justice-statue

Διότι πώς αλλιώς μπορεί τελικά να αξιολογηθεί αξιόπιστα η αρχιτεκτονική επάρκεια ενός γραφείου παρά μόνο μέσω του ίδιου του έργου του; Μέσω των βραβείων του και των δημοσιεύσεων. Δεν έχουν όμως έτσι τα πράγματα στη δική μας χώρα, της γραφειοκρατίας και του παρασκηνίου.

Παράδειγμα 1ο

Πρόσφατα ετοιμάσαμε μια εκδήλωση ενδιαφέροντος για μελέτη κτιριακού έργου κέντρο-ευρωπαϊκής χώρας, μέλους της Ε.Ε. και του ευρώ. Η αναθέτουσα υπηρεσία διαχειρίζεται όλα τα προς μελέτη δημόσια κτίρια εντός και εκτός της χώρας αυτής. Ένα ζητούμενο της εκδήλωσης ενδιαφέροντος, που πιστεύω ότι έχει νόημα να σημειωθεί, είναι ότι έπρεπε να συνυποβάλουμε πινακίδες Α3 με σχεδιαστική και φωτογραφική παρουσίαση, συν κείμενο, των παρομοίων έργων των γραφείων μας.

Τα κριτήρια αξιολόγησης αφορούσαν μεταξύ άλλων στην ένταξη του κτιρίου στον αστικό ιστό, την αρχιτεκτονική “ιδέα”, το χρωματικό concept κ.λπ. Είναι προφανές ότι τη συγκεκριμένη υπηρεσία την ενδιαφέρει πρωτίστως να αξιολογεί το ίδιο το αρχιτεκτονικό έργο των γραφείων που εκδηλώνουν ενδιαφέρον και όχι μόνον τα πληροφοριακά στοιχεία και τους αριθμούς των συνημμένων πινάκων μελετητικής εμπειρίας.

Διότι, πράγματι, πώς αλλιώς μπορεί τελικά να αξιολογηθεί αξιόπιστα η αρχιτεκτονική επάρκεια ενός γραφείου παρά μόνο μέσω του ίδιου του έργου του; Μέσω των βραβείων του και των δημοσιεύσεων. Δεν έχουν όμως έτσι τα πράγματα στη δική μας χώρα, της γραφειοκρατίας και του παρασκηνίου.

Στην ίδια εκδήλωση ενδιαφέροντος συμμετείχε στην ομάδα μας και συνάδελφος από τη χώρα αυτή – όχι Έλληνας. Στον συγκεκριμένο αρχιτέκτονα είχαν ήδη ανατεθεί στο παρελθόν από την ίδια υπηρεσία δύο μελέτες κτιρίων, οι οποίες ολοκληρώθηκαν με επιτυχία. Σε ερώτησή μας αν θα μπορούσε να πει μια καλή κουβέντα για μας στους ανθρώπους που είχε γνωρίσει από την τεχνική της διεύθυνση αντέδρασε με τρόπο που δεν άφηνε περιθώρια. Μας είπε ότι αυτά δεν γίνονται στη χώρα του και ότι θα μας έκανε μάλλον κακό παρά καλό η όποια παρέμβασή του. Άλλα ήθη…

Παράδειγμα 2ο

Στο δεύτερο παράδειγμα, πρόκειται για αγωγή του γραφείου μας προς περιφερειακό δήμο της κεντρικής Ελλάδας. Η αγωγή αφορούσε σε μέρος της αμοιβής μας – για μελέτη που είχαμε αναλάβει, εκπονήσει και παραδώσει – η οποία δεν είχε πληρωθεί με το “έτσι θέλω”, όπως είθισται να λέγεται, αλλά και να γίνεται στη χώρα μας. Μετά από 15(!) χρόνια δικαστικού αγώνα, κάποια στιγμή δικαιωθήκαμε.

Ένα άλλο παράδοξο αφορά στο πόσο πολλές μελέτες έχουν ανατεθεί διαχρονικά ξανά και ξανά στον ίδιο περιορισμένο κύκλο γραφείων. Τα αρμόδια Υπουργεία ουδέποτε ενδιαφέρθηκαν να ελέγξουν όλα αυτά τα εξόφθαλμα παράδοξα και γνωστά τοις πάσι. Κάτι σαν omerta…

Όμως, η περιπέτεια δεν είχε τελειώσει εδώ. Το «διαπραγματευτικό» μένος του «συνομιλητή» μας στράφηκε πλέον προς τους τόκους υπερημερίας και έτσι ο «επίλογος» κράτησε περίπου ένα χρόνο ακόμη. Προκειμένου επιτέλους να πληρωθούμε, εξαναγκαστήκαμε -όπως καταλαβαίνετε- να συμβιβαστούμε, χάνοντας μέρος των χρημάτων μας. Αυτά παθαίνει κάποιος όταν, αφελής ων, διεκδικεί στην Ελλάδα με νόμιμο τρόπο το δίκιο του. Προς γνώση και συμμόρφωση.

maxresdefault (1)

Ας αφήσουμε τις υποκριτικές κραυγές, η αλήθεια είναι ότι εμείς οι ίδιοι δεν θέλουμε να αλλάξουμε. Μας αρέσει και, κυρίως, μας βολεύει αυτό που είμαστε. «Η χώρα των αξιοποιημένων αναξιοτήτων και των αναξιοποίητων αξιών», κατά Βασίλη Ραφαηλίδη.

Παράδειγμα 3ο

Και ιδού το τρίτο παράδειγμα. Η «αγορά» μας, αυτή των Ελλήνων αρχιτεκτόνων, είναι μικρή. Όλοι γνωριζόμαστε μεταξύ μας. Ξέρουμε ποιος είναι καλύτερος, ποιος λιγότερο καλός, ποιος «εμπορικός» και ποιος όχι, ποιος έχει να επιδείξει βραβεία και ποιος δεν έχει, ποιος διαθέτει στελεχωμένη οργάνωση, ικανούς και έμπειρους συνεργάτες και ποιος δεν διαθέτει.

Στο γραφείο μας, λοιπόν, από το 1989 που υπάρχει σε αυτήν τη ζωή, έχει ανατεθεί με απευθείας ανάθεση (βλ. εκδηλώσεις ενδιαφέροντος) μονοψήφιος (!) αριθμός μελετών δημοσίων κτιριακών έργων. Ούτε καν 9 ούτε καν 8. Ίσως δεν το αξίζαμε, τι άλλο να πω;… Το «λάθος» μας ήταν, όπως και άλλων καλών συναδέλφων, ότι ποτέ δεν προσχωρήσαμε στους εκάστοτε κομματικούς πραιτοριανούς κύκλους, δεξιούς, κεντρώους ή αριστερούς. Βέβαια, κατά περίεργο τρόπο, οι επιδόσεις του γραφείου μας στον ιδιωτικό τομέα ήταν αντιστρόφως ανάλογες.

Για την ιστορία, αξίζει εδώ να ειπωθεί το εξής: Ένα από τα πολλά παράδοξα στο χώρο της απευθείας ανάθεσης μελετών δημοσίων κτιριακών (και όχι μόνο) έργων -μέσω εκδηλώσεων ενδιαφέροντος- είναι ότι τα ίδια μελετητικά γραφεία, σε διαφορετικές εκδηλώσεις ενδιαφέροντος, βρισκόνταν άλλοτε στην κορυφή της σειράς βαθμολόγησης και άλλοτε κυριολεκτικά στον πάτο. Πραγματικά ανεξήγητο!

Ένα δεύτερο παράδοξο, πάλι, αφορά στα συμπεράσματα από τη στατιστική παρατήρηση των αναθέσεων μελετών Δημοσίου. Δηλαδή, το πόσο πολλές μελέτες έχουν ανατεθεί διαχρονικά ξανά και ξανά στον ίδιο περιορισμένο κύκλο γραφείων. Τα αρμόδια Υπουργεία ουδέποτε ενδιαφέρθηκαν βέβαια να εξετάσουν (μάλλον να ελέγξουν όφειλαν) όλα αυτά τα εξόφθαλμα παράδοξα και γνωστά τοις πάσι. Γνωστά, αλλά ανομολόγητα. Κάτι σαν omerta…

Αυτά τα ολίγα περί μεταρρυθμίσεων. Ας αφήσουμε, φίλοι και φίλες, τις υποκριτικές κραυγές, η αλήθεια είναι ότι εμείς οι ίδιοι δεν θέλουμε να αλλάξουμε. Μας αρέσει και, κυρίως, μας βολεύει αυτό που είμαστε. «Η χώρα των αξιοποιημένων αναξιοτήτων και των αναξιοποίητων αξιών», κατά Βασίλη Ραφαηλίδη.

Διαβάστε ακόμα: «Μάνα, θα φύγω». Γράφει ο -ξενιτεμένος- Νίκος Νυφούδης.  

 

 

x Ακολουθήστε το Andro στο Facebook

Button to top