Να δεις ή να μην δεις τον νεκρό σου σ΄αυτή την κατάσταση;

Tι μπορεί να αντικρίσεις κάτω από αυτές τις διαλυμένες μάζες σιδερικών; (φωτογραφία: sooc)

Θυμάμαι με πολύ έντονο τρόπο τη συνέντευξη που μου είχε παραχωρήσει η διακεκριμένη ψυχίατρος Κατερίνα Μάτσα κατά την περίοδο της σκληρής καραντίνας λόγω του κορωνοϊού. Τότε που τα πτώματα στοιβάζονταν σε ειδικές σακούλες και θάβονταν ομαδικά.

Μια σκληρή, σχεδόν απάνθρωπη, εικόνα που πέρασε από τις τηλεοπτικές οθόνες μας κάμποσες φορές. Πότε στην Ιταλία, πότε στην Κίνα και πότε κάπου αλλού. Οι συγγενείς των θανόντων δεν βρίσκονταν εκεί κοντά τους να τους κλάψουν να τους αποχαιρετίσουν. Δεν τους επιτρεπόταν από τις Αρχές και τα ιατρικά πρωτόκολλα.

Μου είχε πει επ’ αυτού η κα Μάτσα: «Οταν η κοινωνία δεν μπορεί να πενθήσει τους νεκρούς της, ουσιαστικά τους κρατάει ζωντανούς μέσα της. Δεν μπορείς να ενδοβάλλεις τον νεκρό όπως λέμε στην ψυχολογία. Να αφομοιώσει το γεγονός και να προχωρήσει προς τα μπρος. Έτσι, ενσωματώνει τον νεκρό μέσα του και αρνείται τον θάνατο και την απώλεια και ζει πια σαν ζωντανός-νεκρός. Ο άνθρωπος αισθάνεται ξένος προς τον εαυτό του και προς τους άλλους. Αυτή η κατάσταση παίρνει τη μορφή της κατάθλιψης, αλλά δεν είναι κατάθλιψη. Είναι κάτι πολύ βαθύτερο που αφορά όλες τις πτυχές της ύπαρξης αυτού του ανθρώπου.

Χθες (2/3) η αναπληρώτρια υπουργός Υγείας Μίνα Γκάγκα ενημέρωσε πως οι συγγενείς των νεκρών από το πολύνεκρο δυστύχημα στα Τέμπη δεν θα τους δουν, καθώς αποφασίστηκε η αναγνώριση θα γίνει μόνο από DNA. «Αυτό που αντιμετωπίζουν οι άνθρωποι είναι τρομερό, λυπάμαι πολύ για όσους έχουν χαθεί και όσους περιμένουν να μάθουν για τους δικούς τους» σημείωσε σε συνέντευξή της στον ΣΚΑΪ.

Να δεις ή να μην δεις τον νεκρό σου; Έστω, ό,τι έχει μείνει απ’ αυτόν έπειτα από τη σφοδρή σύγκρουση των δύο τρένων και τις υψηλές θερμοκρασίες που αναπτύχθηκαν εντός των βαγονιών. Είναι ένα ερώτημα που μόνο ένας ψυχολόγος θα μπορούσε να μας το απαντήσει με σχετική σαφήνεια για το τι μπορεί να προκαλέσει τον άνθρωπο που αποχαιρετάει τον δικό του.

Η κα Γκάγκα σημείωσε πως η ταυτοποίηση των σορών γίνεται σε συνεργασία με τα εγκληματολογικά της ΕΛ.ΑΣ και έκανε λόγο για μία «τραυματική» διαδικασία για τους συγγενείς των θυμάτων. «Η απόφαση είναι να μην έρθουν οι συγγενείς σε επαφή με τους νεκρούς, να είναι όσο το δυνατόν λιγότερο ψυχοφθόρο για εκείνους. Εάν έχουν κάποιο νεκρό, καλό είναι να τον θυμούνται γερό και καλά», εξήγησε.

Ποιος είναι σίγουρος αν αυτή η απόφαση είναι ορθή ή νομική έγκυρη; Εχεις την αίσθηση πως η οργανωμένη Πολιτεία προσπαθεί να προφυλάξει τους οικείους των θανόντων από μια σκληρή κατάσταση που θα τους ακολουθεί για πάντα. Μια αφόρητα οδυνηρή σκηνή που ξεπερνάει την ανθρώπινη λογική και μετατρέπει τα συναισθήματα σε κινούμενη άμμο που καταπίνει τα πάντα.

Από την άλλη, έτσι δημιουργούνται οι σύγχρονες Αντιγόνες που λόγω ενός Κρέοντα (όχι όμως αυταρχικού όμως στην αρχαία τραγωδία) θα κουβαλούν -ουσιαστικά- άταφους τους νεκρούς τους. Αυτός ο ύστατος αποχαιρετισμός έχει συμβολική και ουσιαστική σημασία για εκείνους που μένουν πίσω. Πώς να αποδεχθείς το τέλος του δικού σου ανθρώπου όταν δεν είσαι εκεί κοντά του, τη στιγμή που περνάει στην άλλη όχθη του Αχέροντα;

Τι να δεις, όμως, από κάτι που έχει μείνει ως ίχνος ανθρώπου; Μήπως αυτή τη εικόνα κλονίσει μέσα σου κάθε πτυχή συναισθήματος; Μήπως η παραμορφωμένη εκδοχή του ανθρώπου σου προκαλέσει μεγαλύτερη ψυχική ταραχή από αυτή που μπορεί να αντέξεις;

Μπορεί να λέμε ότι οι νεκροί πρέπει να μένουν με τους νεκρούς και οι ζωντανοί με τους ζωντανούς (πραγματιστικό, αλλά μόνο έτσι φτάνεις στο σημείο της αποδοχής), όμως σ’ αυτή την περίπτωση συνεχίζεις να κουβαλάς αιωνίως και βασανιστικά την ύστατη στιγμή που είχες κοντά σου τον δικό σου άνθρωπο. Την ύστατη στιγμή πριν αυτός χαθεί για πάντα.

H μορφή του μένει αναλλοίωτη μέσα σου, σε καταδιώκει, σε καθορίζει. Φτάνεις στο σημείο ο θάνατος να είναι επικυρίαρχος της ζωής. Βρίσκεσαι σε μια κατάσταση λίμπο όπου θέλεις να ξεφύγεις για λίγο από τη ύπαρξή σου και να μεταβείς στον άλλο κόσμο και ως άλλος Ορφέας να συναντήσεις την Ευρυδίκη σου. Μόνο που αυτές οι συναντήσεις δεν συμβαίνουν πραγματικά.

Είμαστε ένα ύφασμα που αν σχιστεί δεν ξαναφτιάχνεται. Ο νεκρός, είτε έφυγε αρτιμελής είτε όχι, μας έχει αποχαιρετίσει. Βρίσκεται στα πέρα μέρη και ποτέ δεν θα μάθουμε αν στη νέα του μορφή συγκολλήθηκε ξανά, αν πονάει, αν αισθάνεται κάτι κι αν από εκεί που βρίσκεται μας στέργει και μας προσέχει ενόσω εμείς τον θυμόμαστε και τον μνημονεύουμε.

Διαβάστε ακόμα: Μια παραίτηση δεν σώζει τα προσχήματα.

TAGS :
δυστύχημα επικαιρότητα Τέμπη

x Ακολουθήστε το Andro στο Facebook