Ας μεταφερθούμε νοερά του χρόνου τέτοιες μέρες. Θα έχουν γίνει οι ευρωεκλογές στις χώρες της ΄Ενωσης και το νέο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα ξεκινάει τη θητεία του στο Στρασβούργο και θα ασκεί, για πρώτη φορά, τη νέα του αρμοδιότητα: να εκλέξει τον πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Πόσο αλλιώτικο θα είναι το αυριανό Ευρωκοινοβούλιο από το σημερινό; Ο συνολικός αριθμός των μελών του θα παραμείνει στο όριο των 751, που θεσπίζει η Συνθήκη της Λισαβόνας, αλλά η εκπροσώπηση αρκετών κρατών θα μειωθεί (η Ελλάδα χάνει μια έδρα και περιορίζεται στις 21), για να χωρέσουν οι ευρωβουλευτές της Κροατίας, που από την 1η Ιουλίου έγινε το 28ο μέλος. Η μεγάλη, όμως, αλλαγή θα σημειωθεί στην πολιτική γεωγραφία. Εύκολα μπορεί κανείς να υπολογίσει με τα δεδομένα των περσινών βουλευτικών εκλογών και με τα ευρήματα πρόσφατων δημοσκοπήσεων, αλλά και με την εμπειρία της «χαλαρής» ψήφου σε όλες τις προηγούμενες ευρωεκλογές, πόσο διαφορετική θα είναι η κομματική σύνθεση της ομάδας των Ελλήνων ευρωβουλευτών σε ένα χρόνο από σήμερα. Πέρα από την έκλειψη ή τη δραστική μείωση της παρουσίας κομμάτων και την ανάδυση ή τη σημαντική ενίσχυση άλλων, το σοβαρότερο ζήτημα που θα προκύψει στα ημικύκλια του Στρασβούργου και των Βρυξελλών θα είναι η παρουσία των ευρωβουλευτών της Χρυσής Αυγής, δηλαδή των εκπροσώπων του ακροδεξιότερου, ίσως, πολιτικού σχηματισμού με παρουσία στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.

Δεν θα είναι η πρώτη φορά που συμμετέχουν ακροδεξιά κόμματα στο (συν)νομοθετικό όργανο της ΕΕ. Πολύ πρόσφατα βρέθηκε (πάλι) στην επικαιρότητα η Marine Le Pen, αρχηγός του γαλλικού Front National, τη βουλευτική ασυλία της οποίας ήρε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, προκειμένου να διωχθεί στην πατρίδα της με την κατηγορία ότι διατύπωσε σχόλια εις βάρος των μουσουλμάνων. Παρόμοια προβλήματα είχε παλιότερα και ο πατέρας της, όταν αρχήγευε στο ίδιο κόμμα. Η ακροδεξιά έχει αισθητή πολιτική παρουσία σε δέκα τουλάχιστον χώρες της ΕΕ, ενώ φαινόμενα ρατσισμού και μισαλλοδοξίας εμφανίζουν συχνά-πυκνά και βόρειοι λαοί (όπως πρόσφατα οι Σουηδοί), που οι «θερμόαιμοι» νότιοι τους θεωρούμε, κακώς ίσως, υποδείγματα ανεκτικότητας. Είναι κι αυτό ένα από τα προβλήματα που δυσκολεύεται ν’ αντιμετωπίσει μια Ευρώπη σε κρίση. Πάντως, το μεγάλο πρόβλημα των Ευρωπαίων, είπε πριν λίγες εβδομάδες ο πρωθυπουργός του Λουξεμβούργου J.-C. Junker μιλώντας στο Μέγαρο Μουσικής, είναι ότι δεν καταλαβαίνουν ούτε τους Ευρωπαίους ούτε τον κόσμο.

Αν οι αυριανοί ευρωβουλευτές της Χρυσής Αυγής αρχίσουν να συμπεριφέρονται όπως στη Βουλή των Ελλήνων, αυτό θα κινδυνέψει να προσδώσει νέα, αποκρουστικά, χαρακτηριστικά στα ευρωπαϊκά κοινοβουλευτικά ήθη.

Αν οι αυριανοί ευρωβουλευτές της Χρυσής Αυγής αρχίσουν να συμπεριφέρονται εκτός των συνόρων με τον ίδιο τρόπο που το κάνουν στην Βουλή των Ελλήνων, θα πρόκειται για νεωτερισμό βιαιότητας και χυδαιότητας που θα κινδυνέψει να προσδώσει νέα, αποκρουστικά, χαρακτηριστικά στα ευρωπαϊκά κοινοβουλευτικά ήθη, καθιστώντας τους μεν δράστες αποσυνάγωγους, αλλά κατά συνεκδοχήν χαρακτηρίζοντας αρνητικά και τη χώρα προέλευσης των ασχημονούντων.

Δεν είναι, φυσικά, ο κίνδυνος άδικης και υπερβολικής ταύτισης ολόκληρου του ελληνικού λαού με τα καμώματα των χρυσαυγιτών αυτό που πρέπει κυρίως να μας στενοχωρεί και να μας εξοργίζει. Το βασικό πρόβλημα είναι –και θα παραμένει Κύριος οίδε μέχρι πότε– το γεγονός ότι ένα αξιόλογο ποσοστό συμπατριωτών μας επικροτεί με την ψήφο του τον ίδιο τρόπο σκέψης που, ανεπαισθήτως, έφερε σε άλλες εποχές στην εξουσία το ναζισμό με τα εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας που τον χαρακτήρισαν. Για πολλούς νεότερους αυτά είναι α(κατα)νόητα λόγια για ιστορίες ξεχασμένες ή απλώς άγνωστες. Εμείς, θα πουν, σήμερα επιλέγουμε το εύκολο ξέσπασμα της (παρ)άλογης βίας που απελευθερώνει την κτηνώδη μας πλευρά. Στη Βουλή, όπως και στα γήπεδα. Μορφή «ανακούφισης» σε περίοδο γενικευμένης δυσθυμίας, που για πολλούς αγγίζει τα όρια της απόγνωσης. Αποτέλεσμα και της επί δεκαετίες ελλειμματικής μας εκπαίδευσης, που οδηγεί στην αδυναμία προσαρμογής της εθνικής ταυτότητας στο ευρωπαϊκό περιβάλλον στο οποίο η χώρα επέλεξε να ζήσει και να αναπτυχθεί τα τελευταία 30 περίπου χρόνια.

Ας μην πιστέψουμε ότι ο δρόμος του κακού είναι χωρίς επιστροφή. Ας μην αφεθούμε στην εύκολη, ολισθηρή, παραδοχή ότι «τέτοιοι που είμαστε, τέτοια μας πρέπουν». Αξίζουμε κάτι καλύτερο κι αυτό οφείλουμε ν’ αναζητούμε συνεχώς. Το φρενάρισμα στον κατήφορο και η αναστροφή της πορείας θέλουν χρόνο και προσπάθεια. Το διάστημα μέχρι τις ευρωεκλογές του επόμενου Μαΐου δεν είναι αρκετό για ν’ αλλάξουν πολλά, αλλά φτάνει για να περιορίσουμε αισθητά το εκτόπισμα του κόμματος που ονειδίζει τη δημοκρατία και υποστηρίζει ότι οι «άλλοι», οι «ξένοι», είναι παιδιά ενός κατώτερου θεού, καλλιεργώντας στους οπαδούς τους ένα στρεβλό εθνικισμό. Δεν είναι τόσο δύσκολο να (ξανα)μάθουμε ν’ αγαπάμε ο ένας τον άλλο. Ο Ασιάτης και ο Αφρικανός μετανάστης είναι, όσο κι ο Ευρωπαίος γείτονας, σαν κι εμάς, είναι οι «πλησίον» που ζητάνε την αγάπη μας για να μας την ανταποδώσουν.

Ο Νίκος Φραγκάκης είναι δικηγόρος, πρόεδρος του Ελληνικού Κέντρου Ευρωπαϊκών Μελετών και Ερευνών (ΕΚΕΜΕ) και αντιπρόεδρος της Κίνησης Πολιτών για μια Ανοιχτή Κοινωνία.

 

 

x Ακολουθήστε το Andro στο Facebook

Button to top