Φανταστείτε να μην είχαμε μπει στην -τότε- ΕΟΚ. Πώς θα ήμασταν σήμερα;

Πριν φτάσουμε στις υπογραφές του 1979, είχε υπάρξει το σημαντικό πρώτο βήμα της 1ης Νοεμβρίου 1962. Πάλι με τον Κωνσταντίνο Καραμανλή.

Αν και η ιστορία δεν γράφεται με τα «αν», εντούτοις η συζήτηση στο εσωτερικότης χώρας πολλές φορές άναψε και φούντωσε για το «μέσα ή έξω από την ΕΟΚ», «ναι ή όχι στην ΕΕ».

Οι θιασώτες της ευρωπαϊκής πορείας της Ελλάδας, η μεγάλη πλειοψηφία, συνομολογεί πως η παρουσία του Κωνσταντίνου Καραμανλή ήταν καθοριστικής σημασίας. Ανευ αυτού πολλά πράγματα δεν θα είχαν γίνει (άλλο ένα «αν»).

Καίτοι δεν ξέρουμε τι θα συνέβαινε σε περίπτωση που η χώρα μας δεν εντασσόταν στην ΕΟΚ, και στη συνέχεια στην ΕΕ, εντούτοις βλέποντας την πορεία που διέγραψαν οι λοιπές χώρες της Βαλκανικής (για να περιοριστούμε στους γείτονές μας) είναι απόλυτα κατανοητό πως πολλά από αυτά που για δεκαετίες θεωρούσαμε κεκτημένα ή «φυσιολογικά», για άλλους ήταν όνειρα απατηλά.

Ουσιαστικά στις 28 Μαΐου του 1979, η Ελλάδα με την υπογραφή του Κωνσταντίνου Καραμανλή εντάχθηκε στην ευρωπαϊκή οικογένεια. Ηταν μια λαμπρή εκδήλωση στο περιστύλιο του Ζαππείου που επικύρωσε την μετέπειτα πορεία της Ελλάδας στο ευρωπαϊκό γίγνεσθαι (το 1981, οπότε και γίναμε πλήρες μέλος).

Μπορεί τότε να ενώσαμε τις τύχες μας με την ΕΟΚ, ωστόσο, η διαδικασία ήταν μακρά και επίπονη, καθώς είχε παρεμβληθεί η Δικτατορία που έβαλε φραγμό στο ευρωπαϊκό όνειρο του Κωνσταντίνου Καραμανλή. Ουσιαστικά, μέχρι να φτάσουμε στο σημείο της τελικής υπογραφής είχαν προϋπάρξει άλλα άκρως σημαντικά στάδια.

Το πιο σημαντικό όλων έγινε πριν από 58 χρόνια, την 1η Νοεμβρίου 1962. Τότε η Ελλάδα έκανε το πρώτο βήμα για την ευρωπαϊκή της ολοκλήρωση, όντας το πρώτο συνδεδεμένο κράτος της νεοϊδρυθείσας Ευρωπαϊκής Οικονομικής Κοινότητας.

Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής είχε μπροστά του το δρόμο της ΕΟΚ και της ΕΖΕΣ (Ευρωπαϊκή Ζώνη Ελευθέρων Συναλλαγών), που αποτελούσε το αντίπαλον δέος και βρισκόταν υπό (βραχύβια) βρετανική ηγεσία. Επέλεξε, όμως, την ΕΟΚ διότι έδινε έμφαση στα αγροτικά προϊόντα, σε αντίθεση με την ΕΖΕΣ που απευθυνόταν σε κράτη με ισχυρή βιομηχανία.

Το ξεκίνημα έγινε στις 30 Μαρτίου 1961 όταν και εξαγγέλθηκε, με κοινό ανακοινωθέν, η επίτευξη οριστικής συμφωνίας για τη Σύνδεση της Ελλάδας με την Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα υπό τη μορφή τελωνειακής ένωσης, σε συνδυασμό με την ειδική πρόβλεψη μεταβατικής περιόδου. Μία συμφωνία στην οποία προβλεπόταν η χρηματοδοτική βοήθεια με σκοπό την επιτάχυνση της οικονομικής ανάπτυξης και την ταχύτερη δυνατή εξυπηρέτηση του βιοτικού επιπέδου του ελληνικού λαού.

Στις 12 Ιουλίου του 1961, δόθηκαν στη δημοσιότητα τα κείμενα της συμφωνίας σύνδεσης, η οποία κυρώθηκε από τη Βουλή στις 28 Φεβρουαρίου του 1962 και τέθηκε σε ισχύ την 1η Νοεμβρίου του 1962.

Η συνομολόγησή της έγινε θετικά δεκτή από τις πολιτικές δυνάμεις στο σύνολό τους, με την εξαίρεση της ΕΔΑ, ριζικά αντίθετης τόσο στον γενικό προσανατολισμό όσο και στο περιεχόμενο της συμφωνίας. Πέραν της αριστεράς και της ακροδεξιάς, μεμονωμένες ήταν οι αντιδράσεις από άλλες προσωπικότητες – όπως του Ευάγγελου Παπανούτσου (που την αποκάλεσε «νέα αποικιοκρατία»), στον οποίο ανταπάντησαν οι Γεώργιος Θεοτοκάς, Κωνσταντίνος Τσάτσος και Γιάγκος Πεσμαζόγλου. Αντίθετα, ζωηρή υπήρξε η αίσθηση ότι με την προσχώρηση στις Ευρωπαϊκές Κοινότητες διανοιγόταν μια νέα προοπτική, πηγή ελπίδων και πρόκληση ταυτόχρονα.

Χαρακτηριστικός υπήρξε ο λόγος του Έλληνα Πρωθυπουργού, Κωνσταντίνου Καραμανλή, ο οποίος έμελλε 17 χρόνια μετά, το 1979, να υπογράψει και τη Συνθήκη Προσχώρησης της Ελλάδα στην ΕΟΚ: «Εις την συνείδησιν των Ελλήνων, η Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότης δεν συνιστά απλώς μίαν οικονομικήν κοινοπραξίαν, αλλά αποτελεί οντότητα με ευρυτέραν πολιτικήν αποστολήν και σημασίαν. Εάν πρώτοι επεδιώξαμεν την μετά της Κοινότητος Σύνδεσιν, ας επράξαμεν τούτο εμπνεόμενοι από την πίστιν ότι η οικονομική ενοποίησης της Ευρώπης θα οδηγήση εις την ουσιαστικήν ευρωπαϊκήν ενότητα και δι’ αυτής εις την ενίσχυσιν της δημοκρατίας και της ειρήνης εις ολόκληρον τον κόσμον.» Πράγματι, μέχρι το 1967, εφαρμόσθηκαν οι διατάξεις που αφορούσαν ρυθμίσεις δασμολογικού και εμπορικού χαρακτήρα σχετικά με τα βιομηχανικά και αγροτικά προϊόντα και οργανώθηκε η απορρόφηση των διαθεσίμων πόρων του χρηματοδοτικού πρωτοκόλλου.

Η πορεία της Ελλάδας προς τη συμμετοχή στην ΕΟΚ, θα ανασταλεί με την επιβολή της δικτατορίας όπου και επισήμως σταμάτησε η λειτουργία των κυρίων μηχανισμών της Συμφωνίας Σύνδεσης, καθώς το καθεστώς της Χούντας ήταν ασύμβατο με τις αρχές της ΕΟΚ.

Μετά την αποκατάσταση της Δημοκρατίας, ο Κωνσταντίνος Καραμανλής, ως πρωθυπουργός, συνέχισε την πορεία προς την ευρωπαϊκής ολοκλήρωση, οπότε με τη Σύμβαση Προσχώρησης η Ελλάδα έγινε πλήρες μέλος της Ευρωπαϊκής Οικονομικής Κοινότητας την 1η Ιανουαρίου 1981.

Διαβάστε ακόμα: Το δωρικό στυλ του Κωνσταντίνου Καραμανλή (1907-1998).

TAGS :
ΕΟΚ ευρωπαϊκή ένωση Κωνσταντίνος Καραμανλής

x Ακολουθήστε το Andro στο Facebook