χρόνια. Γκαλά όπερας με την Dinara Alieva

Στο γκαλά που δόθηκε δυο μέρες αργότερα, Σάββατο 16 Σεπτεμβρίου 2017, στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, ακούσαμε την Αζέρα σοπράνο Ντινάρα Αλίεβα. Γεννημένη στο Μπακού το 1980, είναι σολίστ του Θεάτρου Μπαλσόι της Μόσχας, ενώ το 2007 είχε βραβευτεί στον διαγωνισμό τραγουδιού Μαρία Κάλλας του Ωδείου Atheneum, το οποίο ήταν από τους συνδιοργανωτές της βραδιάς, όπω και η Κρατική Ορχήστρα Αθηνών, την οποία διηύθυνε ο Μίλτος Λογιάδης. Η αίθουσα είχε καλή πληρότητα, και ίσως είναι κρίμα ότι τα εναπομείναντα εισιτήρια δεν δόθηκαν σε ειδικές τιμές το απόγευμα της συναυλίας, γιατί η αίθουσα θα είχε σιγουρα γεμίσει. Οικονομικά ίσως να μη συμφέρει, αλλά σαν αίσθηση η γεμάτη αίθουσα είναι πάντα πιο ευχάριστη.

Το πρώτο μέρος της βραδιάς ήταν αφιερωμένο στον Βέρντι, το δεύτερο σε επιλογές από άριες του βερισμού. Η Ντινάρα Αλίεβα απέδειξε ότι έχει φωνή μεγάλη και όμορφη, αλλά με υπερβολικό βιμπράτο και με εκφορά της ιταλικής γλώσσας όχι τελείως αποκαθαρμένη από ρωσικά φωνήεντα. Χωρίς να είναι αδιάφορη στις ερμηνείες της, ήταν όμως σχετικά αδιαφοροποίητη και δεν έλειψαν και κάποιοι μανιερισμοί με κρατημένες φράσεις στο τέλος κάθε άριας, και γενικά τη χαρακτήρισε μια λίγο ξεπερασμένη αισθητική. Η καλύτερη στιγμή ήταν η άρια Sono l’umile ancella από την Αντριάνα Λεκουβρέρ του Τσιλέα με τις πιο ευρείες μελωδικές γραμμές.

Εξαιρετική ήταν η ποιότητα της μουσικής διεύθυνσης αλλά και η προετοιμασία της ορχήστρας, που φάνηκαν ήδη από το πρελούδιο από την Α΄ πράξη της Τραβιάτα του Βέρντι, με το οποίο άνοιξε η βραδιά. Συχνά μάλιστα ο αρχιμουσικός εξασφάλιζε την δραματική αίσθηση που δεν έδινε η τραγουδίστρια, δημιουργώντας μια ενδιαφέρουσα συνέργεια μεταξύ των δύο. Υπήρξαν όμως στην ορχήστρα και δύο ατυχήματα που ακούστηκαν πολύ, στο ιντερμέτζο από τον Amico Fritz του Μασκάνι και στο ιντερμέτζο από την Μανόν Λεσκό του Πουτσίνι.

Η συναυλία θα μπορούσε να είχε τελειώσει με αυτές τις εντυπώσεις αλλά η Αλίεβα έκανε τη διαφορά και εκτός προγράμματος ερμήνευσε την Casta Diva από τη Νόρμα του Μπελλίνι. Ηταν μια πολύ ωραία ερμηνεία, σαφώς πιο ελεύθερη και ζωντανή από το υπόλοιπο πρόγραμμα, με καλά σχηματισμένο το σι ύφεση και στις δύο στροφές, που ζωντάνεψε ακόμα περισσότερο χάρις στις νευρώδεις φράσεις του αρχιμουσικού που προσέθεταν το στοιχείο της κίνησης που γενικά έλειπε από την τραγουδίστρια. Και μόνο πάντως επειδή το είπε και μάλιστα τόσο ωραία, Brava η Αλίεβα, Bravissima!

Διαβάστε ακόμα: Γιουτζήν Κον – «Η Μαρία Κάλλας ήταν ευτυχής γνωρίζοντας ότι έδωσε τα πάντα στο κοινό και στη μουσική της»

TAGS :
γκαλά Εθνική Λυρική Σκηνή Μαρία Κάλλας Μέγαρο Μουσικής Αθηνών

x Ακολουθήστε το Andro στο Facebook