Είμαστε ήδη αθάνατοι;

Θα θέλαμε να είμαστε κάτι σαν… Ντόριαν Γκρέι; Για πάντα νέοι, με τη σιγουριά της αιωνιότητας να μας ακολουθεί;

Από σύμπτωση, είδα –και ανέβασα στη σελίδα μου στο Facebook διαδοχικά– δυο εντυπωσιακά βιντεάκια. Στο πρώτο, ακούγεται το ανάλαφρο θρόισμα του αδύναμου ανέμου που φυσάει πάνω στον πλανήτη Άρη όπως φτάνει στη Γη μέσα από τους αισθητήρες του InSight, του πιο πρόσφατου μηχανισμού που έστειλε η ΝΑΣΑ για να διερευνήσει τον «κόκκινο πλανήτη». Δεν ακούγεται εύκολα, χρειάζεται ενίσχυση, όμως είναι εκεί. Υπάρχει. Και η εμπειρία είναι συγκλονιστική. Όπως σχολίασε μια φίλη, «δεν περίμενα ποτέ στη ζωή μου να ακούσω τον άνεμο σε έναν άλλον πλανήτη».

Στο δεύτερο, βλέπουμε ένα ρεπορτάζ για μια εντυπωσιακή παράσταση με το ψηφιακά επεξεργασμένο ολόγραμμα της Μαρίας Κάλλας να αποδίδει μιάμιση ώρα με κορυφαίες άριές της σε ένα σόου με ζωντανή ορχήστρα. Δεν είναι κάτι καινούργιο σαν ιδέα, παλιότερα μπορεί να την βλέπαμε απλώς από μια κινηματογραφική οθόνη. Όμως είναι απίστευτα «ζωντανή». Τόσο που άλλοι φίλοι αναρωτήθηκαν με σχόλιά τους αν αυτή είναι η υπόσχεση της αθανασίας για όλους μας.

Πρόκειται βέβαια για μια αθανασία που είναι γνωστή στην ανθρωπότητα εδώ και χιλιάδες χρόνια. Είναι η αθανασία πέρα από τον θάνατο. Είναι η έμμεση αθανασία, η ανάμνηση των έργων των ανθρώπων, η αθανασία των δοξασμένων φαραώ που σήκωσαν τις Πυραμίδες και των ανώνυμων εργατών που δούλεψαν και πέθαναν για να τις χτίσουν, η αθανασία των μεγάλων επώνυμων στρατηλατών και των ανώνυμων φαντάρων τους, η αθανασία των ονομαστών ζωγράφων και των ανώνυμων μοντέλων τους, η αθανασία των γραφιάδων και των συνθετών και των μουσών τους, η αθανασία των επιστημόνων και των μετρήσεών τους.

Είναι η αθανασία των επιτύμβιων στηλών, η αθανασία των γονιών μας στις κοινές φωτογραφίες μας, η αθανασία των ηχητικών και οπτικών εγγραφών με πρωταγωνιστές τους ανθρώπους μας. Είναι, τέλος, η αθανασία της γραφειοκρατίας, οι αριθμοί και τα πιστοποιητικά που μας συνοδεύουν από την πρώτη μέρα της ζωής μας μέχρι τον θάνατό μας.

Με αυτή την έννοια λοιπόν, είμαστε όλοι ήδη αθάνατοι κι ας μην είμαστε σαν τους σπουδαίους ανθρώπους που το τελευταίο τους κατευόδιο είναι ένα μαζικό «Αθάνατος! Αθάνατη!», κι ας μη γίνουμε ποτέ λήμμα στις εγκυκλοπαίδειες, ανάμεσα στα άλλα ονόματα που έκαναν στη ζωή τους κάτι αξιομνημόνευτο για την ανθρώπινη ιστορία.

Όμως δεν εννοούμε αυτό στ’ αλήθεια όταν λέμε «αθανασία», έτσι δεν είναι; Δεν εννοούμε τη θλιβερή αθανασία των ανθρώπων που έφυγαν αλλά κάθε χρόνο παίρνουν ακόμη ψηφιακές ευχές στα γενέθλιά και στις γιορτές τους. Δεν εννοούμε τα πειράματα των προγραμμάτων στους ηλεκτρονικούς υπολογιστές που ζωγραφίζουν όπως ο τάδε καλλιτέχνης ή γράφουν μουσική όπως ο δείνα συνθέτης.

To ψηφιακά επεξεργασμένο ολόγραμμα της Μαρίας Κάλλας. Δείχνει τόσο «ζωντανή» (Βase Holograms).

Εννοούμε μια πολύχρονη ζωή, ευτυχισμένα και πνευματικά διαυγή γεράματα με πλούσιες αναμνήσεις ανάμεσα σε πολλούς απογόνους κι αγαπημένους ανθρώπους, εννοούμε αυτό που προσπαθεί (και καταφέρνει) σιγά σιγά η ιατρική επιστήμη «αγαθά και ανώδυνα και ανεπαίσχυντα τα τέλη της ζωής ημών». Χωρίς «το τέλος», όμως.

Γίνεται; Ας πούμε ότι μπορεί να γίνει. Ας πούμε ότι οι επιστήμονες καταφέρνουν να θεραπεύουν γνωστές και άγνωστες ασθένειες και ενισχύουν βιονικά το σώμα μας και το επισκευάζουν από κάθε φθορά. Ας πούμε ότι παράλληλα άλλοι επιστήμονες κατορθώνουν να μεταφέρουν όλο μας το είναι σε μια μορφή ψηφιακής ύπαρξης που συνεχίζει να δρα και να αντιδρά εικονικά εφόσον συνεχίζει να τροφοδοτείται.

Ας πούμε ότι κάπως συνδυάζονται όλα αυτά. Ας πούμε ότι οι άνθρωποι που δεν χωρούν πια στον πλανήτη μας μεταφέρονται συγκεντρωμένοι ψηφιακά σε μια από τις αθάνατες πλάκες του «2001» και συνεχίζουν να «ζουν» από εκεί, στα έγκατα της Γης ή της Σελήνης ή του πλανήτη Άρη (όλοι ξέρουμε πως είναι καλό να υπάρχουν εφεδρικά αντίγραφα των αρχείων μας).

Μια άλλη εκδοχή της αθανασίας: το ανάλαφρο θρόισμα του αδύναμου ανέμου που φυσάει πάνω στον πλανήτη Άρη (NASA).

Το θέλουμε αυτό; Θα το θελήσουμε ποτέ, ιδίως όταν θα είμαστε πιο κοντά στην απόκτηση μιας τέτοιας δημοκρατικής αθανασίας για τον καθένα; Όταν θα μπορούμε να έχουμε το ψηφιακό αντίγραφο των γονιών μας να μας συμβουλεύει στα σημερινά προβλήματά μας; Όταν θα μπορούμε να βάζουμε τα ολογράμματα των μεγάλων αθλητών να ανταγωνίζονται και των δημιουργών να μεγαλουργούν γεφυρώνοντας τον χρόνο;

Όταν θα μπορούμε να τροφοδοτούμε την ψηφιακή ουσία των μεγάλων επιστημόνων με πρόσφατα στοιχεία για να βρουν λύσεις σε νέα προβλήματα; Όταν θα μπορούμε να επαναφέρουμε ψηφιακά μεγάλες προσωπικότητες, αγαθές και μοχθηρές; Θα υπάρξουν άραγε διαδηλώσεις και πόλεμοι για το πανανθρώπινο δικαίωμα της ψηφιακής αθανασίας και για την κατάργηση της ποινής της ψηφιακής αναστολής ή του ψηφιακού θανάτου;

Και μετά, τι; Θα τελειώσουν με την ψηφιακή αθανασία άραγε η φιλοσοφία, οι θρησκείες, το τσίμπημα που νιώθει το ανθρώπινο πνεύμα όταν ερευνάει τα πράγματα που δεν μπορεί να μετρήσει; Ποιο θα είναι το κίνητρο και η ουσία να ζεις μια τέτοια αθάνατη ζωή;

Το κίνητρο θα είναι, φυσικά, η επιλογή της αθανασίας. Ποια αθανασία θα θέλουμε, τη νεανική κι ανέμελη ή την ώριμη και φιλοσοφημένη; Πώς θα την επιλέγουμε; Πώς θα ξέρουμε ποια θα ήταν η αθανασία μας αν διαλέγαμε το άλλο μονοπάτι στο τρίστρατο; Θα μπορούν οι αθάνατοι ψηφιακοί εαυτοί μας να διερευνήσουν τέτοιες απορίες;

Ακόμη κι αν είμαστε ήδη σήμερα «αθάνατοι» λοιπόν, απομένει να μάθουμε και τι λογής «αθάνατοι» θα είμαστε. Απομένει να μάθουμε πώς τα καθημερινά μας ψηφιακά χνάρια θα συνδυαστούν κάποια στιγμή σ’ έναν μελλοντικό ψηφιακό μας εαυτό. Και απομένει να μάθουμε αν και πώς και τι θα μπορούμε να διορθώσουμε από τις αναμνήσεις μας αυτές. Συναρπαστικό – και τρομακτικό μαζί.

Διαβάστε ακόμα: O Βρετανός μελλοντολόγος Ian Pearson ανήγγειλε ότι η ανθρωπότητα θα πετύχει την αθανασία έως το 2050. Ισχύει;

TAGS :
αθανασία Μαρία Κάλλας

x Ακολουθήστε το Andro στο Facebook