To εξώφυλλο του νέου τεύχους του περιοδικού Monocle στο οποίο φιγουράρει η ελληνική σημαία.

Το περιοδικό Monocle είναι ο «Economist του λαϊφστάϊλ»: Σοφιστικέ, μπλαζέ και δήθεν. Είναι ένα απολαυστικό περιοδικό που μεταξύ άλλων, κάθε χρόνο δημοσιεύει την κατάταξη με τις χώρες που ξεχωρίζουν για την «ήπια ισχύ τους». Που επιβάλλονται δηλαδή διεθνώς όχι με τα όπλα αλλά με τις ιδέες, την καινοτομία, την ποιότητα ζωής που ακτινοβολούν. (Πως λέμε η σύγχρονη Ελλάδα; Καμία σχέση).

Η φετινή έκδοση αναδεικνύει τη χώρα μας στο νούμερο 9 της ιδιότυπης αυτής κατάταξης με επιχειρηματολογία που θυμίζει λίγο «Μεγάλο Περίπατο»: καλές προθέσεις, συγκυριακή αντιμετώπιση χωρίς βάθος, έμφαση στη βιτρίνα και επίγευση χιψτεριάς.

Μέχρι εδώ κανένας ψόγος. Το περιοδικό κάνει τη δουλειά του. Αν όμως γκουγκλάρουμε τις λέξεις Monocle & Ελλάδα, θα δούμε έναν καταιγισμό δημοσιευμάτων στα Ελληνικά μέσα που παρουσιάζουν το εξώφυλλο ως θρίαμβο της χώρας μας γράφοντας ότι μας αποθεώνουν διεθνώς. Αυτό βέβαια ισχύει όσο ίσχυε και το ότι μας ξεφτίλιζαν, όταν το Γερμανικό περιοδικό Focus είχε βάλει εξώφυλλο την Αφροδίτη της Μήλου να υψώνει το μεσαίο δάκτυλο.

To άρθρο είναι σαν τον «Μεγάλο Περίπατο»: καλές προθέσεις, συγκυριακή αντιμετώπιση χωρίς βάθος, έμφαση στη βιτρίνα και επίγευση χιψτεριάς.

Στην αρχή της μεγάλης οικονομικής κρίσης ένας βρετανός δημοσιογράφος που για τον υπόλοιπο κόσμο παραμένει ακόμη και σήμερα μια μορφή «νεο-φιλόσοφου» γραφιά των εφημερίδων, του Guardian εν προκειμένω, ο Πολ Μέισον, επιδαψίλευσε ουκ ολίγα σχόλια και άρθρα στην ημετέρα πατρίδα.

Έτσι όπως ήταν ιδεολογικά τοποθετημένος στην αριστερή όχθη του ποταμού, γρήγορα οι αναλύσεις του απέκτησαν τη δύναμη μικρών βεδών για τους αρνητές της καθεστηκυίας τάξης. Οι δε συμπολιτευόμενοι απέκρουαν τα συμπεράσματά του με φανερή βδελυγμία. Τι χρείαν είχαμε (ξένων) μαρτύρων, άραγε; Μήπως η δική μας κούτρα δεν ξέρει να κατεβάσει δύο δράμια σκέψης για να καταλάβουμε πού πηγαίνουμε; Υπάρχει μια παροιμία που μόνο στα μέρη μας θα μπορούσε να ευδοκιμήσει και λέει: «Ξεβράκωτος βρακί ‘βαλε, σ’ όλον τον κόσμο το ‘δειχνε». Διότι μόνο οι έξω θα σε καταξιώσουν ακόμη κι αν δεν αξίζεις τον έπαινο.

Το ποιος σε αποθεώνει και με ποια αφορμή έχει πάντα τη σημασία του. Δεν αξίζουν όλοι οι έπαινοι και ειδικώς όταν είναι γενικόλογοι,  λειτουργούν άριστα για τις ανάγκες ενός άρθρου (ποτέ δεν πρέπει να αφήνεις μια λεπτομέρεια να σου χαλάει την ιστορία, όπως όλοι ξέρουμε), αλλά συχνά προσκρούουν στην αμείλικτη πραγματικότητα.

Η περιφερειακή Ελλάδα, όσα χρόνια και να περάσουν, θα έχει πάντα το άγχος τι λέει οι ξένοι γι’ αυτήν. Πώς μας βλέπουν στην Εσπερία;

Η περιφερειακή Ελλάδα, όσα χρόνια και να περάσουν, θα έχει πάντα το άγχος τι λέει οι ξένοι γι’ αυτήν. Πώς μας βλέπουν στην Εσπερία; Τι γνώμη έχουν για ‘μας; Δύσκολα θα βρεθεί άλλος λαός να έχει την ανάγκη της έξωθεν καλής μαρτυρίας κι ας πάει και το παλιάμπελο στο εσωτερικό. Κάπως έτσι συμβαίνει και τώρα με το Monocle. Πανηγυρίζουν οι μεν (ορίστε, μάς έχουν περί πολλού), αδιαφορούν οι δε.

Για να αποτυπώσει κανείς τη σημερινή πραγματικότητα στη χώρα οφείλει να δει σφαιρικά και όσο γίνεται αντικειμενικά όλες τις παραμέτρους που τη συνθέτουν. Ναι, δεν βρισκόμαστε στην εποχή του «χάους», τότε που δεν ξέραμε αν θα είμαστε σε θέση να πληρώσουμε την επόμενη δόση στους δανειστές και αν θα παραμείνουμε στην ΕΕ ή θα πετάξουν κλωτσηδόν ως ανεπίδεκτους μαθήσεως.

Εχουν γίνει βήματα από τότε. Ο απογαλακτισμός του ΣΥΡΙΖΑ από τον φρενήρη λαϊκισμό βοήθησε αρκετά. Τα ζωτικά ψεύδη κατέρρευσαν, οι φενακισμοί μπήκαν στο συρτάρι. Κάπως έτσι ο ρεαλισμός (μια πτυχή ανάλυσης στην οποία πάντα μέναμε μετεξεταστέοι ως λαός) άρχισε να κερδίζει πόντους. Ο Μητσοτάκης πρόβαλε ως το απαραίτητο συμπλήρωμα μιας νέας εποχής που δεν θα στηρίζεται στο φόβο και τη διαίρεση. Ολα αυτά συνέβησαν και μόνο όποιος είναι ιδεολογικά στρατευμένος θα τα αρνηθεί.

Ομως, φτάνουν όλα αυτά για να μετατραπεί η χώρα σε παράδεισο; Το άρθρο του Monocle είναι ο ορισμός της επιφανειακότητας. Οι γκρίζες λεπτομέρειες απέχουν από το άρθρο. Τόσο πολύ που ούτε και ο μετριοπαθής Μητσοτάκης δεν θα επέτρεπε στον εαυτό του να το γράψει με τόσο μεγάλη δόση διθυράμβου.

Το άρθρο είναι τόσο επιφανειακό που ούτε και ο μετριοπαθής Μητσοτάκης δεν θα επέτρεπε στον εαυτό του να το γράψει έτσι.

Η Ελλάδα αντιμετωπίζει πολλαπλές εκδοχές του προβληματικού 2020. Η πανδημία «σκουπίζει» καθημερινά τα βήματα που έγιναν το προηγούμενο διάστημα στον οικονομικό τομέα. Αυτή τη στιγμή ουδείς μπορεί να ξέρει πού θα βρούμε στάχτες όταν με το καλό μας αποχαιρετήσει ο ιός. Πολλοί τομείς θα έχουν πληγεί ανεπανόρθωτα και η επάνοδός τους σε πλήρη δραστηριότητα θα αργήσει να έρθει (αν έρθει ποτέ).

Ας μην ξεχνάμε πως μπορεί στην πρώτη φάση του ιού να γίναμε το παγκόσμιο πρότυπο αντιμετώπισης και άμυνας, όμως, τώρα στο δεύτερο τα έχουμε κάνει ελαφρώς μαντάρα. (Χωρίς αυτό να σημαίνει ότι οι ξένοι των οποίων η γνώμη τόσο μας καίει, τα πάνε καλύτερα).

Όσο για την επιστροφή των νέων επιστημόνων στη χώρα μας που επικαλείται το Monocle (αντίστροφη πορεία σε σχέση με το γνωστό brain drain που μας πλήγωσε την περίοδο της οικονομικής κρίσης), θα άξιζε το περιοδικό να μας παραθέσει κάποια στατιστικά που να αποδεικνύουν αυτή την τάση.

Στο επιχείρημα ότι η Ελλάδα έγινε ήπια δύναμη επειδή ο Τομ Χανκς αποφάσισε να πάρει ελληνική υπηκοότητα (μεταξύ κάμποσων άλλων), ειλικρινά, δεν μπορούμε να βρούμε αντεπιχείρημα που να γρατζουνάει ευχάριστα το θυμικό. Ισως διότι πρέπει κάποια στιγμή να μάθουμε να βλέπουμε τη μεγάλη εικόνα και όχι τα χαριτωμένα θραύσματα μιας μικρής.

Και μιας και μιλάμε για Τομ Χανκς και Αντίπαρο, να πούμε ότι αυτό στο οποίο έχει δίκιο το Monocle είναι ότι το μεγαλύτερο όπλο ήπιας ισχύος μας είναι τα νησιά μας. Μόνο που αυτά μας τα χάρισε η φύση και η αλήθεια είναι ότι δεν προσέχουμε τον πολιτισμό και το περιβάλλον τους όσο θα έπρεπε, μόνο τα αρμέγουμε τουριστικά.

Αν θέλουμε να γίνουμε πραγματικά μια ήπια δύναμη; Σαφώς, αλλά προηγουμένως ας μάθουμε πρώτα να γίνουμε δυνατοί, και η ηπιότητα θα ακολουθήσει. Πολεμοχαρείς δεν είμαστε. Αυτοκαταστροφικοί όμως παραμένουμε. Ίσως το Monocle δεν πρέπει να φοράει το ματογυάλι μόνο στο ένα μάτι, αλλά να επιλέξει γυαλιά οράσεως που βοηθούν και τα δύο όμματα να βλέπουν πιο καθαρά.

 

Διαβάστε ακόμα:  15 χρόνια Άνγκελα Μέρκελ – η «μητερούλα» που αγαπάμε να μισούμε.

 

 

x Ακολουθήστε το Andro στο Facebook

Button to top