«Κύριος λόγος που συμβαίνουν πολλά τροχαία ατυχήματα, ειδικά μέσα στις πόλεις, είναι ότι δεν συμβαίνουν όσα χρειάζονται». Είναι άραγε το παραπάνω απόφθεγμα ένα ακόμα από αυτά τα δυσνόητα κοάν; Είναι ο παραλογισμός κάποιου που, έχοντας φάει τους δρόμους με το κουτάλι, έχει αρχίσει να τα χάνει; Ή μήπως πρόκειται για ένα σχεδόν πολύ ενδιαφέρον παράδοξο; Κρίνετε ελεύθερα.
Αν αφιερώσετε πολύτιμο χρόνο, όπως έκανα κι εγώ, για να αναζητήσετε τον ορισμό του όρου «ατύχημα», θα δείτε ότι ως ατύχημα ορίζεται ένα απρόβλεπτο γεγονός που έχει ως αποτέλεσμα υλική ζημιά, ή/και τραυματισμό, συχνά θανάσιμο. Οπότε, εάν ένα συμβάν μπορεί να προβλεφθεί, εξ ορισμού δεν είναι ατύχημα. Σωστά;
Μισό λεπτό, όμως. Απρόβλεπτο από ποιον; Αν το συμβάν είναι απρόβλεπτο από κάποιον που μόλις πήρε «δίπλωμα», συχνά «νύχτα», μπορεί να θεωρηθεί ατύχημα; Αν είναι απρόβλεπτο από κάποιον που αδυνατεί να προβλέψει το οτιδήποτε και, ως εκ τούτου, είναι αναμενόμενο να εμπλακεί σε ατύχημα, λογίζεται αυτό, όντας αναμενόμενο, ατύχημα;
Τα περισσότερα από τα αυτοκινητικά συμβάντα που θεωρούμε ατυχήματα, ή φευ, δυστυχήματα, δεν είναι, στην πραγματικότητα, καθόλου ατυχήματα. Γιατί; Διότι θα πρέπει να είσαι εντελώς ηλίθιος για να μην τα περιμένεις. Δεν ξέρω εάν και κατά πόσον γίνομαι αντιληπτός…
Επιτρέψτε μου να εμβαθύνω. Διαθέτουμε ορισμένους, να τους πούμε μηχανισμούς, κανόνες; για να βοηθήσουμε στην πρόληψη –ή, τουλάχιστον, στη μείωση της πιθανότητας– ατυχημάτων. Ποιους; Φωτεινούς σηματοδότες, πινακίδες STOP και μονοδρόμησης, όρια ταχύτητας…
Σχεδόν όλα –αν όχι όλα– τα τροχαία ατυχήματα αφενός οφείλονται στον λεγόμενο ανθρώπινο παράγοντα και αφετέρου συμβαίνουν επειδή κάποιος… ανθρώπινος παράγων παραβιάζει ή αδιαφορεί για έναν ή για περισσότερους από αυτούς τους μηχανισμούς, κανόνες, νόμους, πινακίδες κ.λπ.
Σκεφτείτε τώρα πόσες φορές έχετε και σεις αγνοήσει, ή σκόπιμα παραβεί, κάποιον από αυτούς τους κανόνες που έχουν σχεδιαστεί για την πρόληψη ατυχημάτων και που, κατά… κανόνα, δεν είναι επιπόλαια καθορισμένοι, έχουν νόημα. Αυτό που λένε είναι: «Παραβίασέ με και πιθανότατα θα έχεις ατύχημα». Επομένως, εάν ένας νοήμων οδηγός παραβιάσει τον κανόνα, την πινακίδα, το όριο, θα πρέπει να περιμένει ότι μπορεί να έχει ατύχημα.
Για παράδειγμα, παραβιάζεις STOP. Αν το (αναμενόμενο) αποτέλεσμα είναι μια σύγκρουση, θεωρείται αυτή ατύχημα; Φυσικά και όχι. Ατύχημα –που είπαμε ότι είναι ένα απρόβλεπτο γεγονός– θα είναι αν δεν συμβεί σύγκρουση. Αν παραβιάζεις το όριο ταχύτητας σε κατοικημένη περιοχή [που πολύ σωστά μειώνεται τώρα στα 30 km/h] και (αναμενόμενα) παρασύρεις πεζό είναι αυτό ατύχημα; Προφανώς και όχι. Καλά έως εδώ; Τέλεια.
Γιατί λοιπόν τόσο πολλοί, τόσο συχνά αδιαφορούν για τους νόμους στους δρόμους; Γιατί τόσο πολλοί, τόσο συχνά αγνοούν τους κανόνες της κοινής λογικής; Θα σας πω γιατί: διότι τόσο πολλοί, τόσο συχνά γλυτώνουν δίχως να συμβεί ατύχημα. Και επειδή τόσο πολλοί, τόσο συχνά γλυτώνουν δίχως να συμβεί ατύχημα, συμβαίνουν ατυχήματα.
Αν δεν γλύτωναν θα ήταν πιο προσεκτικοί και, κατά συνέπεια, θα συνέβαιναν λιγότερα ατυχήματα. Όθεν: συμβαίνουν τόσο πολλά ατυχήματα διότι δεν συμβαίνουν όσα ατυχήματα χρειάζονται για να μη συμβαίνουν τόσο πολλά ατυχήματα. Παράλογο; Διόλου!
Η πρότασή μου, λοιπόν, είναι προφανής: για να μειωθεί ο αριθμός των ατυχημάτων, πρέπει να συμβαίνουν περισσότερα ατυχήματα. Και επειδή δεν μπορούμε να τα περιμένουμε όλα από την Πολιτεία, χρειάζεται καθένας από μας να κάνει ό,τι μπορεί.
Έτσι, την επόμενη φορά που κάποιος βγει από STOP ή περάσει με κόκκινο, μη φρενάρεις, τράκαρέ τον. Την επόμενη φορά που κάποιος σε κλείσει, μη τυχόν και ρίξεις το αυτοκίνητο στο πεζοδρόμιο ή σε κάνα δέντρο, βούλιαξέ του την πόρτα.
Και κάνε αυτές τις πράξεις ανιδιοτέλειας, αν όχι θυσίες γενναιότητας, σε ώρες που θα προκληθεί η μεγαλύτερη δυνατή αναστάτωση. Δεν έχει κανένα νόημα να συμβούν τα παραπάνω στις δύο το πρωί όταν ένας-δυο ξενύχτηδες ίσως πάρουν το μήνυμα – οι ώρες αιχμής είναι ό,τι πρέπει.
Άσε που οι ασφαλιστικές εταιρείες θα σας ευγνωμονούν αιώνια. Είναι δε πολύ πιθανόν να λάβετε μια επιστολή που θα λέει κάτι σαν κι αυτό:
Αγαπητέ ανιδιοτελή και ατρόμητε οδηγέ:
Η Παντελώς Ανεύθυνη Ασφαλιστική και Επενδυτική Εταιρεία ΕΠΕ επιθυμεί να σας ευχαριστήσει που, συνεισφέροντας ανιδιοτελώς στην πολιτική «Περισσότερα Ατυχήματα Σήμερα!», συμβάλλετε καθοριστικά στη μείωση του αριθμού των τροχαίων ατυχημάτων.
Ως εταιρεία, η ΠΑΑΚΕΕ σας ευγνωμονεί που κάνετε τον κόσμο καλύτερο. Άνθρωποι σαν κι εσάς, οδηγοί που δεν σκέφτονται τη δική τους ασφάλεια (και ασφάλιση), αλλά το καλό της ανθρωπότητας μακροπρόθεσμα, δίνουν νόημα και στο δικό μας έργο.
Σας ευχαριστούμε λοιπόν θερμά,
ΥΓ: Λόγω του υπερβολικά μεγάλου αριθμού αποζημιώσεων, το συμβόλαιό σας έχει ακυρωθεί από την προηγούμενη εβδομάδα.
Διαβάστε ακόμα: Γιατί χτυπάμε τους πεζούς στους δρόμους σαν να είναι κορύνες του μπόουλινγκ;