«Με ‘”Το υπόγειο” ο Ντοστογιέφσκι με καλωσόρισε στο λογοτεχνικό σύμπαν του Δον Κιχώτη. Που ως άλλος Σάντσο Πάντσα υπηρετώ. Ήταν, λοιπόν, αναπόφευκτο για μένα, ο Μάρκος, ο ήρωας του “Μαύρου Φυλαχτού” να είναι φτιαγμένος από τη μαγιά τέτοιων ηρώων. Αυτή ήταν η πρόθεσή μου τουλάχιστον», γράφει ο Βαγγέλης Μπέκας. Είχε προηγηθεί, το 2009, το πρώτο του μυθιστόρημα με τίτλο “Το 13ο υπόγειο”.

Ίσως ήταν οι αντιφάσεις του ήρωα, το μαύρο χιούμορ και η πρωτοπρόσωπη αφήγηση όλο πάθος, ίσως ήταν το βάθος της σκέψης. Αλήθεια δεν μπορώ να πω. Πάντως από τις πρώτες αράδες του βιβλίου έχασα τη μιλιά μου. Κι όταν τελικά έφτασα στην τελευταία σελίδα ήμουν αποφασισμένος να γίνω κι εγώ συγγραφέας. Έτοιμος να γονατίσω στην πλατεία, να φιλήσω το χώμα και να πω σε όλο τον κόσμο την ιστορία μου, όπως μας καλούσε ο Ντοστογιέφσκι.

«Είμαι άρρωστος άνθρωπος… Είμαι κακός άνθρωπος. Άνθρωπος αποκρουστικός.»

«Το υπόγειο» πραγματικά με συγκλόνισε. Διαβάζοντάς το συνειδητοποίησα ότι η ανάγνωση και η γραφή διερευνούν μυστικά της ανθρώπινης ύπαρξης, στα οποία η επιστήμη και η θρησκεία αφήνουν γκρίζες ζώνες. Με τη γραφή γίνεσαι ψυχαναλυτής και μάγος. Σαμάνος λέξεων που καλεί τον αναγνώστη σε τελετουργία. Εκείνα που δεν τολμάς ή δεν μπορείς να ζήσεις για να κατανοήσεις την ύπαρξη σε βάθος, θα τα γευθείς μέσα από ένα χείμαρρο λέξεων. Μπορείς να βιώσεις χίλιες ζωές μαζί, να ζήσεις στο μέλλον και το παρελθόν, να ταξιδέψεις με τη μηχανή του χρόνου.

«Γνωρίζοντας τον Ντοστογιέφσκι μέσα από ‘’Το υπόγειο’’, ανακάλυψα μια λαϊκή λογοτεχνία με βάθος. Λαϊκή, στοχαστική και ταυτόχρονα συναρπαστική». (Portrait of Dostoyevsky by Vasily Perov, 1872 – φωτογραφία: wikipedia.org)

Και κάπως έτσι προέκυψε το πρώτο μου μυθιστόρημα «Το 13ο υπόγειο», που η αλήθεια είναι ότι πέρα από τον τίτλο δεν έχει και πολλά κοινά με τον Ντοστογιέφσκι. Ίσως μόνο τον ρομαντισμό του ήρωα. Και την καταβύθιση μέσα στο εγώ, στο τέλος του βιβλίου. Όμως γνωρίζοντας τον Ντοστογιέφσκι μέσα από «Το υπόγειο», ανακάλυψα μια λαϊκή λογοτεχνία με βάθος. Λαϊκή, στοχαστική και ταυτόχρονα συναρπαστική. Στα χνάρια των αρχαίων τραγικών και του Σαίξπηρ. Ένα ταξίδι «αστυνομικής πλοκής» από τον Οιδίποδα στον Άμλετ κι από τον Ρασκόλνικωφ ως τη «Φόνισσα» του Παπαδιαμάντη.

Μυθοπλαστικά έργα τα οποία καταπιάνονται με το υψηλό, δίνοντας εξίσου βάση στην πλοκή, στους χαρακτήρες και στο λόγο. Το μαγικό τρίγωνο σε ισορροπία. Τα μυθιστορήματα που χάνουν αυτή την ισορροπία, μου προκαλούν χασμουρητά.

«Είμαι αρκετά μορφωμένος, ώστε να μην είμαι προληπτικός, μα είμαι προληπτικός».

Με τα χασμουρητά.

Και γι’ αυτό ευγνωμονώ τον Ντοστογιέφσκι. Διότι αν και έγραφε σε μακρινές εποχές που ο χρόνος είχε άλλους ρυθμούς, με καλωσόρισε στο λογοτεχνικό σύμπαν του Δον Κιχώτη. Που ως άλλος Σάντσο Πάντσα υπηρετώ. Ήταν, λοιπόν, αναπόφευκτο για μένα, ο Μάρκος, ο ήρωας του «Μαύρου Φυλαχτού» να είναι φτιαγμένος από τη μαγιά τέτοιων ηρώων. Αυτή ήταν η πρόθεσή μου τουλάχιστον. Ελπίζω να τα κατάφερα. Από τη μαγιά του Ρασκόλνικωφ, του Άμλετ και του Οιδίποδα. Διότι αλλιώς το μαγικό τρίγωνο δεν μπορεί να σταθεί σε ισορροπία. Τρίγωνο κύμβαλο που κάνει πέρα τα χασμουρητά.

 

// Το καινούργιο βιβλίο του Βαγγέλη Μπέκα, το ιστορικό μυθιστόρημα «Μαύρο φυλαχτό», κυκλοφόρησε τον Φεβρουάριο του 2017 από τις εκδόσεις Ψυχογιός.

 

Διαβάστε ακόμα: Γιάννης Καλπούζος – «Αυτοί μου φύτεψαν το σπόρο της γραφής»

 

 

x Ακολουθήστε το Andro στο Facebook

Button to top