Ο Στέφανος Σάμιος μας δείχνει το δικό του καλοκαίρι

Γνωστοί έλληνες φωτογράφοι εξηγούν στο Andro τι σημαίνει γι' αυτούς το καλοκαίρι. Φυσικά με τον τρόπο που ξέρουν καλύτερα: μέσα από εικόνες.

Γράφει : Guest / Ζωή

26AgNik020824p02-Edit

Σε ερημική παραλία κοντά στον Άγιο Νικόλαο, βόρεια, δίπλα σε φάρο, στο ακρωτήρι «Σπαθί». Κύθηρα, 2002.

Από τότε που με θυμάμαι σχεδόν φωτογραφίζω. Παρατηρώ και φωτογραφίζω ακατάπαυστα. Πρόκειται για εμμονή. Έτσι έγινα φωτογράφος στο επάγγελμα. Στη συνέχεια, και καθηγητής φωτογραφίας. Το ενδιαφέρον είναι ότι ακόμα διατηρώ την ψυχολογία του ερασιτέχνη. Φωτογραφίζω αυθόρμητα. Το πιο βαθύ κίνητρο είναι κοινό σε όλους τους φωτογράφους. Το ξόρκισμα της λήθης.

Η φωτογραφική μηχανή είναι το ακριβό μου σημειωματάριο. Την έχω πάντα μαζί μου. Μετατρέπω τις εμπειρίες μου σε εικόνες. Σχόλια, ιδέες, θραύσματα, καταγράφονται άμεσα, να μην ξεχάσω. Το μεγάλο sketchbook της ζωής μου. Ένα project σε διαρκή εξέλιξη μέχρι το τέλος. Ένα βιβλίο που σίγουρα δεν θα προλάβει να ολοκληρωθεί ποτέ. Θνησιγενές κι αυτό, στο χρονικό συνεχές. Σαν τα ανοιγοκλείσματα του κλείστρου. Των στιγμών που «σημείωσα». Αυτή είναι η γοητεία της φωτογραφίας. Κρυφές ματιές στο παρελθόν.

Το καλοκαίρι έχει την ιδιαίτερη σημασία του. Φως, θάλασσα, διακοπές, καλή διάθεση. Καινούργιοι τόποι, άλλες παραστάσεις, παιχνίδι, ξεγνοιασιά, ονειροπόλημα. Οι οικογένεια μαζεύεται, κοινές δραστηριότητες, κοινές μνήμες για τη συνέχεια. Κλείνουν οι διακόπτες της καθημερινής πίεσης. Μέρες απόλαυσης και έμπνευσης.

2001 08 Tinos f14_35-Edit-Edit

Κηφήνας εν δράσει. Τήνος, 2001.

Ξαναβρέθηκα αντιμέτωπος με το αρχείο μου. Αφορμή το άρθρο του Αndro. Ήταν δύσκολα. Ξετύλιγα την κορδέλα του χρόνου, τα τόσα καλοκαίρια, με κριτικό μάτι πλέον. Ως τρίτος ανεξάρτητος παρατηρητής που λέγαμε και στη φυσική. Προσπάθησα να συνειδητοποιήσω τη βασική μου θεματολογία. Να δω τι με ερέθιζε συστηματικά. Να προσδιορίσω ίσως τις επιμέρους εμμονές μου.

Μπόρεσα να διακρίνω κάποιους βασικούς άξονες. Το πιο σημαντικό ίσως θέμα: τα αγόρια μου. Στην αρχή ήταν ο μεγάλος μου γιος, ο Ορφέας. Ο μεγαλύτερος όγκος των εικόνων υπάρχει σε φιλμ. Αμέτρητα ντοσιέ με αρνητικά που καταλαμβάνουν τουλάχιστον μία μεγάλη ντουλάπα. Η «Ορφεϊάδα» ή το προσωπικό μου «Μπεν Χουρ», όπως έλεγε περιπαικτικά ο φίλος Σταύρος Παπαγιάννης.

Τώρα ο Ορφέας είναι άντρας, οπότε, εκ των πραγμάτων, το φωτογραφικό ντελίριο περιορίστηκε αισθητά. Ενέσκηψε, όμως, δριμύς ο νεαρός Στυλιανός-Ιάσονας. Της ψηφιακής εποχής αυτός. Οι «σημειώσεις» δεν καταμετρώνται πλέον σε χιλιόμετρα φιλμ, αλλά σε tera, αν όχι σε petabytes. Δεν ξέρω αν το έχει αντιληφθεί ο αγαπημένος Σταύρος. Περιμένω την καζούρα του για τη «Στελιάδα». Τελευταία, ανερχόμενο πρωταγωνιστικό ρόλο παίζει και η πανέξυπνη και «αγγελική» Αθηνά. Ανιψιά αριστούργημα!

Ένα άλλο παράλληλο τεράστιο κεφάλαιο του «Μεγάλου Βιβλίου» είναι η «Μαιριάδα». Πρόκειται για την από παλιά σύντροφο και σύζυγό μου Μαίρη, η οποία πυρπολεί τις εμμονές μου για λόγους προφανείς σε κάθε αρσενικό. Επειδή μάλιστα, εκτός των άλλων, πρόκειται για ένα πολύ ικανό πλάσμα, ένα θηλυκό commando ας πούμε, μου δίνει άπειρο χρόνο δημιουργικά.

20050803 Tinos -CRW_3814-Edit

Σούρουπο στο «Θαλασσάκι». Τήνος, 2004.

Γνωρίζει την τέχνη της επιβίωσης στη φύση, στήνει και ξεστήνει σκηνές, δένει κόμπους, φουσκώνει και ξεφουσκώνει βάρκες, ψαρεύει με το ψαροντούφεκο, ανάβει φωτιές, μαγειρεύει και κάνει χίλια δυο άλλα «αγορίστικα» πράγματα που με αφήνουν πάντα έκθαμβο. Είναι το κορίτσι για τις βαριές δουλειές, η χαρά του ελιτίστα κηφήνα και γενικώς άχρηστου ως προς αυτά, σαν εμένα. Ένα άλλο της μεγάλο προσόν είναι ότι με ανέχεται. Έτσι, μπορώ και συντηρώ με άνεση το ρόλο του τζίτζικα-αφηγητή.

Ένας άλλος άξονας συστηματικός και ταυτόχρονα ιδανική σκηνογραφία για όλα τα παραπάνω, είναι το νερό. Η απόλαυση της αιώρησης, της απώλειας της βαρύτητας μέσα στο υγρό, πάντα με μαγεύει. Πρόκειται για αίσθηση και οπτική εμπειρία μοναδική.

Κάθε καλοκαίρι διαπίστωνα ότι υπάρχουν πανομοιότυπες φωτογραφίες με ανοικτούς ορίζοντες. Ουρανός, θάλασσα, ίσως και κάποιο καραβάκι. Πραγματική εμμονή κι αυτή, μάλλον πρέπει να τη συζητήσω με κάποιον ψυχίατρο. Όπως και την άλλη μου μεγάλη εμμονή, αν όχι διαστροφή, με τα σύννεφα. Από μία άποψη, ευτυχώς, το καλοκαίρι συνήθως ο ουρανός είναι καθαρός.

Σε αυτό το πλαίσιο εντάσσονται και τα ηλιοβασιλέματα. Πρόκειται ίσως για το πιο χιλιοφωτογραφημένο θέμα, για πολλούς μάλιστα φωτογράφους το απόλυτο κλισέ προς αποφυγή. Αδιαφορώ. Λατρεύω τους ορίζοντές και τα ηλιοβασιλέματά μου.

Τέλος, υπάρχουν χίλιες δυο μικρές καλοκαιρινές γεύσεις. Κυριολεκτικά και μεταφορικά. Χταπόδι στα κάρβουνα, για παράδειγμα, ή κάποια βότσαλα και κοχύλια, που για κάποιο λόγο με γοήτευσαν και ήθελα να τα «κρατήσω» για πάντα μαζί μου.

samios_kolaz2

Λαγανάς, Ζάκυνθος, 2013.

Τα ίδια τα μέρη με τα αξιοθέατά τους συχνά δεν εμφανίζονται. Λειτουργούν κυρίως ως καταλύτης έμπνευσης. Οι περισσότερες φωτογραφίες θα μπορούσαν να έχουν γίνει οπουδήποτε. Σε τοποθεσίες όχι απαραίτητα «εξωτικές» ή ιδιαίτερα «φωτογενείς». Συχνά μάλιστα βρίσκω τέτοια μέρη διασπαστικά και ασύμβατα με την έννοια της χαλάρωσης. Σε ανάλογες περιπτώσεις, ξυπνά μέσα μου ο ψυχαναγκαστικός δαίμονας του επαγγελματία φωτογράφου και καταλήγω να φωτογραφίζω χωρίς σταματημό. Ειδικά με παιδιά, αυτό δε γίνεται. Δεν μιλάμε εδώ για περιηγητική φωτογραφία άλλωστε, αλλά για τελείως απλές, προσωπικές, βιωμένες, καλοκαιρινές εμπειρίες.

Τι φωτογραφίζω στις καλοκαιρινές διακοπές λοιπόν; Ό,τι και όλοι οι υπόλοιποι άνθρωποι. Τα παιδιά μου, την καλή μου, ηλιοβασιλέματα, ουρανούς, τη θάλασσα, σκόρπιες στιγμές χαράς, παιχνιδιού και απόλαυσης, αυτά που θέλω να συντηρήσω ως μνήμες. Ίσως με το δικό μου τρόπο, με τις δικές μου εμμονές, με καλύτερη σίγουρα εμπειρία και τεχνική από τους περισσότερους, αλλά με το ίδιο βασικό κίνητρο. Τη θύμηση.

Το βασικό εργαλείο καταγραφής, τόσο στην εποχή των φιλμς όσο και στην ψηφιακή, είναι μία compact πανάλαφρη μηχανή για λόγους απλότητας και άμεσης προσβασιμότητας. Σπάνια κουβαλάω μαζί μου στις διακοπές βαρύ επαγγελματικό εξοπλισμό. Για τις υποβρύχιες φωτογραφίες, μία σχετικά απλή θήκη για την μικρή μηχανή υπεραρκεί.

20080808 Astypalaia -08aug08Par_ASTYP__084

Μια παραλία «φιλική στο χρήστη». Δηλαδή ρηχή και αμμουδερή. Αστυπάλαια, 2008.

20080810 Astypalaia -10aug08Kyr_ASTYP__034

«Εμμένοντας» στην παραλία Στενό. Αστυπάλαια, 2008.

20120818 Fournias -IMG_6801-Edit

Ιόνιο. Φουρνιάς-Κυλλήνη, 2012.

samios_kolaz1

Αριστερά: Σαμψών σε νέες περιπέτειες. Αστυπάλαια, 2008. Δεξιά: Body builder στο Πόρτο Ζόρο. Ζάκυνθος, 2013.

20130808 Zakynthos -IMG_9262-Edit

Λαγανάς. Ζάκυνθος, 2013.

paloyki_10

Σούρουπο στην παραλία. Παραλία Παλούκι, Αμαλιάδα, 2006.

 

Διαβάστε περισσότερα: Έλληνες φωτογράφοι μας δείχνουν το δικό τους καλοκαίρι

 

Button to top