Ο Κάρολος Κουν δεν μένει πια εδώ…

Ζωοδόχου Πηγής 9. Έτσι άραγε γράφεται η ιστορία;

Στη διασταύρωση Ζωοδόχου Πηγής και Σόλωνος, στον τοίχο ενός εγκαταλελειμμένου σπιτιού που χρόνια στέκει όρθιο και μόνο «μες στη φοβερή ερημία του πλήθους», των οχημάτων και των αδιάφορων πεζών, σε δύο εγχάρακτες επιγραφές σημειώνονται τα εξής: «Ανεγέρθη το 1926 από τον αρχιτέκτονα Ηλ. Α. Κουρμουλή εκ Σμύρνης» και «Το 1942 κατοικούσε και ίδρυσε την πρώτη σχολή θεάτρου ο Κάρολος Κουν». Μέσα σε λίγες γραμμές περνάει η πολιτική (Μεσοπόλεμος, Καταστροφή της Σμύρνης, Κατοχή) και πολιτιστική (αρχιτεκτονική, θέατρο) ιστορία της χώρας. Κάποιος ευαίσθητος μπλόγκερ, πάντως, βρήκε τον χρόνο και τη διάθεση ν’ ασχοληθεί με το σπίτι της Ζωοδόχου Πηγής 9, κι αξίζει ν’ ανατρέξει κανείς στο σχετικό κείμενο και τα σχόλια που παρατίθενται.

Στη Σόλωνος, δίπλα από το βιβλιοπωλείο της Εστίας, που πρόσφατα παρέδωσε το πνεύμα μιας ολόκληρης εποχής και μιας άλλης παράδοσης, μια, μάλλον άτεχνη, επιγραφή θυμίζει πως στο σημείο αυτό ο «γράψ’ το όπως το λέω» Φρέντυ Γερμανός είχε δύο «εστίες», την οικογενειακή, στη διπλανή πολυκατοικία, και την πνευματική, στο ιστορικό βιβλιοπωλείο, ενώ στην οδό Κουμπάρη, κοντά την πλατεία Κολωνακίου, μπορεί να διαβάσει κανείς, ότι στην πολυκατοικία αυτή έζησε η Αμαλία Φλέμινγκ.

Ακόμα και μια πρόχειρη ανάγνωση είναι ικανή να ανακαλέσει μνήμες και συνειρμούς σε μια πόλη που, χρόνια τώρα, είναι «σαν το Κε-σαν σε καιρό ειρήνης», όπως έγραφε ο Βασίλης Βασιλικός για το Βερολίνο της αυτοεξορίας.

Η πόλη είναι γεμάτη από τέτοιες επιγραφές (αν και πολλές ακόμα εκκρεμούν), αρκεί κανείς να έχει τον χρόνο και τη διάθεση να τις προσέξει, κυρίως όμως τη δυνατότητα να θυμηθεί. Σαν επιτάφια χαράγματα σε σπίτια παλιά, άλλα ερειπωμένα σχεδόν κι άλλα που επιβιώνουν χρόνια τώρα στη σκιά του παρελθόντος, ιστορικού, πολιτικού, πολιτιστικού, καταγράφουν, όχι πάντα εύστοχα, ένα κεφάλαιο στην πολυτάραχη βιογραφία της πόλης.

Θα άξιζε μια λιγότερο άτεχνη επιγραφή για τις δυο «εστίες» του Φρέντυ Γερμανού…

Το κυρίαρχο στοιχείο που διακρίνει στις μέρες μας την (καθημερινή) ζωή στην πόλη των Αθηνών είναι η αποξένωση. Οι επιγραφές στα κτίρια δεν λύνουν το πρόβλημα, καθώς η Αθήνα μεταλλάσσεται αναπόδραστα σε μία άξενη μεγα-πόλη, άθυρμα στις νέες φυλές και τα νέα φύλα, συχνά παραδομένη στην καταστροφική μανία του αλαλάζοντος πλήθους, όπως μαρτυρούν τα ερείπια του «Αττικόν» και του «Απόλλων» από τον καταστροφικό εμπρησμό.

Ο Δήμος όμως θα έπρεπε να προγραμματίσει και, κυρίως, να υλοποιήσει, στα πρότυπα των μεγάλων πόλεων του εξωτερικού, μία χαρτογράφηση και σήμανση των κτιρίων με καλαίσθητες επιγραφές για τις προσωπικότητες που στέγασαν.

Η πόλη είναι το «δημόσιο σπίτι» μας. Ας το προστατέψουμε από τις ορδές των βαρβάρων και την ορμή της αμνησίας.

Ο Κώστας Θ. Καλφόπουλος είναι συγγραφέας και δημοσιογράφος.

TAGS :
Αθήνα κέντρο

x Ακολουθήστε το Andro στο Facebook