Βασίλης Χριστόπουλος: «Η διδασκαλία είναι λίγο σαν την πατρότητα: με ωριμάζει και με βελτιώνει ως άνθρωπο»

Την Πέμπτη 29 Μαρτίου θα κάνει την πρώτη του αθηναϊκή εμφάνιση διευθύνοντας τον «Φεγγαρίσιο Πιερότο» του Άρνολντ Σαίνμπμερκ και έργα Σκαλκώτα και Μεσσιάν στην ανακαινισμένη αίθουσα «Άρης Γαρουφαλής» στο Ωδείο Αθηνών. (Οι φωτογραφίες είναι μια ευγενική παραχώρηση του Βασίλη Χριστόπουλου)

Ο Δημήτρης Κιουσόπουλος συνάντησε τον πρώην καλλιτεχνικό διευθυντή της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών και νυν καθηγητή διεύθυνσης ορχήστρας στην Ακαδημία Μουσικής και Παρασταστικών Τεχνών της Φρανκφούρτης Βασίλη Χριστόπουλο, ο οποίος -μετά τα εγκαίνια της νέας Εθνικής Λυρικής Σκηνής τον Οκτώβριο- την Πέμπτη 29 Μαρτίου θα διευθύνει τον «Φεγγαρίσιο Πιερότο» του Άρνολντ Σαίνμπμερκ και έργα Σκαλκώτα και Μεσσιάν στην ανακαινισμένη αίθουσα «Άρης Γαρουφαλής» στο Ωδείο Αθηνών.

– Τον Οκτώβριο διευθύνατε τα επίσημα εγκαίνια της νέας Εθνικής Λυρικής Σκηνής και πιθανότητα την τελευταία επί σκηνής εμφάνιση της κορυφαίας Αγνής Μπάλτσα. Πώς ήταν η εμπειρία σας, τι αισθανθήκατε για αυτό;
Ήταν για μένα ιδιαιτέρως τιμητικό και συγκινητικό να διευθύνω στα επίσημα εγκαίνια της Εθνικής Λυρικής Σκηνής στο εκπληκτικό Κέντρο Πολιτισμού του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος και μάλιστα την πρώτη εκτέλεση της συγκλονιστικής «Ηλέκτρας» του Ρίχαρντ Στράους από την ΕΛΣ! Η συνεργασία με την Αγνή Μπάλτσα ήταν συναρπαστική και με ενέπνευσε – πρόκειται για μία καλλιτέχνιδα τεράστιου βεληνεκούς, χαρισματική, έμπειρη, με τρομερή ενέργεια. Ελπίζω να μην ήταν η τελευταία εμφάνισή της επί σκηνής.

«Με την Κρατική Ορχήστρα Αθηνών έζησα στιγμές προσωπικής και καλλιτεχνικής ευτυχίας, ηθικής ικανοποίησης, αλλά και οργής, απόγνωσης και φθοράς».

– Ζείτε πλέον στο εξωτερικό και κάνετε μια παγκόσμια σταδιοδρομία υπηρετώντας την κλασική μουσική, δηλαδή ένα διεθνές μουσικό είδος. Πέραν από το προσωπικό επίπεδο, το ότι είστε Έλληνας παίζει κάποιο ρόλο σε αυτό;
Έδωσα την πρώτη μου συναυλία ως νέος αρχιμουσικός το 1998. Στα είκοσι χρόνια που πέρασαν από τότε, δεν είχα ούτε μία φορά την αίσθηση ότι η εθνικότητα έπαιξε τον παραμικρό ρόλο στην σταδιοδρομία μου. Ο χώρος μας είναι πολύ διεθνής και ανοιχτός. Μουσικά, όμως, αισθάνομαι ότι έχω ένα πλεονέκτημα. Κι αυτό γιατί η Ελλάδα αποτέλεσε, πράγματι, σταυροδρόμι πολιτισμών κι έχουμε δεχθεί πολλές επιρροές, τόσο από την Ανατολή και τα Βαλκάνια όσο και από την Δύση. Συγκρίνετε την παραδοσιακή μουσική της Κρήτης, της Πελοποννήσου, της Θράκης και των Ιονίων νησιών. Κι έτσι νομίζω πως μπορώ να κινούμαι πιο άνετα ανάμεσα σε διαφορετικά ύφη μουσικής, είτε πρόκειται π.χ. για σλαβική εθνική σχολή, είτε για ιταλική όπερα είτε για γερμανικό ρομαντισμό.

– Έχουν περάσει πλέον τρία χρόνια αφότου ολοκληρώθηκε η θητεία σας στην Κρατική Ορχήστρα Αθηνών. Με την απόσταση του χρόνου, πώς αποτιμάτε την εμπειρία; Πώς βλέπετε γενικά τα Ελληνικά μουσικά πράγματα;
Η εμπειρία ήταν πολύτιμη. Με την Κρατική έζησα στιγμές προσωπικής και καλλιτεχνικής ευτυχίας, ηθικής ικανοποίησης, αλλά και οργής, απόγνωσης και φθοράς. Δεν βοήθησαν οι καθ’όλα αντίξοες συνθήκες: απότομη και βίαιη μείωση του προϋπολογισμού, πάγωμα προσλήψεων, ένα εχθρικό και περιφρονητικό Μέγαρο Μουσικής, υπουργοί πολιτισμού από παντελώς αδιάφοροι έως διεφθαρμένοι, ένας άχρηστος απατεωνίσκος ως αναπληρωτής διευθυντής για θέματα διοίκησης, καθώς και έλλειψη συνεργασίας και ίντριγκες από το διοικητικό συμβούλιο! Μέσα σε αυτόν τον κυκεώνα και με φοβερό άγχος έκανα κι εγώ λάθη συμπεριφοράς, κυρίως όσον αφορά στην σχέση μου με τους μουσικούς. Αίσθησή μου είναι ότι θα μπορούσα, χωρίς να μειώσω τις απαιτήσεις μου, να είμαι γενικά πιο ήπιος.

– Η νέα σας θέση ως καθηγητή διεύθυνσης ορχήστρας έχει αλλάξει την προσέγγισή σας;
Πάρα πολύ! Διδάσκοντας, επανεξετάζω και επανατοποθετώ και την δική μου κινησιολογία και, κυρίως, την τεχνική της πρόβας· παρακολουθώντας τους άπειρους φοιτητές μου και τα αναμενόμενα λάθη τους στις ορχηστρικές δοκιμές – αναίτιες επαναλήψεις, κουραστικές διακοπές, περιττές ή φλύαρες οδηγίες – ταυτίζομαι εκ νέου με τους μουσικούς και προσπαθώ με την σειρά μου να γίνομαι σαφέστερος, λιτότερος, να εμπνέω και, όσο γίνεται, να μην κουράζω. Αισθάνομαι ότι η διδασκαλία είναι λίγο σαν την πατρότητα: με ωριμάζει και με βελτιώνει ως άνθρωπο!

– Διαχωρίζετε στη μουσική εκτέλεση ένα τεχνικό και ένα γενικότερο ερμηνευτικό μέρος; Ποιο είναι το ερμηνευτικό σας ιδεώδες;
Το ιδανικό είναι η τεχνική να είναι τόσο άρτια, ώστε να υπηρετεί την μουσική ερμηνεία. Η τεχνική δεν είναι αυτοσκοπός, όμως, όσο περισσότερες ελλείψεις και δυσκολίες αντιμετωπίζει κανείς, τόσο περισσότερο περιορίζεται η φαντασία και πάσχει η ερμηνεία.

«Η μεγαλύτερη πρόκληση είναι το έργο να ακουστεί λυρικό και σαγηνευτικό, παρά την “δύστροπη” αρμονική γλώσσα».

– Σε λίγες μέρες θα διευθύνετε στο Ωδείον Αθηνών τον «Φεγκαρίσιο Πιερότο» του Σαίνμπεργκ. Ποιες είναι οι προκλήσεις και ποιοι οι ερμηνευτικοί σας στόχοι για το έργο;
Η μεγαλύτερη πρόκληση είναι το έργο να ακουστεί λυρικό και σαγηνευτικό, παρά την «δύστροπη» αρμονική γλώσσα. Στόχοι είναι: διαύγεια του ήχου, στυλιστική σαφήνεια, αντιθέσεις στα ηχοχρώματα και στις διαθέσεις και καθαρή απόδοση του κειμένου χωρίς οπερατική δραματικότητα.

– Ποια είναι τα εντός και εκτός Ελλάδος σχέδια σας για το μέλλον;
Εντός Ελλάδος το μόνο σίγουρο προς ώρας είναι ότι η άριστη συνεργασία μου με την Εθνική Λυρική Σκηνή θα συνεχιστεί. Εκτός Ελλάδος συμβαίνουν πολλά και ενδιαφέροντα· είμαι χαρούμενος για την επικείμενη πρώτη μου εμφάνιση στο φημισμένο φεστιβάλ Rheingau Musik Festival και στην επιβλητική Βασιλική του Μοναστηριού Έμπερμπαχ τον ερχόμενο Ιούλιο.

Πληροφορίες εκδήλωσης:
Άρνολντ Σαίνμπμερκ «Φεγγαρίσιος Πιερότος» και έργα Νίκου Σκαλκώτα, Ολιβιέ Μεσσιάν
Πέμπτη 29 Μαρτίου 2018, 20.30 μ.μ. Αίθουσα «Άρης Γαρουφαλής» του Ωδείου Αθηνών
Σύνολο Φεστιβάλ Ιονίων Νήσων, Αγγελική Καθαρίου μεσόφωνος, διεύθυνση Βασίλης Χριστόπουλος
Είσοδος ελεύθερη (θα τηρηθεί σειρά προτεραιότητας)
Περισσότερες πληροφορίες θα βρείτε εδώ.

Διαβάστε ακόμα: Η ανακαινισμένη αίθουσα Άρης Γαρουφαλής. Ακόμα μια ανάσα πολιτισμού στην Αθήνα

TAGS :
Βασίλης Χριστόπουλος Εθνική Λυρική Σκηνή Ωδείο Αθηνών

x Ακολουθήστε το Andro στο Facebook