Όταν η ζωή επιμηκύνεται, ποιοι θα ωφεληθούν;

Οι άνθρωποι πλέον θα μπορούν να απολαύσουν τη ζωή και πολύ μετά τη μέση ηλικία, όπως ο Rupert Murdoch, 85 ετών, και η Jerry Hall, 59 ετών, που παντρεύτηκαν πρόσφατα.

H επιμήκυνση του προσδόκιμου ζωής, σταθερά στην ανθρώπινη ιστορία εδώ και δυο αιώνες, είναι ασφαλώς καλό νέο. Έστω και τελείως άνιση, μαρτυρά μια μείωση της βρεφικής θνησιμότητας, όπως και αυτής των επίδοξων μητέρων κι επιτρέπει σε εκείνους που η κοινωνία χρηματοδότησε την πρόνοια και τη μόρφωση να ζήσουν αρκετά ώστε να παράξουν τα αναγκαία πλούτη, ώστε να πληρωθούν οι συντάξεις των προηγούμενων γενεών και η εκπαίδευση των επόμενων.

Η επιμήκυνση αυτή, η οποία είναι βέβαιο ότι θα συνεχιστεί, θα έχει για τις κοινωνίες μας δομικές συνέπειες, των οποίων είναι ακόμα δύσκολο να αντιληφθούμε το μέγεθος.

Κατ’ αρχάς, η σχέση μας με την ηλικία θα αλλάξει άρδην. Ενώ το 19ο αι. μια γυναίκα 30 ετών τη θεωρούσαν γριά και όφειλε να παραιτηθεί κάθε συναισθηματικής σχέσης, σήμερα δεν υφίσταται πλέον χρονικό όριο στον έρωτα. Και πλέον καθίσταται δυνατόν να μακροημερεύσεις όχι μόνο παρέα με τα εγγόνια αλλά και με τα δισέγγονά σου.

Ωστόσο, πρέπει εν καιρώ να ληφθούν υπ’ όψιν κι άλλες παράμετροι, πιο αβέβαιες: πρώτα-πρώτα, θα πρέπει να δουλεύουμε για πολύ μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, ώστε να χρηματοδοτήσουμε μια σύνταξη πολύ μεγαλύτερης διάρκειας.

Ύστερα, εκείνος που θα ζήσει πολύ περισσότερο θα καταναλώσει, όλα τα επιπλέον χρόνια που του αναλογούν, αυτά που άλλοτε θα κληροδοτούσε στα παιδιά του: η επιμήκυνση του προσδόκιμου ζωής θα λειτουργήσει κατά συνέπεια -το κάνει ήδη- ως φόρος κληρονομιάς, κάνοντας ακόμα πιο δύσκολο για τους νέους ν’ αγοράσουν ένα διαμέρισμα ή να βρουν τα κεφάλαια για να στήσουν μια επιχείρηση.

Γενικότερα, για την κοινωνία στο σύνολό της, η επιμήκυνση του προσδόκιμου ζωής θα μας υποχρεώσει να αναστοχαστούμε όλο το σύστημα των αξιών και της κοινωνικής μας οργάνωσης.

Από πολιτική άποψη, αυτό θα δώσει μια σχεδόν απόλυτη εξουσία στους πιο ηλικιωμένους, οι οποίοι θα είναι πολυαριθμότεροι. Καθώς οι γέροι θα αδιαφορούν για τον πληθωρισμό, η δυνατότητα δανεισμού θα περιοριστεί για τους νέους. Ομοίως, καθώς οι πρόγονοι δεν θα έχουν καμιά όρεξη να εγκαταλείψουν τα πόστα και τα προνόμιά τους, ο αριθμός των διαθέσιμων θέσεων εργασίας για τους νέους θα μειωθεί, πράγμα το οποίο θα τους ωθήσει είτε στη δημιουργία επιχειρήσεων είτε στην εξορία είτε στην απελπισία.

Από οικονομική άποψη, αυτό θα κάνει τους seniors να φροντίσουν ώστε τα νέα προϊόντα και υπηρεσίες να ικανοποιούν κατά προτεραιότητα τις δικές τους ανάγκες: στους τομείς της υγείας, της αναδιοργάνωσης της στέγασης, των μεταφορών, της ψυχαγωγίας…

Σε ό,τι αφορά το στρατιωτικό τομέα, μια τέτοια εξέλιξη θα μειώσει την επιθετική ικανότητα των πλούσιων εθνών, των οποίων οι κάτοικοι θα είναι μακροβιότεροι, καθότι η διάθεσή τους για θυσία αποκλιμακώνεται συναρτήσει της ηλικίας. Όπερ θα οδηγήσει -οδηγεί ήδη- τα κράτη αυτά να διεξάγουν πολέμους εκ του μακρόθεν εναντίον μαχητών των οποίων η επίγεια ζωή έχει στα μάτια τους μικρότερη αξία.

Σήμερα δεν είναι παράξενο πια για μια γυναίκα να γνωρίζει τα δισέγγονά της.

Για να επωφεληθούμε όσο γίνεται περισσότερο από αυτήν την εξέλιξη, πρέπει να αναθεωρήσουμε ριζικά τις αξίες μας. Και, κατ’ αρχήν, να αποδεχτούμε ότι η εφηβεία τραβάει ως τα 30 μας και η νεότητα ως τα 40. Και πως είναι φυσιολογικό να εργαζόμαστε και να κάνουμε παιδιά ως τα 70 μας, όπως και ότι θα είμαστε ενεργοί συνταξιούχοι ως τα 90 μας.

Δυστυχώς, απέχουμε πολύ από το να είμαστε προετοιμασμένοι για κάτι τέτοιο. Ωστόσο, αν δεν το κάνουμε, θα ξεσπάσει σύγκρουση μεταξύ εκείνων που θα έχουν δέσει τον γάιδαρό τους για άλλο μισό αιώνα και τους άλλους που δεν θα έχουν πρόσβαση πουθενά. Αυτοί θα μπουκάρουν απ’ τις καλές συνοικίες και τα προάστια για να ανατρέψουν τούτον τον κόσμο των γερόντων που θέλει αυτάρεσκα και θλιβερά να αυτοαποκαλείται νέος εφ’ όρου ζωής.

//Πηγή: attali.com

Διαβάστε ακόμα: Η ιδέα της προόδου.

TAGS :
αποψη γέρος νέος προσδόκιμο

x Ακολουθήστε το Andro στο Facebook