bogdanos3

«Ο κόσμος έχει πάψει πια να ενδιαφέρεται για το τι είναι αληθές και τι είναι ψευδές. Δεν είναι μόνο ότι “τρώει” την ψευδολογία, είναι ότι την αναπαράγει, γίνεται συνένοχος».

Συνεχώς γυρίζεις στο γενικότερο πλαίσιο, στην παγκόσμια κατάσταση.
Δεν μπορώ να μην το βλέπω έτσι. Δεν κοιμάμαι τα βράδια, δεν κάνω πλάκα. Δεν έχω τίποτα προσωπικό με τον Αλέξη Τσίπρα. Απλώς, πρέπει να καταλάβουμε ότι ο Τσίπρας δεν είναι ένα ατύχημα, το οποίο κάποια στιγμή θα θυμόμαστε και θα γελάμε. Ο Τσίπρας είναι η πρώτη εκδήλωση μιας νέας εποχής, ο Τσίπρας είναι στο άρμα του Μπόρις Τζόνσον, του Πέπε Γκρίλο, ο Τσίπρας είναι Τραμπ, είναι Alternative für Deutschland, έχοντας στοιχεία Πούτιν και Ερντογάν. Ο κόσμος, συνολικά απομακρύνεται από το μοντέλο του Διαφωτισμού, το οποίο ήθελε τον πολίτη να συλλέγει στοιχεία, να κρίνει κατά πόσο τα στοιχεία αυτά είναι αληθή και, βασισμένος σε λογικά επιχειρήματα, να επιλέγει την πολιτική και κοινοβουλευτική του εκπροσώπηση.

Όπως το οραματίστηκε ο Περικλής δηλαδή…
Μη νομίζεις, τα ίδια προβλήματα είχε και η αρχαία Αθήνα σε τεράστιο βαθμό. Όταν, κάποια στιγμή, ο πελοποννησιακός πόλεμος βρέθηκε σε μια ύφεση, οι Αθηναίοι είχαν δύο επιλογές: την πρώτη εκπροσωπούσε ο Νικίας, ο οποίος έλεγε «μάγκες είναι η ώρα να ανασυγκροτηθούμε, να καλλιεργήσουμε τα χωράφια μας, να ξαναφτιάξουμε το στόλο μας, να κάνουμε και κανένα κουτσούβελο, γιατί μας έχουν αποδεκατίσει» (γαμάτε γιατί χανόμαστε που έλεγε και ο Πανούσης, που όσο κι αν είναι ιδεολογικά φορτισμένος, δεν μπορούμε παρά να παραδεχτούμε ότι είναι ένας τεράστιος καλλιτέχνης), και η άλλη άποψη ήταν του Αλκιβιάδη. Του μεγαλύτερου εραστή της εποχής του, προξένου της Σπάρτης στην Αθήνα, παρακαλώ πολύ, εν καιρώ πολέμου! Ο απόλυτος πολλαπλός πράκτορας. Και οι αρχαίοι Αθηναίοι, λοιπόν, τον Αλκιβιάδη υποστήριξαν. Γιατί ήταν γοητευτικός, suave… Είχε αυτό το στιλπνό και βελούδινο και άγριο μαζί. Και έτσι, αποφάσισαν να πάνε στη Σικελία για να χάσουν καμιά κατοστάρια τριήρεις και καμιά δεκαριά χιλιάδες οπλίτες, για να γυρίσουν πίσω και να κατατροπωθούν λίγο αργότερα στους Αιγός Ποταμούς, για να σβήσει Αθήνα για πάντα.

«Πάντοτε οι πολιτικοί έλεγαν ψέματα, το ψέμα είναι πιο γοητευτικό και άρα πιο εύκολο να το πλασάρεις».

Άρα, καταλήγουμε ότι, δυστυχώς, η δημοκρατική ψήφος δεν λύνει το πρόβλημα…
Δυστυχώς. Δυστυχώς, δεν υπάρχει τρόπος να αποφύγεις τη μαζική βλακεία, όπως για παράδειγμα έγινε και στο Brexit. ‘Η να αποφύγεις έναν Βικτόρ Όρμπαν, τον τωρινό Πρωθυπουργό της Ουγγαρίας που αποτελεί επίσης ορισμό του μεταμοντέρνου. Σκέψου ότι στις 2 Οκτωβρίου πήγε τη χώρα σε δημοψήφισμα για να κρίνουν μια πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης που η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν έχει ακόμα σχηματοποιήσει! Βγάζει αφίσες σε όλη τη χώρα με περιοχές στην Ευρώπη, όπου, υποτίθεται ότι οι κυβερνήσεις δεν ελέγχουν την επικράτεια τους – στο χάρτη της Μεγάλης Βρετανίας, για παράδειγμα, αποτυπώνεται μία περιοχή που ξεκινάει από το Λονδίνο και φθάνει στο Μπρίστολ! Στεγνά ψέματα στα μούτρα. Ο κόσμος έχει πάψει πια να ενδιαφέρεται για το τι είναι αληθές και τι είναι ψευδές. Δεν είναι μόνο ότι «τρώει» την ψευδολογία, είναι ότι την αναπαράγει, γίνεται συνένοχος, με συνέπεια, όταν η ψευδολογία αποκαλύπτεται, να προσπαθεί να υπερασπιστεί μαζί με το αρχικό ψεύδος, τον ίδιο του τον εαυτό. Θέλω να πω ότι τη μούφα «θα καταργήσω το μνημόνιο με ένα νόμο και ένα άρθρο» δεν την έχει ιδιοκτησία του μόνο ο Τσίπρας. Την έχει κάνει ιδιοκτησία του κάθε πολίτης που την έκανε repost, retweet και status. Οπότε, όταν αυτό καταρρέει, ο κάθε άνθρωπος δεν προσπαθεί, τελικά, να υπερασπιστεί τον Αλέξη Τσίπρα, αλλά τον ίδιο του τον εαυτό.

Έχουν μεγάλο μερίδιο ευθύνης, συνεπώς, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Το Facebook, όχι το Internet. Τα social media είναι το τέλος του πολιτισμού. Ο υπέροχος Ουμπέρτο Έκο λέει ότι, για να φτάσεις στο σημείο να είσαι φορέας δημόσιου λόγου, πρέπει να έχεις περάσει από επίπεδα και διαδικασίες. Σήμερα, με τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ο κάθε σαχλός ανάγεται σε αυθεντία. Η δημοκρατία μας αντιμετωπίζει μια στρέβλωση, η οποία πηγάζει από καθαρά ποσοτικά χαρακτηριστικά, καθώς η ποσότητα κονιορτοποιεί την ποιότητα. Πάντοτε οι πολιτικοί έλεγαν ψέματα. Το ψέμα είναι πιο γοητευτικό και άρα πιο εύκολο να το πλασάρεις. Όταν όμως ο δημόσιος λόγος δεν ήταν ανοιχτός σε οποιονδήποτε κακόβουλο, διαστραμμένο διανοητικά ή απλώς πληρωμένο να συκοφαντεί, η διάχυση στην κοινωνία δεν ήταν τέτοια. Δεν υπάρχει τρόπος να νικήσεις χιλιάδες «ηλίθιους». Γι’ αυτό και δεν θα ριζώσει ποτέ ο φιλελευθερισμός στην Ελλάδα: διότι παραδέχεται την προσωπική του ευθύνη, όταν ο «αριστερός ριζοσπάστης» χαϊδεύει το λάθος. Είναι, όμως, ανθρώπινο χαρακτηριστικό να αγαπάμε εκείνον που μας λέει ότι δεν φταίμε.

Διαβάστε ακόμα: O Τζέιμς Μποντ κάνει σεξ με μια Αθηναία… κομουνίστρια στο δωμάτιο 706 της Μεγάλης Βρεταννίας

Άρα είμαστε καταδικασμένοι;
Φοβάμαι πως ναι. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης, στην ομιλία του στην 81η Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης έδωσε, κατά τη γνώμη μου, ένα δείγμα υποδειγματικής πολιτικής στάσης. Κι αυτό, δεν το αντέχει ο Έλληνας με κανέναν τρόπο. Όπως έλεγε o εξαιρετικός καθηγητής μου στην Αγγλία, Dr. David Papineau, όταν βρίσκεσαι σε μία ιστορική καμπή, «common sense is not necessarily mutual». Tόσο απλά: η κοινή λογική δεν είναι καθόλου κοινή. Πιστεύω ότι ακόμη και να βγει ο Μητσοτάκης θα είναι μία παρένθεση, θα είναι κάτι εκτός κανονικότητας. Θα βγει, επειδή ο Τσίπρας θα τα έχει διαλύσει όλα σε τέτοιο βαθμό και δεν θα έχει προλάβει ακόμα να αναπτυχθεί το αντίπαλο δεξιό λαϊκίστικο δέος. Αν δεν αλλάξει κάτι βαθιά στον ελληνικό λαό, που δεν βλέπω πώς θα αλλάξει, ο Τσίπρας δεν θα δώσει σκυτάλη σε κάποιον μετριοπαθή, λογικό, τεχνοκρατικά σκεπτόμενο και κοινωνικά δίκαιο πολιτικό. Ο Τσίπρας θα δώσει σκυτάλη στον Τσίπρα της ακροδεξιάς. Ο Μητσοτάκης θα πέσει στα διάκενο των λαϊκισμών. Το μέλλον είναι ταυτισμένο με τα άκρα. Εύχομαι από τα βάθη της καρδιάς μου να κάνω λάθος.

«Μετά το καλοκαίρι έχω ρίξει τους τόνους, επειδή με γαλήνευσε το Αγιον Ορος, όπου είχα πάει. Η ορθοδοξία δίνει λύσεις σε πολλά θέματα. Ανάμεσα, δηλαδή, σε έναν ψυχολόγο και έναν πνευματικό θα επέλεγα τον πνευματικό».

Μήπως, όμως, πρέπει να πράξεις αντί να μιλάς; Θέλω να πω, αν ισχύουν όλα αυτά, γιατί δεν πολιτεύεσαι;
Δεν έχεις άδικο. Το έχω σκεφτεί πολλές φορές, αλλά δεν έχω καταλήξει. Επίσης, επειδή μου το λένε συχνά, να ξεκαθαρίσω ότι δεν μου έχει κάνει πρόταση η Νέα Δημοκρατία! Με δυο λόγια μιλάμε χωρίς τον ξενοδόχο.

Γιατί να μη σε θέλει Νέα Δημοκρατία;
Γιατί έχω στοχοποιηθεί τόσο που, ενδεχομένως, να μην είμαι καθόλου καλός κράχτης γι’ αυτή. Επίσης, δεν πιστεύω στα πάρεργα. Αν είναι να ασχοληθώ, και επαναλαμβάνω, αν ποτέ μου το ζητήσει κάποιος, θα το κάνω ουσιαστικά και θα αφιερωθώ.

Είναι φανερό, πάντως, ότι μετά το καλοκαίρι, έχεις ρίξει τους τόνους.
Ναι, γιατί με γαλήνευσε το Αγιον Ορος, όπου είχα πάει. Η ορθοδοξία δίνει λύσεις σε πολλά θέματα. Ανάμεσα, δηλαδή, σε έναν ψυχολόγο και έναν πνευματικό θα επέλεγα τον πνευματικό.

bogdanos5

«Η εποχή μας έχει κανονικοποιήσει τις ακραίες συμπεριφορές. Είμαστε ένα βήμα από το να βγαίνουμε και να πηδιόμαστε στους δρόμους».

Ακούγεται «κάπως», πάντως, από το στόμα σου όλο αυτό.
Δεν ξέρω πώς ακούγεται, ξέρω ότι η ορθοδοξία θέτει τα θέματα σε βαθύτερο επίπεδο, σε συνάρτηση με το ποια είναι η ψυχή σου. Σκέψου πόσο μίσος χωράει μέσα στην ψυχή σου, πόσος φθόνος, πόση εκδικητικότητα. Πόση οργή! Και εγώ, με αυτά που έχω περάσει, πίστεψε με, θα μπορούσα να είμαι γεμάτος εκδικητικότητα. Το μίσος σε τυφλώνει, τρώει τον ίδιο σου τον εαυτό, υποπίπτεις σε πάθη για να βρεις καταφύγιο από τις πληγές. Ε, η ορθοδοξία σου λέει κάτι πιο απλό: ότι με το να στρέφεσαι, εσωτερικά, στον καλό και φωτεινό σου Εαυτό και να προσπαθείς μέσα από την άσκηση και την αγάπη να μην υποκύπτεις, αυτό θα σε γλυκαίνει.

Αυτό δεν είναι λίγο…
Απελπισμένο;

Όχι, όχι! Λίγο… «ευχολόγια».
Πράγματι, είναι πολύ δύσκολο να το ακολουθεί κάποιος έμπρακτα και με συνέπεια στην κοσμική του δραστηριότητα. Νομίζω ότι έχουμε συνηθίσει τα ακραία πάθη περισσότερο απ’ όσο συνειδητοποιούμε. Η εποχή μας έχει κανονικοποιήσει τις ακραίες συμπεριφορές. Είμαστε ένα βήμα από το να βγαίνουμε και να πηδιόμαστε στους δρόμους. Ξέρεις… είναι πολύ ελκυστικός όλος αυτός ο περιρρέων ερωτισμός, αλλά πριν από 10 χρόνια, δεν θα έβλεπες, ακόμη και σε σοβαρά έντυπα ή site, την Kim Kardashian με τον πισινό έξω.

Καταλαβαίνεις ότι όλο αυτό ακούγεται απλώς συντηρητικό και διδακτικό.
Να το ξεκαθαρίσω λοιπόν: είμαι ένας άνθρωπος πολύ ευμενώς διακείμενος στο να βγαίνουν οι γκόμενες γυμνές στο δρόμο. Όμως, υπάρχει μία γραμμή που έχει φθαρεί και αυτή είναι μεταξύ δημοσίου και ιδιωτικού. Στην ιδιωτική σου ζωή, κλείσε την πόρτα του σπιτιού σου, κάνε ρωμαϊκά όργια, κάψε το σαλόνι σου, κάνε σεξ με 15 ανθρώπους, βάλε ένα στεφάνι και την ώρα που έρχεσαι σε οργασμό φώναζε «είμαι ο Νέρων». Όποιος πει ότι δεν έχεις δικαίωμα το κάνεις αυτό στο σπίτι σου, είναι ένας στυγνός, εθνικοσοσιαλιστής, γερμανικού τύπου, φασίστας. Ο φασισμός είναι η ιδεολογία που δεν σταματά στην πόρτα του διαμερίσματος σου, αλλά αξιώνει να μπει και μέσα, σε αντίθεση με το φιλελευθερισμό. Ζούμε μια πολύ περίεργη περιρρέουσα κατάσταση, από τη μία έχεις ηθικοπλαστικές ροπές που κατακρίνουν συμπεριφορές και παραβιάζουν ιδιωτικότητες και, από την άλλη, έχεις τον σύγχρονο άνθρωπο, ο οποίος αναρωτιέται τι σκατά συμβαίνει στον κόσμο, τι επιτρέπεται, τι δεν επιτρέπεται. Η ορθοδοξία, λοιπόν, σου λέει ότι όλα σχετίζονται με την εσωτερική και ψυχική σου συγκρότηση. Έχει να κάνει με την πνευματική προβολή του εαυτού σου.
Το τελευταίο πράγμα, όμως, που θέλω είναι να πει κάποιος είναι ότι μου τη βάρεσε και ότι κάνω μαθήματα για το πώς πρέπει να ζούμε! Είμαι ο πιο αμαρτωλός χριστιανός ορθόδοξος! Το εννοώ και θέλω να το γράψεις, για να μην φανεί ότι κάνω κηρύγματα. Είμαι, λοιπόν, ο πιο αμαρτωλός πιστός, και για τις αμαρτίες μου ταπεινώνομαι, και μετά τις ξανακάνω, και ξανά από την αρχή. Δεν έχω δικαίωμα να εκφράσω αξιολογική κρίση για τις αμαρτίες κανενός ανθρώπου. Έχω κάνει, ωστόσο, ένα λάθος, το οποίο μου το υπέδειξε ένας γέροντας: έχω απευθυνθεί επανειλημμένως στους ανθρώπους που με παρακολουθούν σε λάθος τόνο. Έντονο, διδακτικό… Δεν έχω δικαίωμα, πια, να είμαι ένας δριμύς καταγγελτικός τύπος. Άλλωστε, στη σούμα, είναι πιο πολλά τα δικά μου λάθη.

 

 

1 2

 

 

x Ακολουθήστε το Andro στο Facebook

Button to top