«Βγάλτο γρήγορα και πόσταρέ το να τους προλάβουμε, να το σηκώσουμε πρώτοι». Η μόνιμη επωδός στα περισσότερα sites του ελληνικού διαδικτύου. Αλλόφρονες άνθρωποι στο κυνήγι των κλίκς, να γαντζώνουν με ταχύτητα αρπακτικού τα νύχια τους στην είδηση – την όποια είδηση – πριν καν βεβαιωθούν ότι υπάρχει είδηση. Όσο για το άγχος; Το να βρίσκεσαι σε newsroom έχει καταντήσει πια σαν να είσαι εντατικολόγος που παρατηρεί δεκάδες ζωτικές λειτουργίες πολυτραυματία.
Η χθεσινή ημέρα ήταν μια «λαμπρή» ημέρα για το ελληνικό διαδίκτυο: Ξεκίνησε αργά το μεσημέρι με τον «θάνατο» του Κώστα Γαβρά. Ένας καταφανέστατα fake λογαριασμός ενός Ιταλού μυθομανή δημοσιογράφου που είχε ανοιχτεί στο Τwitter στο όνομα της υπουργού Πολιτισμού, Μυρσίνης Ζορμπά, μετέδωσε τον θάνατο του μεγάλου σκηνοθέτη. Αρκούσε κάποιος να κοιτάξει δυο, τρεις προηγούμενες αναρτήσεις για να καταλάβει ότι επρόκειτο για troll που γράφει βλακείες. Πριτς! Αφού το είδα πρώτος ότι ο Γαβράς πέθανε, θα το «σηκώσω» για να πάρω τα κλίκς εγώ. Και κάπως έτσι η είδηση διαδόθηκε – ακόμα και στα εγκυρότερα ξένα δίκτυα για να είμαστε δίκαιοι – και για κανά μισάωρο όλοι έψαχναν το βιογραφικό του Κώστα Γαβρά για να σηκώσουν πρώτοι και τον… επικήδειο του Μεγάλου Έλληνα.
Δεν πέρασαν πάνω από πέντε ώρες και το ελληνικό διαδίκτυο «χρεωκόπησε» ξαφνικά την Turk Telecom. Πηχυαίοι τίτλοι του στυλ «Alert: Χρεωκοπεί η Τουρκία», «Ραγδαίες εξελίξεις: Έπεσε η Τurk Telekοm, πέφτει η Τουρκία», προετοίμαζαν το ελληνικό κοινό να δεχτεί καμιά 15αριά εκατομμύρια Τούρκους πρόσφυγες που θα περάσουν στα ελληνικά νησιά τώρα που δεν έχουν ούτε ψωμί να φάνε. Αυτά χθες, 30 Αυγούστου, στο ελληνικό διαδίκτυο, 11 το βράδυ.
Η αλήθεια, όμως, είναι αρκετά διαφορετική. Η Turk Telekom πέρασε στο έλεγχο των πιστωτριών τραπεζών, δηλαδή όντως χρεωκόπησε, προχθές, 29 Αυγούστου, χωρίς κανείς στην Ελλάδα να ασχοληθεί ή μάλλον να το πάρει χαμπάρι. Ένας πρόχειρος έλεγχος στα δημοσιεύματα του διεθνούς και του Τουρκικού Τύπου μπορεί να πείσει οποιονδήποτε. Επιπλέον, πουθενά, ούτε στο Bloomberg, ούτε στο Reuters, ούτε στους Financial Times, ούτε στο CNBC, ούτε στο MarketWatch, βγήκαν να χτυπάνε τις καμπάνες της χρεοκοπίας. Μια αναφορά στο γεγονός, στις 29 Αυγούστου, και αυτό ήταν όλο. Και αυτό γιατί πολύ απλά η Turk Telekom είναι ουσιαστικά χρεοκοπημένη, εδώ και δύο χρόνια!
Συγκεκριμένα, η ιδιοκτησία της εταιρείας επί μία διετία βρισκόταν σε διαπραγματεύσεις με τις πιστώτριες τράπεζες καθώς δεν μπορούσε να αποκληρώσει τα δάνεια ύψους 4,7 δισ. ευρώ που είχε λάβει προκειμένου να εξαγοράσει την Turk Telekom από το τουρκικό δημόσιο. Απλά τώρα με την κατρακύλα της τουρκικής λίρας κατέστη ηλίου φαεινότερο ότι τα δάνεια αυτά αποκλείεται να αποπληρωθούν και end of the story. Αυτό όμως δεν θα το δούμε πουθενά στο ελληνικό διαδίκτυο. Το διακύβευμα δεν είναι να δώσουμε ολόκληρη την πληροφορία. Το ζήτημα είναι να πουλήσουμε τρόμο.
Το πρόβλημα πάντα ξεκινά με δυο-τρία συγκεκριμένα sites. Πιθανότατα στελεχωμένα από νεαρά, άπειρα παιδιά που παίρνουν τρεις και εξήντα και δεν μπορούν να βγάλουν κανονικές ειδήσεις. Έτσι, μόλις ξεμείνουν από κεντρικό θέμα τσιμπάνε ό,τι να ‘ναι, το κάνουν λύσσα στο αλάτι – εντυπωσιοθηρία, το ανεβάζουν τσάτρα – πάτρα και επειδή το κοινό είναι απαίδευτο τους ακολουθεί και μαρμαρώνει μπροστά στην «είδηση» όπως ο λαγός μπροστά στους προβολείς του αυτοκινήτου. Πρόκειται για τα ίδια sites που κάθε τρεις και λίγο ανακαλύπτουν τη σαρκοφάγο του Μεγάλου Αλεξάνδρου, «κάπου στην έρημο της Αιγύπτου, ασύλητη και καλά σφραγισμένη από τους τυμβωρύχους, να περιμένει να την δεχτεί και πάλι η ελληνική γη…». Αναγκαστικά στη συνέχεια όλοι ακολουθούν για να μη φανούν άσχετοι και κάπως έτσι τα λουλουδάδικα σήμερα παραλίγο να ξεπουλήσουν από στεφάνια στη μνήμη του Κώστα Γαβρά (ζωή να έχει ο άνθρωπος).
Με τον τρόπο που έχουν επιλέξει τα sites να διαχειρίζονται την πληροφορία δύο πράγματα θα συμβούν, αργά ή γρήγορα: πρώτον, θα δικαιώσουν και στην Ελλάδα τον ισχυρισμό του Τραμπ ότι τα ΜΜΕ αναπαράγουν fake news ανάλογα με τα συμφέροντά τους. Δεύτερον, θα πέσουν στην ανυποληψία που βρίσκεται η τηλεοπτική δημοσιογραφία.
Κανείς από τους Έλληνες τηλεθεατές δεν έχει ξεχάσει, για παράδειγμα, το «σκάνδαλο Ζαχόπουλου». Μια γκομενοδουλειά, από τις χιλιάδες που εκτυλίσσονται γύρω μας καθημερινά, την οποία τα Δελτία των 8, τότε, έπαιζαν μονοθεματικά επί τετράμηνο ως «σκάνδαλο» απλά και μόνο για να πλήξουν την κυβέρνηση. Η υπόθεση ξεφούσκωσε, οι πρωταγωνιστές της ευτυχώς είναι καλά, αλλά η απαξίωση των τηλεοπτικών δελτίων είναι πλέον μόνιμη.
Διαβάστε ακόμα: Με τον γιο μου στο γήπεδο