Clovis Taittinger: «Η σαμπάνια είναι η ελευθερία!»

Στυλάτος, σοφιστικέ, ήρεμη δύναμη: Ο Clovis Taittinger φωτογραφήθηκε από τη Μόνικα Κρητικού αποκλειστικά για το Andro.

Ο Clovis Taittinger είναι ένας ωραίος Γάλλος, από αυτούς που αγαπάμε: Μεγαλοαστός αλλά και προσηνής – του προτείνω να μιλήσουμε στον ενικό και αμέσως πιάνουμε κουβέντα σαν δυο παλιοί φίλοι. Κομψός -με μεταξωτές κάλτσες- αλλά και χαλαρός, με λευκό πλαστικό ρολόι. Επιχειρηματίας με εκτόπισμα -ο οίκος που εκπροσωπεί είναι ένας κολοσσός με πωλήσεις σε 150 χώρες αλλά και ολίγον σοσιαλιστής. Ευζωιστής -μεγαλωμένος με τις πιο φίνες φυσαλίδες- αλλά και αμετανόητος καπνιστής. Ένας πραγματικά ωραίος τύπος που ξέρει να συζητά, να χαίρεται τη ζωή, να πουλά κρασί και -απ’ότι λένε οι γυναίκες- να γοητεύει το ωραίο φύλο.

Την επομένη του μεγαλειώδους πάρτι στη Γαλλική πρεσβεία όπου ανακοινώθηκε η συνεργασία του οίκου Taittinger με την εισαγωγική Trinity Wines, με υποδέχτηκε στη σουίτα του στη Μεγάλη Βρεταννία για μια κουβέντα «ποτισμένη» (arrosée όπως λένε και οι Γάλλοι) με σαμπάνια. Προτού βυθιστώ στον σατέν καναπέ ένας γαντοφορεμένος περιποιητής κτύπησε το κουδούνι και έσπρωξε στην παχιά μοκέτα ένα τρόλεϊ με μια σαμπανιέρα. Μέσα της αναπαύονταν μια σπουδαία φιάλη, η κορωνίδα του οίκου Taittinger, η Comtes de Champagne.

Οι «Κόμητες της Καμπανίας» είναι μια υποδειγματικής ελαφράδας και φινέτσας Blanc des Blancs (από 100% Chardonnay) που σερφάρει στο στόμα αφήνοντας μια ολόφρεσκη επίγευση. Ακόμα και μετά το τρίτο ποτήρι όπου οι σαμπάνιες του συρμού αφήνουν μια πίκρα, για να θυμηθούμε τα λόγια του Ian Fleming στο βιβλίο Casino Royale, αυτή η Cuvée speciale είχε τη ζωντάνια ενός κοριτσιού. Και πριν τελειώσουμε τη συνέντευξη, είχαμε τελειώσει το μπουκάλι.

«Η σαμπάνια παρότι δεν είναι ένα φτηνό κρασί, παραμένει ένα προσβάσιμο κρασί».

-Είστε πράγματι οικογενειακός οίκος, ανεξάρτητη επιχείρηση; Το ρωτώ διότι οι μεγάλες σαμπάνιες ανήκουν ολοένα σε πολυεθνικές όπως η LVMH, η Pernod-Ricard κ.α.

Είμαστε πράγματι μια ανεξάρτητη επιχείρηση, την οποία ελέγχει η οικογένεια μας. Δεν ανήκουμε σε κάποιο γκρουπ. Είναι αλήθεια ότι σε όλες τις αγορές κυριαρχούν πλέον οι πολυεθνικές αλλά να μην ξεχνάμε ότι και πολλές οικογενειακές εταιρείες έχουν γίνει διεθνείς κολοσσοί. Στην Taittinger παρά την ανάπτυξη, παραμείναμε μια αρτιζανάλ εταιρεία. Έχουμε το προνόμιο να πουλάμε το κρασί μας σε 150 χώρες, αλλά η μαστοριά και το savoir-faire βρίσκονται και θα βρίσκονται στην καρδιά του προϊόντος μας. Είμαστε αν θέλετε μια μεγάλη «μπουτίκ» σαμπάνιας.

-Τι συμβαίνει με την τιμή της σαμπάνιας; Είστε παρόντες σε 150 χώρες. Η Ασία διψά για σαμπάνια. Η ζήτηση ανεβαίνει παγκοσμίως. Όλες οι σαμπάνιες, όχι μόνο η δική σας, ακριβαίνουν τα τελευταία χρόνια. Πού θα φτάσουν;

Όχι δεν είναι αλήθεια αυτό. Ένα ελληνικό κρασί που θα πωληθεί σε μια Γαλλική εισαγωγική εταιρεία για 10 ευρώ επί παραδείγματι, θα το βρούμε στην κάβα με 22 ευρώ. Διότι υπάρχει μια αλυσίδα χονδρεμπόρων, λιανεμπόρων, φόρων και ούτω καθεξής, που έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση της τελικής τιμής. Η σαμπάνια παρότι δεν είναι ένα φτηνό κρασί, παραμένει ένα προσβάσιμο κρασί. Για 40 ή 50 ευρώ μπορείς να πιεις το ίδιο κρασί με τη βασίλισσα της Αγγλίας ή με τον πρόεδρο της Γαλλίας ή με έναν αστέρα του Χόλιγουντ. Ίσως δεν μπορείς να αγοράσεις μια Ferrari ή μια Bentley όμως μπορείς να αγοράσεις μια σαμπάνια που είναι η Ferrari ή η Bentley του κρασιού. Άρα η σαμπάνια είναι μια προσιτή πολυτέλεια.

-Πόσο προσιτή;

Πράγματι δεν μπορούμε να την πίνουμε κάθε μέρα αλλά ξέρεις, αυτό είναι μέρος της γοητείας ενός αυθεντικού προϊόντος πολυτελείας, ότι δηλαδή θα περιμένουμε για να το απολαύσουμε, ότι θα το χαρούμε σε ξεχωριστές στιγμές, ότι θα το συνδέσουμε με ειδικές περιστάσεις. Να προσθέσω ότι εμείς δεν ξεχνάμε ότι απευθυνόμαστε σε λάτρεις του προϊόντος μας, σε φίλους του οίκου μας. Δεν μπορούμε να τους προδώσουμε κάνοντας το προϊόν απλησίαστο. Γι αυτό κρατάμε τις τιμές σταθερές παρά την αυξανόμενη ζήτηση.

Η κορωνίδα του οίκου Taittinger, η cuvée speciale από 100% Chardonnay, «Comtes de Champagne».

-Οινικά μιλώντας, παρά το λούσο, η σχέση ποιότητας – τιμής παραμένει ελκυστική;

Απολύτως. Σου θυμίζω ότι η σαμπάνια είναι ένα πολύ μεγάλο, ένα πολύ σπουδαίο κρασί. Σε ένα μπουκάλι ενός καλού οίκου θα βρούμε κρασί από διαφορετικές χρονιές, από διαφορετικά αμπελοτόπια, που συνθέτουν ένα χαρμάνι με έντονη την παρέμβαση του οινοποιού, και που όλα μαζί θα παραμείνουν για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα στο κελάρι. Πολλές φορές οι καταναλωτές δεν μπορούν να φανταστούν την πολυπλοκότητα του κρασιού μας και σε διαβεβαιώ ότι η σχέση της ποιότητας που παίρνεις προς την τιμή που πληρώνεις είναι εξαιρετική.

-Είπες ότι η σαμπάνια δεν είναι για κάθε μέρα αλλά οι Γάλλοι την χαίρεστε συστηματικά, στο απεριτίφ, στο φαγητό, στις γιορτές. Στην Ελληνική αγορά νομίζω πως πρέπει να εκπαιδεύσουμε το κοινό να μη φοβάται τη σαμπάνια, να μην την αντιμετωπίζει με καθωσπρεπισμό, να καταλάβει ότι είναι ένα κανονικό κρασί και όχι κάτι παράξενο και αφρώδες που σερβίρεται με τη γαμήλια τούρτα.

Πιστεύω ότι δεν υπάρχουν κανόνες. Στην Ελλάδα έχετε κι εσείς πολλά κρασιά. Έχετε επίσης τις δικές συνήθειες. Ένα ούζο το καλοκαίρι, ένας παγωμένος καφές, ένα κρασί ελληνικό που ταιριάζει στη μία ή στην άλλη περίσταση, και όλα αυτά είναι θαυμάσια, είναι στοιχεία της κουλτούρας σας. Δεν θα ήθελα να επιβάλλω τη δική μας κουλτούρα. Δεν υπάρχουν κανόνες στην απόλαυση.

«Πολλές φορές οι καταναλωτές δεν μπορούν να φανταστούν την πολυπλοκότητα του κρασιού μας».

-Μου θυμίζεις ένα βίντεο που κάναμε με τον Μaster of Wine Κωνσταντίνο Λαζαράκη και θέμα Τι κρασί πίνουμε με ένα ζουμερό burger. Εκεί διαπιστώσαμε ότι η σαμπάνια ταιριάζει με όλα τα καλά burgers και είναι ονειρεμένη με τα τηγανητά φαγητά.

Κι εγώ πίνω σαμπάνια με όλα, συμφωνώ απολύτως. Με burger; Το έχω κάνει, είναι σούπερ!

-Και για τη μόδα των ημίγλυκων σαμπανιών με πάγο, τι λες; Συμφωνείς;

Δεν με ενοχλεί. Δεν είμαι εδώ για να συμφωνήσω ή να διαφωνήσω. Αν αγοράσεις ένα μπουκάλι μπορείς να το κάνεις ό,τι θέλεις.

-Ακόμα και να λουστώ με Taittinger στη Μύκονο;

Αν το αγοράσεις είναι δικό σου, μπορείς να το κάνεις ό,τι θέλεις. Εμένα η δουλειά μου είναι να δημιουργήσω και να πουλήσω μια κουλτούρα, αυτό όμως δεν σημαίνει ότι μπορώ και να παραδώσω μαθήματα ηθικής. Εμείς πουλάμε τη σαμπάνια μας σε όλο τον κόσμο, σε καθημερινούς ανθρώπους, σε βασιλείς, σε προέδρους, σε εμπόρους ναρκωτικών, σε φαρμακοποιούς, σε συμβολαιογράφους, σε άνδρες, σε γυναίκες, σε Ινδούς και σε Κινέζους. Ας προσέξουμε να μην ηθικολογούμε. Να μην καταπιέζουμε. Ξέρεις, η σαμπάνια είναι επίσης η ελευθερία. Αν θέλεις να λουστείς με σαμπάνια, κάντο. Αν θέλεις να πιεις από το μπουκάλι, κάντο. Να είσαι ελεύθερος. Καλό είναι ο κόσμος να γλεντάει, να κάνει και μερικές τρέλες, δε νομίζεις;

«Η σαμπάνια είναι η ελευθερία. Αν θέλεις να λουστείς με σαμπάνια, κάντο. Αν θέλεις να πιεις από το μπουκάλι, κάντο».

-Έτσι όπως το θέτεις…

Εγώ νομίζω ότι πρέπει να είμαστε πολύ κουλ, χωρίς ακαμψία. Για παράδειγμα εμένα μου αρέσει πάρα πολύ να πίνω σαμπάνια στις ρετρό κούπες (σ.σ. με φαρδύ και χαμηλό χείλος) αντί για τις διαδεδομένες flûtes (τα ψηλά και στενά ποτήρια). Διότι μου βγάζει μια αίσθηση ρομαντισμού και φινέτσας, έναν αισθησιασμό που κρύβει πίσω μια άλλη κουλτούρα.

-Πιστεύεις στο γνωμικό «money creates taste»; Ο άξεστος νεόπλουτος που λούζεται σήμερα με σαμπάνια κάποια στιγμή θα μάθει να την εκτιμάει;

Όχι, δεν πιστεύω σε αυτό. Πιστεύω απλώς ότι υπάρχουν διαφορετικοί τρόποι να χαιρόμαστε τη ζωή. Καταλαβαίνω ότι υπάρχουν άνθρωποι που χαίρονται με το να ξεφαντώνουν όλη μέρα σε ένα beach club και υπάρχουν άλλοι ανθρωποι που χαίρονται επισκεπτόμενοι το Μουσείο του Λούβρου.

-Αρκεί να μην κάνουμε ντους με σαμπάνια μέσα στο Λούβρο.

Πράγματι!

Στο roof garden του ξενοδοχείου Μεγάλη Βρεταννία, με θέα τον Παρθενώνα. «Για εμάς που μεγαλώναμε τη δεκαετία του ’80 στη Γαλλία, η Ελλάδα ήταν το παν».

-Μου αρέσει πολύ η ιδέα σου ότι η σαμπάνια είναι το κρασί της ελευθερίας. Η ελευθερία όμως είναι σε κρίση στον κόσμο μας, έτσι δεν είναι; Οι ανοικτές κοινωνίες μας απειλούνται από τη μισαλλοδοξία, o λαϊκισμός επελαύνει. Πως τα βιώνεις όλα αυτά σαν διεθνής επιχειρηματίας και πολίτης του κόσμου;

Νιώθω ότι υπάρχει πραγματική κρίση της ελευθερίας και κρίση της δημοκρατίας. Εχουμε χάσει το νόημα της ελευθερίας της έκφρασης, του να εκφράσουμε τη θέση μας χωρίς να δεχτούμε αναίτια κριτική. Του να προβούμε σε μια πράξη χωρίς να μας βάλουν αυτόματα μια ταμπέλα. Από εκεί ξεκινά και η εξασθένηση των ευρωπαϊκών μας δημοκρατιών, των ευρωπαϊκών μας θεσμών, και η παράδοσή μας σε υπερδυνάμεις, οικονομικές, πολιτικές, γεωπολιτικές κλπ. Επειδή έχουμε χάσει εμείς την ικανότητα της ελευθερίας της έκφρασης και του γόνιμου διαλόγου. Μπορεί να ακούγεται κλισέ αλλά θέλω να πω ότι απέναντι στο παιχνίδι της κυριαρχίας του ισχυρού, τα όπλα μας μπορεί και πρέπει να είναι ο πολιτισμός μας.

-Και το κρασί είναι μέρος του πολιτισμού μας.

Βεβαίως είναι, όμως τα πολιτιστικά μας όπλα αντιστέκονται ατελώς στα ισοπεδωτικά εγώ που έχουν πάρει το πάνω χέρι. Τεράστιοι εγωισμοί καταπίνουν τον πλανήτη και αδυνατούμε να λύσουμε τα προβλήματα μας μιλώντας εκατομμύρια άνθρωποι ταυτόχρονα. Πρέπει να σου πω ότι είμαι αρκετά απαισιόδοξος.

Πιστή στην παράδοση αλλά και περιπετειώδης, η Taittinger έχει γίνει και η επίσημη σαμπάνια του μουντιάλ της FIFA.

-Νιώθεις ότι ο Πρόεδρός σας ο Μακρόν έχει χάσει το στοίχημα του να κρατήσει αναμμένο τον πυρσό της ελευθερίας για τη Γαλλία και για την Ευρώπη;

Δεν θέλω να μιλήσω πολιτικά και με ονόματα αλλά ειλικρινά, νιώθω ότι η υπεράσπιση της ελευθερίας περνάει μέσα από μεγαλύτερη ελευθερία και λιγότερo κομφορμισμό. Εχεις δικαίωμα να πεις ότι διαφωνείς με το τάδε ή το δείνα κοινωνικό κίνημα ή μόδα χωρίς αυτόματα να σε χαρακτηρίσουν αντιδραστικό. Υποχρεωτικά η υπεράσπιση της ελευθερίας θα περάσει από μια φάση αντικομφορμισμού.

-Είσαι και λίγο αντικομφορμιστής.

Εγώ πιστεύω στη σαμπάνια, στον έρωτα, στην ομορφιά. Και περνάω το χρόνο μου επιχειρώντας να προσηλυτίσω περισσότερο κόσμο στις αξίες της κουλτούρας που εκπροσωπώ.

-Κόντρα στη μισαλλοδοξία και στο κλείσιμο των οριζόντων, προτείνεις τη διπλωματία της σαμπάνιας, της ανοικτότητας, της χαράς της ζωής;

Ναι, κατά κάποιον τρόπο. Ξέρεις σήμερα μπορούμε να πεθάνουμε από έναν πόλεμο, από μια τρομοκρατική επίθεση, από τον καρκίνο… Κάθε μέρα ακούμε ότι το αλκοόλ δεν κάνει καλό, το κάπνισμα δεν κάνει καλό… Αφήστε τον κόσμο να ζήσει επιτέλους! Αφήστε τον κόσμο να ζήσει τη ζωή του και θα κάνει λιγότερες βλακείες σε άλλα μέτωπα, αν δεν είναι τόσο καταπιεσμένος.

«Στην Taittinger παρά την ανάπτυξη, παραμείναμε μια αρτιζανάλ εταιρεία», σημειώνει ο Clovis Taittinger στον Κίμωνα Φραγκάκη.

-Είσαι πολύ Γάλλος.

Όχι δε νομίζω, έχω την εντύπωση ότι οι Γάλλοι είναι πολύ πιο ηθικολόγοι. Είμαστε μια χώρα που της αρέσει να δασκαλεύει τους άλλους, μια χώρα που εν τέλει είναι αρκετά δύσκολο να εκφράσεις διαφορετική άποψη. Πρέπει να πάψουμε να είμαστε μανιχαϊστές.

-Ας επιστρέψουμε στην οινική κουβέντα. Γνωρίζεις τα ελληνικά κρασιά;

Γνωρίζω ορισμένα και θυμάμαι ότι υπήρχε ένα τραγουδάκι Γερμανικό -ξέρεις, στην οικογένεια μου είμαστε Γερμανοτραφείς…

-Και το όνομα σας είναι Γερμανικό, σωστά;

Αυστριακό. Υπήρχε λοιπόν ένα παιδικό τραγουδάκι, που μιλούσε για το griechischer wein, το ελληνικό κρασί. Ένα υπέροχο τραγουδάκι αυστριακό, που με πρωτοσύστησε στο κρασί σας (γέλια). Μιλούσε για έναν μικρό αξιολάτρευτο αμπελουργό, έκανε παραλληλισμούς με την ελληνική αρχαιότητα…

Οι φίνες φυσαλίδες είναι ένδειξη ποιότητας. Τις μεγάλες φυσαλίδες οι Γάλλοι τις αποκαλούν υποτιμητικά «μάτια βατράχου».

-Ξέρεις έχει εξελιχθεί θεαματικά το ελληνικό κρασί την τελευταία τριακονταετία. Δεν είμαστε πια στη φάση αρχαία Ελλάδα, αμφορείς και ξυπόλητοι αμπελουργοί.

Ναι το ακούω, και χαίρομαι πραγματικά. Το κρασί σας παραμένει ωστόσο το αρχαιότερο κρασί του κόσμου και είναι και αυτό ένα καύχημα. Από παιδάκι λοιπόν άκουγα για τα αμπέλια σας αλλά και αφού μεγάλωσα, θυμάμαι στη δεκαετία του ’80 στη Γαλλία πόσο υπήρχε η ελληνική διάσταση στην παιδεία μας, η Ελλάδα ήταν το παν! Αρχαία Ελλάδα και αναγεννησιακή Ιταλία… Εκεί ήταν οι ρίζες της κουλτούρας μας. Έτσι και στις εξόδους θα πηγαίναμε είτε στο ελληνικό εστιατόριο είτε στο ιταλικό.

-Τρομάζω στην ιδέα τι θα τρώγατε σε ελληνικά εστιατόρια στο Παρίσι της δεκαετίας του ’80…

Οχι, ήταν πολύ συμπαθητικά. Λιγότερο καλά απ’ότι είναι σήμερα αλλά μην ξεχνάς ότι και η Γαλλική κουζίνα προόδευσε εν τω μεταξύ.

-Κι όμως, η Γαλλική εξελίχθηκε λιγότερο από την Ελληνική και σίγουρα λιγότερο από την Ισπανική ή τη Βρετανική κουζίνα. Γιατί;

Δε νομίζω. Αισθάνομαι πως είναι ζήτημα οπτικής. Και έπειτα αφιερώνουμε περισσότερο χρόνο στα πράγματα που γνωρίζουμε λιγότερο, οπότε πάντα το ξένο μας φαίνεται ως κάτι πιο καινοτόμο.

«Το Chardonnay που είναι η βάση της δικής μας σαμπάνιας προήλθε αρχικά από την ανατολική Μεσόγειο, από το Ισραήλ και την Κύπρο», αποκαλύπτει ο Clovis Taittinger στο Andro.

-Τι κρασί πίνατε στις Ελληνικές ταβέρνες;

Στα ελληνικά στέκια της εποχής πίναμε κρασιά άλλοτε γλυκά, άλλοτε ρητινώδη, ενώ σήμερα είναι αλήθεια ότι απολαμβάνουμε εκλεκτά ασύρτικα με άλλη φινέτσα. Σημειωτέον ότι ήπια ένα εξαιρετικό ασύρτικο χθες στην Αθήνα, με πανέμορφη ορυκτότητα, ένα τοπ κρασί!

-Μέχρι και η ρετσίνα που έπινες ως φοιτητής σήμερα εκσυγχρονίζεται. Ένας παραγωγός την συνδυάζει και με ασύρτικο.

Θα τη δοκιμάσω απόψε κιόλας!

-Εχουμε και ενδιαφέροντα αφρώδη…

Το ακούω και αυτό. Ξέρεις το Chardonnay που είναι η βάση της δικής μας σαμπάνιας προήλθε αρχικά από την ανατολική Μεσόγειο, από το Ισραήλ και την Κύπρο. Οπότε νιώθουμε ότι η κληρονομιά μας βρίσκεται σε αυτή τη μεριά του κόσμου, υπάρχει πραγματική συγγένεια.

Taittinger, ένα θρυλικό brand name και ένας από τους λίγους μεγάλους οίκους της Σαμπάνιας που παραμένουν σε οικογενειακά χέρια.

-Είστε Chardo…νάκηδες, έτσι δεν είναι;

Φανατικοί. Το Chardonnay βοηθά στο να εκφραστεί όλη η κουλτούρα του οίκου μας που βασίζεται στην ελαφράδα, στη ζωντάνια. Και ήμασταν οι πρώτοι που αξιοποίησαν με αυτό το όραμα το Chardonnay. Επι 4 γενιές θέλαμε πάντα να κάνουμε ελαφριά κρασιά. Πολύ σοφιστικέ, πολύ θηλυκά αν θέλεις, με φρεσκάδα, ορυκτότητα, κομψότητα… Και θα συνεχίσουμε να το κάνουμε!

Διαβάστε ακόμα: Αυτό είναι το κορυφαίο Ελληνικό αφρώδες.

TAGS :
burger γαλλία κρασί παρίσι σαμπάνια

x Ακολουθήστε το Andro στο Facebook