Μια ταβέρνα για κάθε εκατό Έλληνες…

Εάν αποσυνθέσεις την Ελλάδα, στο τέλος θα δεις να σου απομένουν μια… χωριάτικη, μια αναμμένη θράκα και οι ψάθινες καρέκλες μιας ταβέρνας (Φωτογραφία: Μόνικα Κρητικού).

Κάθε σοκάκι και καφέ, κάθε γωνιά και πίτσα. Βάλε και τα τυροπιτάδικα, μπεργκεράδικα, σουβλατζίδικα, κεμπαμπτζίδικα, ταβέρνες, εστιατόρια, χιπστεράδικα φαγάδικα, και ιδού, ο επιχειρηματικός χάρτης της Ελλάδας αναδύεται γεμάτος μυρωδιά από κοψίδια, ζύμες και μπαχάρια. Μια χώρα η οικονομία της οποίας βασίζεται στην πώληση προϊόντων που λίγες μόλις ώρες μετά την κατανάλωσή τους θα έχουν καταλήξει στην… Ψυττάλεια.

Το ζητούμενο της επιχειρηματικότητας στην Ελλάδα επανέρχεται στο προσκήνιο κάθε φορά που μια κρίση πέφτει σαν τον ουρανό στο κεφάλι μας. Ετησίως, δηλαδή, την τελευταία δεκαετία. Αλλά το φετινό καλοκαίρι για πρώτη φορά μιλήσαμε ειλικρινά. Η πανδημία του κορονοϊού που έφερε την εξαΰλωση του τουριστικού προϊόντος μας έκανε να παραδεχτούμε το προφανές: Εκτός από τον παρασιτικό δημόσιο τομέα που απομυζά συστηματικά τον ιδιωτικό, ο τελευταίος είναι εξόχως προβληματικός αφού ουσιαστικά έχει επικεντρωθεί στη μονοκαλλιέργεια των υπηρεσιών.

Τα στατιστικά στοιχεία επίσημων φορέων αναφέρουν ότι στην Ελλάδα λειτουργούν περίπου 100.000 επιχειρήσεις εστίασης κάθε είδους. Ας σκεφτούμε λίγο καλύτερα τι σημαίνει αυτό. Για κάθε 100 Έλληνες αντιστοιχεί κάποιο φαγάδικο ή ποτάδικο. Ούτε στη Ρώμη του Καλιγούλα δεν πρέπει να υπήρχε αυτή η αντιστοιχία.

Φυσικά κανείς δεν μπορεί να κατηγορήσει τους επιχειρηματίες που δραστηριοποιούνται στον κλάδο. Το αντίθετο, μάλιστα. Έχουν βάλει λεφτά, έχουν επενδύσει, πληρώνουν υπαλλήλους, προμηθευτές, φόρους και ασφαλιστικές εισφορές. Για να μην κοροϊδευόμαστε, αυτοί είναι από τους κύριους αιμοδότες του σπάταλου κράτους.

Ωστόσο το επιχειρηματικό αυτό τοπίο είναι θνησιγενές. Και αυτό είναι κάτι που πρέπει να παραδεχτούμε. Σύμφωνα με την Πανελλήνια Ένωση Καταστημάτων Καταναλωτών Εστίασης και Διασκέδασης, το 95% των επιχειρηματιών του κλάδου δεν έχουν καν την πιστοληπτική ικανότητα να πάρουν ένα μικρό δάνειο. Με απλά λόγια η οικονομική τους κατάσταση είναι τέτοια που ουσιαστικά αποκλείει τη συνέχιση της λειτουργίας τους.

Αν αυτή είναι η πραγματικότητα, το κρίσιμο ερώτημα είναι γιατί γίναμε όλοι σουβλατζήδες και καφετζήδες. Η απάντηση που έλαβε η στήλη από επιχειρηματία που δραστηριοποιείται αποκλειστικά εκτός εστίασης είναι αφοπλιστική: «γιατί μόνο στην εστίαση πληρώνεσαι στην ώρα σου και έχεις επαρκές cash flow.  Θα παραγγείλει ο πελάτης fredo espresso; Θα τον πληρώσει επί τόπου. Θα παραγγείλει ένα κιλό προβατίνα; Επίσης». Αντίθετα, η υπόλοιπη αγορά πορεύεται με επιταγές – εξάμηνες στην καλύτερη περίπτωση – με τον μόνιμο τρόμο ποιες από αυτές θα σκάσουν. Στο μεταξύ τα έξοδα τρέχουν. Μισθοδοσίες, εφορίες, λογαριασμοί ΔΕΚΟ, προμηθευτές…. Ο κατάλογος δεν έχει τέλος.

Στην πραγματικότητα, η κρίση του κορονοϊού αποκάλυψε πόσο γυμνός είναι ο βασιλιάς των υπηρεσιών – ειδικά του τουρισμού και της εστίασης -, το επιχειρηματικό μοντέλο που επιλέξαμε πριν από περίπου 40 χρόνια. Ένα μοντέλο που υποσχόταν γρήγορα και μεγάλα κέρδη που δεν θα εξαφανίζονταν, όσο «ο Ήλιος της Ελλάδας» θα συνέχιζε να λάμπει, έλκοντας τις μέλισσες – πελάτες να καταθέσουν τον οβολό τους, τιμή στο αιώνιο ελληνικό καλοκαίρι.

Τώρα, λοιπόν, που το χρυσωρυχείο της εστίασης έπαψε να λάμπει είναι καιρός να δούμε από την αρχή πως θα πορευτούμε τα επόμενα χρόνια. Μια χώρα που θα παράγει προϊόντα μεγάλης προστιθέμενης αξίας ή ένας τόπος σερβιτόρων, πολλοί εκ των οποίων μάλιστα είναι πτυχιούχοι πανεπιστημίων, σε κλάδους που ουδέποτε φροντίσαμε να αναπτύξουμε;

«Εάν αποσυνθέσεις την Ελλάδα, στο τέλος θα δεις να σου απομένουν μια ελιά, ένα αμπέλι κι ένα καράβι», έγραφε ο Ελύτης. Θα είναι κρίμα σήμερα να παραμείνουμε μια χώρα που αν την αποσυνθέσεις θα βρούμε μια… χωριάτικη και μια αναμμένη θράκα.

Διαβάστε ακόμα: Τι είναι η πατρίδα μας; Η ταβέρνα που εκθειάζει ο κύριος Σμιθ;

TAGS :
Ελλάδα Εστίαση Κρίση οικονομία

x Ακολουθήστε το Andro στο Facebook