Βόσκοντας πρόβατα στη Νότια Αγγλία

O Κωνσταντίνος Γκόφας στην Αγγλία με το αμπέχωνο της αμερικανικής Αεροπορίας. Δεξιά: Τυπικό αγρόκτημα της Νότιας Αγγλίας.

Πετάχτηκα από το κρεβάτι. Τα χτυπήματα στην πόρτα συνεχίζονταν. Η κρύα χειμωνιάτικη νύχτα του Colchester με ανάγκαζε να σκεπάζομαι με πολλές κουβέρτες, μια και στο σπίτι αυτό της φάρμας στην οποία βρισκόμουν δεν είχε θέρμανση. Φεβρουάριος 1991 στη Νότια Αγγγλία. Ανακάθισα στο κρεβάτι και ψηλαφητά έψαξα για τα ρούχα και τα παπούτσια μου. Φόρεσα το μπουφάν της αμερικανικής αεροπορίας που είχα αγοράσει κοψοχρονιά στο Μοναστηράκι, έβαλα τις πράσινες γαλότσες μου και βγήκα τρέχοντας από το δωμάτιο. Κατέβηκα κουτρουβαλώντας την ξύλινη σκάλα, που στο βάρος μου έτριξε λυπημένα. Άνοιξα την πόρτα και μονομιάς βρέθηκα έξω, στο παγωμένο χειμωνιάτικο πρωϊνό της Νότιας Αγγλίας.

Το σοκ από το κρύο ήταν μεγάλο, σαν αυτό του νεογνού για πρώτη φορά έξω από την κοιλιά της μάνας του. Κοντοστάθηκα για λίγο, σαστισμένος. Ύστερα κατευθύνθηκα προς την κουζίνα που βρίσκονταν στο διπλανό κτίσμα. Ήταν ένα σπίτι από κόκκινα τούβλα που καμιά σχέση δεν είχε με το παραδοσιακό άσπρο σπίτι με τη σοφίτα στην οποία έμενα εγώ. Δρασκέλισα το κατώφλι και πέρασα στην κουζίνα. Ήταν όλοι ήδη μαζεμένοι εκεί. Ο Άλαν, η Φρανσουάζ και ο ένας γιος τους, ο Ντέρεκ, και η κόρη τους, η Κλοέ. Ο άλλος τους γιος είχε από νωρίς μπουχτίσει με την αγροτική ζωή και έφυγε για το Manchester, για να σπουδάσει ζωγραφική.

Η επιχείρηση της κτηνοτροφίας, όπως διαπιστώνω, δεν αποφέρει πολλά. Η οικογένεια ζει φτωχικά. Κάθε βδομάδα βάζουμε ρεφενέ για να πάρουμε μία και μοναδική μπουκάλα φτηνό ισπανικό κρασί για το φαΐ όλης της βδομάδας. Και τι φαΐ! Κρέας δεν έχει, αφού τα πρόβατα προορίζονται για πώληση μια φορά το χρόνο. Μόνο, πού και πού, η Φρανσουάζ, Γαλλίδα στην καταγωγή και πρώην ηρωίδα του Μάη του ‘68, σφάζει ένα κοτόπουλο και το μαγειρεύει. Όταν το ασθενικό κοτόπουλο εμφανίζεται στο τραπέζι, η Φρανσουάζ αναγγέλλει «Πρώτα ο κύρης του σπιτιού!» Αμέσως ο άντρας της, ο Άλαν, κόβει με ένα μαχαίρι, για πάρτη του, όλο το στήθος και τις φτερούγες. Το υπόλοιπο μένει για μας. Το μοιραζόμαστε αδερφικά όλοι μαζί: ένα μπούτι κοτόπουλου για δύο άτομα. Ούτε Κατοχή να ήταν!

Τα μαντρωμένα πρόβατα που βλέπω στο Colchester δεν μοιάζουν με τα ελληνικά. Είναι προφανώς από άλλη πάστα. Κοιτούν με απληστία τα κασόνια με τα σπαραγμένα γογγύλια. Τα αγριεμένα μάτια τους γίνονται κόκκινα από την ανυπομονησία,

«Γρήγορα, hurry up!» μου φώναξε η Φρανσουάζ. «Πιες τον καφέ σου στα όρθια, τα πρόβατα περιμένουν, ανυπομονούν!» Πήρα στα χέρια μου την κούπα με το ζεματιστό κατάμαυρο καφέ και κατέβασα μια ευεργετική γουλιά. Μου έκαψε στιγμιαία τα σωθικά, αλλά ταυτόχρονα ενστάλαξε μέσα μου την απαραίτητη δύναμη που χρειαζόμουν, για να μπορέσω να ξαναβγώ έξω στο κρύο. Ένιωσα το σώμα μου να ανασταίνεται. Με την κούπα ακόμα στο χέρι ξεχύθηκα έξω στην παγωνιά. Ο Ντέρεκ εξαφανίστηκε πίσω από την αποθήκη και λίγο αργότερα εμφανίστηκε με ένα παλιό σκουριασμένο καροτσάκι κήπου γεμάτο άσπρα γογγύλια, τα turnips. Παρέα κατευθυνθήκαμε προς το μαντρί όπου βρισκόταν αφημένος ο παλιός σιδερένιος χειροκίνητος μύλος.

Αυτούς τους μύλους τους θυμάμαι απ’ όταν ήμουν μικρός και πήγαινα διακοπές στα νησιά. Τους είχαν οι ψαράδες και αλέθαν τις «κολώνες» πάγου, για να φτιάξουν παγάκια για τα ψάρια στις ψαροκασέλες. Σε ένα τέτοιο μύλο αρχίσαμε να ρίχνουμε τα γογγύλια για να κοπούν κομματάκια. Ο μύλος αυτός έχει από τις δυο μεριές δυο ρόδες με χερούλια και από πάνω μια τετράγωνη οπή, σαν χωνί. Ρίχνουμε στο χωνί τα γογγύλια.

Κατόπιν, ο καθένας μας πιάνει από ένα χερούλι και αρχίζουμε να γυρίζουμε τη ρόδα ρυθμικά. Όταν το χερούλι βρίσκεται στο πάνω μέρος της ρόδας βάζουμε πολλή δύναμη. Όταν η ρόδα κατεβαίνει, γυρίζει τους μεγάλους εσωτερικούς κόφτες που τεμαχίζουν τα γογγύλια. Είναι δουλειά απαιτητική και κουραστική και οι αγύμναστοι μύες μου δεν ανταπεξέρχονται ικανοποιητικά. Ύστερα, παίρνουμε τα τεμαχισμένα γογγύλια, τα φορτώνουμε σε μεγάλα καφάσια και προχωράμε προς το μαντρί. Εκεί η Φρανσουάζ έχει ήδη οδηγήσει και μαντρώσει μέσα στην εσωτερική περίφραξη τα πρόβατα.

Οι κάτοικοι των ελληνικών πόλεων έχουν στο μυαλό τους μια εξιδανικευμένη εικόνα για τα πρόβατα. Τα φαντάζονται ως αγνά άσπρα αρνάκια που ειρηνικά βόσκουν το φρέσκο καταπράσινο χορτάρι, για να κάνουν άσπρο γάλα και τυρί, περιμένοντας με ανυπομονησία το επόμενο Πάσχα όπου θα μπορέσουν να προσφέρουν το κορμί τους, υπέρτατη θυσία στο τραπέζι του Έλληνα καταναλωτή. Η αλήθεια πάντως στην Αγγλία είναι, όπως τώρα διαπιστώνω, πολύ διαφορετική.

Διαβάστε ακόμα: Liberland – Θα αναγνωριστεί το 3o μικρότερο και πιο ελεύθερο κράτος του κόσμου στη γειτονιά μας;

Η επιχείρηση της κτηνοτροφίας, όπως διαπιστώνω, δεν αποφέρει πολλά. Κρέας δεν έχει, αφού τα πρόβατα προορίζονται για πώληση. Μόνο, πού και πού, η Φρανσουάζ σφάζει ένα κοτόπουλο και το μαγειρεύει. Όταν εμφανίζεται στο τραπέζι, αμέσως ο άντρας της κόβει για πάρτη του όλο το στήθος και τις φτερούγες. Το υπόλοιπο μένει για μας. Το μοιραζόμαστε αδερφικά: ένα μπούτι κοτόπουλου για δύο άτομα.

Τα μαντρωμένα πρόβατα που βλέπω στο Colchester του Ηνωμένου Βασιλείου είναι προφανώς από άλλη πάστα. Κοιτούν με απληστία τα κασόνια με τα σπαραγμένα γογγύλια που μεταφέρουμε και αφήνουμε μπροστά στο μαντρί. Μέσα στο μαντρί βασιλεύει μια μεγάλη αναταραχή, αχός πολύς ακούεται. Τα αγριεμένα μάτια των προβάτων γίνονται κόκκινα από την ανυπομονησία, τα κεφάλια τους γυρνούν αδιάκοπα, το ένα σκαρφαλώνει πάνω στη ράχη του άλλου για να δεί καλύτερα το φαΐ που πρόκειται σε λίγο να μασουλήσει, τα ποδάρια και οι ουρές μπερδεύονται, γίνεται κοντολογίς χαμός! Με προσοχή αρχίζουμε να αδειάζουμε τα τεμαχισμένα γογγύλια μέσα στην ταΐστρα που εκτείνεται κατά μήκος της μιας πλευράς του μαντριού.

Αυτό ήταν! Οι λαιμοί τεντώνονται, ξεχειλώνουν, οι μασέλες πλαταγίζουν – φοβάμαι πως με τη φόρα που έχουν πάρει τα πρόβατα θα μου κόψουν κανένα δάχτυλο! Ίσως να το επιδιώκουν άλλωστε, ίσως τα πρόβατα να μην είναι τελικά αυτά τα αθώα πλάσματα που φανταζόμαστε από μικροί, ίσως τελικά να είναι ζώα κρυπτοσαρκοβόρα και να χρειάζονται πρωτεΐνες. «Πρόσεχε τα χέρια σου!» μου φωνάζει ανήσυχος ο Ντέρεκ. Δεν έχω ανάγκη τις προτροπές του, έχω ήδη διαπιστώσει τον κίνδυνο. Τα λυσσασμένα αυτά όντα άνετα μπορούν να με καταφάνε με την πείνα που έχουν.

Όσο τα πρόβατα καταβροχθίζουν ασταμάτητα και με λαιμαργία τα γογγύλια, εμείς γυρνάμε στην κουζίνα για να φάμε φρέσκο καλοψημένο ψωμί με σπιτική μαρμελάδα. Τα έχει φτιάξει με τα χεράκια της η Φρανσουάζ, για να μας κανακέψει. Υπάρχει διαθέσιμο και βρετανικό τσάι και μπόλικος μαύρος καφές. Δυναμωμένοι από το πρωϊνό, ετοιμαζόμαστε και βγαίνουμε έξω για τις πρώτες δουλειές της ημέρας.

Εμένα μου έλαχε η μεταφορά κοπριάς από το μεγάλο σωρό σε μια άκρη του χωραφιού. Η εργασία αυτή συνίσταται στο να πηγαίνω στον υπερμεγέθη αυτό λόφο από περιττώματα προβάτων, να τα φορτώνω με ένα ασθενικό φτυαράκι στο σιδερένιο καρότσι, να τα μεταφέρω στο λαχανόκηπο και να τα μοιράζω, από λίγο, σε κάθε λάχανο. Είναι μια δουλειά που απαιτεί πολλή περισσότερη θέληση απ’ ό,τι θα πίστευε κάποιος. Παίρνεις κατ’ αρχάς το καροτσάκι από τα χερούλια, όπως τον ταύρο από τα κέρατα, και με δέος πλησιάζεις το βουνό με τα περιττώματα. Η διαπεραστική μπόχα σε καλωσορίζει από μακριά.

Στέκεσαι διστακτικός μπρος στο εντυπωσιακό δημιούργημα των οπισθίων των προβάτων. Ατενίζεις τώρα με σεβασμό τη μακρινή κορυφή του σωρού της κοπριάς, όπως θα έκανε ο Χίλαρι όταν για πρώτη φορά αντίκρυσε την κορυφή του όρους Έβερεστ. Παίρνω φόρα και, κλείνοντας τα μάτια, εφορμώ με δύναμη κατά του λόφου με το καροτσάκι μου, όπως ο Δον Κιχώτης θα ορμούσε κατά των ανεμόμυλων στο περίφημο βιβλίο του Θερβάντες. Το καροτσάκι μου, ωσάν πολιορκητικός κριός στην πολιορκίας της Βιέννης, καρφώνεται βίαια στα πλευρά του λόφου των περιττωμάτων. Ο λόφος στενάζει λυπημένα από το ύπουλο αυτό κτύπημα, όπως η Μελίνα στο «Στέλλα κρατάω μαχαίρι».

Διαβάστε ακόμα: Οι περιπέτειες 12 γκρίνγκος στον Αμαζόνιο, μέρος 3ο.

Καθώς προχωρώ προς το κέντρο του όζοντος λόφου, οι λαστιχένιες μπότες μου χώνονται βαθειά στην κοπριά. Τα πόδια μου δεν μπορούν να προχωρήσουν πια. Αδράχνω με δύναμη το φτυάρι και αρχίζω να κατεβάζω την κοπριά, λίγη –λίγη. Κρατώντας το φτυάρι από πάνω και σπρώχνοντάς μέσα την κοπριά, γεμίζω το καρότσι. Το παντελόνι μου και το ένδοξο αμπέχωνο της US AIR FORCE εμποτίζονται από τη μυρουδιά της όξινης κοπριάς.

Παίρνω το παραγεμισμένο καροτσάκι και βγαίνω από το Λόφο των Περιττωμάτων. Κατευθύνομαι στο χωράφι με τα λάχανα για να χαρίσω στα φυτά λίγο παρπάνω λίπασμα. Στο δρόμο απαντώ τον Άλαν: «Να πας μετά τα πρόβατα στο χωράφι 24α, μέσα από το διάδρομο», μου λέει επιτακτικά. «Μόνος μου;» τον ρωτώ με τη σειρά μου. «Ναι, μόνος σου», μου λέει. «Έχεις αποκτήσει πια αρκετή πείρα, για να τα καταφέρεις, παρέα με το σκύλο. Θα δεις, ο σκύλος θα σε βοηθήσει».΄

Πηγαίνω στο μαντρί. Δίπλα μου ο σκύλος, ένα έξυπνο αγγλικό τσοπανόσκυλο, με ακολουθεί χαρούμενο που θα βγεί περίπατο. Τα πρόβατα μας κοιτούν μέσα από το μαντρί με βλέμμα σκοτεινό. Οι ανάσες τους αχνίζουν μες το πρωϊνό κρύο, τα δόντια τους αστράφτουν. Προχωρώ και, με χέρι τρεμάμενο, ανοίγω την πύλη με τα αγριεμένα ζώα. Τα πρόβατα πετάγονται έξω και αρχίζουν να περπατούν πίσω από το σκύλο, το πανέξυπνο αυτό Κόλεϊ της αγγλικής υπαίθρου.

Τι όμορφη ετούτη η εικόνα. Βιβλική θα έλεγα. Μπροστά εγώ ωσάν τον Μωϋσή, δίπλα μου το Κόλεϊ γαυγίζοντας χαρωπά και ξωπίσω τα «γκισέμια», τα κριάρια δηλαδή που οδηγούν το κοπάδι. Μπαίνουμε στο δρόμο που οδηγεί στα διάφορα χωράφια. Κάθε χωράφι έχει ένα δικό του αριθμό. Άλλα είναι σπαρμένα με φυτά για τη σοδειά τους και άλλα έχουν χορτάρι για βοσκή. Κατευθυνόμαστε στο χωράφι 24α που μας αντιστοιχεί.

Διαβάστε ακόμα: Τριαντατρία ηλιοβασιλέματα στη σαβάνα.

Τα πρόβατα έχουν διασκορπιστεί σε όλο το ξένο χωράφι. Αρχίζω να βρίζω με φράσεις αισχρές τα πρόβατα, τα κλωτσάω, τα τραβολογάω, προσπαθώ να τα μεταπείσω. Μάταια!

Ο φρέσκος αέρας μου φτιάχνει τη διάθεση. Αυτή είναι ζωή για μένα, σκέφτομαι. Εδώ στην αγγλική εξοχή θα μείνω για πάντα. Θα βρετανοποιηθώ, θα πίνω ζεστή μπίρα και μαύρο τσάϊ, θα ανησυχώ για την υγεία των μελών της Βασιλικής Αγγλικής Οικογένειας -μέχρι και τον πέμπτο βαθμό- και θα πεθάνω γέρος διαβάζοντας τους Times!

Αίφνης, η ονειροπόλησή μου διακόπτεται. Ένα τραγικό γεγονός διαδραματίζεται μπρος στα έπληκτα μάτια μου: Τα «γκισέμια» έκαναν στροφή και μπήκαν απρόσκλητα σε ένα ξένο χωράφι, το χωράφι 22β, διαφορετικό από αυτό του προορισμού τους. Και πίσω από τα «γκισέμια» ακολουθεί ολόκληρο το υπόλοιπο κοπάδι! Disaster! Κι ο σκύλος; Το πανέξυπνο Κόλεϊ; Αυτό που βλέπουμε στην τηλεόραση να τρέχει και να κάνει παπάδες με τα πρόβατα στην αγγλική εξοχή; Τι κάνει για να βοηθήσει; «Go, go!» «Τράβα μάζεψέ τα» του λέω σε άψογα ελληνικά. Αλλά ο σκύλος δεν καταλαβαίνει γρυ ελληνικά.

Εντωμεταξύ, τα πρόβατα έχουν διασκορπιστεί σε όλο το ξένο χωράφι. Τρώνε με βουλιμία τα απροστάτευτα φρεσκοφυτεμένα φυτά του ξένου χωραφιού. Συνέρχομαι αυτοστιγμεί! Περνώ στη δράση! Αρχίζω να βρίζω με φράσεις αισχρές τα πρόβατα, τα κλωτσάω, τα τραβολογάω, προσπαθώ να τα μεταπείσω. Μάταια! Τα στενοκέφαλα ζωντανά καταστρέφουν τη σπορά του ξένου ιδιοκτήτη και, μαζί με τα φυτά, καταστρέφουν και τις δικές μου προοπτικές να γίνω Άγγλος gentleman-κτηνοτρόφος. Απελπισμένος ξεχύνομαι στο δρόμο και τρέχω πίσω στην αγροικία να αναγγείλω την καταστροφή.

Τα νέα έχουν φτάσει πριν από μένα στην αγροικία. Κάποιος τους ειδοποίησε με το τηλέφωνο για τα δραματικά γεγονότα. Τα πρόβατά τους αφανίζουν το ξένο χωράφι! Ένα πολεμικό συμβούλιο με περιμένει, με πρόσωπα σκυθρωπά. Άραγε θα με εκτελέσουν, θα με κρεμάσουν με συνοπτικές διαδικασίες από την κεντρική πύλη του φρουρίου του Colchester;

Η Φρανσουάζ, ο Ντέρεκ, ο Άλαν μου εξηγούν λυπημένα ότι δεν πέρασα το τεστ ικανοτήτων των Άγγλων κτηνοτρόφων. Ο κτηνοτρόφος gentleman δεν μπορεί να ονειροπολεί στα χωράφια, οφείλει να προσέχει το ποίμνιό του, όπως ο κάθε βουλευτής τούς ψηφοφόρους της εκλογικής του περιφέρειας.

Την επομένη το πρωΐ μαζεύω τα πράγματά μου και μετά από ένα αδέξιο αποχαιρετισμό και αόριστες υποσχέσεις περί επανόδου μου στην αγροτική ζωή σε κάποια απροσδιόριστη μέρα, φεύγω με το τρένο για το Λονδίνο. Πηγαίνω στο σπίτι δύο φίλων που σπουδάζουν εκεί πέρα. Στο τρένο κάθομαι -επιτέλους!- αναπαυτικά στα καθίσματα. Σε λίγο, όμως, παρατηρώ ότι οι συνεπιβάτες μου απομακρύνονται ένας-ένας από δίπλα μου. Τι να συμβαίνει άραγε; Α, μα ναι, καταλαβαίνω: το αμπέχωνο και τα υπόλοιπα ρούχα μου εξακολουθούν να μυρίζουν προβατίλα, παρά τα τόσα και τόσα πλυσίματα.

Όταν πια το τρένο φτάνει στο Λονδίνο, δεν υπάρχει κανείς τριγύρω μου. Στο Λονδίνο, οι φίλοι μου με φιλοξένησαν μέρες πολλές. Όλο, όμως, το διάστημα αυτό της φιλοξενίας τα ρούχα μου έμειναν σε ένα μεγάλο κουβά με χλωρίνη και εγώ κυκλοφορούσα με ρούχα δανεικά. Η αγροτική μου προσπάθεια εγκαταλείφθηκε για πάντα!

Διαβάστε ακόμα: Πώς ο Νίκος Τόδουλος ανακάλυψε το Ναυαρίνο της Ανταρκτικής. 

TAGS :
Colchester Oxford Αγγλία αρνί

x Ακολουθήστε το Andro στο Facebook