ΚΠΙΣΝ goes baroque: συναυλίες με δεξιοτεχνικές άριες στην κεντρική σκηνή

Η μεγάλη diva της εποχής μας Magdalena Kožená θα εμφανιστεί τη Δευτέρα 11 Φεβρουαρίου στο ΚΠΙΣΝ (filmi-onlain.info).

Αν και αποκλειστικότατες πληροφορίες από πολύ υψηλά ιστάμενα χείλη έχουν αφήσει να εννοηθεί ότι χάρις στην δωρεά 20 εκατομμυρίων του ΙΣΝ προς την Εθνική Λυρική Σκηνή (ΕΛΣ), τα επόμενα χρόνια θα δούμε μεγάλα ονόματα και της μπαρόκ σκηνής να καταφτάνουν στο Φάληρο, (κατατίθεται εδώ η ελπίδα αυτό όντως να ευοδωθεί), η περίτεχνη μελοποιία της opera seria ή σοβαρής όπερας απουσιάζει εδώ και πάρα πολλά χρόνια από τον καλλιτεχνικό προγραμματισμό του λυρικού μας θεάτρου.

Η έλλειψη αυτή έχει εν μέρει αντισταθμιστεί ως τώρα από συναυλίες που έγιναν στην κεντρική σκηνή της ΕΛΣ στο πλαίσιο εκδηλώσεων Νόστος (Nostos) του ΙΣΝ και Κόσμος (Cosmos) του ΚΠΙΣΝ. Το τελευταίο υποδέχεται τη Δευτέρα 11 Φεβρουαρίου μια μεγάλη diva της εποχής μας, την πολυσχιδή Magdalena Kožená με την Orchestra of the Age of Enlightenment (OAE) υπό τη διεύθυνση του αρχιμουσικού Giovanni Antonini.

Την Τσέχα μεσόφωνο είχε ο γράφων την ευκαιρία να ακούσει για πρώτη φορά πολλά χρόνια πριν στο Βερολίνο, όταν σε προχωρημένη εγκυμοσύνη αντικατέστησε ασθενή συνάδελφό της στην 9η Συμφωνία του Beethoven σε συναυλία που έδωσε στην έδρα της η περίφημη Φιλαρμονική ορχήστρα της πόλης, την οποία διηύθυνε ο σύζυγός της Sir Simon Rattle – εξ ου και φέρει τον τίτλο της Lady Rattle. Κατόπιν είχα την ευκαιρία να την ακούσω στις 4 Οκτωβρίου του 2017 στην εντυπωσιακή Elbphilharmonie του Αμβούργου, σε ένα ασυνήθιστο πρόγραμμα με flamenco του 17ου και 18ου αιώνα και συνοδούς τον χορευτή Antonio El Pipa με την  Compañía de Flamenco και το σύνολο παλαιάς μουσικής Private Musicke. Οι τυχεροί που θα την ακούσουν, πάντως, τη Δευτέρα σίγουρα θα την απολαύσουν σε επίσης εξαιρετική ακουστική και σε έργα απολύτως ταιριαστά στη καλλιτεχνική φυσιογνωμία της.

Η συναυλία είναι μέρος μια διεθνούς περιοδείας, που μεταξύ άλλων σταθμών περιλαμβάνει και το θέατρο των Ηλυσίων Πεδίων στο Παρίσι. Εκεί είχαμε την ευκαιρία να ακούσουμε τον Ιούνιο του 2017 μια άλλη σύγχρονη diva, την  Joyce di Donato, να ερμηνεύει ένα μπαρόκ πρόγραμμα συνοδευομένη από το σύνολο Il Pomo D’ Oro στο πλαίσιο της δικής περιοδείας In War & Peace: Harmony Through Music. Δηλαδή ακριβώς το ίδιο πρόγραμμα που έναν χρόνο αργότερο ερμήνευσε στο Φεστιβάλ Νόστος, στις 22 Ιουνίου του 2018.

Η Αμερικανίδα ντίβα Joyce di Donato είχε τραγουδήσει το 2017 μπροστά από την ΕΛΣ σε μια εξέδρα στην Αγορά, σε συναυλία για πρόσφυγες που είχε οργανώσει το El Sistema Greece (joycedidonato.com).

Ήταν μια πολύ ενδιαφέρουσα εμπειρία να ζήσει κανείς την ίδια ακριβώς παράσταση σε δύο τελείως διαφορετικά θέατρα, των οποίων την ημερομηνία κατασκευής χωρίζει ένας ολόκληρος αιώνας. Δεν νομίζω ότι θα τολμούσα να ισχυριστώ ότι το ένα είναι καλύτερο από το άλλο, αλλά το καθένα είναι σίγουρα εντελώς μοναδικό και διαφορετικό. Οπωσδήποτε πάντως η συναυλία στο Φάληρο εντυπωσίασε ως μια από τις ημέρες που η αίθουσα “ακούστηκε” εκπληκτικά. Οι μουσικοί του συνόλου Il Pomo D’ Oro, που διηύθυνε από το τσέμπαλο ο Μαξίμ Εμελιάνιτσεβ, τοποθετήθηκαν επάνω στη σκηνή και έπαιζαν τόσο καλά και τόσο συντονισμένα μεταξύ τους, που ο ήχος προβαλλόταν με τον καλύτερο τρόπο στον χώρο. Όσο για την αμερικανίδα με το ιταλικό όνομα από το Κάνσας Σίτυ, όντας στην ακμή των φωνητικών και ερμηνευτικών δυνάμεων, δεν μπορούσε παρά να μαγέψει τους ακροατές.

Σημειώνουμε πάντως δεν ήταν η πρώτη επίσκεψή της στην Αθήνα. Ένα χρόνο νωρίτερα,  στις 10 Ιουνίου του 2017, είχε τραγουδήσει μπροστά από την ΕΛΣ σε μια εξέδρα στην Αγορά, σε συναυλία για πρόσφυγες που είχε οργανώσει το El Sistema Greece. Και σε αυτή την επίσκεψη, την επόμενη ημέρα της συναυλίας, η di Donato συμμετείχε σε εκπαιδευτικό πρόγραμμα για παιδιά του El Sistema Greece στη Δημοτική Αγορά της Κυψέλης, όπου έμαθε στα παιδιά ένα τραγούδι για την ειρήνη και το τραγούδησε μαζί τους – αρκετές φορές, μέχρι να το μάθουν.

Προτού εκπνεύσει το έτος, στις 10 Δεκεμβρίου του 2018, παρακολουθήσαμε άλλη μια μπαρόκ συναυλία με το σύνολο I Solisti Veneti, αφιερωμένη στη μνήμη ενός από τους πρωτοπόρους της παλαιάς μουσικής στην Ιταλία, του σπουδαίου αρχιμουσικού Claudio Scimone, ο οποίος ίδρυσε την ορχήστρα στην Πάδοβα το 1959  και παρέμεινε διευθυντής της μέχρι τον θάνατο του, τον Σεπτέμβριο του 2018. Προφανώς μετά από τόσα χρόνια μαζί, όπως αποδείχτηκε στη συναυλία, δεν χρειάζονταν πλέον κανέναν να τους καθοδηγεί, και έπαιξαν συντονισμένοι από το πρώτο βιολί. Παίζουν με σύγχρονα δοξάρια, οπότε σε αντίθεση με το προηγούμενο σύνολο, η προσέγγισή τους αναζητά περισσότερο το σωστό ύφος παρά τον “ήχο εποχής”.

Η Ελληνίδα μεσόφωνος Μαρίτα Παπαρίζου, λίγο πριν εκπνεύσει το 2018, είχε ερμηνεύσει εξαίσια Vivaldi.

Μαζί τους ερμήνευσε η Ελληνίδα μεσόφωνος Μαρίτα Παπαρίζου, η οποία είχε ηχογραφήσει με τον  Scimone και τους μουσικούς του το πολύ ενδιαφέρον cd “Vivaldi ma non solo”. Το ίδιο θα μπορούσε να ειπωθεί και για τη συναυλία, αφού έργα του “κόκκινου παπά” (λόγω χρώματος μαλλιών όχι ιδεολογίας) αποτέλεσαν τη ραχοκοκαλιά του προγράμματος, με κοντσέρτα για έγχορδα, και μια επιλογή από άριες του συνθέτη.

Δεν ήταν η πρώτη φορά που ακούσαμε την τραγουδίστρια να ερμηνεύει Vivaldi, αλλά στην άριστη ακουστική της μεγάλης μπορέσαμε να εκτιμήσουμε τον πολύ ιδιαίτερο ηχοχρωματικό χαρακτήρα της σπάνια contralto φωνής της, με την εντυπωσιακή χαμηλή περιοχή, χωρίς όμως να στερείται το  ομαλό πέρασμα στην ψηλή ζώνη. Μας έδωσε ωραίες ερμηνείες, ειδικά στις παθητικές άριες όπως το “”Là sull’eterna sponda” (Εκεί στην αιώνια όχθη) από τον Μοντεζούμα. Η συναυλία μετακινήθηκε σε έναν άλλο συνθέτη τον οποίο  διαχρονικά υπηρέτησε ο Scimone με τους μουσικούς του, τον Ροσσίνι, συγκεκριμένα τη Σονάτα αρ. 6, Παραλλαγές του Παγκανίνι σε θέμα από τον Μωυσή, και Παραλλαγές για κλαρινέτο και έγχορδα σε θέματα από τον Μωυσή και την Κυρά της Λίμνης. Ο σολίστ ήταν εκπληκτικός βιρτουόζος και κακώς δεν τον ανέφερε το πρόγραμμα, φροντίσαμε όμως να μάθουμε ότι είναι ο Lorenzo Guzzoni.

Η συναυλία έκλεισε με την Ritirata di Madrid του Boccherini, ενός ακόμα Ιταλού συνθέτη, ο οποίος έζησε πολλά χρόνια στην Ισπανία, μακρά από τα κέντρα των εξελίξεων του βιεννέζικου κλασικισμού. Το έργο περιγράφει το πέρασμα της νυχτερινής  και είναι μια από τις περιπτώσεις προγραμματικής μουσικής του 18ου αιώνα. Οι Solisti Veneti απέδωσαν την αίσθηση της απομάκρυνσης με μια εμπνευσμένη ερμηνεία δεξιοτεχνικά διαβαθμισμένης δυναμικής που κατέληξε σε ένα απίστευτα λεπταίσθητο πιανίσιμο.

Διαβάστε ακόμα: Μανόν, μια τολμηρή όπερα ακόρεστης φιληδονίας και έρωτα.

TAGS :
Εθνική Λυρική Σκηνή όπερα

x Ακολουθήστε το Andro στο Facebook