Ο αθηναϊκός Μεσοπόλεμος της Αγγελικής Χατζημιχάλη

Αυτό το αμάλγαμα με τις μαλακές φόρμες και το σκεπαστό εξώστη, υπόμνηση στη μακεδονίτικη αρχιτεκτονική, είναι η καλύτερη προετοιμασία για να εισέλθει κάποιος στον κόσμο της Αγγελικής Χατζημιχάλη.

Μετά την Κυδαθηναίων, στην καρδιά της Πλάκας, η οδός Αγγέλου Γέροντα έχει ένα γοητευτικό κομμάτι. Καθώς βάδιζα σε αυτό το δρομάκι σήκωσα το βλέμμα για να θαυμάσω τη φουντωτή τζακαράντα και για να διαπιστώσω ότι σχημάτιζε έναν καταπράσινο, πυκνό θόλο. Τα κλαριά της άγγιξαν το ροδακινί σοβά ενός όμορφου σπιτιού με πράσινα παραθυρόφυλλα και ένιωσα, με έκπληξη, την ατμόσφαιρα μίας πόλης με αδιόρατη γαλλική ατμόσφαιρα.

Δεν χρειάζεται να γνωρίζεις πολλά για την προσφορά της Αγγελικής Χατζημιχάλη για να αφεθείς στο περιβάλλον με τα ξυλόγλυπτα που η ίδια είχε σχεδιάσει, για να δεις τις σκιές που γεννά το φιλτραρισμένο φως του ήλιου, για να σταθείς στα πλακίδια στο τζάκι και στη μικρή συλλογή από κεραμικά.

Η ψευδαίσθηση διαλύθηκε γρήγορα, όχι όμως δυσάρεστα, όταν δυο βήματα πιο κάτω, είδα ένα ατμοσφαιρικό καφενείο νέας γενιάς με πελάτες κάτω από τη σκιά των δέντρων. Ήξερα ότι αν έστριβα στη γωνία αριστερά, θα έβλεπα ένα από τα όμορφα ερείπια της Πλάκας, ένα σπίτι του 1920 στην οδό Αγγελικής Χατζημιχάλη 9. Αν, όμως, προχωρούσα ευθεία θα έβρισκα ακριβώς τον προορισμό μου.

Η καρέκλα που η ίδια είχε σχεδιάσει μιλάει για τις έρευνες που έκανε και την αγάπη της στη λαϊκή τέχνη.

Το είχα στο νου μου από καιρό να έρθω ένα πρωινό στο σπίτι-μουσείο της Αγγελικής Χατζημιχάλη. Στάθηκα τυχερός, καθώς όταν έφθασα ήμουν ο μοναδικός επισκέπτης. Ευχάριστο και θλιβερό μαζί. Προτού μπω στο μουσείο (το οποίο ανήκει στο Δήμο Αθηναίων), είχα κάνει ένα γύρο το μεγάλο σπίτι, χτισμένο από το 1924 με σχέδια του Αριστοτέλη Ζάχου, το μόνο αθηναϊκό σπίτι του Μακεδόνα αρχιτέκτονα, χτισμένο σε εκείνο το ύφος που αγαπούσε και που έμπλεκε στοιχεία νεοβυζαντινά, αρ νουβό και νεωτερικά.

Αυτό το αμάλγαμα με τις μαλακές φόρμες και το σκεπαστό εξώστη, υπόμνηση στη μακεδονίτικη αρχιτεκτονική, είναι η καλύτερη προετοιμασία για να εισέλθει κάποιος στον κόσμο της Αγγελικής Χατζημιχάλη.

Αυτό το αμάλγαμα με τις μαλακές φόρμες και το σκεπαστό εξώστη, υπόμνηση στη μακεδονίτικη αρχιτεκτονική, είναι η καλύτερη προετοιμασία για να εισέλθει κάποιος στον κόσμο της Αγγελικής Χατζημιχάλη. Είναι ένα πέρασμα από τη νεοκλασική Πλάκα στον αθηναϊκό Μεσοπόλεμο «εκείνων των ανθρώπων», σαν την Χατζημιχάλη και τον Ζάχο.

Tο πορτρέτο της Αγγελικής με τον αδελφό της Κώστα Κολυβά. Σαν δυο όμορφα παιδιά της Μπελ Επόκ…

Σκεφτόμουν πως αυτή η κόγχη πνευματικότητας που αναφύεται στον πλακιώτικο δρόμο σαν ένα μοναχικό λουλούδι είναι από μόνη της μία πρόκληση. Δεν χρειάζεται να γνωρίζεις πολλά για την προσφορά της Αγγελικής Χατζημιχάλη για να αφεθείς στο περιβάλλον με τα ξυλόγλυπτα που η ίδια είχε σχεδιάσει, για να δεις τις σκιές που γεννά το φιλτραρισμένο φως του ήλιου, για να σταθείς στα πλακίδια στο τζάκι, στη μικρή συλλογή από κεραμικά, στο πορτρέτο της Αγγελικής με τον αδελφό της Κώστα Κολυβά, σαν δυο όμορφα παιδιά της Μπελ Επόκ…

Aφού ανέβεις την υπέροχη ξύλινη σκάλα -από μόνη της ένα αρχιτεκτόνημα-, ο χώρος εργασίας της Αγγελικής Χατζημιχάλη είναι ένας μικρόκοσμος μέσα στο μικρόκοσμο.

Αλλά επάνω, αφού ανέβεις την υπέροχη ξύλινη σκάλα -από μόνη της ένα αρχιτεκτόνημα-, ο χώρος εργασίας της Αγγελικής Χατζημιχάλη είναι ένας μικρόκοσμος μέσα στο μικρόκοσμο. Η γραφομηχανή της δείχνει μεσοπολεμική, οι παλιές φωτογραφίες μιλάνε από μόνες τους, η καρέκλα που η ίδια είχε σχεδιάσει, μιλάνε για τις έρευνες που έκανε και την αγάπη της στη λαϊκή τέχνη.

Μία ιδιόχειρη αφιέρωση του Σικελιανού μας θυμίζει όλη εκείνη τη γενιά των Ελλήνων που είχαν γεννηθεί στα τέλη του 19ου αι. και που μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή συνδέθηκαν από την αγάπη και την ανάγκη να μελετήσουν αλλιώς την Ελλάδα…

Μία ιδιόχειρη αφιέρωση του Σικελιανού μας θυμίζει όλη εκείνη τη γενιά των Ελλήνων που είχαν γεννηθεί στα τέλη του 19ου αι. και που στη διάρκεια του Μεσοπολέμου, μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή, συνδέθηκαν από την αγάπη και την ανάγκη να μελετήσουν αλλιώς την Ελλάδα…

Η γραφομηχανή της δείχνει μεσοπολεμική, οι παλιές φωτογραφίες μιλάνε από μόνες τους.

Αν βρείτε χρόνο, ξεκλέψτε λίγα λεπτά να περιηγηθείτε στο σπίτι της Αγγελικής Χατζημιχάλη. Φεύγοντας είδα πάλι τα βιτρό στην είσοδο και σκέφτηκα και πάλι τι υπέροχη πόλη είναι η Αθήνα…

Αν βρείτε χρόνο, ξεκλέψτε λίγα λεπτά να περιηγηθείτε στο σπίτι της Αγγελικής Χατζημιχάλη. Φεύγοντας είδα πάλι τα βιτρό στην είσοδο και σκέφτηκα και πάλι τι υπέροχη πόλη είναι η Αθήνα…

Διαβάστε ακόμα: Ο Διονύσης Σοτοβίκης μας πάει In(n) Athens.

TAGS :
Αθήνα μεσοπόλεμος μουσείο Πλάκα

x Ακολουθήστε το Andro στο Facebook