Τα πορτρέτα του Alfred Cheney Johnston βοήθησαν ν’ ανοίξουν τα μυαλά και ν’ απελευθερωθούν οι φαντασιώσεις της εποχής.

Χαζεύοντας τις ασπρόμαυρες φωτογραφίες γυναικών που θεωρούνταν όμορφες και γκλαμουράτες τις δεκαετίες του ’10 και του ’20 δύσκολα θα σε τράβαγε η εμφάνισή τους.

Μακιγιάζ βαρύ και μελοδραματικό, κομμώσεις καθόλου κολακευτικές, ενίοτε και… μακάβριες. Θα έλεγες ότι υπήρχε μια προτίμηση σε ένα είδος ομορφιάς που με τίποτα δεν θα μπορούσες να αποκαλέσεις φυσική.

Ξάφνου, όμως, πέφτεις πάνω στα πορτρέτα των χορευτριών του καμπαρέ Ziegfeld Follies (του αμερικανικού αντίστοιχου των Folies Bergères) που τράβηξε ο Νεοϋορκέζος Alfred Cheney Johnston (1885-1971) και κυριολεκτικά τα χάνεις. Συγκινητικά ωραίες και συναρπαστικά θηλυκές.

Πιστός σε μία ελαφρότητα όσο και σε μια μορφή σουρεαλιστικού πνεύματος, ο καλλιτέχνης κατάφερε να κάνει την τέχνη του να αποδράσει από το στενό πλαίσιο που σε κρατούσε φυλακισμένο στο πνεύμα της εποχής.

Η καλλονή τους είναι τέτοια που θα ήταν αδύνατο να μην προκαλούσε την περίοδο εκείνη το αυθόρμητο και ενθουσιώδες χειροκρότημα. Είναι το 1916 και ο «Cheney» γίνεται πασίγνωστος ως ο επίσημος φωτογράφος των αγγέλων του Ziegfeld Follies. Χάρη σ’ αυτόν μετατρέπονται σε μοντέλα του θηλυκού ιδεώδους.

Πρόκειται για γυναίκες που θα μπορούσαν να κοντραριστούν στα ίσα με τα μεγαλύτερα σημερινά supermodels. Ένα χαρέμι καταπληκτικής φυσικής ομορφιάς που φέρνει σε «Μποτιτσέλι», με τρομερό σεξαπίλ, μαλλί αφτιασίδωτο, φυσιογνωμίες ήρεμες και σοβαρές, τόσο αληθινές που στην εποχή τους θα είχαν κάψει σίγουρα μπόλικες καρδιές αγοριών και κοριτσιών.

Τα περισσότερα κλισέ ανήκουν σε χορεύτριες ανώνυμες που μετά έγιναν σταρ. Το στυλ των Ziegfeld Girls είναι προκλητικό και αυθάδικο. Κανένα ρετουσάρισμα. Σε πολυάριθμες εικόνες εμφανίζονται ημίγυμνες, οπότε και η κυκλοφορία τους θα ήταν περιορισμένη την εποχή εκείνη.

Το στυλ των Ziegfeld Girls είναι προκλητικό και αυθάδικο.

Εικάζεται πως είτε επρόκειτο για προσωπική δουλειά του Cheney είτε έγιναν κατόπιν παραγγελίας του επιχειρηματία και showman Flo Ziegfeld για την προσωπική του ευχαρίστηση.

Βλέποντας ξανά αυτές τις φωτογραφίες σήμερα, θα μπορούσες να σχολιάσεις πως πρόκειται για μια δουλειά «ακαδημαϊκή». Είναι, όμως, ολωσδιόλου άδικο. Πιστός σε μία ελαφρότητα όσο και σε μια μορφή σουρεαλιστικού πνεύματος, ο καλλιτέχνης (γιατί για καλλιτέχνη πρόκειται) κατάφερε να κάνει την τέχνη του να αποδράσει από το στενό πλαίσιο που σε κρατούσε φυλακισμένο στο πνεύμα της εποχής.

Τα πορτρέτα του βοήθησαν ν’ ανοίξουν τα μυαλά και ν’ απελευθερωθούν οι φαντασιώσεις. Η γύμνια ανακαλύπτεται δήθεν λάθρα, αλλά για να διατρανωθεί ως ομορφιά εντός μιας τάχα θεατρικής εγκατάλειψης καμωμένης από χαλαρά δεσμά και παιχνίδια υφασμάτων, τα οποία τρέλαιναν τον αμήχανο ηδονοβλεψία, ενώ ο φωτογράφος αποποιείτο εξ αρχής κάθε ευθύνη.

Παραμένουν τα λίκνα, οι κούνιες κι οι αιώρες που θα οδηγούσαν τη φωτογραφία σ’ έναν καινούργιο κόσμο για την εποχή. Και θα έθεταν το ερώτημα: Τι ήταν το γυμνό πριν από τη φωτογραφία;

Τα κορίτσια του Ziegfeld Follies είχαν τρομερό σεξαπίλ, φυσιογνωμίες ήρεμες και σοβαρές, τόσο αληθινές που στην εποχή τους θα είχαν κάψει σίγουρα μπόλικες καρδιές.

Το μυθικό Ziegfeld Follies τελικά έκλεισε με το Μεγάλο Κραχ το 1931 και ο Flo απεβίωσε ένα χρόνο αργότερα από πνευμονικό οίδημα. Τους τελευταίους μήνες της ζωής του, για να διασκεδάσει το φόβο του θανάτου, επιδόθηκε σε αναρίθμητες παρτούζες πνιγμένες στο τζιν.

Μετά το θάνατό του, η σύζυγός του Billie Burke επέτρεψε τη χρήση του ονόματος, ώστε να επιχειρηθεί η αναγέννηση του καμπαρέ μεταξύ 1934 και 1936. Στη συνέχεια, τη σκυτάλη πήραν άλλοι επιχειρηματίες. Ωστόσο, η μαγεία δεν ξαναβρέθηκε ποτέ.

Η ιστορία του ιερού αυτού χώρου έγινε ταινία το 1936, με τίτλο The Great Ziegfeld. το οποίο μάζεψε αρκετά Όσκαρ, όπως έγινε κι αργότερα με το Ziegfeld Follies του 1946.

Οι φωτογραφίες του Johnston φαίνεται να είχαν βρει τη λεπτή γραμμή που χώριζε το πρόκληση από την τέχνη.

Η ιστορία του καμπαρέ έγινε ταινία τόσο το 1936, με τίτλο The Great Ziegfeld, όσο και το 1946 με το Ziegfeld Follies.

Ο Johnston έμεινε στο Ziegfeld Follies για 14 χρόνια, βγάζοντας εκατοντάδες φωτογραφίες. Ωστόσο ο ίδιος κυκλοφόρησε μόλις ένα βιβλίο με τα γυμνά πορτραίτα του, το «Enchanting Beauty» το 1937.

Το μυθικό Ziegfeld Follies έκλεισε με το Μεγάλο Κραχ το 1931.

Διαβάστε ακόμα: Οι αποκαλυπτικές πετσέτες του Mario Testino για το Instagram