Oλοι δεχτήκαμε τεράστιες αλλαγές στη ζωή μας το τελευταίο διάστημα, με ανατιμήσεις στο κόστος ζωής και αλλεπάλληλες μειώσεις στο εισόδημα.
Το μόνο που δεν άλλαξε είναι η πολιτική πρακτική. Στο δημόσιο, μειώθηκαν οι αμοιβές, απολύσαμε σχολικούς φύλακες, τεχνικά συνεργεία, διοικητικούς υπαλλήλους, αλλά διατηρούμε δομές που κανείς δεν αγγίζει, κανείς δεν συζητάει, κανείς «δεν βλέπει». Γιατί;
Η λογική τους, αυτή που δεν μπορεί να διαχωρίσει τον ποταμό (κοινωνία) από την κοίτη του ποταμού (κράτος και θεσμικό πλαίσιο), αδυνατεί να προσφέρει πειστικές δικαιολογίες για τα αποτελέσματά της εφόσον στερείται ορθολογικού ειρμού και συνακόλουθου στρατηγικού σχεδίου.
Ανδρώθηκαν πολιτικά στο στρεβλό πλαίσιο όπου «το Κράτος ήταν Εκείνοι»• από την εύρεση κλίνης σε νοσοκομείο για εγχείριση αμυγδαλών, μέχρι την υδροδότηση μιας μεγάλης επιχείρησης ήταν θέματα που «λύνονταν» στους προθάλαμους των γραφείων τους. Όσα περισσότερα «έλυνες», τόσο περισσότερο ανέβαιναν οι πιθανότητες εκλογής, επανεκλογής, υπουργοποίησης και ούτω καθεξής. Στη ζαλάδα των δανεικών, νόμισαν πως εκείνοι ήταν και η κοίτη και ο ποταμός, ενώ σε μια εύρυθμη πολιτεία κανόνων δεν έπρεπε να είναι τίποτα από τα δύο.
Έβλεπα έναν απολυμένο σχολικό φύλακα από τη Λάρισα σήμερα το πρωί σε μια λαϊκή ενημερωτική εκπομπή –από αυτές που σνομπάρουμε γιατί λαϊκίζουν… Ουδείς έχει μια ψύχραιμη απάντηση στο «γιατί απολύθηκα» που κραύγαζε ξανά και ξανά. Αλήθεια, ποιος έκανε την ιεράρχηση αναγκαιότητας και έφτασε τόσο γρήγορα στους σχολικούς φύλακες, και σε ποιον την παρουσίασε; Τι απέγινε η λίστα Πάγκαλου και οι 650 νέοι οργανισμοί που συστήθηκαν επί Καραμανλή μέσα σε μία εξαετία;
Στο παράδειγμα της Αθήνας, ποιος εξορθολογισμός βάζει την παραμονή της καθαριότητας στο δημόσιο με κόστος, ή την διατήρηση της πέμπτης ή έκτης τη τάξει Φιλαρμονικής του δήμου (στις λιτανείες που απασχολούνται το περισσότερο του χρόνου της προηγούνται οι Φιλαρμονικές των σωμάτων ασφαλείας – Αεροπορίας, Ναυτικού, Πυροσβεστικής, Αστυνομίας, και λοιπά) πάνω από τους σχολικούς φύλακες; Ουδείς γνωρίζει… Ή κάνει πως δεν γνωρίζει, για να μην αναλάβει το κόστος «της γνώσης».
Επίσης δυσεξήγητο το γιατί αποφασίζει το Υπουργείο Εσωτερικών ή το Διοικητικής Μεταρρύθμισης για αυτά τα ζητήματα, και όχι οι εκλεγμένοι δήμαρχοι. Αν το ζητούμενο είναι η μείωση δαπανών, γιατί δεν μείωσαν απλά την επιχορήγηση από το κράτος; Κι ας βγάλουν τα μάτια τους οι εκλεγμένοι της Τοπικής Αυτοδιοίκησης να βρουν τη λύση.
Δεν είδα κανένα εξορθολογισμό που να μέτρησε τη δαπάνη των σχολικών κτηρίων της επικράτειας, να έκανε τη διαίρεση για να βγάλει κάποιο συντελεστή επιδότησης ανά τετραγωνικό μέτρο και κτηριακό συγκρότημα στην Επικράτεια, και να τα μοιράσει κατόπιν αναλογικά στις δημοτικές αρχές. Είδα μόνο τα τετραγωνικά της ιδιωτικής περιουσίας να χαρατσώνονται για να πληρώσουν δαπάνες που ακόμα και σήμερα δεν έχουν ιεραρχηθεί.
Είναι πρόδηλο ότι ακόμα και εσωτερικά στο κράτος η κάθε διακυβέρνηση φέρεται στις κατώτερες βαθμίδες όπως και στους πολίτες: οι υπουργοί νομίζουν ότι έχουν τη γνώση και την αρμοδιότητα να ορίσουν τα πάντα. Ακόμα κι αν κάθονται στην καρέκλα για μερικές εβδομάδες ή μήνες. Ουδείς έχει τη σεμνότητα να περιορίσει τις εξουσίες του είτε με νομοθετικές παρεμβάσεις αποκέντρωσης και ανάθεσης αρμοδιοτήτων, είτε με ανοιχτές διαβουλεύσεις όπου η σκέψη του θα κριθεί και θα συμπληρωθεί από τους άμεσα ενδιαφερόμενους και τους γνώστες κάθε αντικειμένου. Η διακυβέρνηση του «ξέρεις ποιος είμαι Εγώ».
Ναι, ξέρω ποιος είσαι εσύ και δεν κάνεις τίποτα για να το ξεχάσω. Είσαι αυτός που «τα ξέρει όλα», και ανέβηκε στη σκάλα της πολιτικής κάνοντας ρουσφέτια σε όποιον είχε μπλεχτεί στο κουβάρι της γραφειοκρατίας που δεν θες να αλλάξει• γιατί χωρίς αυτήν είσαι χαμένος. Και γυμνός, σε ό,τι αφορά τις ευθύνες των αποφάσεων που δεν πήρες, και δεν θα πάρεις.
Το συμπέρασμα είναι προφανές: Το μόνο που μετράει, το μόνο που ζυγίζει, αυτό το πολιτικό προσωπικό είναι τους παράγοντες επανεκλογής του. Αυτό είναι ακόμα και σήμερα το κριτήριο της άσκησης πολιτικής, και άρα του «εξορθολογισμού» που δεν μπορούν να δικαιολογήσουν. Πώς θα ξεφύγουν από την ριζοσπαστικοποίηση της ψήφου όποιου βρίσκεται αντιμέτωπος με τον ανορθολογισμό των αποφάσεών τους μόνο δεν μας είπαν.
Θα είναι έκπληκτοι πάλι μετά τις όποιες εκλογές, ενώ οι ελίτ θα κατηγορήσουν για μια ακόμα φορά τους «νεοκομμουνιστές» και τους «Χρυσαυγίτες». Σε αυτό ας απαντήσουν οι πρωτοβουλίες του Κέντρου και της Κεντροαριστεράς, ο κόσμος που κινείται μεταξύ της «ανανεωτικής αριστεράς και της φιλελεύθερης δεξιάς» αν θέλουν να φανούν χρήσιμοι. Δεν έχουν κάτι να χάσουν από τα χαμηλά που ξεκινάνε. Μόνο να κερδίσουν. Μια καλή αρχή θα ήταν να βάλουν μια κόκκινη γραμμή: αυτή που θα τους διαχωρίσει από τους «ξέρεις ποιος είμαι Εγώ». Ίδωμεν.