Κακιά ώρα δεν υπάρχει. Υπάρχουν κακοί δρόμοι, κακή σήμανση, κακοσυντηρημένα αυτοκίνητα και, κυρίως, κακοί οδηγοί (Φωτογραφία: Konstantinos Tsakalidis / SOOC).

Πριν από σαράντα χρόνια, μετά από μια άτυπη, ολιγόλεπτη κόντρα στην παραλιακή, μας σταμάτησε το ραντάρ της τροχαίας. Αφού μας έκαναν έλεγχο, μας πήγαν στο τμήμα, στο γραφείο ενός αξιωματικού. «Εκτός του ότι τρέχατε πάνω από το όριο, κάνατε και κόντρα», μας είπε. «Αυτό συνιστά επικίνδυνη οδήγηση».

Σεμνά και ταπεινά δικαιολογηθήκαμε. Εγώ είπα «έχετε δίκιο, απλά πατήσαμε λίγο παραπάνω το γκάζι», ο άλλος ψέλλισε «μα πώς να κάνω εγώ κόντρα με τον κύριο, ούτε τον ξέρω» και τελικά τη γλυτώσαμε με κλήσεις για υπερβολική ταχύτητα. Φύγαμε, εγώ κατσούφης για τη λυπητερή, ο άλλος μέσα στην καλή χαρά, λέγοντάς μου συνωμοτικά «Φτηνά τη γλυτώσαμε!». Στην παρατήρησή μου ότι φάγαμε κλήση, με επανέφερε στην τάξη: «Είσαι καλά; Φαντάζεσαι να μας πέρναγαν αυτόφωρο; Άσε που είμαι παντρεμένος και έχω άλλη γυναίκα στο αμάξι».

Σε μεγάλο ποσοστό είμαστε κακοί οδηγοί. Και λόγω του τρόπου με τον οποίο δίνονται τα διπλώματα, και λόγω έλλειψης αυτοκινητικής παιδείας.

Το περιστατικό μου ήρθε στο μυαλό με αφορμή τον θάνατο του τράπερ. Για άλλη μια φορά, αναλογιζόμενος το παρελθόν, συνειδητοποίησα ότι τόσο εγώ όσο και αρκετοί γνωστοί μου είμαστε τυχεροί γιατί, ως εποχούμενα αγοράκια, κάναμε κι εμείς τρελίτσες με αυτοκίνητα και μοτοσυκλέτες.

Το ότι όλοι μας ζούμε αρτιμελείς είναι σε σημαντικό βαθμό θέμα τύχης και συγκυριών. Και μετά προσπάθησα να σκεφτώ τί κάνει διαφορετική τη σημερινή εποχή από τα τέλη της δεκαετίας του ’70 και να καταλάβω γιατί στην Ευρώπη τα θανατηφόρα ατυχήματα μειώνονται ενώ εδώ αυξάνονται.

Γιατί  λοιπόν;

1. Αριθμητική. Κυκλοφορούν πολλαπλάσια αυτοκίνητα, άρα αυξάνουν οι πιθανότητες δυστυχήματος από οποιονδήποτε λόγο.

2 Βλακεία #1. Σε μεγάλο ποσοστό είμαστε κακοί οδηγοί. Και λόγω του τρόπου με τον οποίο δίνονται τα διπλώματα, και λόγω έλλειψης αυτοκινητικής παιδείας. Κακός οδηγός δεν είναι μόνο ο ανεπίδεκτος, είναι και αυτός που μένει στην αριστερή λωρίδα πηγαίνοντας αργά, αυτός που στέλνει SMS ενώ οδηγεί, αυτός που βλέπει τον δρόμο σαν πίστα και άλλοι.

3. Βλακεία #2. Η κατανάλωση αλκοόλ και η χρήση ουσιών είναι πολύ ευρύτερη. Ενώ από αυτούς που πίνουν ή «πίνουν» πολύ λίγοι έχουν την ωριμότητα να μην οδηγήσουν υπό την επήρεια, ή βρε αδερφέ, να πάνε πιο σιγά.

H κατάχρηση κινητού και multimedia αποτελεί σημαντικό παράγοντα αποπροσανατολισμού και ατυχημάτων.

4. Τεχνολογία #1. Τα αυτοκίνητα σήμερα είναι πολύ πιο εξελιγμένα. Και όπως έχουν εξελιχθεί σε συστήματα ασφάλειας, έχουν εξελιχθεί και σε ιπποδυνάμεις που 40 χρόνια πριν ήταν στη σφαίρα της φαντασίας. Τότε, ένα από τα αντικείμενα του πόθου (Volkswagen GTi) είχε 110 ίππους· σήμερα το αντίστοιχο μοντέλο πλησιάζει τους 250. Ανάλογα έχουν ανέβει και οι ταχύτητες που αναπτύσσονται.

5. Οικονομική στενότητα. Εκτός από τα καινούργια αυτοκίνητα κυκλοφορούν στους δρόμους και πολλά μεταχειρισμένα, σημαντικό ποσοστό των οποίων έχει τριπλάσια ηλικία από τον μέσο όρο εκείνων της Ευρώπης. Πολλά δε από αυτά είναι ανασφαλή, είτε γιατί είναι κακοσυντηρημένα είτε γιατί είναι ερείπια.

6. Υποδομές. Όλα τα αυτοκίνητα, νέα ή παλιά, γρήγορα ή όχι, κινούνται σε δρόμους των οποίων η σήμανση και ασφάλεια δεν έχει παρακολουθήσει σε εξέλιξη την αντίστοιχη των αυτοκινήτων.

7. Τεχνολογία #2. Πριν από 40 χρόνια, το μόνο εξάρτημα που μπορούσε να αποσπάσει την προσοχή του οδηγού ήταν το ραδιόφωνο. Σήμερα, η κατάχρηση κινητού και multimedia αποτελεί σημαντικό παράγοντα αποπροσανατολισμού και ατυχημάτων.

8. Θεσμική ανοχή. Η αστυνόμευση σε επίπεδο οδικής ασφάλειας είναι ανύπαρκτη. Όπως θυμίζει και το παράδειγμα της εισαγωγής, υπήρχε εποχή που στην Ελλάδα παίρναμε κλήσεις για υπερβολική ταχύτητα, παραβίαση κόκκινου, επικίνδυνη οδήγηση, αυτοκίνητο χωρίς πινακίδα ή ασφάλιση, ή ακόμα και όταν δεν είχαμε το δίπλωμα μαζί μας. Εντός πόλης αυτό έχει εκλείψει πανηγυρικά. Οι μόνες κλήσεις που δίνονται είναι για παράνομη στάθμευση και μετά από αλκοτέστ.

Στις προηγμένες χώρες, ο κόσμος οδηγεί σωστά, τηρώντας τον ΚΟΚ, όχι επειδή είναι καλύτεροι άνθρωποι, αλλά επειδή είναι καλύτεροι οδηγοί.

Σε όλες τις προαναφερθείσες παραμέτρους τα περιθώρια άμεσης βελτίωσης με αλλαγή πολιτικής και παρεμβάσεις είναι από ανύπαρκτα έως μικρά. Η μοναδική εξαίρεση είναι η τελευταία (η θεσμική ανοχή) και ο λόγος είναι απλός.

Στις προηγμένες χώρες, ο κόσμος οδηγεί σωστά, τηρώντας τον ΚΟΚ, όχι επειδή είναι καλύτεροι άνθρωποι, αλλά επειδή είναι καλύτεροι οδηγοί. Και αυτό συμβαίνει γιατί, επί δεκαετίες, σταθερά και ανελλιπώς, υπάρχει έλεγχος και τιμωρούνται οι παραβάσεις.

Από ένα σημείο λοιπόν και μετά, έχει μπει στο πετσί του καθενός ότι έτσι πρέπει να πορεύεται στον δρόμο. Δεν διανοείται καν να παραβιάσει κόκκινο ή Stop, να μπει ανάποδα σε μονόδρομο, να κυκλοφορεί χωρίς να ανάβει φώτα ή να βγάζει φλας, να οδηγεί μοτοσυκλέτα χωρίς κράνος, να μιλάει στο κινητό, ή να οδηγεί μεθυσμένος. (Για να μη μιλήσουμε για pick-ups με μεγάφωνο ή οικογένειες στην καρότσα).

Αστυνόμευση λοιπόν. Άμεσα. Και αν οι αστυνομικοί δεν επαρκούν γιατί έχει αυξηθεί η εγκληματικότητα, ας χρησιμοποιηθούν κάμερες. Προσωπικά, έχω  λάβει κλήσεις με το ταχυδρομείο από δύο χώρες της Ευρώπης για αυτοκίνητα που είχα νοικιάσει (και οι δύο για υπερβολική ταχύτητα, 5% και 10% αντίστοιχα πάνω από το όριο). Στη μία δε περίπτωση μού έστειλαν και τον ΚΟΚ της χώρας στα ελληνικά «για να μην ξανακάνω λάθος».

Υπάρχουν Μέσα, κυρίως τηλεοπτικά, τα οποία σε κάποιες περιπτώσεις αντιμετωπίζουν τα θανατηφόρα δυστυχήματα με τη λογική του σήριαλ.

Τέλος, λίγα λόγια για τα ΜΜΕ. Υπάρχουν δημοσιογράφοι του ειδικού Τύπου που έχουν αφιερώσει και αφιερώνουν πολύ χρόνο και «μελάνι» για να βελτιωθεί η οδική ασφάλεια στην Ελλάδα. Υπάρχουν όμως και Μέσα, κυρίως τηλεοπτικά, τα οποία σε κάποιες περιπτώσεις αντιμετωπίζουν τα θανατηφόρα δυστυχήματα με τη λογική του σήριαλ.

Εάν μάλιστα εμπλέκεται και «επώνυμος που πουλάει», στην προσπάθεια να εξαντλήσουν όλες τις πτυχές του θέματος, διυλίζουν το κουνούπι και καταπίνουν την καμήλα. Αντί λοιπόν να πουν ότι ο Α ήταν μεθυσμένος, ο Β άυπνος και ο Γ πήγαινε με 250, ασχολούνται με το τί έκανε τον Α να χάσει τον έλεγχο και να πάει αριστερά αντί δεξιά, πώς την έπαθε ο Β αφού ήταν καλός οδηγός, και μήπως στην περίπτωση του Γ φταίνε τα χειμερινά λάστιχα.

Και αν ο «επώνυμος» είναι και δημοφιλής ρίχνουν για μια βδομάδα και πλάνα με τα λουλούδια στο σημείο του δυστυχήματος λες και ο μακαρίτης έπεσε υπέρ πατρίδας. Χωρίς ενδεχομένως να το έχουν πρόθεση λοιπόν, μετατοπίζουν σιγά-σιγά την ευθύνη από τους οδηγούς στην «κακιά ώρα».

Κακιά ώρα όμως δεν υπάρχει. Υπάρχουν κακοί δρόμοι, κακή σήμανση, κακοσυντηρημένα αυτοκίνητα και, κυρίως, κακοί οδηγοί. Πόσο καιρό ακόμα θα ανέχεται αυτή την κατάσταση η Πολιτεία;

 

// Ο Μωρίς Σιακκής σπούδασε Πολιτικές Επιστήμες «εδώ» και «έξω» και έχει μόνιμη αδυναμία στη μουσική, την ιστορική έρευνα και τα ταξίδια. Έχει κάνει τη σειρά ραδιοφωνικών εκπομπών «Ροκ Ιστορίες», έχει γράψει άρθρα και έχει δημοσιεύσει δύο βιβλία για την ιστορική εξέλιξη του ροκ, ενώ για μία δεκαετία στην καριέρα του ήταν Διευθυντής Marketing της Ford στην Ελλάδα.

 

Διαβάστε ακόμα: Ράλλυ Ακρόπολις. Το υποδεχόμαστε στη… σκιά του ένδοξου παρελθόντος.

 

 

x Ακολουθήστε το Andro στο Facebook

Button to top