«Από την περιπέτεια της τεφροδόχου της Κάλλας ανακύπτουν δύο ερωτήματα: πρώτον, ποιος οργάνωσε αυτή την ασεβέστατη τελετή και δεύτερον, γιατί οι Γάλλοι έδωσαν την τεφροδόχο;» αναρωτιόταν στο βιβλίο του «Ο κουραδοκόφτης» ο Ηλίας Πετρόπουλος. (Φωτογραφία: Wikipedia / Houston Rogers)

Ο Ηλίας Πετρόπουλος έγραψε στο βιβλίο του Ο κουραδοκόφτης: «Η Κάλλας πέθανε στο Παρίσι. Η σορός της (παρά τις επιταγές της Ορθόδοξης Εκκλησίας) αποτεφρώθηκε στο κρεματόριο του Περ-Λασέζ. Ως γνωστόν, αυτό το κρεματόριο βρίσκεται στη μέση ενός απέραντου υπόγειου-υπέργειου με χιλιάδες τετράγωνες φωλίτσες για τις τεφροδόχες.

Σε μια τέτοια φωλίτσα τοποθέτησαν και την τεφροδόχο (αίτιο) της Κάλλας. Η φωλίτσα αυτή έκλεινε με ένα μεταλλικό πορτάκι, όπου πάνω του έβλεπες διάτρητα τα αρχικά της διάσημης αοιδού. Μάλιστα, η διεύθυνση του Περ-Λασέζ έβαλε μπρος στην φωλίτσα της Κάλλας ένα μεγάλο τρίποδο (φερ-φορζέ) για να κρεμάνε τα στεφάνια τους οι θαυμαστές. Ποτέ μου δεν είδα πάνω στο τρίποδο ένα στεφάνι κάποιας ελληνικής αρχής, π.χ. της Ελληνικής Κοινότητας τού Παρισιού».

Η τεφροδόχος τελικά βρέθηκε ένα χρόνο μετά με τον ίδιο μυστηριώδη τρόπο με τον οποίο χάθηκε. Κανείς δεν ξέρει πού πήγε (γράφτηκε ότι για ένα διάστημα «περιφερόταν» στο Παρίσι), ενώ κάποιοι έχουν αμφισβητήσει ότι η τέφρα στην τεφροδόχο που βρέθηκε ήταν της Μαρίας Κάλλας.

Φωτογραφία από την τελετή, όπου σκορπίστηκε η στάχτη της Μαρίας Κάλλας στο Σαρωνικό.

Τελικά το 1979 ο τότε υπουργός Πολιτισμού Δημήτρης Νιάνιας κίνησε τις διαδικασίες για να φέρει την τεφροδόχο στην Αθήνα και να σκορπίσει την τέφρα της Μαρίας Κάλλας στο Αιγαίο, όπως ήταν η επιθυμία της (σύμφωνα τουλάχιστον με τα όσα είπαν οι οικείοι της).

Ο Ηλίας Πετρόπουλος με το γνωστό brutal ύφος του σχολίασε στο ίδιο βιβλίο «Φανταζόμουν πως η Κάλλας είχε βρει τη γαλήνη της. Όμως, ένα ωραίο πρωί, κάποιος νεοέλλην υπουργός σκέφτηκε να οργανώσει μια μεταθανάτια τελετή. Φυσικά, αυτό το κάθαρμα επιθυμούσε να δει τη μάπα του στην Τηλεόραση. Έτσι, ζήτησε και έλαβε την τεφροδόχο της Κάλλας. Επακολούθησε το σκόρπισμα της τέφρας στον Σαρωνικό, οπότε λόγω ανέμου η τέφρα πασπάλισε τους επισήμους που με αηδία έφτυναν (όλα αυτά κάτω από τις κάμερες της Τηλεόρασης).

Έκτοτε η φωλίτσα της Κάλλας παρέμενε άδεια και το σιδερένιο πορτάκι ορθάνοιχτο. Όμως, δυσκολεύτηκα να τη βρω, γιατί εσχάτως η διεύθυνση το νεκροταφείου πέταξε το σιδερένιο πορτάκι, που το αντικατέστησε με μια τετράγωνη μαρμαρένια πλακίτσα (χρώματος ροζ), κολλημένη οριστικά με γύψο. Πάνω στην πλακίτσα είδα τα αρχικά MC ήτοι Maria Callas.

Από την περιπέτεια της τεφροδόχου της Κάλλας ανακύπτουν δύο ερωτήματα: Πρώτον, ποιος οργάνωσε αυτή την ασεβέστατη τελετή, και δεύτερον γιατί οι Γάλλοι έδωσαν την τεφροδόχο; Η απαίτηση των νεοελλήνων να λάβουν την τεφροδόχο της Κάλλας απορρέει από μία παλιά διεθνή παράδοση, σύμφωνα με την οποία εκάστη γενέτειρα απαιτεί τα οστά των ενδόξων τέκνων της. Έτσι, η Φλωρεντία ζήτησε τα οστά του Δάντη, αλλά η Πίζα απάντησε σαρκαστικά: “αφού δεν τον θέλατε ζωντανό, γιατί τώρα ζητάτε τα λείψανα;”».

Ήταν ένα μυστικό που με έτρωγε. Χρόνια τώρα. Είχα τσακωθεί με τον Ηλία Πετρόπουλο. Παιδί ακόμα. Νεαρός δημοσιογράφος.

Ο Ηλίας Πετρόπουλος με τον Νίκο Σταθούλη στο Παρίσι.

Στο Παρίσι ανταλλάξαμε αρκετές απόψεις. Βρήκα τον Πετσάλη-Διομήδη. Ακάθεκτος. Αλλά με ερωτηματικά. Ο Δημήτρης Νιάνιας υπουργός Πολιτισμού τότε και συγγενής μου, σφήκα. Κουβέντα δεν έβγαζες από το στόμα του. Πείσμα. Την αγαπούσε την Κάλλας. Εντολή πήρε. Από τον ίδιο τον Καραμανλή. Ας τολμούσε να κάνει αλλιώς.

Μέχρι που έμαθα για τη σφοδρή επιθυμία του Χρήστου Λαμπράκη να έρθει η τέφρα της Κάλλας στην Ελλάδα. Την λάτρευε την Μαρία Κάλλας ο Χρήστος Λαμπράκης. Με την επιθυμία του συντάχθηκε και ο Κωνσταντίνος Καραμανλής και τη στήριξε. Ο Νίκος Πετσάλης-Διομήδης μου είπε πως το σκόρπισμα της τέφρας της Κάλλας στο Αιγαίο στις 3 Ιουνίου 1979 δεν ήταν παρά μια σκηνοθετημένη τελετή από την Δεβετζή. Έτσι ήταν. Τρεις φορές είχε επισκεφθεί τον εκδότη Χρήστο Λαμπράκη. Μια φορά το γραφείο του Δημήτρη Νιάνια στο υπουργείο Πολιτισμού. Για την ιστορία : Η Κάλλας, που πέθανε τον Σεπτέμβρη του 1977, επιθυμούσε να σκορπιστεί η τέφρα της στο Αιγαίο.

Κάτι που έλαβε χώρα μόλις την άνοιξη του 1979, αφού φυσικά η τεφροδόχος της είχε εναποτεθεί στο Παρίσι. Από εκεί είχε κλαπεί μυστηριωδώς και όλως τυχαίως είχε βρεθεί, δίχως περαιτέρω πληροφορίες και εξηγήσεις… Αντιλαμβάνεται εύκολα κανείς ποιος ή μάλλον ποια «έκλεψε» την τέφρα.

Δεν υπήρχε περίπτωση ούτε ο θεός ο ίδιος να τον εμποδίσει αν έβαζε κάτι στο μυαλό του ο Κωνσταντίνος Καραμανλής. Το ίδιο και ο Χρήστος Λαμπράκης. Τρεις εβδομάδες ετοίμαζαν το σχέδιο. Με πλήρη μυστικότητα. Ποιος θα αφαιρέσει την τέφρα από την τεφροδόχο. Πώς θα μεταφερθεί στην Ελλάδα. Και ύστερα τιμές. Αγήματα. Πολεμικό Ναυτικό. Είπε στον Γεώργιο Αβέρωφ να είναι εκεί και να έχει ο ίδιος το τελετουργικό του τιμητικού αγήματος. Ο Μινωτής από το πρωί μαζί με τον Δημήτρη Νιάνια στο γραφείο και επάνω στην τορπιλάκατο δίπλα του. Και βέβαια η Βάσω Δεβετζή.

Το κρατούσα επτασφράγιστο μυστικό. Αλλά επειδή σεβόμουν τον Δημήτρη Νιάνια, δεν ανέχομαι τόσα χρόνια στον Κουραδοκόφτη του αείμνηστου φίλου μου Ηλία να αναφέρεται ο Δημήτρης Νιάνιας «κάθαρμα».

Όπως το σώμα, όταν στερηθεί της ψυχής πεθαίνει, έτσι και το δίκαιο, όταν δεν υπάρχει η αλήθεια, καταλύεται.

 

Διαβάστε ακόμα: Ειρήνη Παππά – «Είμαι επιπέδου Ελληνικού»

 

 

x Ακολουθήστε το Andro στο Facebook

Button to top