Η Μεγάλη ταλαιπωρία του Περιπάτου

Ο ορισμός του μπάχαλου (Nikos Libertas / SOOC).

Τραβηγμένο από τις σελίδες του βιβλίου «Αόρατες Πόλεις» του στιλίστα Ίταλο Καλβίνο: «Οι πόλεις, όπως και τα όνειρα, είναι φτιαγμένες από επιθυμίες και φόβους. Ακόμη κι αν το νήμα του λόγου τους είναι μυστικό, οι κανόνες τους είναι παράλογοι, οι προοπτικές τους απατηλές και τα πάντα κρύβουν κάτι άλλο».

Το κέντρο της Αθήνας, βέβαια, δεν έγινε αόρατο – απλώς μεταβλήθηκε σε πεδίο βασανισμού. Η πράσινη γραμμή (και οι κόκκινες διαδρομές) που χαρτογράφησε βιαίως τους δρόμους της δεν φέρει τίποτα το ειρηνικό. Ο συμβολισμός πήγε περίπατο εξαρχής. Ο περιβόητος Μεγάλος Περίπατος είναι μια ετεροβαρής μοιρασιά μεταξύ πεζών, ποδηλατών και οδηγών. Εντέλει, μια σκέψη επί χάρτου που όταν την μεταφέρεις στην πραγματικότητα καταλαβαίνεις τη χαοτική απόσταση που χωρίζει τη θεωρία από την πράξη.

Χρειάζονται παρεμβάσεις στο κέντρο της Αθήνας έτσι ώστε να γίνει πιο φιλικό; Ούτε λόγος. Η Αθήνα δεν είναι το κλασικό παράδειγμα ευρωπαϊκής πόλης που σε προδιαθέτει να την περπατήσεις. Δεν είναι Ρώμη, Βαρκελώνη ή Βερολίνο. Τα αυτοκίνητα έχουν δημιουργήσει τη δική τους αποικία. Τα πεζοδρόμια μοιάζουν τις περισσότερες φορές με απομεινάρια βομβαρδισμού. Οι θέσεις πάρκινγκ, οπουδήποτε και παντί τρόπω, είναι το αστικό χρυσόμαλλο δέρας της εποχής.

Ήταν, λοιπόν, στη σωστή κατεύθυνση η σκέψη του Κώστα Μπακογιάννη να προτείνει ένα εναλλακτικό σενάριο για την πόλη; Επίσης, ούτε λόγος. Ο δήμαρχος της πρωτεύουσας δεν είναι ούτε για καγκελάκια (τύπου Αβραμόπουλου), ούτε μόνο για παιδικές χαρές. Αρκεί, το σχέδιο να ορίζεται από συγκεκριμένους κανόνες που επιτάσσει η λογική της πόλης.

Ο Μεγάλος Περίπατος δεν είναι το… συντριβάνι της Ομόνοιας. Εκεί η παρέμβαση ήταν δεδομένη και περιορισμένη. Ηταν μια ποιοτική αναβάθμιση ενός υπάρχοντος έργου (λέμε τώρα). Το αποτέλεσμα -εκ των πραγμάτων- θα ήταν καλύτερο από αυτό το… τίποτα που υπήρχε προηγουμένως και καμωνόταν πως ήταν η καρδιά της Ομόνοιας. Το έργο χρειάστηκε χρόνο για να ολοκληρωθεί και δικαίως.

Ποδηλατόδρομος για… έναν ποδηλάτη (Nikos Libertas / SOOC).

Αν, λοιπόν, μια παρέμβαση περιορισμένου χώρου χρειάστηκε μελέτη, σχέδιο και χρόνο, μήπως ο Μεγάλος Περίπατος που θα άλλαζε τη φυσιογνωμία των δρόμων χρειαζόταν ένα άλλο timing κι όχι να γίνει στην τούρλα του Σαββάτου;

Θα μπορούσε να ξεκινήσει πιλοτικά τον Αύγουστο όπου η κίνηση είναι σαφώς λιγότερη. Κάπως έτσι η σφυγμομέτρηση θα ήταν πιο άνετη και ο παλμός της παρέμβασης ελεγχόμενος. Αντ’ αυτού, ο δήμαρχος επέλεξε να ξεκινήσει την παρέμβαση άμεσα και μάλιστα κατά τη διάρκεια των Πανελλήνιων. Το αντεπιχείρημα ότι υπάρχουν εναλλακτικές διαδρομές ή τα ΜΜΜ πάσχει από παντού.

Αν προσπαθήσετε να διαβείτε με το αυτοκίνητό σας το πολύπαθο Παγκράτι (κέντρο/απόκεντρο) θα δεινοπαθήσετε. Το ίδιο ισχύει και για τους λοιπούς δρόμους που κείνται πέριξ του κέντρου, αλλά καταλήγουν σ’ αυτό. Όσο για τα ΜΜΜ, ναι, θα μπορούσε να είναι λύση για κάποιους, όμως, δεν πρέπει να παραγνωρίζουμε πως λόγω του ιού υπάρχει ακόμη κόσμος που θεωρεί πως το μετρό ή τα λεωφορεία είναι εκκολαπτήρια νοσούντων.

Υπάρχει μια παρανόηση για την κίνηση στο κέντρο: θεωρούμε πως όλος αυτός ο κόσμος κατεβαίνει για την πλάκα του, για να ξεσκάσει πρωί πρωί. Δεν ισχύει. Κατεβαίνουν καθημερινά στο κέντρο οι εργαζόμενοι επειδή οι περισσότερες δουλειές βρίσκονται εκεί ή χρειάζεται να περάσουν από το κέντρο για να φτάσουν στον προορισμό τους. Άρα, αν τους ανακόπτεις τη δίοδος προς χάριν των ποδηλατών ή των περιπατητών, μάλλον δεν αφουγκράζεσαι τη βασική τους ανάγκη: να φτάσουν άμεσα στη δουλειά τους.

Από προσωπική παρατήρηση χθες το απόγευμα και σήμερα το πρωί: στην περιλάλητη πράσινη γραμμή είδα μόλις δύο ανθρώπους με ποδήλατο, ένα ζευγάρι να τρέχουν με αθλητική περιβολή και δυο-τρεις ηλικιωμένους να περπατούν δίχως το φόβο να τους «κόψει» κάποιο αυτοκίνητο.

Όπως λέει και ο Κομφούκιος: δεν σκοτώνεις ένα κουνούπι με ένα κανόνι. Αν είναι, λοιπόν, για μια ελάχιστη μειοψηφία να γίνει η πόλη άνω κάτω, τότε μάλλον το σχέδιο χρειάζεται ένα γενναίο update. Δεν λέει κανείς πως πρέπει να εγκαταλειφθεί. Ομως, έχω την αίσθηση πως ο Κώστας Μπακογιάννης προσπαθεί να τρέξει σε κακοτράχαλο δρόμο. Δεν είναι κακό που έχει τη ζέση της… κίνησης, αλλά είναι λάθος να πιστεύει πως όλα θα γίνουν με μαγικό τρόπο. Οσο και να το προσπαθεί δεν θα γίνουν.

Η Αθήνα είναι μια δύσκολη και περίεργη πόλη. Είναι το αποτέλεσμα χρόνιας εγκατάλειψης ή σωρείας λαθών. Δεν γίνεται εν μια νυκτί να μην σχεδιάσεις στο χαρτί πιστεύοντας πως η πράξη θα σε δικαιώσει. Το μπάχαλο στους δρόμους είναι αψευδής μάρτυρας.

Δείτε το βίντεο: Έτσι «γεννήθηκε» το συντριβάνι της Ομόνοιας.

TAGS :
Αθήνα Κώστας Μπακογιάννης Μεγάλος Περίπατος

x Ακολουθήστε το Andro στο Facebook