Ο Κυριάκος Μητσοτάκης μιλώντας με οικονομικούς μετανάστες μέσω τηλεδιάσκεψης.

Στις 25 Νοεμβρίου, ο πρωθυπουργός έκανε τηλεδιάσκεψη με Έλληνες που ζουν και εργάζονται στο εξωτερικό. Το θέμα της συζήτησης; Ανταλλαγή απόψεων σχετικά με το νέο νομοσχέδιο που έρχεται στην Βουλή, και υπόσχεται μείωση του φόρου εισοδήματος κατά 50% σε όσους επιστρέψουν στην Ελλάδα εντός του επόμενου έτους.

Από τους Έλληνες του εξωτερικού, ο Γιάννης Αντετοκούμπο είναι ίσως εκείνος που ακτινοβολεί περισσότερο. Διαβάζοντας την είδηση, αναρωτήθηκα γελώντας, αν θα έπρεπε να απευθύνεται και σε εκείνον η πρόσκληση. Αν η κυβέρνηση μας ήταν αισιόδοξη, θα έπρεπε να συμπεριλάβει και τον Greek Freak στο φιλόδοξο πλάνο της παλιννόστησης.

Ωστόσο, επειδή ο πρωθυπουργός τυγχάνει να είναι λάτρης του NBA, γνωρίζει πως είναι πολλά εκείνα που θα εμπόδιζαν τον σπουδαίο μπασκετμπολίστα να αφήσει το Μιλγουόκι: Το υψηλό επίπεδο υποδομών στην Αμερική, το αστραφτερό πρεστίζ της λίγκας στην οποία συμμετέχει, οι παχυλές αμοιβές, τα αστρονομικά εμπορικά και χορηγικά συμβόλαια που απολαμβάνει, κυρίως όμως η δυνατότητα να ανταγωνίζεται με τους καλύτερους του κόσμου.

Όσοι έφυγαν τυχοδιωκτικά, μπορεί και να επιστρέψουν τυχοδιωκτικά. Όσοι έφυγαν συνειδητά, γιατί να επιστρέψουν;

Αφήνω τις αναλογίες, ενθυμούμενος ότι δεν ασχολούνται όλοι με την καλαθόσφαιρα, και προσγειώνομαι, διαπιστώνοντας τον διττό στόχο της κυβέρνησης. Από την μία αναζητά μια άμεση αύξηση στα φορολογικών εσόδων, αφού η αντιμετώπιση της πανδημίας έχει στερέψει τα δημόσια ταμεία, και από την άλλη επιχειρεί να προσελκύσει υψηλά καταρτισμένο ανθρώπινο κεφάλαιο, κάτι που απαιτούν και οι πολυεθνικές εταιρείες για να επενδύσουν στην χώρα μας.

Ανακύπτει, ωστόσο, ζήτημα κοινωνικής δικαιοσύνης. Το μέτρο αυτό δεν βελτιώνει καθόλου τις συνθήκες όσων ήδη διαμένουν στην χώρα, αντιθέτως εύκολα αντιλαμβάνεται κανείς ότι δημιουργεί ανισότητες. Στην πραγματικότητα, τίθεται ζήτημα παραβίασης της συνταγματικής αρχής της ισότητας όλων των πολιτών, καθώς δεν είναι δυνατόν ανάμεσα σε φορολογικούς υπηκόους της ίδιας χώρας οι μεν να πληρώνουν διπλάσιο φόρο από τους δε. Επίσης, το μέτρο κάνει τους εργαζόμενους που ζουν εδώ λιγότερο ανταγωνιστικούς στην αγορά εργασίας, και ανοίγει δρόμους για στρέβλωση της αγοράς επί του πεδίου.

Πρόκειται για ένα μέτρο που επιβραβεύει όσους έφυγαν για να διεκδικήσουν ένα καλύτερο μέλλον για τους ίδιους, κάτι που φυσικά δεν είναι μεμπτό, όμως δεν πρόκειται για κατόρθωμα που δικαιολογεί κρατική ευεργεσία, διότι αδικεί όσους δεν έφυγαν για να δώσουν τη μάχη στην χώρα τους. Οι άνθρωποι που έφυγαν δεν εξορίστηκαν, αλλά έφυγαν από την χώρα επειδή είχαν άλλες -δίκαιες- προσδοκίες από την ζωή που δεν καλύπτονταν στην Ελλάδα.

Ο Αντετοκούνμπο δεν θα ερχόταν στην Α1 ούτε με μηδενικό φορολογικό συντελεστή.

Επί της ουσίας, όσοι έφυγαν τυχοδιωκτικά, θα επιστρέψουν τυχοδιωκτικά, όσοι όμως -άξιοι- έφυγαν γιατί δεν είχαν άλλη επιλογή, μάλλον δεν θα επιστρέψουν σύντομα. Είναι βλέπεις δύσκολο να αλλάζεις συνέχεια την ζωή σου κατά το πώς φυσά ο πολιτικός και φορολογικός άνεμος.

Οι οικονομικοί μετανάστες που συμμετείχαν στην τηλεδιάσκεψη ανέφεραν στον πρωθυπουργό ότι το φορολογικό κίνητρο, σε συνδυασμό με τα πρώτα βήματα ψηφιακού μετασχηματισμού του κράτους, αποτελούν λόγους που σκέφτονται τον επαναπατρισμό. Ωστόσο, δεν παρέλειψαν να τονίσουν όσα επιμένουν να τους κάνουν διστακτικούς: Το ασταθές νομικό και φορολογικό πλαίσιο, η ανεπάρκεια αξιοκρατίας και διαφάνειας, τα εμπόδια στο επιχειρείν, τα ερωτηματικά στο ασφαλιστικό, οι προβληματικές υποδομές και η έλλειψη προοπτικής αποτελούν ισχυρά αναχώματα για όλους. Κατά πάσα πιθανότητα, ο Αντετοκούνμπο δεν θα ερχόταν στην Α1 ούτε με μηδενικό φορολογικό συντελεστή.

Τι θα έπρεπε λοιπόν να κάνει η κυβέρνηση; Αναφορικά με την έλλειψη δεξιοτήτων του υπάρχοντος ανθρώπινου δυναμικού, το χάσμα θα μπορούσε να γεφυρωθεί μέσω προγραμμάτων επανεκπαίδευσης και της δια βίου επαγγελματικής κατάρτισης. Όχι με αρπαχτές τύπου “σκοιλ ελλικικού” αλλά με γνώμονα τις πραγματικές ανάγκες της αγοράς.

Η κυβέρνηση οφείλει να μην παραγνωρίσει τους ικανούς και μπαρουτοκαπνισμένους ανθρώπους που έμειναν να παλέψουν στην χώρα.

Ένα ακόμη βήμα θα ήταν η σύνδεση της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης με την αγορά εργασίας μέσω προγραμμάτων πρακτικής. Και δώ χρειάζεται πολιτική βούληση για να καμφθούν οι επιφυλάξεις της αριστεροκρατούμενης παιδείας που δυσπιστεί απέναντι σε κάθε ιδιωτική ανάμιξη στη δημόσια παιδεία.

Δεν είναι αδύνατο να επιτευχθεί ο στόχος του brain gain (εν αντιθέσει με το drain) αφού, αν υπάρχουν δουλειές που πληρώνουν τους εργαζόμενους δίκαια, είναι επόμενο ότι όλοι θα προτιμούν να δουλεύουν σε μια χώρα με φυσικό περιβάλλον σαν αυτό της Ελλάδας. Άλλωστε, είναι ήδη σε εφαρμογή το πλάνο προσέλκυσης digital nomads καθώς και συνταξιούχων του εξωτερικού, κινήσεις προς την σωστή κατεύθυνση για άμεσα έσοδα που δεν δημιουργούν ανισότητες.

Εν κατακλείδι, στην προσπάθεια της να κερδίσει το στοίχημα της αναχαίτισης του brain drain η κυβέρνηση οφείλει να μην προβεί σε περαιτέρω brain waste, δηλαδή στην παραγνώριση όσων ικανών και μπαρουτοκαπνισμένων ανθρώπων έμειναν να παλέψουν στην χώρα στα χρόνια της κρίσης. Είναι χρέος της κάθε κυβέρνησης να μην ευνοεί μία κοινωνική ομάδα, εις βάρους κάποιας άλλης.

 

Διαβάστε ακόμα: Φοίβος Οικονομίδης – «Η γενιά μου προχωράει σε μια ομίχλη. Γι’ αυτό θυμώνει».

 

 

x Ακολουθήστε το Andro στο Facebook

Button to top