«Μας πήραν το γάλα», «έδωσαν το μη-συνταγογραφούμενο», «πάνε μια-μια οι λαϊκές καταχτήσεις (με χ ακούγεται πιο αγωνιστικό) και «τι άλλο ετοιμάζουν;» Να σας πω την αλήθεια, είναι σκέτη αηδία πια τόση μπούρδα και ψέμα στη χώρα. Θα πληρώνουμε για περίπου 15 χρόνια ακόμη την ημιμάθεια και τη συμπεριφορά του όχλου που οικοδομήθηκε τόσα χρόνια σε μια χώρα όπου το μόνο εύκολο ήταν να «βγάζεις λεφτά»!
Διάβαζα πρόσφατα σε ένα από τα ενημερωτικά (ο Θεός να τα κάνει τέτοια) websites, ότι «με το πολυνομοσχέδιο τελειώνει και ο Θεσμός (!) των περιπτέρων στην Ελλάδα» (θεσμός –πώς λέμε Δικαιοσύνη, Κοινωνική Μέριμνα…). Η περισπούδαστη ανάλυση εξηγούσε ότι «η κυβέρνηση υποχρεώνει σε ανεργία δώδεκα χιλιάδες περιπτεριούχους μαζί με τις οικογένειές τους, αφού τα περίπτερα καταργούνται!» Έχετε παρατηρήσει πώς αθροίζονται οι χιλιάδες με τις οικογένειές τους όταν το επιχείρημα αφορά σε κλειστές, μονοπωλιακές, αντιπαραγωγικές ομάδες πολιτών; Ακούς έντεκα χιλιάδες φαρμακεία, δεκατέσσερις χιλιάδες ταξί, δέκα χιλιάδες φορτηγά δημόσιας χρήσης… Να συγκρατείς μόνο το παχύ και εντυπωσιακό νούμερο, όχι το τι στ’ αλήθεια συμβαίνει!
Τι έγινε με τα περίπτερα; Αποφασίστηκε ότι η ονομαστική άδεια δεν θα μπορεί να μεταβιβαστεί μετά τον θάνατο του κατόχου, όπως γινόταν μέχρι σήμερα. Θα ανοίγουν καινούργια; Eίναι δίκαιο προς τους ανέργους; Είναι ηθικό, αφού κάποιος ωφελήθηκε, ας πούμε για είκοσι χρόνια, να βοηθηθεί κάποιος άλλος στη σειρά; Τίποτε τέτοιο δεν συζητήθηκε. Το μόνο που ακούς, είναι τα κλισέ «προς όφελος των συμφερόντων», και το «καταδικάζουν σε δυστυχία τους Έλληνες». Είναι όμως έτσι τα πράγματα; Όχι!
Αυτή η «ελληνική ιδιαιτερότητα», άλλη μια, ξεκίνησε στις αρχές του 20ου αιώνα. Λίγοι τότε, κυρίως τραυματίες πολέμου, άρχισαν να παίρνουν άδειες περιπτέρου γιατί το κράτος δεν είχε να τους δώσει σύνταξη, λόγω μη συμπληρωμένων ασφαλιστικών ετών. Το μέτρο επεκτάθηκε το 1922, όταν το Υπουργείο Εθνικής Περιθάλψεως παραχώρησε όλα τα περίπτερα στην «Πανελλήνιον Ένωσιν Τραυματιών Πολέμου 1912-1921». Ο φορέας αυτός μετατράπηκε σε διανομέα πλούτου, όπως όπου το κράτος κάνει business με ομάδες συμφερόντων. Παράλληλα το περίπτερο έγινε ένας αποτελεσματικός φοροεισπρακτικός μηχανισμός, μιας και τα καπνικά προϊόντα ήταν αποκλεστικό προϊόν των περιπτέρων.
Διαβάστε ακόμα: Το success story του γάλακτος χωρίς μεσάζοντες
Τα χρόνια περνούσαν και από τους αναπήρους, ή άλλους κοινωνικά αδικημένους, το περίπτερο παρέμεινε κλειστή μπίζνα. Μεταβιβαζόταν «ελέω Θεού» (ή κράτους) σε κληρονόμους του περιπτερά. Κι αν αυτός που το είχε, πέθαινε, το κληρονομούσαν η γυναίκα και τα παιδιά του, αλλά μόνο για μια πενταετία, γιατί μετά το περίπτερο επέστρεφε στον έλεγχο της «Πανελληνίου Ένωσης Τραυματιών Πολέμου».
Με τα χρόνια οι αυστηρές αυτές πρόνοιες πήγαν περίπατο. Με τα χρόνια Δήμοι λένε ότι δεν εισέπραταν τέλη. Με τα χρόνια κάποιοι ιδιοκτήτες υπενοικίαζαν την άδεια (200, 1.000, 3.000 ευρώ, ποιος ξέρει…). Εμένα μου φαίνεται ότι μιλάμε για εγγυημένη δουλειά για πάντα, χωρίς πίεση και προσπάθεια. Οι δουλειές αυγάτιζαν. Με 14.000 περίπτερα στημένα σαν μονοπώλιο, ήρθαν κι άλλες εταιρείες: σνακ, αναψυκτικά, προσωπική περιποίηση, παιχνίδια, και έγιναν μικρά παντοπωλεία. Πλήρωναν φόρους, ΦΠΑ, τέλη; Δεν ξέρω, αλλά ήταν μια εγγυημένη αγορά.
Αν είχες λεφτά και ήθελες, μπορούσες να ανοίξεις περίπτερο; Όχι! Τότε πού είναι η ελευθερία του πολίτη, του τοπικού επιχειρηματία; Σήμερα οι περιπτεριούχοι διαμαρτύρονται, γιατί εκτός από τη μείωση του τζίρου, πλέον δεν θα μπορούν να υπενοικιάζουν την άδειά τους ή να τη δίνουν στα παιδιά τους, να τα εξασφαλίσουν. Ωραία τα της «επέλασης μεγάλων αλυσίδων», αλλά μήπως πρώτα να είμαστε όλοι ισόνομοι και ελεύθεροι;
Από το 2012 ψηφίστηκε ότι οι υφιστάμενες άδειες περιπτέρων διατηρούνται σε ισχύ, αλλά δεν μεταβιβάζονται, ούτε κληρονομούνται. Επίσης, ψηφίστηκε ότι το 30% των αδειών θα παραχωρούνται από τους Δήμους σε άτομα με ειδικές ανάγκες και πολύτεκνους, με βάση εισοδηματικά κριτήρια… και οι υπόλοιπες θέσεις που ελευθερώνονται, θα δίδονται με δημοπρασία των Δήμων και όλες θα ισχύουν έως τα 10 έτη (ικανός αριθμός να βοηθήσει κάποιον που έχει ανάγκη και ακολούθως άλλον, και μετά οι άδειες θα επιστρέφουν στο Δήμο προς νέα δημοπράτηση).
Διαβάστε ακόμα: Πώς; Συνιδιοκτήτης ΜΜΕ με €58,42;
Θα μου πείτε, δεν θα γίνει πολιτικό παιχνίδι από τους Δήμους; Δεν μπορούν να τα αγοράσουν όλα οι πολύ πλούσιοι, ή οι εκδότες; Δεν ξέρω, είναι όμως στο χέρι των ενεργών πολιτών, των Δημοτικών Συμβουλίων, της Διαύγειας, της περιφερειακής λογοδοσίας και του δημόσιου ελέγχου να μη γίνουν αυτά. Και πάνω απ’ όλα είναι στο χέρι της αγοράς αν θα ψωνίζεις από καλό σημείο, με ευγενή επαγγελματία, σε καλές τιμές, όποτε θέλεις.
Είδατε τελικά που πρόκειται για το άνοιγμα μιας κλειστής αγοράς και ενός κληρονομικού επαγγέλματος για λόγους δικαιοσύνης; ‘Οποιος θέλει, μπορεί να ζητήσει άδεια ή να πάρει μέρος στη δημοπρασία; Ναι! Μπορούν περισσότεροι (άποροι, άνεργοι) να ελπίζουν σε μια τέτοια κοινωνική βοήθεια εφόσον πληρούν κοινωνικά κριτήρια; Ναι! Καταργούνται οι περιορισμοί με πληθυσμιακά κριτήρια; Ναι, οι Δήμοι θα αποφασίζουν πόσες άδειες θα εκδώσουν και είναι σίγουρο ότι θα μελετήσουν πολύ καλά τις θέσεις, για να έχουν εμπορική αξία και μεταπώληση (και αν όχι τώρα, σε ένα-δυο χρόνια που θα στερέψουν εντελώς τα εύκολα δανεικά).
Αλλά αν ακόμη όλα αυτά τα πλάθει η φαντασία μου, μπορείτε να σκεφτείτε και να πείτε: Θέλουμε μια χώρα ελεύθερων επιλογών ή προστασίας κάποιων ομάδων μόνο; Θέλουμε μια χώρα ίσων δικαιωμάτων πρόσβασης ή στημένων «παιχνιδιών»; Εφόσον εργάζεστε στον ιδιωτικό τομέα, σας εγγυήθηκε κανείς ποτέ τη δουλειά και το εισόδημα για πολλά χρόνια μπροστά; Υπάρχει ποτέ περίπτωση να πω στον εργοδότη μου «άκου φίλε, μόλις φύγω θα πάρεις αυτόματα –με ίδιο εισόδημα, ίδιο αντικείμενο, ίδια οφέλη– το γιό μου στη θέση που είχα στη δουλειά»;
Ένα λεπτό περιπτερά, ούτε στην Τουρκιά δεν γίνονται αυτά (κάνει και ρίμα, είδατε;).
Διαβάστε ακόμα: Ανεργία, ρομπότ και παραλίες