Πανεπιστημιακό άσυλο: Το τελευταίο ταμπού

Όταν πάψουμε να τραυματίζουμε αυτοκαταστροφικά, ακόμα και τα μνημεία των εξεγερμένων φοιτητών του παρελθόντος, ίσως ένας κύκλος άρνησης να έχει επιτέλους κλείσει.

Καλό θα ήταν να ξεκινήσουμε από το τι είναι άσυλο. Είναι ένα καταφύγιο, ένας χώρος που προσφέρει προστασία από εξωτερικούς εχθρούς. Είναι ένας χώρος όπου μακριά από κινδύνους επιβιώνεις, χωρίς όμως να μπορείς να ξεφύγεις από την πρόνοια που σου προσφέρεται.

Στην ελληνική κοινωνία, της οποίας ένα από τα βασικά χαρακτηριστικά είναι ο στενός δεσμός με το σπίτι, ο αργός απογαλακτισμός και η αργή «ενηλικίωση», το άσυλο είναι μια προέκταση του προστατευτικού περιβάλλοντος στο οποίο μεγαλώνουμε. Όταν λοιπόν ο εξεγερμένος φοιτητής διαμαρτύρεται για την κατάργηση του ασύλου, ουσιαστικά αυτό για το οποίο επαναστατεί είναι για τη βίαιη απομάκρυνση της προέκτασης του οικιακού του περιβάλλοντος. Η μετάβαση από την οικογένεια στο Πανεπιστήμιο ή, καλύτερα, από μαθητής λυκείου σε φοιτητή είναι ένα ορόσημο στη ζωή του καθενός και πολλές φορές αρκετά επίπονο. Έτσι, ο πανεπιστημιακός χώρος όπου οι φοιτητές περνούν τις περισσότερες ώρες της μέρας τους γίνεται ξαφνικά το μεταβατικό περιβάλλον -σε αντιστοιχία με το μεταβατικό αντικείμενο του Φρόιντ- όπου τους προσφέρεται ασφάλεια.

Φυσικά, αναφερόμαστε στους καλοπροαίρετους υποστηρικτές του ασύλου. Οι ενδεχόμενοι διακινητές, αντί-συστημικοί μπαχαλάκηδες και άλλα εγκληματικά στοιχεία απλώς εκμεταλλεύονται αυτήν την κατάσταση και διατυμπανίζουν αβάσιμα επιχειρήματα για το ψευδεπίγραφο άσυλο που αυτοί θέλουν να επιβάλουν. Λένε ότι το άσυλο ήταν αυτό που οδήγησε το φοιτητικό κίνημα να ενωθεί και να εκφράσει μαζικά την αντίστασή του στο απολυταρχικό καθεστώς της χούντας. Λένε ότι το «υπό ασυλία Πανεπιστήμιο» θα είναι το προπύργιο του αγώνα, για την ανατροπή ενός τέτοιου καθεστώτος στο μέλλον.

Τα δεδομένα, όμως, είναι εντελώς αντιφατικά: σε μια χούντα όπου εξ ορισμού το καθεστώς δεν τηρεί του νόμους και το Σύνταγμα, τι θα την εμποδίσει να καταλύσει το άσυλο; Την ίδια στιγμή, στη Δημοκρατία που απολαμβάνουμε ως δεδομένη σήμερα μπορεί ο καθένας να εκφράσει τις ιδέες του, ενώ στον κόσμο του Διαδικτύου μπορούν να βρουν φωνή και οι πιο καθημερινοί άνθρωποι. Σε τι απ’ όλα αυτά μπορεί να προσφέρει κάτι ένα απαρχαιωμένο και ψευδεπίγραφο άσυλο, το οποίο τελικά καταλήγει να γίνεται μέσο παρανομίας και αλλοιώνει το ρόλο του Πανεπιστημίου; Αυτοί που πρέπει να διαφυλαχθούν είναι οι φοιτητές, όχι το άσυλο, όχι -υπό μία έννοια- το Πανεπιστήμιο. Διότι, αν δεν υπάρχουν ενεργά και δημιουργικά μυαλά, τα Πανεπιστήμια γρήγορα θα μετατραπούν σε σχολές που θα παράγουν πτυχιούχους άνεργους, αν δεν έχει γίνει ήδη αυτό.

Το Πανεπιστήμιο, και όχι το πανεπιστημιακό άσυλο, λοιπόν πρέπει να προστατεύει τον φοιτητή και να του προσφέρει εκείνο το περιβάλλον που θα τον βοηθήσει να κάνει το βήμα μακριά από την οικογένειά του. Μέχρι τώρα, όμως, ο φοιτητής αντιμετωπίζεται ως πιθανός ψηφοφόρος της εκάστοτε παράταξης, μπελάς στο βαρύ πρόγραμμα των καθηγητών και μάλλον περαστικός από ένα χώρο με τον οποίο θα έπρεπε να συνδέεται για την υπόλοιπη ζωή του. Αλλά πώς να γίνει αυτό, όταν αντί για έργα καλλιτεχνών στους τοίχους βλέπει αφίσες των παρατάξεων, όταν βλέπει τραμπούκους να διαλύουν τις συνελεύσεις τις συγκλήτου, όταν αντί για πανεπιστημιακές εκδηλώσεις γίνονται πάρτι σε μπουζούκια και κλαμπ; Δύο επιλογές έχει: ή να γίνει ένας από αυτούς ή να αντιμετωπίσει όλη αυτήν την κατάσταση με υπομονή, χωρίς να αντιδράει, προσπαθώντας να κρατήσει μόνο τις καλές στιγμές.

Το Πανεπιστήμιο πρέπει να γίνει ο χώρος όπου θα συμβαίνει ο απογαλακτισμός από την τρομερά πατερναλιστική ελληνική οικογένεια. Δεν χρειάζεται άσυλο για να γίνει αυτό. Χρειάζονται καθηγητές που έγιναν καθηγητές για να προσφέρουν στο Πανεπιστήμιο, γιατί γουστάρουν να δουλεύουν με φοιτητές και απολαμβάνουν τη διδακτική διδασκαλία. Χρειάζεται ένας πρύτανης που δεν έγινε πρύτανης για να κερδίσει κάτι από αυτόν τον τίτλο, αλλά για να κερδίσει ο τίτλος από αυτόν. Χρειάζεται ένας χώρος όπου η λέξη «ακαδημαϊκός» να μην ακούγεται ως κάτι τόσο ξένο.

Δεν γνωρίζω πόσο κοντά ή μακριά είμαστε από αυτό, αλλά μπορώ με βεβαιότητα να πω ότι μπορεί να γίνει. Διότι, όντας φοιτητής κι εγώ, συνάντησα όλα αυτά που περιγράφω. Αλλά τα συνάντησα σαν οάσεις μέσα στο χάος. Το θέμα είναι να δώσουμε την ευκαιρία σε αυτές τις οάσεις -στις οποίες ενδεχομένως ο νέος πρύτανης του Καποδιστριακού ανήκει- να διαπρέψουν και να στηριχθούν. Υπάρχουν πολλά θετικά στοιχεία στα ελληνικά Πανεπιστήμια, αλλά η σπασμωδικότητα με την οποία εμφανίζονται δεν τα αφήνει να νικήσουν το κατεστημένο modus vivendi μεταξύ κράτους-πανεπιστημιακών-φοιτητών: κάνουμε πως στηρίζουμε την δημόσια δωρεάν παιδεία, κάνετε πως δίνετε αξιόλογα πτυχία, κάνετε πώς σπουδάζετε.

Διαβάστε ακόμα: Είναι καιρός να αλλάξει ο νόμος γα την ιθαγένεια και να αποκτήσουν δικαιώματα -και αξιοπρέπεια!- 200.000 “αόρατοι” Έλληνες.

TAGS :
ασυλο Ελλάδα πανεπιστήμιο Πρύτανης φοιτητές φορτσάκης

x Ακολουθήστε το Andro στο Facebook