Oι σημερινοί σαραντάρηδες είναι που χτυπήθηκαν περισσότερο από την κρίση

Όσο και να κοιτάζει ο σαραντάρης τη Βουλή, δεν θα δει φως (Nick Paleologos / SOOC).

Παχουλοί, αδύνατοι, γυμνασμένοι, πλαδαροί, βίγκαν, κρεατοφάγοι, γκέι, στρέιτ, τρανς, άσπροι, μαύροι, ξέξασπροι… Στην εποχή των αμέτρητων συλλογικοτήτων, των εξωτικών ΜΚΟ και της παντοδύναμης πολιτικής ορθότητας, όλοι έχουν κάποιον φύλακα-άγγελο που θα πει έναν καλό λόγο για πάρτη τους, μόλις σφίξουν τα γάλατα. Όλοι πλην μίας κατηγορίας πολιτών: τους ανέργους στον ιδιωτικό τομέα μεταξύ 40 και 50 ετών. Είσαι σε αυτή την ηλικία και ψάχνεις δουλειά; Την πάτησες φιλαράκι. Είσαι αόρατος. Για όλους. Κάνουν ότι δεν σε βλέπουν.

Τρεις φίλοι μου, από διαφορετικούς εργασιακούς χώρους, ζουν την απόλυτη περιπέτεια τον τελευταίο καιρό. Αναζητούν εργασία. Ηράκλειος άθλος αφού στην «καταραμένη» δεκαετία των 40, που δεν είσαι ούτε αρκετά μεγάλος για να βρεις κάποιο παραθυράκι πρόωρης συνταξιοδότησης, αλλά ούτε και πολύ μικρός για να σε προσλάβουν, είναι ευκολότερο να ανακαλύψεις τη χαμένη Κιβωτό με τις πλάκες του Μωυσή παρά να βρεις δουλειά. Στην πραγματικότητα οι άνεργοι σε αυτή την ηλικία έρχονται αντιμέτωποι με έναν εξοντωτικό ρατσισμό, για τον οποίο δεν μιλά κανένας. «Πάρε έξι κατοστάρικα και άμα θες, παίρνω έναν πιτσιρικά με τα ίδια λεφτά και τον έχω στο γραφείο 12 ώρες». Βρισκόμενος στην ίδια ηλικιακή ομάδα, στην ιδέα και μόνο ότι θα μπορούσα να είμαι στη θέση τους κυριεύομαι από απόγνωση.

Oι σημερινοί σαραντάρηδες είναι αυτοί που χτυπήθηκαν περισσότερο από την κρίση. Ας το σκεφτούμε λίγο. Η κρίση ξεκίνησε πριν από περίπου δέκα χρόνια. Όσοι τότε βρίσκονταν μεταξύ 30 και 40 είχαν δημιουργήσει μόνο υποχρεώσεις και καμία «κάβα». Μόλις είχαν παντρευτεί – οι περισσότεροι – είχαν πάρει δάνειο, πιθανόν να είχαν και τα πρώτα γεννητούρια. Κανονικά εκεί γύρω στη μέση των 30, αρχίζεις να κεφαλαιοποιείς την εμπειρία, τη δουλειά και τις γνωριμίες της προηγούμενης δεκαετίας. Να «φτιάχνεσαι» κοινώς.

Η γενιά των σημερινών σαραντάρηδων δεν το έζησε αυτό. Τη ρούφηξε η μαύρη τρύπα της οικονομικής κρίσης. Άνθρωποι που βρίσκονταν στην πιο παραγωγική ηλικία, έπεσαν στο απόλυτο κενό. Άνεργοι πλέον, βρίσκονται με ένα κάρο υποχρεώσεις και ανοίγματα, χωρίς προοπτική. Μπορεί όλοι να ασχολούνται με τους εικοσάρηδες που επαναστατούν και τους εξηντάρηδες που τους έκοψαν τις συντάξεις, αλλά το συντριπτικό πλήγμα της κρίσης το δέχτηκαν οι σημερινοί σαραντάρηδες, αν θέλουμε να είμαστε ειλικρινείς.

Το γεγονός ότι σήμερα θεωρούνται αναλώσιμοι στην αγορά εργασίας, φανερώνει δύο πράγματα. Το πρώτο είναι το προφανές, ότι δηλαδή η κρίση ακόμα υφίσταται. Το δεύτερο, όμως, έχει να κάνει με τη φύση του ιδιωτικού τομέα στην Ελλάδα. Η οποία είναι περίπου εξίσου παρασιτική με αυτή του Δημοσίου.

Γνωρίζοντας αρκετούς ανθρώπους που μένουν στο εξωτερικό μπορώ να πω με σχετική βεβαιότητα ότι η αλλαγή εργασιακού περιβάλλοντος ή ακόμα και τομέα στην ηλικία των 40+ δεν είναι κάτι τρομερό. Οι περισσότεροι δεν το επιλέγουν γιατί έχουν «στρωμένη» κατάσταση οπότε λογικά δεν θέλουν να ψαχτούν. Όσοι, όμως, το θέλουν μπορούν. Είναι κάτι φυσιολογικό.

Στην Ελλάδα όμως η κατάσταση είναι διαφορετική και δεν ευθύνεται γι’ αυτό αποκλειστικά η κρίση. Και πριν την κρίση, μόλις είχες πατήσει τα 40 τυχόν αλλαγή δουλειάς ήταν κάτι σαν ένδειξη αποτυχίας. Εκτός βέβαια αν ήσουν στέλεχος. Αυτό οφείλεται στη φύση του ελληνικού ιδιωτικού τομέα, που βλέπει τον εργαζόμενο περισσότερο ως «μισθοδοτικό» βάρος παρά ως εργαλείο ανάπτυξης. Οπότε στα 40 που παίρνεις περισσότερα απ’ ό,τι στα 20, η δυσφορία που προκαλείς στο λογιστήριο του εκάστοτε εργοδότη είναι κάπως… μεγαλύτερη.

Λογικό, αφού ένα σημαντικό τμήμα του παλιού αλλά ακόμα στιβαρού ιδιωτικού τομέα δούλευε με επιδοτήσεις, λιμπιζόταν αναπτυξιακούς νόμους και άλλες εργολαβικές συναλλαγές για να επιβιώσει. Ο λεγόμενος κρατικοδίαιτος καπιταλισμός.

Σε ό,τι αφορά τις περισσότερες καινούριες επιχειρήσεις, εκεί το πρόβλημα είναι άλλο. Ένα κύμα ψευτοσνομπισμού και «ανετίλας» καθιστά οποιονδήποτε είναι πάνω από 40 με λιγότερους από 2.000 ακολούθους στα social, ξεπερασμένο. Αφεντικά που νομίζουν στην καλύτερη ότι αλλάζουν τον κόσμο και στη χειρότερη ότι συνομιλούν απευθείας με τον Θεό, σε ρωτάνε αν είσαι εκείνο το «γατόνι» που θα κάνει τη διαφορά. GNTM για δουλειά γραφείου…

Είναι όλες οι επιχειρήσεις έτσι; Σαφώς όχι. Η ουσία, πάντως, παραμένει: Οι υγιείς δυνάμεις της επιχειρηματικότητας είναι ελάχιστες. Ο ιδιωτικός τομέας θα μπορούσε να αποτελέσει την ατμομηχανή της οικονομίας και να ανοίξει με το παράδειγμά του έναν ενάρετο δρόμο και για το δημόσιο, στηριζόμενος σε έμπειρα αλλά… σφριγηλά ακόμα στελέχη μεταξύ 40 και 50 ετών. Δυστυχώς όμως αυτό δεν ισχύει.

Το πρόβλημα στον ιδιωτικό τομέα φαίνεται πως είναι βαθύτερο και από το… Δημόσιο και έχει να κάνει με τον κάθετο και οριζόντιο εκμαυλισμό της ελληνικής κοινωνίας. Εκμαυλισμό που δεν θα μπορούσε να αφήσει ανέγγιχτες τις επιχειρήσεις, που περιμένουν απλώς πρόσβαση σε φτηνό εργατικό δυναμικό και φτηνό, εύκολο χρήμα. Μια λούπα της αποτυχημένης συνταγής δηλαδή, που μας οδήγησε στην κρίση.

Διαβάστε ακόμα: «Ο θίασος των αρπακτικών που υποδύονται τους αστούς ευθύνεται για το χάλι μας», γράφει ο Γιάννης Παλιούρης.

TAGS :
ανεργία Ελλάδα Κρίση

x Ακολουθήστε το Andro στο Facebook