Δολοφονία Jo Cox: 5 χρόνια από το πιο άδικο θύμα του Brexit

Έχουν περάσει ακριβώς πέντε χρόνια από τη δολοφονία της Jo Cox από έναν φανατικό ακροδεξιό (Φωτογραφία: yorkshirepost.co.uk).

Στις 16 Ιουνίου 2016, ακριβώς μια βδομάδα πριν τη διεξαγωγή του δημοψηφίσματος για την αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ευρωπαϊκή Ένωση, ένας μοναχικός νοσταλγός των Ναζί πυροβόλησε δύο φορές στο κεφάλι και μια στο στήθος την βουλεύτρια του Εργατικού Κόμματος Jo Cox, κι ύστερα την μαχαίρωσε επανειλημμένα. Έχουν περάσει ακριβώς πέντε χρόνια από το γεγονός, κι όμως ακόμη διαπερνά το σώμα μου ένα ρίγος, όταν σκέφτομαι τις συνθήκες αυτής της δολοφονίας.

Όπως, ίσως, θυμούνται οι περισσότεροι, τον Ιούνιο του 2016, λίγο πριν το δημοψήφισμα του Brexit, δεν βρίσκονταν μόνον οι Βρετανοί σε έντονη πόλωση. Όλος ο πλανήτης περίμενε ένα νεύμα από το Νησί, για να αντιληφθεί τι επρόκειτο να γίνει σε μια σειρά κρίσιμων επικείμενων πολιτικών αναμετρήσεων, όπως ήταν οι εκλογές στην Αμερική και στη Γαλλία.

Στη Βρετανία παιζόταν η πρώτη μάχη ενός πολέμου μεταξύ δυο διαφορετικών κοσμοαντιλήψεων. Ήταν η πρώτη αναμέτρηση με νέους όρους, όχι πια με εκείνους της δεξιάς και της αριστεράς, αλλά με εκείνους της παγκοσμιοποίησης και του ταυτοτισμού.

Εκείνη την περίοδο γίνονταν πάρα πολλές διαδηλώσεις σε όλo το Η. Βασίλειο. Στις καμπάνιες Remain και Leave επενδύθηκαν πολλά χρήματα, υποδαυλίστηκαν πολλά πάθη. Μέρος όσων διαδραματίστηκαν, αποτυπώθηκε στην ταινία Brexit με τον μνημειώδη Benedict Cumberbatch στον πρωταγωνιστικό ρόλο.

Η κοινωνία στη Μ.Βρετανία -και παγκοσμίως- υπέστη σοκ με τη δολοφονία (Φωτογραφία: EPA/Will Oliver).

Η Jo Cox ήταν ανάμεσα σε εκείνους που υποστήριζαν την παραμονή των Βρετανών στην ΕΕ. Προτού ο Thomas Mair στερήσει τη ζωή της Cox το όνομα της «λευκής υπεροχής», εκείνη μόλις που είχε προλάβει να συμπληρώσει ένα χρόνο θητείας στην Βουλή των Κοινοτήτων. Μέσα σε αυτό τον χρόνο όμως είχε καταφέρει να ξεχωρίσει. Όπως πολλοί αναγνώριζαν, ήταν ένα από τα ανερχόμενα αστέρια των Εργατικών.

Ο Stephen Kinnock, ένας βουλευτής με τον οποίο η Κοξ μοιραζόταν το γραφείο της, την περιέγραψε ως μια πραγματιστική ιδεαλίστρια. Η Mary Creagh, μια άλλη βουλεύτρια, είπε για την Cox πως ήταν ανεξάρτητη, ατρόμητη, ευφυής, νηφάλια και ταυτόχρονα ζεστή, φιλική και προσγειωμένη.

Όσο μαχόταν υπέρ του Remain, η Cox δούλευε παράλληλα και πάνω σε άλλες υποθέσεις. Μαχόταν για την κατάπαυση πυρός στη Συρία και προσπαθούσε να διαμορφώσει ένα πλαίσιο παγκόσμιας αντίδρασης σε περιπτώσεις γενοκτονιών. Η ευαισθησία που είχε αναπτύξει για τα προβλήματα των αναπτυσσόμενων χωρών και την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων οφείλονταν στο ότι δούλευε για πολλά χρόνια στην φιλανθρωπική οργάνωση Oxfam, μέσω της οποίας ταξίδευε όπου υπήρχε ανάγκη στον πλανήτη. Όπως είπε στον αποχαιρετιστήριο λόγο της στη Βουλή η φίλη της Rachel Reeves, είναι πραγματικά ειρωνικό που ενώ είχε επισκεφτεί τα πιο ταραχώδη μέρη του κόσμου, η Cox τελικά πέθανε τόσο κοντά στο σπίτι της.

Ο Ντέβιντ Κάμερον και ο Τζέρεμι Κόρμπιν μετά τη δολοφονία της Cox.

Σε μια πολύ φορτισμένη στιγμή, η Reeves προσέθεσε πως η Cox πέθανε κάνοντας τη δουλειά που αγαπούσε, στο μέρος που αγαπούσε, εκπροσωπώντας τους ανθρώπους που αγαπούσε. Η Jo Cox προερχόταν από τα εργατικά στρώματα της κοινωνίας. Ο πατέρας της ήταν εργάτης σε μια βιομηχανία οδοντόπαστας. Δεν μεγάλωσε, όμως, φέροντας κάποια πολιτική κληρονομιά ή την ταμπέλα του κοριτσιού του εργατικού κόμματος.

Η πολιτικοποίηση της προέκυψε κατά τη διάρκεια της φοίτησης της στο Cambridge μόνο όταν «συνειδητοποίησε ότι μετράει από που είσαι, πώς μιλάς και ποιους ξέρεις». Είχε εκλεγεί στην εκλογική περιφέρεια Batley και Spen, μια περιοχή κοντά στο Λιντς, όπου και μεγάλωσε. Έτσι, όταν πια έπρεπε να παρευρίσκεται σταθερά στο Λονδίνο, ανέκυψε το ζήτημα της διαμονής. Επέλεξε, μαζί με τον άντρα και τα δυο τους παιδιά να ζουν τις καθημερινές σε μια βάρκα καταμεσής του Τάμεση. Ήταν ουσιαστικά μέλη μιας συνεργατικής κοινότητας. Έλεγε μάλιστα σε όποιον δημοσιογράφο τη ρωτούσε σχετικά ότι αυτός ο τρόπος ζωής είχε μεν δυσκολίες, αλλά τον θεωρούσε ωφέλιμο περιβαλλοντικά και την ευχαριστούσε να ζει ανάμεσα σε ζωγράφους, σκηνοθέτες και αρχιτέκτονες.

Η παρουσία της Cox στην κοινωνία ήταν ουσιαστική.

Πραγματικά, ποιος θα μπορούσε να βλάψει αυτό τον άνθρωπο, πέρα από τις μοχθηρότερες δυνάμεις του παραλόγου; Δυστυχώς, στη δράση της Cox προσωποποιήθηκε η παγκοσμιοποιητική τάση του ενός «στρατοπέδου» στο οποίο είχαν στρέψει το μίσος τους ορισμένοι παλαβεοί εθνικιστές. Όταν ο δολοφόνος Thomas Mair κλήθηκε στο δικαστήριο να δηλώσει το πλήρες όνομα του, φώναξε «θάνατος στους προδότες, ελευθερία για τη Βρετανία».

Ο Mair περιγράφηκε από τους αξιωματούχους της αστυνομίας ως «τύπος μοναχικός με την πιο αληθινή έννοια της λέξης». Δεν είχε ποτέ φίλους, ούτε κάποια σχέση, και φαινόταν να προετοιμάζει την δολοφονία κάποιου «προδότη», για 17 ολόκληρα χρόνια.

Ακολουθούσε το Εθνικό Μέτωπο της Λε Πεν, την Αμερικανική νεοναζιστική οργάνωση National Vanguard, και το εθνικιστικό English Defend League. Μάλιστα, σε επιστολές του προς τη National Vanguard φέρεται να εξυμνεί το απαρτχάιντ της Νοτίου Αφρικής. Μεταξύ άλλων, στο σπίτι του βρέθηκαν πολλά νεοναζιστικά βιβλία, εμβλήματα των Ναζί και πληροφορίες για το πως να φτιάξει βόμβα.

Το απόγευμα πριν σκοτώσει την Cox, ο Mair επισκέφθηκε ένα κέντρο θεραπείας στο Birstall ζητώντας βοήθεια για την κατάθλιψη. Εκεί του είπαν να επιστρέψει την επόμενη μέρα για να κλείσει ραντεβού. Ωστόσο η ψυχική υγεία του Mair δεν ήταν μέρος της υπεράσπισης στη δίκη.

O απαρηγόρητος σύζυγος της Cox, Βrendan (Φωτογραφία: Τhe Sun).

Στο δικαστήριο ο δολοφόνος δεν προσπάθησε να υπερασπιστεί τον εαυτό του και τελικά καταδικάστηκε σε ισόβια φυλάκιση, κατηγορούμενος για έγκλημα που προωθεί πολιτικούς, φυλετικούς και ιδεολογικούς σκοπούς και συνδέεται με τη λευκή υπεροχή, εθνικισμό και ναζισμό στις σύγχρονες μορφές του.

Αυτό που είναι πραγματικά ειρωνικό και βαθιά άδικο, είναι ότι η Cox ετοίμαζε ένα σχέδιο για να βοηθήσει στην ανακούφιση της μοναξιάς, κυρίως των ηλικιωμένων στις απομακρυσμένες περιοχές της χώρας, άλλα όχι μόνο. Η Jo Cox πίστευε στον ακτιβισμό και τον διάλογο, στην πολιτική ευγένεια, έβλεπε τη συναίνεση ως δύναμη που πρέπει να ενεργοποιηθεί. Είχε ορθώσει το ανάστημα μιας δραστήριας γυναίκας που αντέτασσε για χρόνια τον αλτρουισμό της, μα δυστυχώς έγινε το εξιλαστήριο θύμα σε έναν στρόβιλο αυξανόμενου σκεπτικισμού, έχθρας και τοξικότητας.

Διαβάστε ακόμα: Η πολιτική εκμετάλλευση μιας στυγερής δολοφονίας.

TAGS :
brexit δολοφονία ναζί

x Ακολουθήστε το Andro στο Facebook