Η ΕΡΤ με τα μάτια της ΕΕ

Φωτογραφία: Notis Athanasopoulos via Flickr

Η ΕΡΤ αποτελεί ιδρυτικό μέλος της EBU, του ευρωπαϊκού φορέα δημοσίων μέσων ενημέρωσης από το 1950. Αυτό το ταχύτατο κλείσιμο ενός σταθμού φαίνεται ότι είναι το πρώτο στην ιστορία της δημόσιας ραδιοτηλεόρασης της EBU. Η, συρρικνούμενη, EBU βρίσκεται ως εκ τούτου σε εγρήγορση για το θέμα.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν ζήτησε το κλείσιμο της ΕΡΤ. Ούτε θα μπορούσε να το κάνει, αφού δεν αμφισβητείται η αυτονομία της ελληνικής κυβέρνησης ως προς την ευθύνη του τομέα της δημόσιας διοίκησης με βάση την αρχή της επικουρικότητας (συνθήκη Άμστερνταμ). Η Task Force για την Ελλάδα της ΕΕ δεν έχει ζητήσει το κλείσιμο συγκεκριμένων δημοσίων οργανισμών. Η απόφαση της ελληνικής κυβέρνησης θα πρέπει να τοποθετηθεί στο ορθό πλαίσιο των αναγκαίων αλλαγών που πρέπει να γίνουν για τον εκσυγχρονισμό της Ελλάδας.

Ως προς τα εργασιακά: Από πλευράς ΕΕ αποδίδεται ιδιαίτερη σημασία στην τήρηση όλων των νόμων και συμβάσεων, ελληνικών και ευρωπαϊκών, που ρυθμίζουν τα θέματα προσωπικού, καθώς και στη λήψη όλων των μέτρων για την αντιμετώπιση της δυσάρεστης κατάστασης που βρίσκεται το προσωπικό της ΕΡΤ.

Επιπλέον, η ΕΕ υποστηρίζει τον ρόλο της δημόσιας ραδιοτηλεόρασης, ως αναπόσπαστο μέρος της δημοκρατίας. Γιατί συμβάλλει, ακόμη και υπό τις δυσμενέστερες οικονομικές περιστάσεις, στην απαραίτητη πολυφωνία των μέσων ενημέρωσης, καθώς και στην ποιότητα και την προαγωγή της πολιτιστικής πολυμορφίας, αφού η ίδια η ΕΕ βασίζεται στη θεμελιώδη αρχή της ενότητας μέσα από τη διαφορετικότητα. Προσοχή όμως, η ενότητα μέσα από τη διαφορετικότητα, επιβαίνουν σε μια και δεν «πατούν» σε δύο βάρκες στις οποίες συνηθίζουμε να «πατούμε» ταυτοχρόνως κατά το δοκούν, άλλοτε ως οπαδοί ενός ανεξέλεγκτου συγκεντρωτισμού περιμένοντας τα πάντα από τις Βρυξέλλες, άλλοτε ως εθνικοί εγωϊστές με σύνδρομα εθνικής ανωτερότητας. Αυτό δεν σημαίνει ότι η ΕΕ συνταγογραφεί την οργάνωση της δημόσιας ραδιοτηλεόρασης στα κράτη. Κάτι τέτοιο δεν μπορεί να συμβεί, γιατί θα συνιστούσε παρέμβαση στις ιδιαιτερότητες και την κυριαρχία. Με βάση το πρωτόκολλο αριθ. 29 σχετικά με το σύστημα της δημόσιας ραδιοτηλεόρασης της Συνθήκης της Λισαβόνας, τα κράτη είναι ελεύθερα να καθορίζουν τους όρους της δημόσιας χρηματοδότησης εφ’ όσον οι εθνικές διατάξεις σέβονται τις θεμελιώδεις ελευθερίες τις οποίες εγγυάται η Συνθήκη. Η ΕΕ χαιρέτισε τη δέσμευση από πλευράς ελληνικής κυβέρνησης για ένα νέο και βιώσιμο φορέα δημόσιας ραδιοτηλεόρασης.

Ως προς τη νομιμότητα του νέου φορέα: Κάθε νέος ραδιοτηλεοπτικός φορέας θα πρέπει να συμμορφώνεται με όλους τους κανόνες της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων των κανονισμών όσον αφορά τη δημόσια χρηματοδότηση, το φάσμα, τη διαφήμιση και όλους τους άλλους τομείς που καλύπτονται από τον οπτικοακουστικό τομέα και τις οδηγίες για τις υπηρεσίες ραδιοτηλοψίας και τον ανταγωνισμό. Ως προς το δίκαιο του ανταγωνισμού, δεν φαίνεται να έχει τεθεί.

Ως προς την απαιτούμενη διαβούλευση των κοινωνικών εταίρων: Τα κράτη οφείλουν να διασφαλίζουν ότι οι δημόσιες επιχειρήσεις που ασκούν οικονομική δραστηριότητα τηρούν τις υποχρεώσεις τους, διαβουλεύονται με τους εργαζόμενους πριν από σημαντική συρρίκωση του προσωπικού με βάση την οδηγία 2002/14/ΕΚ, καθώς και με βάση την οδηγία για τις ομαδικές απολύσεις (98/59/ΕΚ). Οι υποχρεώσεις αυτές υφίστανται ακόμη και όταν οι δημόσιες επιχειρήσεις παύουν να υφίστανται. Προφανώς, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή συγκεντρώνει όλο το σχετικό υλικό σχετικά με τα γεγονότα που προηγήθηκαν του κλεισίματος της ΕΡΤ και ίσως η Ελλάδα βρεθεί εκτεθειμένη. Είναι γεγονός ότι στην Ελλάδα δεν διαθέτουμε, διοίκηση και διοικούμενοι, την κατάλληλη κουλτούρα διαβούλευσης, μη προειλημμένων αποφάσεων και προσχηματικού διαλόγου, αλλά και μη παρελκυστικού και σκοπίμως ατέρμονος διαλόγου.

Ως προς την πολυφωνία των ΜΜΕ: Η ΕΕ επιδιώκει να διασφαλίσει τον σεβασμό της πολυφωνίας των μέσων ενημέρωσης, δεδομένου ότι αυτός αποτελεί θεμελιώδη αξία που κατοχυρώνεται στον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων (Συνθ. Νίκαιας, Λισαβόνας), ως πυλώνας της δημοκρατικής κοινωνίας. Η ΕΕ αξιολογεί συστηματικά την κατάσταση της πολυφωνίας στα ΜΜΕ των κρατών.

Ως προς τις δεσμεύσεις του ελληνικού κράτους στο πλαίσιο των συμφωνιών με την ΕΕ για μια συνολική συρρίκνωση του προσωπικού του δημοσίου: Η Ελλάδα έχει δεσμευτεί να προβεί σε 15.000 υποχρεωτικές απολύσεις μέχρι το τέλος του 2014, εκ των οποίων οι 4.000 εντός του 2013. Είναι πιθανή λοιπόν μια τέτοια σχέση.

Ως προς τον «αυταρχικό» χαρακτήρα της πράξης νομοθετικού περιεχομένου: Οι πράξεις νομοθετικού περιεχομένου προβλέπονται από το άρθρο 44 παρ. 1 του Συντάγματος σε έκτακτες περιπτώσεις εξαιρετικά επείγουσας και απρόβλεπτης ανάγκης, ωστόσο δεν υπάρχει ο αναγκαίος χρόνος ή η δημοσιοποίηση της πρόθεσης ψήφισης του απειλεί να τον καταστήσει άνευ ουσίας ή να εκθέσει την κυβέρνηση σε δυσανάλογο κόστος από το προσδοκώμενο όφελος για το κράτος. Το κλείσιμο ενός δημοσίου οργανισμού, όπως παλαιότερα η υποτίμηση της δραχμής, δεν προαναγγέλλονται. Oι πράξεις αυτές υποβάλλονται στη Bουλή για κύρωση εντός 40 ημερών. Η αλήθεια είναι ότι έχει γίνει κατάχρηση της διάταξης αυτής ανέκαθεν στην Ελλάδα, κατ’ αναλογία της καταστρατήγησης των νόμων γενικώς από, άτομα, συνδικαλισμό, κόμματα, διοίκηση και κυβερνήσεις. Η συναφής έκδοση πράξεων νομοθ. περιεχομένου μόνο το 2012 έγινε 26 φορές! Με τον τρόπο αυτό έχουν ρυθμισθεί θέματα συντάξεων, εθνικής ασφάλειας, κοινωνικών παροχών, τραπεζικής ανακεφαλαιοποίησης κ.α., ενώ προσφάτως παρατάθηκε με τέτοια πράξη το καθεστώς της μη εκπλειστηρίασης ακινήτων. Η πράξη νομοθετικού περιεχομένου δεν είναι ούτε αντισυνταγματική, ούτε αντιδημοκρατική. Σε όλες τις χώρες της ΕΕ προβλέπονται με τον ένα ή τον άλλο τρόπο τέτοιου είδους έκτακτες νομοθετικές διαδικασίες, αν και η επίκλησή τους δέον όπως περιορίζεται στο ελάχιστο. Τέλος, η ΠΝΠ δεν προσβάλλεται δικαστικά ούτε ακυρώνεται αναδρομικά ακόμη και αν δεν υπερψηφιστεί από τη Βουλή.

Ως προς το τέλος υπέρ ΕΡΤ που εισπράττεται μέσω της ΔΕΗ: Αυτό, όσο παράλογο κι αν είναι, έχει κριθεί από τα ελληνικά και ευρωπαϊκά δικαστήρια ως νόμιμο. Η χρηματοδότηση της δημόσιας ραδιοτηλεόρασης στα άλλα ευρωπαϊκά κράτη γίνεται με διάφορους τρόπους, είτε μέσω της φορολογίας είτε ως τέλος. Πιθανόν μια μεικτή χρηματοδότηση, υποχρεωτικώς δια της φορολογίας και όσοι κάνουν χρήση διαμέσου ειδικώς εισπραττόμενου δημοτικού τέλους, θα ήταν μια λύση.

Τέλος, στην εποχή της έκρηξης της φυσικής κινητικότητας των ανθρώπων, του διαδικτύου και της διαδικτυακής εικόνας, της κινητής τηλεφωνίας και της ελεύθερης ραδιοτηλοψίας, της ποιοτικής εμβάθυνσης και της γεωγραφικής επέκτασης της δημοκρατίας και της ελευθερίας, της παγκοσμιοποίησης και της επικείμενης επιτάχυνσης του εγχειρήματος της ευρωπαϊκής ενοποίησης, η έμμονη απαίτηση για κρατικώς παρεχόμενη τηλεόραση, αντί μιας πλουραλιστικής δημόσιας ραδιοτηλοψίας, ηχεί ως αναχρονισμός. Ας μην ξεχνάμε ότι σήμερα πολλαπλασιάζονται οι άνθρωποι που μορφώνονται, παρακολουθούν και συμμετέχουν ενεργά στις πολιτικές, κοινωνικές, πολιτιστικές, επιστημονικές και οικονομικές εξελίξεις χωρίς να παρακολουθούν οποιαδήποτε τηλεόραση.

Ο Νίκος Γιαννής, ιδρυτής της οργάνωσης Ευρωπαϊκή Έκφραση, εργάζεται στις Βρυξέλλες στον τομέα της διαχείρισης γνώσης στο πλαίσιο της αναπτυξιακής βοήθειας.

TAGS :
ερτ

x Ακολουθήστε το Andro στο Facebook