«Ένας φίλος, Ισπανός, που τον είχε γνωρίσει, μου είπε ότι ήταν σιωπηλός, ευγενής, και παράξενος, ότι είχε ένα βλέμμα καθαρό, και ήταν παράφορος» (Κ.Μ.) Credit: Bossa Cannarsa
Ο Χεγκελιανός Χαλυβουργός
Εμένα για τον Μπολάνιο ο Σιώτης μου είπε, σου λέω. Και πήγα και πήρα ποιήματά του, και ταρακουνήθηκα. Συγκλονισμός. Και μετά έβγαλε το Μεταίχμιο το μυθιστόρημα Τελευταία Νύχτα στη Χιλή, και έπαθα, και μετά ο Καστανιώτης έβγαλε το Μακρινό Αστέρι, και πάλι έπαθα, έβγαλε και η Άγρα τα Τηλεφωνήματα και τις Πουτάνες Φόνισσες, και μετά ξανά ο Καστανιώτης τους θρυλικούς Άγριους Ντετέκτιβ, και μετά η Άγρα το 2666. Να σου πω, ναι, καλές μεταφράσεις, εμπνευσμένες της Έφης Γιαννοπούλου, ηρωικές του Κρίτωνα Ηλιόπουλου, ωραία πράγματα. Δέκα χρόνια από τότε που έφυγε, εξήντα από τότε που γεννήθηκε. 1953. 2003. Και τώρα 2013. Και επιμένω: αυτός και ο David Foster Wallace, πάνω απ’ όλους, σώζουν την τιμή του μυθιστορήματος, αυτοί οι δύο μακαρίτες. Κατάπιαν τις βιβλιοθήκες, κατάπιαν τις στιγμές, κατάπιαν τη ζωή. Και έγραψαν. Τώρα είναι πολλοί που τους μιμούνται. Όχι στην αρχή, όχι. Στην αρχή, δεν τους μιμούνταν. Τώρα τους μιμούνται. Είναι η εποχή, βλέπεις. Τους δικαιώνει η εποχή. Δικαιώνει τις επιλογές τους. Όταν λέμε ότι ο Μπολάνιο είναι κράμα Μπόρχες με Κέρουακ, είναι σαν να μιλάμε για τη γενναιότητα του Μπολάνιο. Ο Μπολάνιο πάνω απ’ όλα είναι γενναίος συγγραφέας, η ψίχα της ψυχής, που λέω καμιά φορά. Το πάλεψε γερά, θα ’λεγε ο Μπουκόφσκι. Οι άλλοι όχι, άσε, δεν πείθομαι. Δεν με έχει πείσει κανένας (κομψοί & ωραίοι όλοι δεν λέω, αλλά προς τι;) κανένας μεταμπορχεσιανός κολπατζής: ούτε εκείνος με το Χάρτινο Σπίτι (Πατάκης η έκδοση) ούτε ένας που είχε βγάλει ο Γκιώνης (Νέα Παγκόσμια Ιστορία της Ατιμίας, κάπως έτσι) ούτε ένας της Άγρας (Οι Ουρακοτάγκοι και ο Μπόρχες, κάτι τέτοιο, δεν θυμάμαι ακριβώς), ούτε και ο ίδιος ο Μπόρχες ενίοτε. Όπως δεν με πείθει κανένας μεταναμποκοφιανός (ούτε ο Ευγένιος στα ερωτικο-ναμποκοφικά του), ούτε κανένας μετατσαντλεριανός, μεταπυντσονικός, μεταγουαλασικός. Πιστεύω ότι, ιδίως σήμερα, για να τυπώσει κανείς έστω και μία λέξη καλό είναι να υπηρετεί έως έμμονης εμμονής μια προσωπική μυθολογία, ας είναι και χαμερπής η εν λόγω μυθολογία. Με ξένα κόλλυβα, όσο αφομοιωμένα κι αν είναι, δε γίνεται δουλειά. Γι’ αυτό με έχει κερδίσει ο Μπολάνιο, γιατί είναι ρουφήχτρας βιβλίων ο μπαγάσας αλλά έχει να πει τις δικές του παπαριές και κουταμάρες, τις δικές του μπούρδες, ο γενναίος! Ο Μπολάνιο είναι ένας χεγκελιανός χαλυβουργός, που να πάρει και να σηκώσει!
ΓΙΜ
Ο Γιώργος-Ίκαρος Μπαμπασάκης με τον εκδότη της Άγρας, Σταύρο Πετσόπουλο, στην εκδήλωση παρουσίασης του μυθιστορήματος «2666» του Μπολάνιο (5/4/2012).
Ο Άγριος Ντετέκτιβ
Πάνω που αρχίζεις να υποψιάζεσαι, ή να φοβάσαι, ότι τα κοράκια έχουν δίκαιο, και ότι το Μυθιστόρημα (ή ο Συγγραφέας) έχει πεθάνει, απλώνεις το χέρι στα τυφλά, στην Πολιτεία, σε ένα χαμηλό ράφι, και ξεφυλλίζεις, και διακρίνεις μια πρόταση: Ο ουρανός κυοφορούσε καταιγίδα.
Αίφνης, η κακή υποψία διαλύεται, ο φόβος σκορπίζει, και γεννιέται στις άκρες των ακρών, στην έρημο της Σονόρα, στη Χιλή, ή στο Μεξικό, η καλή ελπίδα, η μόνη που υπάρχει, ότι οι νεκροί συγγραφείς δεν πεθαίνουν ποτέ, μόνο περιπολούν στα άκρα της υπάρξεως, και ανασταίνουν τα νεκρά κορίτσια, αναζητούν τις γενναίες ποιήτριες, ανακαλούν τις γνήσιες αλήθειες, αναδιατάσσουν τη γραφή, και δίνουν λόγο καλό στο Λόγο να μην σταματήσει να λέγεται, και να ενσαρκώνεται.
Ο Βίκτωρ, φίλος καλός, Ισπανός, είχε γνωρίσει τον Μπολάνιο στη Βαρκελώνη, σε μιαν ανάγνωση, και τον κουβέντιασε μαζί μου στο Λονδίνο, μικρό μνημόσυνο, μου είπε ότι ήταν σιωπηλός, ευγενής, και παράξενος, μου είπε ότι δεν ανήκε σε φατρίες, σε σχολές, ή σε ρεύματα, μου είπε ότι είχε ένα βλέμμα καθαρό, και ήταν παράφορος.
Μετά τα διηγήματα και τις ιστορίες, μετά τους Άγριους Ντετέκτιβ, γιορτάσαμε τον Ρομπέρτο Μπολάνιο με το 2666, με τόσα κεριά, αναμμένα στην έρημο, αυτό τον άγριο, και τον παράφορο, ντετέκτιβ της ύπαρξής μας, και μάθαμε πάλι, και θυμηθήκαμε, και καταλάβαμε πάλι, ότι το τραύμα της ζωής, και το έγκλημά της, δεν είναι για να εξιχνιάζεται, ούτε να λύνεται, παρά για να αναλαμβάνεται, να αρθρώνεται ερωτικά, και να προσφέρεται ανοιγμένο στους ανθρώπους.
Κάθε χρόνο, στις 15 του Ιούλη, μαζευόμαστε χαμογελαστοί, με καθαρό βλέμμα, περπατούμε ως την έρημο της Σονόρα, καθόμαστε σταυροπόδι κάτω από έναν ήλιο ανελέητο, ψηλαφίζουμε παράφορα τα ίχνη των κοριτσιών, δεν έχουμε δύναμη, μα βάζουμε τα κλάματα, και αφήνουμε να ξεσπάσει πάλι η καταιγίδα της δημιουργίας, χαρούμενοι που έζησε μαζί μας ο Ρομπέρτο Μπολάνιο, σιωπηλοί, μεθυσμένοι, και ευγνώμονες.
ΚΜ
*Ο Γιώργος-Ίκαρος Μπαμπασάκης και ο Κυριάκος Μαργαρίτης είναι οι Borges Blues Book Brothers. Από την Παρασκευή 19 Ιουλίου και κάθε Παρασκευή στο Andro με βιβλιομανιακές διαθέσεις.
-
- Follow us:
Ακολουθήστε το Andro στο Facebook
