
Ιδού η πλατεία, ιδού και το άγαλμά της. Φευ, δεν ταιριάζουν.
Το μνημείο Εθνικής Συμφιλίωσης στην Πλατεία Κλαυθμώνος. Το μνημείο Πεσόντων Αεροπόρων στην Πλατεία Καραϊσκάκη. Η Αναδυομένη στη συμβολή Ερμού και Νίκης. Κάθε πόλη έχει δικαίωμα στα… άσχημα αγάλματα και η Αθήνα, αν μη τι άλλο, έχει την τιμητική της. Τα τρία προαναφερθέντα είναι μερικά από αυτά που υπάρχουν στην πρωτεύουσα κι αντί να κοσμούν τους δρόμους σε αφήνουν με την απορία: τι ήθελε να φτιάξει ο καλλιτέχνης.
Η δεύτερη απορία είναι, επίσης, πρόδηλη: άντε και ο καλλιτέχνης το έφτιαξε. Με γεια του και με χαρά του. Γιατί το δημοτικό συμβούλιο το δέχθηκε; Με ποια κριτήρια αισθητικής και καλλιτεχνίας; Τα ίδια ερωτήματα αναφύονται και με το νέο άγαλμα που θα υπάρχει στην πλατεία Αριστοτέλους στη Θεσσαλονίκη.
Το όνομα αυτού: «Γυναίκα σε λεωφορείο» και είναι φτιαγμένο από τον γλύπτη Μανώλη Τζομπανάκη, το οποίο, σύμφωνα με τον καλλιτέχνη, συμβολίζει τη μάχη της γυναίκας στην καθημερινότητά της προκειμένου να μετακινηθεί για τις υποχρεώσεις της.
Εμείς θα λέγαμε πως αν είναι έτσι η γυναίκα που μετακινείται με το λεωφορείο, τότε καλύτερα να πάει με τα πόδια. Ο ίδιος ο γλύπτης αναφέρει ότι εμπνεύστηκε το έργο το 1976 περιμένοντας σε μια στάση λεωφορείου και σχεδίασε τους πολίτες που ανάμεναν να επιβιβαστούν. Εδώ, ίσως, υπάρχει μια κάποια εξήγηση. Από το 1976 έως σήμερα πολλά πράγματα έχουν αλλάξει. Και οι γυναίκες, φυσικά.
Αυτό το άγαλμα φέρνει στο νου τα ρώσικα αγάλματα επί εποχής Σοβιετικής Ένωσης. Πολύς σοσιαλιστικός ρεαλισμός και ελάχιστη ομορφιά. Οι πτυχώσεις του φορέματος μοιάζουν σαν εξώραφα. Το σηκωμένο χέρι σαν να είναι η Πασιονάρια σε διαδήλωση. Τα πόδια σαν να ανήκουν σε γίγαντα. Το αφαιρετικό πρόσωπο σε φαντασματική μορφή.
Κρίμα, διότι αυτό το άγαλμα τοποθετήθηκε σε μια από τις ομορφότερες πλατείες της χώρας, την Αριστοτέλους, την οποία περιαβάζουν καθημερινά χιλιάδες Θεσσαλονικείς (και όχι μόνο). Γιατί θα πρέπει να έρχονται σε επαφή με κάτι τέτοιο; Ποιος το έκρινε ότι αξίζει να ανεγερθεί; Τι του βρήκε; Θα είχε ενδιαφέρον να ακούγαμε το σκεπτικό της απόφασης να τοποθετηθεί αυτό το άγαλμα στην πόλη. Αν μπορεί να δοθεί επαρκής απάντηση για κάτι τέτοιο.
Επειδή τελευταία γίνεται λόγος για το τι είναι τέχνη και τι δεν είναι, καλό είναι να επανατοποθετηθούμε όλοι επί του ζητήματος, αλλά το σημαντικότερο είναι να μας δώσουν τα φώτα τους αυτοί που πραγματικά γνωρίζουν. Μια χαρά τεχνοκριτικούς έχουμε στη χώρα μας, καλό θα ήταν να πάρουν θέση για τις κακοτεχνίες ή μη των ημερών μας.
Διαβάστε ακόμα: Το Παρίσι είναι η… «έμπνευση» πίσω από το logo του Μετρό Θεσσαλονίκης;