H μπάκα του άγχους και πώς να την αποφύγουμε

Για αν μην γίνει θέαμα η κοιλιά μας. (Photo by Matthias Hiekel/picture alliance via Getty Images/Ιdealimage).

Είναι κάτι που όλοι το έχουμε βιώσει. Ερχεται από τα βάθη του είναι μας. Οπως και αν το ονομάσουμε δεν υπάρχει περίπτωση να μην συμπίπτουν τα συμπτώματα. Κάτι σαν σφίξιμο στο στομάχι. Μια δίνη που πηγαίνει και έρχεται. Το άγχος δεν χτυπάει μόνο τα άκρα μας, δεν φλογίζει μόνο το μυαλό μας, χτυπάει και τα τοιχώματα της κοιλιάς.

Μπορεί, συχνά πυκνά, να εξαιρούμαι την κοιλιά μας από την παθολογία του άγχους, αλλά στην πραγματικότητα αυτό που κάνουμε είναι να κρυβόμαστε πίσω από το δάχτυλό μας. Η πλειοψηφία των ανθρώπων που πάσχουν από συνεχές στρες είναι να αναζητήσουν κάποιο αποκούμπι. Κάτι που θα καταφέρει να κατευνάσει τη θερμότητα των συναισθημάτων τους, που, τελικά, θα κατεβάσει έστω για λίγο τις ασφάλειες του εσωτερικού μας εαυτού. Το αποτέλεσμα είναι να αναζητούμε προστασία στο φαγητό.

Αισθάνεσαι μόνος ή καταπιεσμένος; Βλέπεις τα πράγματα να πηγαίνουν άσχημα; Τότε μια σοκολάτα ή ένα μπέργκερ μπορεί να σε σώσει. Προφανώς και πρόκειται για κλασικό mind game: ποτέ μια σοκολάτα ή ένα μπέργκερ (και οτιδήποτε άλλο φαγόσιμο) δεν θα μπορέσει να μας καλύψει τις συναισθηματικές μας ανάγκες ή να πάρει από πάνω μας το μαύρο σύννεφο. Κι όμως, συνεχίζουν να κάνουμε το ίδιο πράγμα. Εις μάτην.

Δεν χρειάζεται καν να φας για να παχύνεις, τη δουλειά μπορεί να την κάνει από μόνη της η κορτιζόλη. Η ορμόνη που παίρνει τα πάνω της όταν αισθανόμαστε έντονο στρες. Σ’ αυτές τις περιπτώσεις η κορτιζόλη απελευθερώνει το λίπος που έχει αποθηκεύσει ο οργανισμός μας και το στέλνει κατευθείαν στην κοιλιά μας. Δεν χρειάζεται καν να έχουμε καταναλώσει υπέρογκες ποσότητες φαγητού για να παχύνουμε.

Βέβαια, το κάνει κι αυτό: μας κάνει να αισθανόμαστε συνεχώς πεινασμένοι, κουρασμένοι και απηυδισμένοι. Αυτό τουλάχιστον έχουν δείξει όλες οι έρευνες γύρω από την αρνητική λειτουργία της κορτιζόλης στον οργανισμό. Βέβαια, η κύρια αιτία, για να μην ξεχνιόμαστε, είναι πάντα το δικό μας άγχος.

Τα τελευταία χρόνια οι Νευροεπιστήμες έχουν ξεκινήσει να αντιλαμβάνονται τη σημασία που έχει η συνομιλία του εγκεφάλου μας με το στομάχι μας. Εδώ έχουμε να κάνουμε με το επονομαζόμενο «δεύτερο μυαλό» του ανθρώπινου οργανισμού. Οσες σκέψεις κι αν περάσουν από το μυαλό μας, όσο λογοκρατούμενα όντα κι αν είμαστε (που είμαστε), δεν γίνεται να παραγνωρίσουμε τη δύναμη που έχει το στομάχι μας. Μας στέλνει συνεχώς σημάδια και πολλές φορές δεν τους δίνουμε την πρέπουσα σημασία.

Ο νευροεπιστήμονας Αντόνιο Νταμάσιο κάνει λόγο για «somatic marker» όταν αναφέρεται στη συνομιλία μας με το στομάχι μας. Τουτέστιν: με κάποιο τρόπο υπάρχουν ενθυμήσεις που διατηρεί το σώμα και τις ανακαλεί όταν βρεθεί αντιμέτωπο με παρόμοια συναισθήματα του παρελθόντος. Επομένως αν αισθανόμαστε φόβο σε ένα τρένο, αυτός ο φόβος θα ανακληθεί και στο μέλλον. Αυτή η ταύτιση την οποία ξυπνάει το σώμα μας είναι προφανές πως μπλοκάρει πολλές από τις μελλοντικές μας αποφάσεις.

Η συνομιλία του εγκεφάλου με το στομάχι μας εκείνη τη στιγμή είναι ευθεία και έντονη. Αυτά τα σπλαχνικά συναισθήματα μπορούν να επηρεάσουν τη συμπεριφορά μας και να μας μπλοκάρουν. Αυτό που προσπαθεί να κάνει η γιόγκα, φερ’ ειπείν, είναι να σπάσει αυτόν τον φαύλο κύκλο και να δώσει στον άνθρωπο τη δυνατότητα να υπερνικήσει το κουδούνι του κινδύνου που ηχεί μέσα μας.

Τόσο στην κινεζική φιλοσοφία όσο και σε αρκετές σχολές της Δύσης, το σημείο του στομαχιού είναι κάτι παραπάνω από ένας αποθηκευτικός χώρος των τροφών που καταναλώνουμε. Είναι μια περιοχή όπου μαζεύεται όλη δύναμη, η ένταση, αλλά και το πνεύμα του σώματός μας. Στον Ταοϊσμό θεωρείται το κατεξοχήν σημείο δύναμης και ανάπτυξης της ανθρώπινης ζωής.

Ακούγοντας τα στομάχια μας μπορούμε να αναπτύξουμε καλύτερη σχέση με αυτό που τρώμε, έτσι ώστε να μην καταφεύγουμε στο φαγητό για να καλύψουμε λογής συναισθηματικές ανάγκες, αλλά διότι πραγματικά πεινάμε. Η πραγματική πείνα έρχεται αργά, συνήθως τρεις με πέντε ώρες από το προηγούμενο γεύμα μας και δεν την μπερδεύεις. Το στομάχι είναι πραγματικά άδειο. Σε αντίθεση με την αγχωτική πείνα που μπορεί να έρθει ανά πάσα ώρα και στιγμή και, φυσικά, δίχως να πεινάμε πραγματικά.

Προσοχή, όμως: μπορεί, όντως, να πεινάμε και τελικά το φαγητό να καταλήξει μια επίμοχθη και αγχωτική διαδικασία. Και πάλι το αποτέλεσμα θα είναι εις βάρος μας. Καλό είναι να τρώμε μακριά από το γραφείο μας, να μασάμε καλά, να γευόμαστε τα συστατικά των τροφών μας, να μην πηγαίνουν τα πάντα αμάσητα μέσα μας. Το να τρως με παρέα πάντα βοηθάει περισσότερο.

Υπάρχουν τροφές και φαγητά που μπορούν να λειτουργήσουν ευεργετικά στην προσπάθειά μας να μειώσουμε την… ευρύτητα της κοιλιά μας. Οι σούπες, ας πούμε, είναι μια καλή αρχή. Το ίδιο και τα λαχανικά ή το κοτόπουλο. Το γάλα καρύδα, επίσης τα όσπρια που σιγομαγειρεύονται.

Τι πρέπει να αποφεύγουμε; Σίγουρα τη ζάχαρη. Ευθύνεται για πολλές δυσλειτουργίες. Μια μικρή ποσότητα δίδει ενέργεια, η περισσότερη όμως αρχίζει να χαλάει την ισορροπία. Μας αναγκάζει να πεινάμε συνεχώς, δεν βοηθάει την πέψη και επιδράει άμεσα στα νεύρα του εγκεφάλου καθώς γίνεται εθιστική.

Από την άλλη, δεν πρέπει να ξεχνάμε τον καλό ύπνο που πάντα βοηθάει, ενώ κάποιες ασκήσεις αναπνοής επίσης θα βελτιώσουν την επικοινωνία που πρέπει να έχει το μυαλό μας με το στομάχι μας. Γενικώς, μην θεωρούμε ποτέ αμελητέο μέρος του σώματός μας το στομάχι. Είναι ένας κεντρικός σταθμός πολλών εσωτερικών παραδρόμων.

Διαβάστε ακόμα: Ας είμαστε ειλικρινείς, πόση ώρα αντέχουμε στο σεξ; 

TAGS :
άγχος δίαιτα στομάχι

x Ακολουθήστε το Andro στο Facebook