Ήρθε η ώρα του Βερολίνου για την Εθνική μας ομάδα (φωτογραφία: fiba.com).

 

Never satisfied, have to be consistent, will keep on fighting.
Tyler Dorsey

 

Στις 6 Ιουνίου 1987, όταν στην Αθήνα εκτυλισσόταν η τρίτη μέρα του Ευρωμπάσκετ, στο Βερολίνο (φυσικά: στο Δυτικό Βερολίνο) λάμβανε χώρα μια ροκ συναυλία που έμελλε να μείνει στην ιστορία ως απαρχή της αντίστροφης μέτρησης για την πτώση του Τείχους της Ντροπής, τον Νοέμβριο του 1989. Το γεγονός αυτό, μάλλον τα δύο αυτά γεγονότα, περιέργως συνάπτουν το πεπρωμένο του Βερολίνου με τη μοίρα της Εθνικής Ελλάδος, που το 1987 κατέκτησε το χρυσό μετάλλιο, και το 1989 ανέβηκε πάλι στο βάθρο, για το ασημένιο. Επίσης περιέργως, το ισόπαλο σκορ που οδήγησε τον τελικό του ’87 στην παράταση ήταν το εξής: 89-89. Κι όταν οι Σοβιετικοί έχασαν (πήγα να πω: γκρεμίστηκαν) ακούστηκε εξ ουρανού το θρυλικό «Τιρινίνι», γνωστό ως «Final Countdown», που σημαίνει βεβαίως την αντίστροφη μέτρηση: 3, 2, 1, per aspera ad astra, εκ του θανάτου στη ζωή, από τη φυλακή στην ελευθερία. Σιγά σιγά.

Τα παράδοξα είναι πολλά και μεγάλα: στις 30 Αυγούστου 2022, δύο ημέρες πριν από την πρεμιέρα του τρέχοντος Ευρωμπάσκετ, έσβησε ήσυχα ο γερο-Γκόρμπι, ο Μιχαήλ Γκορμπατσόφ, που νοερά τον κοιτάζω να καταφέρνει την πρώτη ρωγμή στο τείχος, εικάζω με το σφυρί, καθότι το δρεπάνι το κρατούσε για να διαρρήξει όλο το θλιβερό παραπέτασμα. Και να σκεφτείς ότι ο άνθρωπος αυτός πήγε άκλαυτος.

Ας ελπίσουμε ότι στον αγώνα με την Τσεχία θα αποφευχθούν τα άνοστα λογοπαίγνια με τους δίδυμους πύργους Γιάννη Αντετοκούνμπο και Γιώργο Παπαγιάννη.

Την προηγούμενη του θανάτου του Γκορμπατσόφ, στις 29 Αυγούστου, αλλά το 1956, γεννήθηκε στον επίγειο παράδεισο της Λαϊκής Δημοκρατίας της Γερμανίας ο Βίνφριντ Φρόιντεμπεργκ, που ύστερα από τριάντα χρόνια θα γινόταν ο τελευταίος άνθρωπος (ή εκ των τελευταίων) που επιχείρησε να δραπετεύσει από κει, επειδή ήταν αχάριστος και ο παράδεισος δεν του ήταν αρκετός. Tον Μάρτιο του 1989 ο Βίνφριντ έφτιαξε ένα αερόστατο που θα μετέφερε τον ίδιο και τη γυναίκα του στη Δύση.

Βεβαίως, οι γείτονες το αντιλήφθηκαν και ειδοποίησαν την αστυνομία, οπότε ο Βίνφριντ απογειώθηκε άρον άρον, και μόνος, για να μην κινδυνεύσει η αγαπημένη του. Ύστερα από πέντε ώρες πτήσης στο ψύχος, το αερόστατο έπεσε και ο Βίνφριντ βρέθηκε παγωμένος, νεκρός, στην όχθη μιας λίμνης. Τον Νοέμβριο της ίδιας χρονιάς έπεσε φυσικά και το Τείχος, αλλά η χήρα Σαμπίνε Φρόιντεμπεργκ, που είχε ανακριθεί και από τη Στάζι, δεν είχε κουράγιο να διασχίσει τη γέφυρα μόνη της. Μετά το βρήκε.

«Τον σκεφτόμουν διαρκώς», είπε τότε η Σαμπίνε. «Γι’ αυτό άργησα να περάσω. Είχε πεθάνει τον Μάρτιο και ήμασταν μόλις στον Νοέμβριο. Πέθανε γιατί το Τείχος ήταν κλειστό. Θα ήταν ζωντανός αν περίμενε μερικούς μήνες. Ήταν τόσο λυπηρό και ακατανόητο για μένα. Κι αν ήταν εδώ και έβλεπε την πτώση του Τείχους; Δεν μπορεί να δει τι συμβαίνει τώρα. Το μόνο που μένει είναι η θλίψη».

Η συγγραφέας Καρολίνε Λάμπους, που έγραψε γι’ αυτή την υπόθεση, λέει ότι ο Βίνφριντ ήλπιζε να πουλήσει στη Δύση την ιστορία του, ως μια ρομαντική περιπέτεια απόδραση δύο ερωτευμένων ανθρώπων. Τελικά έγινε πρωτοσέλιδο μόνος του. Κι όμως, λέω εγώ. Κι όμως.

Το τραγούδι που ξεχώρισε σε εκείνη τη συναυλία της 6ης Ιουνίου 1987, όταν άρχισε η αντίστροφη μέτρηση για την ελευθερία, αφηγούνταν μιαν ιστορία παρόμοια με του Ρωμαίου και της Ιουλιέττας, για δύο ερωτευμένα παιδιά, που το ένα ζούσε στο Δυτικό και το άλλο στο Ανατολικό Βερολίνο. Το αστείο είναι ότι το τραγούδι ήταν εμπνευσμένο από μιαν αληθινή αλλά όχι τόσο ρομαντική ιστορία, από ένα ειδύλλιο του μουσικού παραγωγού Τόνι Βισκόντι, ο οποίος απατούσε στο Βερολίνο την τότε σύζυγό του, τη γλυκιά Βρετανίδα τραγουδίστρια Μέρι Χόπκιν: Those were the days, my friend! Στο μεταξύ πέθανε και η βασίλισσα της Μεγάλης Βρετανίας. Και άλλοι.

Σε κάθε περίπτωση, η ως άνω απιστία αθωώνεται χάρη στο τραγούδι, και το μόνο που μένει δεν είναι η θλίψη, αλλά ο Έρωτας που γκρεμίζει τα τείχη με τη δύναμη της μουσικής ήδη από την Παλαιά Διαθήκη και τις σάλπιγγες στην Ιεριχώ. Το τραγούδι το ξέρετε, και θα το ακούσουμε αμέσως μόλις το αφιερώσω στην Επίσημη Αγαπημένη, με την ευχή να γκρεμίσει τα τείχη και στην καθημερινή ζωή εν Ελλάδι, μάλιστα με τους ίδιους (απεριόριστους) όρους όπως έπεσε το Τείχος της Ντροπής.

Αύριο ξημερώνει η ζοφερή 11η Σεπτεμβρίου, όταν έπεσαν οι Δίδυμοι Πύργοι στις ΗΠΑ, που ήταν η δολοφονία εκατοντάδων ανθρώπων από κάτι τρομοκράτες. Ας ελπίσουμε ότι στον αγώνα με την Τσεχία θα αποφευχθούν τα άνοστα λογοπαίγνια με τους δίδυμους πύργους Γιάννη Αντετοκούνμπο και Γιώργο Παπαγιάννη. Ούτε καν εγώ δεν έχω όρεξη, ίσως γιατί την ημέρα εκείνη ήμασταν επιφυλακή στο στρατόπεδο.

Το τρόπαιο μοιάζει με το ιερό δισκοπότηρο, το Γκράαλ, που θα πει ότι προϋποθέτει θυσίες και άσκηση, μιαν άρση σταυρού.

Οι αφίσες που έχουν κατακλύσει τους δρόμους της Αθήνας με πληροφορούν ότι την αυριανή ημέρα διάλεξε ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης της χώρας για να εκφωνήσει ομιλία σε φεστιβάλ επονομαζόμενο «Σπούτνικ». Από τον Σπούτνικ.

Την ημερομηνία (ημέρα και μήνα), εν προκειμένω 11/9, είναι γνωστό ότι οι Αμερικανοί τη γράφουν με πρώτο τον μήνα και κατόπιν την ημέρα, εξ ου 9/11. Με το δικό μας σύστημα, αν προσθέσω στο σχήμα και τη χρονολογία, θα γράψω 9/11/1989, όταν έπεσε το Τείχος και για λίγο, μπορεί για μια μέρα, πιστέψαμε ότι η ένωση του κόσμου είχε γίνει πραγματικότητα. Κούνια που μας κούναγε. Ύστερα από δώδεκα χρόνια ο κόσμος έγινε χίλια κομμάτια, σαν επιστροφή στο μηδέν: Ground Zero. Κι όμως, επιμένω εγώ∙ κι όμως: το μηδέν σημαίνει την απαρχή της εκτόξευσης. Ad astra.

Ώστε δεν θα ήταν σωστό να απελπίζεστε, ούτε να εγκαταλείπετε τον αγώνα. Στο γήπεδο του χωριού μου, όταν νύχτωνε και οι μανάδες φώναζαν να επιστρέψουμε σπίτι, εμείς ανάβαμε τα φανάρια στα μηχανάκια, τα στρέφαμε στις μπασκέτες ως να ήταν προβολείς, και συνεχίζαμε να παίζουμε μέχρι τη νίκη. Νομίζω ότι ακόμη αυτό κάνουμε, με τη μεσολάβηση της Εθνικής Ελλάδος. Που είναι ένα κερί στο σκοτάδι.

Χθες (9/9)  έγραφα ότι η εθνική μας μπορεί να ορίσει μιαν αλλαγή παραδείγματος σχετικά με την αντίληψη που έχουμε για το παιχνίδι, και εννοούσα την καθημερινή ζωή, κυρίως τη δική μου. Σήμερα το παράδειγμα θα το πω καθαρότερα, με δώδεκα λέξεις, μία για κάθε παίκτη και όλες για όλους, και το προπονητικό και ιατρικό τιμ.

Αφοσίωση, προσοχή, δουλειά, αυταπάρνηση, πάθος, χαρά, θέληση, ομόνοια, αλληλεγγύη∙ πίστη, ελπίς, αγάπη.

Κανένα άλλο αποτέλεσμα δεν με ενδιαφέρει, καμιά άλλη εξέλιξη. Η Εθνική Ελλάδος το τρόπαιο το έχει κερδίσει, είναι ο τρόπος που μόλις περιέγραψα. Αν θα το σηκώσουμε μαζί της κι εμείς, αυτό είναι μια άλλη ιστορία. Το τρόπαιο μοιάζει με το ιερό δισκοπότηρο, το Γκράαλ, που θα πει ότι προϋποθέτει θυσίες και άσκηση, μιαν άρση σταυρού. Όλοι το χειροκροτούν, αλλά λίγοι αγωνίζονται για να το σηκώσουν.

Σε αυτούς αφιερώνω το αποψινό τραγουδάκι, και τους βλέπω σε ένα σημείο μηδέν, στην αρχή μιας άλλης κατάστασης. Το ζήτημα βέβαια είναι να πάω να τους βρω. Καλό είναι να χειροκροτούμε τα πρότυπα, ακόμη καλύτερο να τα μιμούμαστε.

Όταν έπεσε το Τείχος (φωτογραφία: bbc.com)

Λοιπόν, το γήπεδο άνοιξε και περιμένει. Είναι ένας ελεύθερος τόπος και είναι πάνω απ’ όλα ο τρόπος λίγων παιδιών να αγωνίζονται. Μια πατρίδα στα απεριόριστα όρια που εκβάλλουν στον ουρανό: Look up, Sabine! Το μόνο που μένει είναι άστρα και σκόνη στο διάστημα, το άκτιστο φως που δεν σβήνει, που θα πρέπει να αρκεί. Το στρέφω (ξανά και ξανά) στο παρκέ, στην αλάνα, σε κάποια σκηνή: Let’s go.

Δυτικό Βερολίνο, 6 Ιουνίου 1987. Ντέιβιντ Μπάουι, αφιερωμένο εξαιρετικά: I, I will be king / And you, you will be queen / Though nothing will drive them away / We can be heroes just for one day / We can be us just for one day…

Ό,τι κι αν γίνει μέσα στις επόμενες μέρες (στο τουρνουά, στη ζωή) ακράδαντα πιστεύω ότι αυτή τη μέρα δεν μπορεί να μας την πάρει κανείς. Και υποψιάζομαι ότι η μέρα αυτή μπορεί να διαρκέσει για πάντα, ότι μπορεί ήδη, και προ πολλού, να διαρκεί: τιρινίνι, τιρινινί. Δεν θα πω άλλα, για να μη με πάρετε με τις πέτρες, ή με τα σουβενίρ απ’ το Τείχος της Ντροπής. Με τη νίκη, λοιπόν, και καλή λευτεριά∙ εννοώ: φτου ξελευτερία για όλους.

Υ.Γ. Στη μνήμη του Γιώργου Κωνσταντινίδη, που ήθελα να τον κεράσω ένα ποτό και δεν πρόλαβα.

 

Διαβάστε ακόμα: Η Εθνική Ελλάδος και η Σκάλα του Μιλάνου. H υπέροχη απλότητα του μπάσκετ.

 

 

x Ακολουθήστε το Andro στο Facebook

Button to top